بازار؛ گروه استانها: خانواده به‌عنوان واحد کوچکی از اجتماع در پیشرفت و توسعه فرهنگی جامعه نقش اول را دارد و حتی در توسعه و رشد اقتصادی جامعه نیز نقش اساسی ایفا می‌کند تا جایی که میزان، چگونگی و نوع حضور زن در عملکرد و چرخه‌های اقتصاد کشور تأثیرگذار است.
خانواده در مصرف تابع زن خانواده است و زنان در اقتصاد خانواده بسیار مؤثرتر از مردان عمل می‌کنند تا آنجا که مقام معظم رهبری پیرامون حضور زنان در عرصه اقتصاد، چنین تأکیددارند که اقتصاد خانواده به معنای چگونگی سامان‌دهی مالیِ منابع خانه است؛ زنان بدون مناقشه در این سازمان‌دهی و مدیریت اقتصادی نقش کلیدی دارند و با مدیریت صحیح آنان، توازن بین تولید و مصرف فراهم می‌آید و با برنامه‌ریزی و اجرای صحیح آن، رشد و توسعه اقتصاد خانواده محقق می‌شود.
نباید در مدیریت اقتصادی خانواده نقش زنان کمرنگ دیده شود
به‌راستی‌که نقش زنان به‌عنوان مدیران فرهنگ اقتصادی خانواده مهم و کلیدی است و نباید در مدیریت اقتصادی خانواده این نقش فراموش و یا کمرنگ دیده شود.
زنان در جامعه به‌عنوان دو عنصر مصرف‌کننده از یک‌سو و فرهنگ‌ساز از حیث تربیت و پرورش فرزندان خانوار می‌توانند در این عرصه وارد کار شوند؛ اما در این مسیر چه برنامه‌ریزی‌هایی لازم است و چه گام‌هایی برداشته‌ایم؟
آیا توانسته‌ایم با الگوسازی، مهارت‌های زندگی و آموزش‌های مناسب زنان را وارد عرصه نظم مالی و اقتصاد کنیم؟ یا زنان خانه‌دار را وارد عرصه مشاغل خانگی کنیم، مادران را در عرصه اصلاح الگوی مصرف و الگویی برای نسل‌های آینده، پای‌کار بیاوریم؟ نقش زنان را در اقتصاد خانواده معرفی و جایگاه آن‌ها را در مدیریت و انضباط مالی مطرح سازیم؟ و یک سؤال دیگر اینکه این روند در سال جهش تولید و در وضعیت اقتصادی پیش رو چه کمکی می‌کند؟
بدین‌سان در این خصوص بر آن شدیم تا گفتگویی با سید کمیل طیبی مدیر قطب اقتصاد بین‌الملل دانشگاه و استاد تمام اقتصاد دانشگاه اصفهان ترتیب دهیم تا به بررسی نقش زنان در مدیریت اقتصاد خانواده با توجه به شرایط ویژه اقتصادی و البته وضعیت درگیری با شیوع ویروس کرونا بپردازیم و نقش ورود به این مبحث و جایگاه زنان در اقتصاد خانواده را در سال جهش تولید با نگاه ظاهر پورمجاهد؛ معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری همدان بررسی نماییم که در ادامه آن‌ها را می‌خوانید:
سید کمیل طیبی در گفتگو با خبرنگار بازار بیان کرد: در وضعیت کنونی که شیوع ویروس کرونا و تحریم‌های اقتصادی اثراتی را بر بدنه اقتصادی خانواده‌ها وارد کرده باید مدیریت اقتصاد خانواده را پیش بگیریم.
این کارشناس مسائل اقتصادی در این راستا به‌صرفه جویی‌های اقتصادی و نقش زنان در مدیریت خانواده اشاره کرد و افزود: نقش زنان را در مدیریت اقتصاد خانواده باید جدی بگیریم.
وی در تشریح این موضوع مطرح کرد: مدیریت خانواده و چارچوب آن بر عهده زنان است چراکه آن‌ها هستند که بهتر می‌توانند تخصیص منابع را در چارچوب خانواده ایجاد کنند.
