ایجاد شهرک سیر در همدان؛ فرآوری در انتظار صنایع تبدیلی

بازار؛ گروه استان‌ها: سیر همدان در بین مصرف‌کنندگان این محصول شهرت خاصی دارد ضمن اینکه همدان از عمده تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصول سیر در سراسر کشور است و شهرستان بهار نیز در این استان یکی از تولیدکنندگان بنام این محصول به شمار می‌رود

سیر تولیدی در همدان به لحاظ طعم و مزه برتری خاصی نسبت به سایر نقاط ایران دارد و همین کیفیت بالای سیر همدان در بین مصرف‌کنندگان سبب شده تا این محصول از شهرت خاصی برخوردار باشد.

اما آنچه مسلم است حفظ شهرت جهانی همدان درزمینهٔ تولید سیر نیازمند برنامه‌ریزی در مسیری است که بتوان صادرات همراه با برند همدان و دربسته بندی‌های مناسب را در پیش گرفت.

مقداری از سیر تولیدی همدان در سردخانه‌های استان‌های دیگر انبارشده است

هم‌اکنون، سیرکاران همدانی بیشتر در زمین‌های اجاره‌ای فعالیت دارند که در سال جاری با بالا رفتن هزینه‌های اجاره زمین، حمل‌ونقل و هزینه‌های بالای دستمزد کارگرانشان روبرو بودند؛ از سویی به سبب نبود سردخانه‌ها در حد ظرفیت تولیدی سیر همدان، مقداری از سیر تولیدی همدان در سردخانه‌های استان‌های دیگر انبار شد و سیر کاران همدانی برای جلوگیری از ریشه زدن و خراب شدن محصولاتشان مجبور به فروش محصولشان باقیمت پایین‌تری شدند.

از سویی طبق سند راهبردی و عملیاتی سه‌ساله استان همدان ایجاد واحدهای بسته‌بندی و صنایع تبدیلی سیر و هم‌چنین ایجاد نمایشگاه، فروشگاه و بازارچه‌های دائمی فروش محصولات کشاورزی ازجمله سیر همدان جز اقدامات اولویت‌دار و محرک توسعه مطرح‌شده است که همین هدف‌گذاری ما را بر آن داشت تا وضعیت اجرای این طرح و برنامه‌ها و هم‌چنین وضعیت فعلی سیرهای تولیدی در استان همدان را جویا شویم.

رسیدن به پاسخ سؤالاتی که درزمینهٔ وضعیت سیر همدان مطرح بود ما را پای گفتگو با حسن محمدی؛ مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهاد کشاورزی استان همدان، حجت‌الله حیدریان؛ مدیرعامل شرکت تعاونی سیر کاران و صیفی‌کاران همدان و محمد حنیفه مظاهری؛ صادرکننده سیر همدان نشاند که در ادامه متن گفتگوها را می‌خوانید:

استان همدان با چهار هزار و ۴۰۰ هکتار اراضی زیر کشت سیر رتبه نخست تولید سیر خشک را در کشور به خود اختصاص داده و در همدان بالغ‌بر ۴۲ هزار تُن سیر خشک تولید می‌شود

حسن محمدی در گفتگو با خبرنگار بازار بابیان اینکه استان همدان با چهار هزار و ۴۰۰ هکتار اراضی زیر کشت سیر رتبه نخست تولید سیر خشک را در کشور به خود اختصاص داده و در همدان بالغ‌بر ۴۲ هزار تُن تولید سیر خشک تولید می‌شود، مطرح کرد: سیر، برند همدان محسوب می‌شود و باید درزمینهٔ فروش مناسب و فرآوری این محصول قدم‌های مناسبی برداشته شود.

مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهاد کشاورزی استان همدان ادامه داد: هم‌اکنون در استان همدان تعداد ۸۸ واحدترشی و شوری وجود دارد که از سیر تولیدی استان همدان در تولیدات این واحدها استفاده می‌شود و سرمایه‌گذاری‌های بالایی برای راه‌اندازی این واحدها را شاهد بوده‌ایم.

