غلامرضا مصدق: با گرانفروشان بشدت مقابله خواهد شد، با گرانی های بی دلیل باید مقابله شود، گرانی‌های اخیر ناشی از عوامل روانی است، نمونه جملات را همیشه در سال های گذشته (از زمان جهش ناگهانی قیمت نفت در سال ۵۲ تاکنون) از زبان مسئولان رژیم گذشته و فعلی همیشه شنیده ایم. در سال۵۴ با تزریق شدید نقدینگی حاصل از جهش قیمت نفت گرانی چنان شدت پیدا کرد که شاه، مبارزه با گرانفروشی را بعنوان اصل چهاردهم انقلاب سفید اعلام کرد، بعد از انقلاب اسلامی نیز تشکیلات عریض و طویلی برای مبارزه با گرانفروشی ایجاد شد. اما علیرغم همه بگیر و ببند ها و ایجاد تشکیلات‌های عریض و طویل برای مقابله با گرانفروشی چه قبل و چه بعد از انقلاب، ما تنها ملتی هستیم که مفتخر به کسب مدال طولانی ترین تورم دو رقمی تاریخ بشر شده ایم!
کسب این رکورد دست نیافتنی ممکن نبوده الا با ندیدن تعمدی یا از سر جهل تفاوت ساده دو مقوله تورم و گرانفروشی.
گرانفروشی زمانی اتفاق می افتد که حجم نقدینگی با کالاها و خدمات در دسترس یک جامعه در تعادل نسبی باشند، عده ای از صاحبان کالا و خدمات با زیاده خواهی و بدون دلایل منطقی اقدام به فروش گرانتر کالا و خدمات خود کنند، که عملی غیر اخلاقی و مستوجب مجازات است. اما تورم وضعیتی است که به هر دلیلی حجم نقدینگی از کالاها و خدمات در دسترس پیشی بگیرد، یعنی اگر در کشوری ۱۰۰ واحد کالا و خدمات در دسترس، ولی ۱۲۰ واحد نقدینگی در جریان باشد، به نسبت تفاوت این دو تورم ایجاد می‌شود. در این حالت به قول توماس فریدمن اقتصادان نوبلیست تورم همواره یک پدیده پولی است و افزایش قیمتها نه از باب زیاده خواهی گرانفروشان بلکه ناشی از غلبه حجم نقدینگی بر مقدار کالاها و خدمات موجود است. ندانستن یا به عمد ندیدن این تفاوت خیلی ساده داستان تلخی است که در ۴۷ سال گذشته بدون هیچگونه تغییری استمرار داشته و سمبل عینی آن هم افزایش قیمت بیش از چهار هزار برابری دلار نسبت به ریال در این سالهاست.
در تمام این سال‌ها بلاانقطاع رشد نقدینگی بیش از رشد اقتصادی بوده و تا آینده ای نا معلوم این روند استمرار خواهد داشت و مثل دیگر مشکلات مزمن ما هیچ چشم اندازی برای حل علمی و عملی آن در افق دیده نمی‌شود. تا وقتی که مسئولان تفاوت ساده تورم و گرانفروشی را ندانند یا نخواهند که بدانند تورم دو رقمی جزء لاینفک زندگی ما خواهد ماند. در شرایطی که رشد اقتصادی کشور منفی است اما روزانه دو هزار میلیارد تومان نقدینگی جدید به بازار وارد می‌شود اگر تورم ایجاد نشود باید از تعجب شاخ درآورد. برای بگیر و ببند با گرانفروشی حتی با بکارگیری ارتش سه میلیونی چین هم کاری از پیش نمی رود.
قطعاً علم اقتصاد نظری قادر به تبین تورم طولانی ایران نیست، زیرا دانشجویان رشته اقتصاد در پایان سال اول همه مفاهیم بنیادی تورم را می آموزند، فقط مبانی اقتصاد سیاسی قادر به توضیح آن است، نتیجه اینکه علت العلل مشکلات اقتصادی ما از جمله تورم تابعی از مؤلفه های سیاسی است تا اقتصادی.
تورم برای بشریت مشکلی کاملاً شناخته شده و راه حل رفع آن هم از خود مشکل شناخته شده تر است، اما برخلاف تمام دنیا مسئولان محترم ما همیشه بر خلاف روند منطق علم اقتصاد یقه گرانفروشی را که عارضه طبیعی تورم است را بجای خود مشکل چسبیده و ظاهراً قرار نیست این یقه گیری اشتباه به این زودیها اصلاح شود.
نظر شما