زنان حتی اگر خانه‌دار هم باشند و درآمد اقتصادی نداشته باشند در مدیریت اقتصادی خانواده نقش مهمی دارند چراکه این زنان هستند که مدیریت الگوی مصرف را در خانواده بر عهده‌دارند
طیبی عنوان کرد: زنان حتی اگر خانه‌دار هم باشند و درآمد اقتصادی نداشته باشند در مدیریت اقتصادی خانواده نقش مهمی دارند چراکه این زنان هستند که مدیریت الگوی مصرف را در خانواده بر عهده‌دارند و مشکلات و نیازهای خانواده را می‌دانند، بدین ترتیب، نقش آن‌ها در مدیریت اقتصادی خانواده بسیار پررنگ است.
استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان در ادامه این گفتگو به وضعیت کنونی اقتصادی جامعه اشاره کرد و افزود: در این وضعیت، نیاز است تا خانواده‌ها صرفه‌جویی اقتصادی را پیش بگیرند بدین ترتیب بانوان می‌توانند هم درزمینهٔ صرفه‌جویی وارد کار شوند و هم پس‌انداز را در قالب انضباط مالی وارد فضای خانواده سازند.
طیبی ادامه داد: از سویی دیگر زمینه برای توسعه مشاغل خانگی مهیّا است بنابراین بانوان می‌توانند با ورود به این عرصه، به بهبود وضعیت اقتصادی خانواده کمک کنند.
مدیر قطب اقتصاد بین‌الملل دانشگاه اصفهان در بخش پایانی صحبت‌های خود عنوان کرد: زنان در مدیریت بودجه و تقویت اقتصادی خانواده نقش بسزایی دارند.
این زنان هستند که می‌توانند با شناسایی الگوی مصرف درست و نیازسنجی و هزینه‌بر مبنای اولویت‌ها، قناعت و سبک زندگی ایرانی اسلامی اقتصاد خانواده قدم‌های مهمی درزمینهٔ انضباط اقتصادی و مدیریت اقتصادی خانوار بردارند.
می توان در قالب مشاغل خانگی درآمدهایی را به درون خانواده بازگرداند
در وضعیت کنونی که از یک‌سو شرایط خاص اقتصادی و از سویی دیگر شیوع ویروس کرونا و اثرات آن بر بدنه درآمدها را شاهد هستیم، نیاز است تا فرهنگ پس‌انداز، انضباط مالی، صرفه‌جویی و اصلاح الگوی مصرف بار دیگر در فضای خانواده‌ها تجلی یابد؛ موضوعی که تنها توسط زنان می‌تواند در درون خانواده‌ها نهادینه‌شده و به نسل‌های آینده نیز آموخته شود و حتی در قالب مشاغل خانگی، درآمدهایی را به درون خانواده بازگرداند.
پرواضح است که نقش زنان به‌عنوان پرچم‌دار اقتصاد قابل‌تأمل است و اگر احساس وظیفه حفظ سرمایه‌های کشور در زنان ایجاد شود این امر خودبه‌خود عاملی برای ایجاد الگوی مناسب مصرف برای نسل‌های بعدی خواهد بود.
ظاهر پورمجاهد معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار همدان نیز در گفتگو با خبرنگار بازار با تأکید بر اینکه زنان نه‌تنها با اقداماتشان، بلکه با نگاه فرهنگی خود می‌توانند نقش مؤثری در تحقق شعار امسال داشته باشند، عنوان کرد: بخش عمده‌ای از زنان ما در روستاها هستند، این زنان در حوزه بخش کشاورزی، قطعاً تأثیرگذارند؛ به‌عنوان‌مثال، بانویی که در کنار همسرش در مزرعه مشغول به کار است و محصولات استراتژیکی چون گندم، جو و دانه‌های روغنی را کشت می‌کنند یا محصولاتی چون گوجه‌فرنگی، سیب‌زمینی و غیره را تولید می‌کنند نقش به سزایی در اقتصاد خانواده‌دارند.
با نگاه به اقتصاد خانواده می‌توان زنان را درزمینهٔ اصلاح الگوی مصرف نیز مؤثر دانست
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار همدان در این راستا به تشکل‌های اقتصادی، تعاونی‌ها و اتحادیه‌ها و مواردی ازاین‌دست اشاره کرد و افزود: زنان شاغل از یک‌سو وزنان خانه‌دار از سویی دیگر می‌توانند در مسیر تولید وارد کار شوند از سویی، با نگاه به اقتصاد خانواده می‌توان زنان را درزمینهٔ اصلاح الگوی مصرف نیز مؤثر دانست.
