به گزارش بازار، عده زیادی از مردم سرمایه‌های خود را با انگیزه حفظ ارزش و سود بیشتر به بازار بورس وارد کردند اما پس از رکورد ۲ میلیون واحدی شاخص کل در نیمه نخست امسال، بازار سرمایه از نیمه دوم مرداد ماه از جذابیت افتاد و با ورود به فاز منفی، آن روی خود را نشان داد و سقوطی تاریخی از خود به یادگار گذاشت.
گرچه ذات بازار سرمایه نوسان است، اما تغییرات قیمتی آغاز شده از مرداد تاکنون فراتر از نوسان بوده و به زعم متخصصان وضعیت این بازار، ریشه در نقایص قانون بازار سرمایه و بازار گردانی ها دارد.
با این حال و به اعتقاد برخی از تحلیلگران بورس فعلی شبیه هیچ دوره‌ای نیست. جذابیت سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه در حال حاضر به دلیل وجود ابهامات زیاد و وضع نابسامان بازار سرمایه، از بین رفته و به همین دلیل این حجم نقدینگی از بورس خارج‌شده است. بنابراین بیشتر کسانی که موفق به‌نقد کردن دارایی خود در بازار سرمایه می‌شوند، به نحوی سرمایه خود را به بخش های کم ریسک و پر بازده انتقال می‌دهند.
اما در حالی بسیاری از علاقه‌مندان سیاسی و اقتصادی با وعده‌ها و دعوت شخص رئیس‌جمهور به بورس تهران وارد شدند که بررسی‌ها نشان می‌دهد، دولت نه‌تنها با بی‌تدبیری باعث از دست رفتن اعتماد سهامداران شد، بلکه میزان نارضایتی سهامداران را به شدت افزایش داد.
در حالی بسیاری از علاقه‌مندان سیاسی و اقتصادی با وعده‌ها و دعوت شخص رئیس‌جمهور به بورس تهران وارد شدند که بررسی‌ها نشان می‌دهد، دولت نه‌تنها با بی‌تدبیری باعث از دست رفتن اعتماد سهامداران شد، بلکه میزان نارضایتی سهامداران را به شدت افزایش داد
البته این نارضایتی تاجایی پیش رفت که موج زیادی از اعتراضات شکل گرفت آنهم با این سوال که چرا دولتی که از مردم خواست تا وارد بازار سرمایه شوند، در ادامه از این بازار حمایت نکرد. در این میان بسیاری از کارشناسان دلیل افت شاخص و وضعیت بحرانی بورس را این می‌دانند که متاسفانه دولتمردان کسری بودجه خود را از بورس جبران کرده و خون جدیدی را به بورس تزریق نکردند.
محسن زنگنه، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در همین زمینه به خبرنگار بازار گفت: دولت سعی داشت ضعف‌های اقتصادی خود را از طریق بازار سرمایه بپوشاند و عملا یک سرمایه اجتماعی را برای خودش فراهم کند.
عضو کمیسیون برنامه،بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: دولت هم در تشویق مردم به سمت بازار و هم حذر کردن مردم از این بازار اشتباه کرد، دولت از این حذر داشت که واقعیات این بازار را به مردم بگوید، واقعیتی که گویای پر ریسک بودن این بازار بود.
اما این پایان ماجرا نبود و این نماینده مجلس به عدم دوری دولت به قوانین این بازار اشاره کرد و گفت: قوانین مرتبط با نحوه فعالیت بورس در کشور ایراداتی دارد با این حال دولت حتی به همین قوانین هم پایبند نبود.
زنگنه بیان داشت: به واقع بسیاری از الزامات قانونی در هنگام بالا رفتن سهام از سوی سازمان بورس رعایت نشد علی الخصوص افزایش های بالای ۵ الی ۲۰ درصد لذا عملاً با تشویقی که از سوی رئیس جمهور مبنی بر حضور مردم در این بازار انجام شد، اقبال زیادی از سوی مردم برای فعالیت در بورس شکل گرفت.
عضو کمیسیون برنامه بودجه و محاسبات تاکید کرد: البته این اشکالی بود که دولت در زمان افزایش سهام در بازار انجام داد و متاسفانه از سوی دیگر هم عرضه سهام را - با اینکه برایش مقدور بود - تقویت نکرد.
وی با بیان اینکه متاسفانه هنوز شرکت‌های دولتی و حقوقی ها بازیگران اصلی بازار سرمایه هستند، تاکید کرد: سهم عمده این شرکتها به نحوی در ارتباط با دولت است و دولت بر این شرکتها احاطه داشته و بر آنها مدیریت می‌کند.
