بازار؛ گروه بین الملل: تقاضا برای گاز طبیعی در پایان سال ۲۰۲۰ میلادی با تعدیلاتی رو به رو بوده است و کارشناسان بر این باورند که پس از افت تقاضا در ۹ ماهه اول سال ۲۰۲۰ میلادی و به تبع آن کاهش عرضه از سوی تولیدکنندگان اصلی گاز، تقاضا برای این محصول و به همراه آن میزان عرضه و قیمت در پایان سال ۲۰۲۰ میلادی و سال ۲۰۲۱ میلادی روندی افزایشی و رو به رشد خواهد داشت.
با توجه به شیوع بیماری کرونا و قرنطینه هایی که در بسیاری از کشورهای جهان به مورد اجرا گذاشته شد و در نتیجه کاهش رشد اقتصادی جهان که خود موجب کاهش تقاضا برای حامل های انرژی از جمله نفت و گاز شد، قیمت گاز نیز همانند قیمت نفت با کاهش چشمگیری روبرو شد.
اگرچه برخلاف وضعیت نفت و رقابت های شدید میان کشورهای عضو اوپک و اوپک پلاس و اختلاف آنها بر سر میزان و سهمیه کاهش تولید نفت قیمت نفت را به پایین ۳۵ دلار نیز رساند، در مورد صدور گاز طبیعی کشورهای صادر کننده اصلی سیاست های حمایتی را برای حفظ قیمت آن در دستور کار قرار دادند تا از کاهش هرچه بیشتر قیمت آن جلوگیری کنند. اگرچه این سیاست ها با هماهنگی دیگر کشورها نبود اما در نهایت همه این کشورها سیاست مشترکی را در کاهش عرضه گاز به بازار و تاکید بر ذخیره محصول و عدم عرضه فوری آن برداشتند.
با این حال قیمت گاز نیز مانند نفت به میزان شدیدتری در نه ماهه اول سال ۲۰۲۰ میلادی کاهش یافت و حتی به زیر قیمت ۲ دلار در هر میلیون فوت مکعب نیز رسید و در این میان کشورهای اصلی صادر کننده گاز مایع مانند ایالات متحده و روسیه با اتخاذ سیاست های ویژه‌ای نظیر کاهش عرضه و صادرات گاز مایع از طریق خطوط لوله و چه از طریق دریا و گسترش مخازن نگهداری گاز طبیعی برای ذخیره محصول و ایجاد ترمینال های جدید و سرمایه‌گذاری خود در این حوزه توانستند از کاهش بیشتر قیمت این محصول جلوگیری کنند. کشورهای دیگری نیز در کنار این دو غول اصلی صادر کننده گاز سیاست های حمایتی مشابهی را در دستور کار قرار دادند که از جمله آنها می‌توان به قطر و استرالیا نیز اشاره کرد.
این امر باعث شد که میزان عرضه گاز در سطح بین المللی به نحو محسوسی کاهش پیدا کند و قیمت‌ها در سطح متعادلی تثبیت شود. با این حال این امر باعث شد که میزان ذخیره سازی و انبار گاز مایع نیز در این کشورها به شدت افزایش یابد و به طور مثال در ایالات متحده به رقمی بالاتر از میانگین ۵ ساله برسد، که از نظر تحلیلگران می تواند به عنوان عاملی منفی در بازگشت قیمت جهانی گاز به سقف قبلی خود و قبل از دوران کرونا عمل کند.
با این حال عواملی نظیر چشم انداز پایان پاندمی و شیوع بیماری کرونا برای سال ۲۰۲۱ میلادی و به تبع آن بازگشت چرخه رشد اقتصادی در اروپا و آمریکا و بالاخص در چین باعث شده است که تحلیلگران پیش بینی های خود برای قیمت این محصول را در سال ۲۰۲۱ میلادی بهبود بخشند.
این مسئله در سه ماهه پایانی سال ۲۰۲۰ نیز محقق شده است و با توجه به عملکرد مثبت و رشد اقتصادی حدوداً ۲ درصدی اقتصاد چین در دوره پایانی سال ۲۰۲۰ میلادی و همینطور سیاست های انقباضی عرضه از سوی تولیدکنندگان اصلی قیمت گاز از ماه سپتامبر/ شهریور سال ۲۰۲۰ میلادی روند افزایشی به خود گرفته است و حتی تا حدود ۵ دلار برای هر یک میلیون فوت مکعب نیز رسیده است.
بر این اساس کارشناسان معتقدند که این روند افزایشی برای سال ۲۰۲۱ میلادی نیز قابل پیش بینی خواهد بود. از سوی دیگر بسیاری از کشورهای اصلی عرضه کننده گاز طبیعی و شرکت های فعال در این عرصه به تزریق منابع مالی به میادین گاز و افزایش میزان تولید و بهره وری ، گام های اساسی را در افزایش ظرفیت استخراج این محصول برای سال های آینده نیز برداشته اند و همزمان تاسیسات ذخیره و انبار را نیز گسترش داده اند.
به طور مثال روسیه برای بهره برداری از ذخایر گاز قطب شمال یک بسته مالی ۵/۹ میلیارد دلاری را اختصاص داده است. این امر نشان می دهد که از نظر کارشناسان چشم انداز میزان تقاضا برای این محصول حداقل در دهه پیش روی میلادی افزایشی خواهد بود و روند صعودی را خواهد داشت.
در این میان کشورهایی نظیر مصر، کانادا، آذربایجان، هند، موریتانی و سنگال نیز برای صادرات گاز طبیعی حساب ویژه‌ای را باز کرده اند و سرمایه گذاری‌های هنگفتی را در این حوزه انجام داده اند و بر این اساس می توان گفت که جهت گیری بازار با توجه به میزان رشد تقاضا و مصرف این محصول در سال های آینده و میزان سرمایه گذاری کشورهای دارای ذخایر گاز طبیعی روندی صعودی خواهد بود و مخصوصاً در سال آینده میلادی نیز شاهد افزایش قیمت گاز طبیعی خواهیم بود. چیزی که هم اکنون نیز در پایان سال ۲۰۲۰ میلادی و با توجه به چشم انداز مهار بیماری کرونا محقق شده است.
در این میان کشور ما نیز به عنوان یکی از بزرگترین کشورهای دارای ذخایر گاز طبیعی باید با سرمایه گذاری و تاکید بیشتر بر این حوزه، تلاش نماید تا از مزیت های خود در حوزه صادرات گاز مایع حداکثر استفاده را بنماید و با در نظر داشتن روند صعودی تقاضای این محصول در دهه های آینده، استفاده از فرصت های اقتصادی، سیاسی و ژئوپلتیک مرتبط با آن را در دستور سیاست گذاری های حوزه انرژی قرار دهد.
نظر شما