وی در تشریح این موضوع عنوان کرد: باید این تأثیرگذاری را جدی گرفت و با ورود زنان و مادران به مباحث اقتصاد مقاومتی، آن‌ها را یک‌پایه مهم واصلی در این مبحث دانست.
باید در هر استان، پتانسیل‌های هر منطقه شناسایی و بر مبنای آن مشاغل خانگی توسعه یابد تا بتوان دستاوردهای مناسب آن را مشاهده کرد
پورمجاهد با اشاره به اینکه زنان خانه‌دار می‌توانند با قدم نهادن در مسیر اشتغال خانگی، به بهبود وضعیت اقتصادی خانواده خود کمک کنند، مطرح کرد: باید در هر استان، پتانسیل‌های هر منطقه شناسایی و بر مبنای آن مشاغل خانگی توسعه یابد تا بتوان دستاوردهای مناسب آن را مشاهده کرد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار همدان در این راستا به ظرفیت‌های موجود در استان همدان اشاره کرد و از مشاغل خانگی در عرصه کشت زعفران و قارچ در منزل، کار چرم روی سفال و مواردی ازاین‌دست نام برد.
به‌راستی یکی از ضروریات تحقق شعار سال؛ یعنی جهش تولید را باید در فرهنگ‌سازی و نهادینه کردن ضروریات این امر در اذهان و افکار عمومی جامعه جستجو کرد، مقوله‌ای که می‌توان از آن تحت عنوان سبک زندگی یادکرد.
نقش زنان و مادران در این عرصه بسیار است؛ زنان چه شاغل باشند و چه خانه‌دار می‌توانند با پیش روی سبک زندگی خانواده در مصرف درست، انضباط مالی و پس‌انداز نقش‌آفرینی کنند.
نقش زنان و بانوان جامعه در تعمیق نهادینه‌سازی فرهنگ حمایت از تولید ملی و بالطبع آن، رونق و جهش تولید، بسیار تعیین‌کننده خواهد بود
شاهد درون‌مایه شعار جهش تولید این است که اقتصاد نمود داشته باشد اما تحقق این شعار بدون در نظر گرفتن پشتوانه‌های فرهنگی، الزامات و اقتضائات رفتاری جامعه در قبال کالای ایرانی و حمایت از آن، مدیریت مصرف و حتی گام نهادن زنان در مسیر مشاغل خانگی، به‌ویژه در روستاها ممکن نیست و قطعاً نقش زنان و بانوان جامعه در تعمیق نهادینه‌سازی فرهنگ حمایت از تولید ملی و بالطبع آن، رونق و جهش تولید، بسیار تعیین‌کننده خواهد بود.
بامهارت افزایی زنان جامعه می‌توان یک جامعه مصرف‌گرا، آن‌هم از نوع محصولات برند و خارجی را به سمت مولد بودن و تولیدمحوری سوق داد.
به‌راستی جامعه مصرف‌گرا، نقشی در تولید ندارد و اقتصاد را به سمت ویرانی سوق خواهد داد اما اگر بتوانیم درست در نقطه مقابل آن به‌موازات مصرف درست و بهینه، شاهد نقش‌آفرینی نیروهای انسانی فعال در جامعه در عرصه‌های تولیدی باشیم، حرکت جامعه به سمت‌وسوی توسعه اقتصادی تقویت خواهد شد که با درنظرگرفتن این واقعیت که نیمی از بافت جمعیتی جامعه از حیث جنسیتی از بانوان تشکیل‌شده، بیش‌ازپیش به اهمیت نقش‌آفرینی بانوان در نظام اقتصادی و تولیدی کشور پی خواهیم برد؛ به امید روزی که زنان سرزمینمان در تمامی حوزه‌ها، با جدیت ورود پیدا کنند و ثمرات آن را با ارمغانی همچون خودباوری، شکوفایی و جهش در تمامی عرصه‌ها شاهد باشیم.
نظر شما