این نماینده مجلس بیان داشت: بنده اخیراً با مدیرعامل یکی از بیمه‌ها صحبت می‌کردم . وی به من گفت که تراز تجاری ما منفی بود، اما یک سرمایه‌گذاری خوبی را در بورس انجام دادیم و نه تنها ترازمان مثبت شد حتی یک مقدار زیادی هم در صندوقی ذخیره کردیم؛ لازم به ذکر است این شرکت در اوج هم از بازار خارج شد؛این روایت بازار است.
زنگنه تصریح کرد : این قبیل شرکتها بالاخره به اصول حضور در بورس واقف بودند و متاسفانه هیچ کس هم نه در زمان ورود این شرکتها از آنها سوال کرد که چرا آمدید و نه زمان رفتنشان. لذا این مجموعه اتفاقاتی است که تاکنون رخ داده است.
این نماینده مجلس با بیان اینکه وقتی رفتار حقوقی ها را در بازار تحلیل می‌کنیم می‌بینیم که این شرکتها عملکرد مشابهی داشتند، اظهار داشت: این بدین منظور است که این شرکتها در زمان واحدی به بورس ورود می‌کنند و در زمان واحدی دیگر از بورس خارج می شوند و بازار را با تلاطم مواجه می کنند.
سرنخ عملکرد حقوقی ها به دولت باز می گردد
در همین زمینه حجت‌الاسلام حسن شجاعی علی آبادی هم به خبرنگار بازار گفت: این که در مقطعی عالی‌ترین مقام دولت، رئیس‌جمهور بیاید و از مردم جهت سرمایه‌گذاری در بازار بورس دعوت کند و اما از سوی دیگر شاهد سقوط بورس باشیم و این سقوط هم ادامه‌دار باشد، پذیرفتنی نیست.
عضو کمیسیون اصل ۹۰ مجلس تصریح کرد: اینکه در زمینه نابسامانی بازار سرمایه سوء تدبیری از سوی دولت مشاهده می شود یک امر مسلم و یک امر ناپسند است؛ این اقدام هم به سرمایه مردم و هم به اعتماد مردم آسیب زد.
اینکه در زمینه نابسامانی بازار سرمایه سوء تدبیری از سوی دولت مشاهده می شود یک امر مسلم و ناپسند است؛ این اقدام هم به سرمایه مردم و هم به اعتماد مردم آسیب زد
این نماینده مجلس با بیان اینکه حقوقی ها عمدتا وابسته به شرکت های دولتی هستند، بیان داشت: به یک معنا این سرنخ ها به دولت باز می گردند لذا اینکه حقوقی ها می خواهند نقش منفی در بازار ایفا کنند و به سرمایه مردم ضرر بزنند، پذیرفتنی نیست.
شجاعی با اشاره به ورود مجلس به مباحث مربوط به بازار سرمایه تصریح کرد: آقای قاضی‌زاده هاشمی پیرو این موضوع جلساتی را با حقوقی‌های بازار سرمایه برگزار کردند. در جلسه نخست خط و نشانهایی کشیده شد و عنوان شد که حقوقی ها باید در بازارگردانی این بازار قوی‌تر عمل کنند و حتی در این زمینه صورتجلسه ای امضا شد که این اقدامات انجام شود و اما متاسفانه اقدامات لازم را عملیاتی نکردند.
این نماینده مجلس ادامه داد: حتی ما در جلسه دیگری که در محضر آیت الله رئیسی بودیم همین موضوع را متذکر شدیم و درباره این مسئله ابراز نگرانی کردیم ، در آن جلسه یک همراهی و هماهنگی شکل گرفت و آیت الله رئیسی دادستان تهران را در این رابطه مامور کرد و از سوی مجلس هم دکتر قاضی زاده هاشمی انتخاب شد تا به این مسئله ورود داشته باشند تا اگر حقوقی ها مطابق تعهدات خود عمل نکردند ما به سمت برخورد قضایی حرکت کنیم لذا در حال حاضر ما در این مرحله هستیم.
«دولت مردم را به حضور در بازار سرمایه تشویق کرد اما متاسفانه زمینه‌های لازم را برای افزایش عرضه سهام فراهم نکرد.» این نواری از اظهارات جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه و و بودجه مجلس در گفت و گو با بازار است.
وی با بیان اینکه دولت زمینه را برای حبابی کردن قیمت بسیاری از سهام‌ها فراهم کرد، اظهار داشت: در این زمینه ما هرچه هشدار دادیم فائق نیامد و مسئولین به این هشدارها توجه نکردند.
