بازار؛ گروه بین الملل: رافائل گروسی مدیرکل آژانس انرژی اتمی در مصاحبه با رویترز مدعی شد موارد تخطی از برجام خیلی بیشتر از آن است که بتوان به راحتی به آن بازگشت.
وی در ادامه این ادعا افزود: نمی‌توانم باور کنم که خیلی راحت از بازگشت به خانه اول حرف می‌زنند چرا که خانه اول دیگر وجود ندارد واضح است که باید پروتکل یا یک توافق یا تفاهم‌نامه یا اسناد کمکی باشد که به طور واضح مشخص کند چه کاری باید انجام شود.
این ادعای گروسی در حالی است که اقدامات ایران در راستای کاهش تعهدات برجامی بعد از خروج یکجانبه آمریکا و بدعهدی طرفین اروپایی، انجام شد.
پیشتر، هایکو ماس وزیر خارجه آلمان نیز از لزوم توافقی جدید حرف زده بود که پاسخگوی برنامه موشکی و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران باشد!
خبرنگار «بازار» در گفت و گو با پروفسور «پل پیلار» عضو شورای اطلاعات ملی آمریکا و استاد دانشگاه جرج تاون به بررسی این موضوع پرداخته است.
لازم به ذکر است که «پل پیلار» از اساتید دانشگاه «جرج تاون» آمریکا بوده و تاکنون مسئولیت‌های متعددی را بر عهده داشته که از جمله آنها می‌توان به ریاست واحد تحلیل عملیات‌های سازمان سیا در شرق نزدیک، خلیج فارس و جنوب آسیا اشاره کرد. پیلار همچنین سابقه حضور در شورای اطلاعات ملی آمریکا را به عنوان یکی از اعضای اصلی این شورا در کارنامه فعالیت خود دارد
*رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی اخیراً اعلام کرده احیای برجام، نیاز به انعقاد توافق جدیدی در زمان جو بایدن، رئیس جمهور منتخب ایالات متحده دارد تا مشخص شود چگونه باید بر نقض عهد ایران غلبه کرد. واضح است که باید پروتکل یا توافق نامه یا تفاهم یا برخی از سندهای جانبی وجود داشته باشد که به طور واضح مشخص کند که ما چه کاری باید بکنیم. ارزیابی شما از سخنان وی چیست؟
مطمئنا آنچه مدیر کل در ذهن داشت این بود که باید در مورد اقدامات دقیق و زمان انجام آنها تفاهماتی حاصل شود تا هم ایالات متحده آمریکا و هم ایران کاملا با برجام مطابقت نمایند. این اظهارات بیشتر مربوط به توالی است - نظمی که در آن ایالات متحده آمریکا و ایران در جهت رسیدن به این هدف قدم می گذارند. بنابراین گروسی در مورد یک توافق کاملاً جدید صحبت نمی کرد.
*مکانیسم نظارت آژانس از برنامه هسته ای ایران ذیل پادمان ها و پروتکل الحاقی تعریف شده است. ضمن اینکه بر ایران شدیدترین مکانیسم نظارتی آژانس حاکم است. از سویی «گروسی» خواهان تجدید نظر و ایجاد برجام جدیدی شده است. با توجه به این مسأله آیا «گروسی» می تواند به عنوان مدیر کل آژانس تقاضای مکانیسم جدیدی در برجام کند؟
نقش آژانس بین المللی انرژی هسته ای این نیست که تعیین کند چه توافقات جدیدی لازم بوده یا در مذاکره درباره آنها شرکت کند. مگر اینکه هر توافق جدید، آژانس بین المللی انرژی هسته ای را به انجام نظارت یا بازرسی فرا خواند، با این حال آژانس به طور طبیعی مایل است بخشی از گفتگو در مورد چگونگی انجام چنین نظارت و بازرسی باشد و اینکه آیا توانایی ها یا منابع جدید ممکن است به عنوان یک امر عملی لازم باشد یا خیر.
*«گروسی» اعلام کرده با توجه به کاهش تعهدات ایران در برجام و افزایش سطح غنی سازی و و میزان ذخایر اورانیوم غنی شده باید تصمیماتی در سطح سیاسی گرفته شود. منظور «گروسی» ممکن است این باشد که در مذاکرات آتی با ایران، مکانیسم جدیدی برای نظارت و بازرسی از برنامه هسته ای ایران تعبیه شود. ارزیابی شما چیست؟
آژانس بین المللی انرژی هسته ای با نظارت و بازرسی که بر اساس توافق نامه های موجود از جمله برجام انجام داده است، ارزش و توانایی های خود را نشان داده است. بعید است که سازوکار کاملاً جدیدی برای هر توافق نامه منع گسترش سلاح های هسته ای مورد نیاز باشد؛ اگرچه منابع اضافی در قالب بازرسان واجد شرایط یا تجهیزات نظارت ممکن است لازم باشد.
*سخنان «گروسی» بعد از اظهار نظر «هایکو ماس» وزیر خارجه آلمان صورت می گیرد که گفته بود برجام کنونی را باید کنار گذاشت و در خصوص برجام جدید مذاکره کرد. البته اینکه برجام به موضوعات موشکی و سیاست منطقه ای ایران کشیده شود قبلا توسط کشورهای اروپایی مطرح شده بود ولی سخنان «ماس» ناظر به این موضوع است که توافق هسته ای جدیدی نیز لازم است. ارزیابی شما چیست؟
احتمالاً ماس به توافق نامه های بعدی بعد از برجام اشاره داشت و نه جایگزینی برای برجام. دولت آلمان، مانند سایر دولت های اروپایی در اصرار به بازگشت سریع به انطباق کامل با برجام موجود ثابت قدم بوده است.
نظر شما