اسدالله خسروی؛ بازار: بودجه پیشنهادی سال ۱۴۰۰ پر از رمز و راز است، تخصیص بودجه هنگفت برای شرکت های دولتی، افزایش رقم بودجه برای خیلی از بخش ها، دستگاهها و نهادها، دولتی و غیر دولتی، رشد حقوق ها، افزایش چند برابری یارانه ها با ترفند تبدیل ارز ۴۲۰۰ تومانی به ۱۱ هزار ۵۰۰ تومان، پیش بینی درآمدهای موهوم نفتی، بالابردن رقم مالیاتی و تامین هزینه ها از محل فروش اوراق دولتی ابهاماتی است که در بودجه سال آینده وجود دارد.
این بودجه سنگین و گسترده اکنون در ایستگاه مجلس قرار دارد و مجوز خروج آن برای تصویب نهایی از کانال مجلس شورای اسلامی می گذرد. بودجه ای که بررسی آن به دلیل غیر واقعی بودن اعداد و ارقام درآمدی و هزینه ای، نفس بهارستان نشینان را می برد، چرا که دولت با حرکت در مسیر افزایش هزینه ها، حمایت از مردم و بخش های اقتصادی را در بودجه بدون توجه به تحقق درآمدها، نمایان کرده است که نمایندگان مجلس (با توجه به شعار بهبود معیشت مردم) ناگزیر به اصلاح و چکش کاری زوایای این بودجه هستند.
پیش بینی تورم بیش از ۸۰ درصدی و کسری حدود ۴۰۰ هزار میلیاردی در بودجه
حال از آنجایی که به گفته کارشناسان، هزینه های بالای در نظر گرفته شده برای تامین نیازهای اداره امور کشور در بودجه سال ۱۴۰۰ با پیش بینی درآمدهای توهمی و غیر واقعی که قراراست از محل فروش نفت در شرایط تحریمی و اخذ مالیات در شرایط رکود اقتصادی انجام شود، نگرانی های زیادی را برای کارشناسان اقتصادی و بهارستان نشینان ایجاد کرده است که این نوع بودجه در صورت کم توجهی به اصلاح آن تورم بیش از ۸۰ درصدی و کسری بودجه حدود ۴۰۰ هزار میلیارد تومانی را متوجه دولت بعدی خواهد کرد.
با رشد ۲۰ درصدی منابع کل بودجه (با رقم ۲۴۳۵ هزار میلیارد تومان) نسبت به بودجه ۹۹، همچنین پیش بینی کسب درآمدها با ۳۱۷ هزار میلیارد تومان شاهد رشد ۱۰ درصدی در بودجه سال آینده خواهیم بود. از طرفی واگذاری دارایی سرمایه‌ای نیز با رقم ۲۲۵ هزار میلیارد تومان رشد ۱۰ درصدی و دارایی‌های مالی نیز با رقم ۲۹۸ هزار میلیارد تومان حدود ۷۰ درصد نسبت به بودجه سال جاری رشد نشان می دهد.
رشد ۴۷ درصدی منابع عمومی دولت در بودجه ۱۴۰۰
این در حالی است، منابع عمومی دولت با ۸۴۱ هزار میلیارد تومان نسبت به ۵۷۱ هزار میلیارد تومان سال جاری، رشد ۴۷ درصدی داشته است. علاوه بر این منابع بودجه عمومی دولت نیز با احتساب درآمدهای اختصاصی به ۹۳۰ هزار میلیارد تومان رسیده است که رشد ۴۳ درصدی را تجربه خواهد کرد. همچنین افزایش ۱۷ هزار میلیارد تومان اخذ مالیات در شرایط رکود اقتصادی مشکل دیگری است که تحقق آن سخت به نظر می رسد. با نگاهی به جزییات بودجه سال آینده خواهیم دید که میزان فروش نفت بیش از ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه در روز در نظر گرفته شده که نسبت به میزان فروش فعلی نفت کشور یعنی چیزی حدود ۵۰۰ هزار بشکه به‌صورت میانگین ۵ برابر شده است. فروش این میزان نفت شامل صادرات و پیش‌فروش نفت می‌شود. این رقم ۲.۳ میلیون بشکه در روز بسیار عجیب بوده است و کاملاً خوش‌بینانه به‌نظر می‌رسد.
بر اساس جزء ۴ بند ب تبصره یک در بودجه سال آینده دولت به‌دنبال مجوزی است تا با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و افزایش آن به‌نرخ احتمالی ۱۱۵۰۰ تومان میزان یارانه نقدی را ۳ برابر افزایش دهد. یعنی برای سال آینده طبق اعلام مسئولان سازمان برنامه و بودجه، حدود ۸ میلیارد دلار برای واردات کالاهای اساسی کشور در نظر گرفته شده است. همچنین بودجه شرکتهای دولتی، بانکها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت برای سال ۱۴۰۰ بالغ بر ۱۵.۴۰۶ هزار میلیارد ریال می‌باشد که نسبت به رقم مصوب ۱۴.۳۶۳ هزار میلیارد ریال قانون بودجه سال ۱۳۹۹ بالغ بر ۳/۷ درصد افزایش داشته است.