قادری تاکید کرد: در آن شرایط حداقل اقدامی که دولت می‌توانست انجام دهد این بود که دامنه نوسان در بازار سرمایه را از ۵ درصد به ۳ درصد کاهش دهد تا شاهد افزایش سریع قیمتها نباشیم بنابراین این مسئله می‌توانست متقاضیان را در صف ورود به بورس قرار دهد و فرصتی برای عرضه بیشتر سهام پدید آورد که این مسئله هم متاسفانه انجام نشد.
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس اظهارداشت: دولت همچنین در زمینه شفاف سازی و اطلاع رسانی دقیق از سهام واحدهای مختلف به مسئولیت‌های خود عمل نکرد و این مسئله باعث شد قیمت بسیاری از واحدهای بورسی حبابی شود و مشکلاتی ایجاد کند.
این نماینده مجلس ادامه داد: اینکه گفته شود دولت به شکلی عمل می‌کند که بازار رشد منفی داشته باشد را نمی توان با اطمینان پذیرفت اما شکی نیست که دولت عملاً در کنترل و حمایت از بورس اقدام مناسبی انجام نداده است.
قادری بیان داشت: اینکه حقوق ها با بازار سرمایه همراهی نمی‌کنند و اینکه گفته شود دولت توانی برای الزام بر این شرکتها را ندارد هم قابل پذیرش نیست بنابراین بخشی از عملکرد دولت در شرایط فعلی بازار سرمایه قابل قبول نیست.
اما این پایان کار نبوده و به اذعان برخی از صاحب نظران کارنامه کاری وزارت اقتصاد و امور دارایی در رابطه با مدیریت بورس مطلوب نبوده و این وزراتخانه باید جوابگوی نا به سامانی بازار سرمایه باشد.
قادری با اشاره به کارنامه وزیر اقتصاد و امور دارایی پیرو مدیریت بازار سرمایه تأکید کرد: مجموعه عملکردهای اقتصادی در بازار سرمایه قابل قبول نیست و معتقدم می‌شد بهتر از اینها امور اقتصادی را مدیریت کرد.
وی تصریح کرد: البته بعضا گفته می‌شود که وزیر اقتصاد و امور دارایی هم تحت تاثیر فشارهای رئیس جمهور برخی از اقدامات را انجام می‌دهد که خود وزیر هم به آن شاید اعتقادی نداشته باشد البته بنده نمی‌دانم این مطلب چقدر صحت دارد که اگر صحت داشته باشد جای ایراد و اشکال جدی وجود دارد که چرا مسئولین اقتصادی ما تن به تصمیمات غیر اقتصادی و غیرکارشناسی می‌دهند.
سرمایه مردم در بازار سرمایه پودر شد
این در حالی است که حجت الاسلام والمسلمین علیرضا سلیمی ، عضو هئیت رئیسه مجلس شورای اسلامی مقصر نا به سامانی در مدیریت بازار سرمایه را تنها وزیر اقتصاد ندانسته و تاکید دارد دولت باید جوابگوی رویه های غلط این بازار باشد.
وی در گفت و گو با خبرنگار بازار گفت: دولت باید در قبال شرایط نا به سامان بازار سرمایه پاسخگو باشد.
این نماینده مجلس اظهار داشت: دولت از سویی مردم را به حضور در بازار سرمایه تشویق کرد لذا وقتی دولت مردم را تشویق به کار اینچنینی می‌کند، حتما باید در بحث حمایت از سرمایه مردم به جد ورود کند
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس تاکید کرد: اینکه دولت نتوانسته به طور دقیق و با بازارگردانی صحیح بورس را در حالتی زنده نگه دارد جای سوال دارد.
سلیمی با بیان اینکه حقوقی‌ها بازار سرمایه را دچار آشفتگی جدی کرده اند، ادامه داد: روشن است که حقوقی‌ها با اصرار دولت‌ها به نقش آفرینی در این بازار می‌پردازند.
این نماینده مجلس با اشاره به یک سلسله ناهماهنگی در بازار سرمایه تأکید کرد: به عنوان مثال ما شاهد یک سلسله ناهماهنگی بین وزیر اقتصاد و وزیر نفت در قبال صندوق دارا دوم بودیم که این مسئله ضربه سنگینی به بورس وارد کرد.
به نظر می‌رسد دولت نتوانست در بحث حمایت از بازار سرمایه به خوبی نقش خود را ایفا کند و این اقدام یا از روی ناکارآمدی بود و یا به صورت عمدی رخ داد
سلیمی اظهار داشت: به نظر می‌رسد دولت نتوانست در بحث حمایت از بازار سرمایه به خوبی نقش خود را ایفا کند و این اقدام یا از روی ناکارآمدی بود و یا به صورت عمدی رخ داد که البته این مسئله هنوز برای ما مشخص نیست.