۶ تا هفت هزار تن از سیر استان همدان تبدیل به شوری و ترشی می‌شود
وی بابیان این‌که ۶ تا هفت هزار تن از سیر استان همدان تبدیل به شوری و ترشی می‌شود، عنوان کرد: چهار واحد فرآوری تولید پودر و اسلایش نیز در همدان درزمینهٔ سیر وجود دارد که ظرفیت جذب دو هزار تُن سیر رادارند.

محمدی بابیان اینکه در خصوص احداث واحدهای فرآوری سیر در استان همدان چندین جلسه برگزار و پیگیری‌های لازم به انجام رسیده است، گفت: به دنبال این موضوع هستیم تا با همکاری تعاونی سیر کاران سولان یک زمین ۳۰ هکتاری را به شهرک تخصصی فرآوری سیر تبدیل سازیم.

۷۰ واحد فرآوری سیر در شهرک تخصصی فرآوری سیر همدان مستقر خواهند شد

مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهاد کشاورزی استان همدان بیان کرد: این هدف با حمایت‌های مسئولین مربوطه در استان همدان محقق خواهد شد و با این اقدام، بیش از ۷۰ واحد فرآوری سیر در شهرک تخصصی فرآوری سیر همدان مستقر خواهند شد.

مدیرعامل شرکت تعاونی سیر کاران و صیفی‌کاران همدان نیز در گفتگو با خبرنگار بازار بابیان اینکه در سال جاری با افزایش هزینه‌های تولید و کاهش میزان صادرات روبرو بوده‌ایم، مطرح کرد: امسال، افزایش هزینه دستمزد، کود، حمل‌ونقل و غیره به‌نوعی است که هر هکتار محصول سیر در مراحل کاشت و برداشت بالغ‌بر ۱۳۰ میلیون تومان هزینه می‌برد.

حجت‌الله حیدریان ادامه داد: در سال جاری از هر هکتار بالغ‌بر ۱۲ تا ۱۶ تُن بار برداشت‌شده و هم‌اکنون سیرهای درجه‌یک همدان که در سردخانه‌ها موجود است.

وی عنوان کرد: درصورتی‌که ۱۲ تُن محصول برداشت شود و کیلویی ۱۰ هزار تومان به فروش برسد کشاورز به قیمت سربه‌سر تولید و فروش می‌رسد بدین‌سان درصورتی‌که میزان تولید و قیمت فروش بالا رود، برای کشاورزان به‌صرفه خواهد بود.

متأسفانه در استان همدان درزمینهٔ فرآوری محصول سیر ورود نشده درحالی‌که این ظرفیت در استان وجود دارد که همدان به‌عنوان قطب سیر در خصوص فرآوری این محصول وارد عمل شود

مدیرعامل شرکت تعاونی سیر کاران و صیفی‌کاران همدان ضمن گلایه‌مندی از نبود واحد فرآوری سیر در همدان عنوان کرد: متأسفانه در استان همدان درزمینهٔ فرآوری محصول سیر ورود نشده درحالی‌که این ظرفیت در استان وجود دارد تا به‌عنوان قطب سیر، در خصوص فرآوری این محصول وارد عمل شود.

حیدریان نبود واحدهای فرآوری و از سویی مشکلات مربوط به کود را دو چالش سر راه سیر کاران همدانی برشمرد.

در ادامه یکی از صادرکننده‌های سیر همدان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار بازار بیان کرد: وضعیت فروش سیر همدان نسبت به سال گذشته کاهش داشته اما مناسب است از سویی، صادرات سیر به عراق هم چنان درحالی‌که انجام است.