بودجه شرکتهای دولتی، بانکها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت برای سال ۱۴۰۰ بالغ بر ۱۵.۴۰۶ هزار میلیارد ریال می‌باشد که نسبت به رقم مصوب ۱۴.۳۶۳ هزار میلیارد ریال قانون بودجه سال ۱۳۹۹ بالغ بر ۳.۷ درصد افزایش داشته است
بودجه سال آینده بودجه ای متورم و غیر واقعی است
ایمان اسلامیان اقتصاددان و استاد دانشگاه در گفتگو با «بازار» درباره تبعات بودجه سال ۱۴۰۰ بر اقتصاد کشور، گفت: بودجه سال آینده با توجه به اعداد و ارقام پیش بینی شده درآمدی و نیز رشد هزینه ها بودجه ای متورم و غیر واقعی بوده که نیازمند اصلاح از سوی مجلس است و چنانچه نمایندگان مجلس در کمیسیون های تخصصی بدون بررسی لازم مانع از تصویب این نوع بودجه با این اعداد و رقم نشوند، عواقب سختی در انتظار اقتصاد ایران و وضعیت معیشت مردم در سال آینده خواهد بود.
وی به وجود مصارف قطعی و درآمدهای احتمالی در بودجه سال ۱۴۰۰ اشاره کرد و افزود: تامین هزینه های مشخص و معین چون پرداخت حقوق کارکنان دولت و.. در بودجه ضرورتی اجتناب ناپذیر است، اما امید به درآمدهای احتمالی در بودجه همیشه کسری را به دنبال دارد و این کسری به صورت پنهان و آشکار در اقتصاد کشور نمایان و مشکل آفرین می شود.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی، خاطرنشان کرد: دولت در بودجه سال آینده بخش عمده درآمدها را از محل اخذ مالیات و فروش نفت در نظر گرفته و با افزایش رقم آن نسبت به سالجاری سعی کرده است تا از این محل کسب درآمد کند در حالی که چنین تفکری کاملا اشتباه است و خود دولت هم می داند که در شرایط تحریم، وضعیت کرونا و نیز رکود اقتصادی این ارقام و اعداد تحقق پذیر نیست.
تامین هزینه های مشخص و معین چون پرداخت حقوق کارکنان دولت و.. در بودجه ضرورتی اجتناب ناپذیر است، اما امید به درآمدهای احتمالی در بودجه همیشه کسری را به دنبال دارد و این کسری به صورت پنهان و آشکار در اقتصاد کشور نمایان و مشکل آفرین می شود
امکان فروش روزانه ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه ای نفت غیر قابل تحقق است
اسلامیان خاطرنشان کرد: به طور مثال دولت صادرات ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه نفت در روز را در بودجه سال آینده در نظر گرفته است که این میزان فروش نسبت به میزان فروش فعلی نفت کشور ۵ برابر شده است، بنابراین امکان تحقق فروش چنین کالایی در سال آینده با توجه به کاهش میزان صادرات و قرار داشتن کشور در شرایط تحریم، بسیار بعید است.
وی افزود: دولت دربودجه سال آینده ۱۱۰ هزارمیلیارد تومان از محل فروش اوراق در نظر گرفته است که این حجم اوراق در مقابل با میزان اوراق سالجاری بسیار بالاست و امکان فروش آن با چنین حجمی وجود ندارد. با این وجود دولت برای نقد این اوراق مجبور است به بانک ها فشار بیاورد تا این اوراق به فروش بروند، البته چنین رویکردی باعث رشد تورم در کشور می شود.
این اقتصاددان افزود: در مورد واگذاری سهام شرکت های دولتی در بورس در بودجه سال ۱۴۰۰ پیش بینی درآمدی با رقمی ۹۵ هزار میلیاردی از این محل دیده شده است این درحالی است که اگر چنین رقمی در بودجه سال ۹۸ اتفاق می افتاد با توجه به اعتمادی که مردم به بازار سرمایه داشتند تحقق چنین منابعی دور از ذهن نبود اما اکنون با توجه به آشفتگی بازار سرمایه و افت شاخص ها کسی به بورس اعتقاد ندارد. علاوه بر این پوشش اوراق بدهی ۱۲۵ هزار میلیاردی همچنین رقم ۷۰ هزار میلیاردی از طریق فروش با رویکرد سلف نفتی با توجه به شراط تحریمی کشور و بی تحرکی اقتصاد داخلی هیچ وقت قابل تحقق نیست.
اکنون با توجه به آشفتگی بازار سرمایه و افت شاخص ها کسی به بورس اعتقاد ندارد. علاوه بر این پوشش اوراق بدهی ۱۲۵ هزار میلیاردی همچنین رقم ۷۰ هزار میلیاردی از طریق فروش با رویکرد سلف نفتی با توجه به شراط تحریمی کشور و بی تحرکی اقتصاد داخلی هیچ وقت قابل تحقق نیست
اسلامیان به تشریفات تقدیم بودجه سال ۱۴۰۰ در مجلس شورای اسلامی اشاره کرد و افزود: غیبت رئیس جمهور در مجلس برای تقدیم لایحه بودجه سال آینده و عدم حضور رئیس مجلس برای دریافت بزرگترین سند مالی دولت به قوه مقننه، حاشیه هایی زیادی را به همراه داشت، که آمدن بودجه با اسنپ به خانه ملت و تقدیم و تحویل آن از سوی معاونان دو قوه نشان از بودجه ای متفاوت و استثنایی دارد. حال از آنجایی که ارقام بودجه در بخش درآمدها و هزینه ها همخوانی ندارد و امکان تحقق درآمدها برای سال آینده ناممکن است پیش بینی می شود که بودجه سال آینده حدود ۴۰۰ هزار میلیارد کسری داشته باشد که دود آن به چشم مردم می رود.
نظر شما