وی بیان داشت: آنچه مشخص است این است که میلیاردها، میلیارد سرمایه مردم در بازار سرمایه پودر شد لذا مردم با هزار امید و با اعتماد به اظهارات دولتمردان پا به این بازار گذاشتند و دولتمردان هم اکنون باید پاسخگوی این کم کا خود باشند.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس ادامه داد: حتما باید با کسانی که مردم را به سرمایه‌گذاری در بورس تشویق کردند و اما در ادامه از آنها حمایت نکردند، برخورد شود و این افراد باید پاسخگو باشند.
اما انتقادات و اعتراضات به نحوه مدیریت بازار سرمایه به این نقطه ختم نشده و بسیاری از نمایندگان در پی سوءمدیریت وزیر اقتصاد درصدد استیضاح وی در مجلس هستند.
استیضاح بورسی
محسن زنگنه،عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس درباره دلایل جمع آوری امضا برای استیضاح وزیر اقتصاد در مجلس به خبرنگار بازار گفت: در جلساتی که با وزیر اقتصاد داشتیم حقیقتاً برنامه‌ای را در جهت بهبود عملکرد بورس ندیدیم.
وی بیان داشت: زمانی که بورس افزایشی بود و مردم چند ده هزار میلیارد را وارد بورس می کردند دوستان این نوع رفتار را به معجزه تعبیر می‌کردند و می‌گفتند که ما باید قدر این مسئله را بدانیم البته هرچه ما هشدار می دادیم و می‌گفتیم که بالاخره این مسئله در یک جایی دچار مشکل می‌شود و مردم آسیب می‌بینند اما دوستان به این مسئله توجه نمی کردند و حتی نمایندگان را متهم می کردند که مجلس عمدا چوب لای چرخ بورس می‌گذارد حقیقتا ما برنامه‌ای را از این دوستان در جلسات محرمانه، علنی و غیرعلنی ندیدیم.
زنگنه تاکید کرد: حتی این دوستان تحلیل درستی از بازار سرمایه ارائه نمی‌کردند و در نهایت به ما می‌گفتند که بازار محل عرضه و تقاضا است و سازمان بورس دخالتی در قیمتها ندارد و همواره سعی دارد تا مکانیزم‌های فروش را مدیریت کند که این طور نیست چرا که سازمان بورس ابزارهای متعددی را در اختیار دارد که می‌تواند به واسطه آن در بازار بورس بازنگری کند یعنی این سازمان می داند نمادی را چه زمانی باز کند و چه زمانی ببندد و یا اینکه در هنگام افزایش ۵ الی ۱۵ درصد چه زمانی نماد بسته شود و چه زمانی کنفرانس برگزار شود لذا هزاران فاکتور در اختیار مدیران بازار بورس است که سرمایه مردم با حداقل ریسک محفوظ شود.
این نماینده مجلس اظهارداشت: البته ما وقتی دیدیم که تمامی جلسات ما در باره‌ی نابسامانی بازار سرمایه با وزیر اقتصاد به نتیجه نمی‌رسد با جمعی از نمایندگان بحث استیضاح وزیر اقتصاد و اموردارایی را کلید زدیم و تاکنون حدود ۸۰ امضا برای این استیضاح وی جمع آوری شده است لذا در ادامه باید ببینیم هیئت رئیسه مجلس با این مسئله چطور برخورد خواهد کرد و امیدواریم شرایط برگزاری این جلسه را فراهم کند.
ورود کمیسیون اصل نود
این در حالی است که نصرالله پژمانفر رئیس کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی نیرز در گفت و گو با خبرنگار بازار تاکید داشته که کمیسیون متبوع خود در حال حاضر پیگیر موضوعاتی در این بخش- بازار بورس- است، لذا بی تفاوتی دولت نسبت به افزایش و کاهش بی رویه سهام در این بازار باعث ضرر و زیان هنگفت به مردم شده است.
پژمانفر تاکید کرد: متاسفانه اگر ما بخواهیم در یک جمله بگوییم که چرا بورس به این حال افتاده و چرا ضرر و زیان بزرگی متوجه مردم شده است، باید بگویم نقش دولت در ارتباط با این موضوع قابل انکار نیست و نمی شود دولت را از این موضوع کنار کشید.
با همه این تفاسیر باید منتظر بود و دید که مجلس قرار است چگونه در نحوه مدیریت بازار بورس تحول ایجاد کند؛ تحولی که امید را به جامعه بازگردانده و باعث بازگشت اعتماد مردم به بازار سرمایه شود.
نظر شما