هرچه فریاد می‌زنیم، کسی به دادمان نمی‌رسد
محمد حنیفه مظاهری بابیان اینکه در حال حاضر بالغ‌بر دو تا سه هزار تُن سیر همدان در سردخانه‌های کشور وجود دارد، مطرح کرد: متأسفانه در استان همدان شاهد ورود مناسب به بحث‌های فرآوری و صنایع تبدیلی در حوزه محصول سیر نیستیم و هرچه فریاد می‌زنیم، کسی به دادمان نمی‌رسد.

وی که دو سال نیز صادرکننده نمونه استانی بوده است اضافه کرد: باید حداقل سردخانه‌هایی برای نگه‌داری مناسب سیر در همدان وجود داشته باشد تا کشاورزان برای جلوگیری از خراب شدن محصولشان مجبور نشوند آن‌ها را بفروشند.

مظاهری ادامه داد: اکنون سیرهایمان را در سردخانه کرج نگهداری می‌کنیم و امیدواریم که شاهد ایجاد سردخانه‌های مناسب سیر در همدان باشیم هم‌چنین باید درزمینهٔ فرآوری سیر فکری در همدان شود.

فرآوری‌ها با روش سنتی و دستی نه‌تنها ازنظر بهداشتی به‌هیچ‌عنوان قابل‌قبول نیستند، بلکه به لحاظ صادراتی نیز امکان ورود به بحث را ندارند

وی با اشاره به اینکه فرآوری محصول سیر در همدان شاهدیم که تنها به روش سنتی دنبال می‌شود، ضمن ابراز تأسف از این روند بیان کرد: فرآوری‌ها با روش سنتی و دستی نه‌تنها ازنظر بهداشتی به‌هیچ‌عنوان قابل‌قبول نیستند، بلکه به لحاظ صادراتی نیز امکان ورود به بحث را ندارند.

این صادرکننده سیر در خصوص تغییر قیمت های فروش و صادرات سیر در صورت ورود به چرخه سورت و بسته بندی مطرح کرد: درحال حاضر سیر درجه یک سوپر که سیر صادراتی است کیلویی ۳۲ و ۳۳ هزار تومان به فروش می‌رود و سیرهایی که در انبار و به‌صورت سورت و بسته‌بندی داریم، کیلویی ۲۰ هزار تومان و سیرهای معمولی در حدود قیمتی کیلویی ۱۰ تا ۱۵ هزار تومان است.

مظاهری در پایان گفتگو عنوان کرد: باید فکری در زمینه فرآوری، بسته‌بندی به‌روز، صنایع تبدیلی و شناخت بازارهای هدفمان در خصوص محصول سیر همدان داشته باشیم.

راه اندازی شهرک فرآوری سیر می تواند زمینه را برای جهش تولید، اشتغالزایی پایدار، صادرات و ارزآوری مهیّا سازد و پایانی بر چشم انتظاری قطب سیر برای راه اندازی واحدهای فرآوری و صنایع تبدیلی این محصول باشد

سیر همدان مدتی است که چشم به صادرات دوخته، افزایش تولید را درپیش گرفته و در این زمینه شاهد صادرات سیر به کشورهایی چون عراق، گرجستان، ترکمنستان و سایر کشورهای هم‌جوار نیز بوده‌ایم.

اگرچه ورود به این موضوع تاکنون مناسب بوده اما می‌توان با شناخت مناسب بازار هدف، فرآوری و صنایع تبدیلی، قدم‌ها را در این عرصه محکم‌تر برداشت ضمن اینکه امید است قدم های محکمی در سال جهش تولید برداشته شود و شاهد جهانی شدن نام سیر همدان و صادرات مناسب این محصول و به‌نوعی تکمیل زنجیره تولید سیر در همدان، آن هم در آینده ای نزدیک باشیم.

همچنین راه اندازی شهرک فرآوری سیر می تواند زمینه را برای جهش تولید، اشتغالزایی پایدار، صادرات و ارزآوری مهیّا سازد و پایانی بر چشم انتظاری قطب سیر برای راه اندازی واحدهای فرآوری و صنایع تبدیلی این محصول باشد.