بازار؛ گروه بین الملل: بیستمین نشست سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای با ریاست دوره ای روسیه، در ساعت دو و نیم بعد از ظهر به وقت روسیه با حضور سران کشورهای عضو و ناظر از جمله نارندرا مودی، نخست وزیر هند، شی جین پینگ رئیس جمهور چین، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، عمران خان، نخست وزیر پاکستان، حسن روحانی، رئیس جمهور ایران و سران دیگر کشورهای عضو و ناظر به صورت آنلاین برگزار شد است.
بر اساس آخرین تغییرات، در حال حاضر روسیه، چین، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان، هند و پاکستان اعضای اصلی سازمان هستند. همچنین، جمهوری اسلامی ایران، مغولستان، افغانستان و بلاروس اعضای ناظر این سازمان را تشکیل می دهند.
علاوه بر اعضای اصلی، ابتدا مغولستان در سال ۲۰۰۴ و یک سال بعد ایران و سپس پاکستان، هند و افغانستان و پس از آن بلاروس به عنوان عضو ناظر این سازمان در آمدند.
این سازمان، یک بلوک اقتصادی و امنیتی شامل هشت عضو است که به عنوان فاکتور و وزنه ای قوی در برابر سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) از سال ۲۰۰۱ فعالیت خود را در پکن آغاز کرده که اصلی ترین هدف شکل گیری آن، همکاری های امنیتی در کشورهای آسیای مرکزی بوده است.
همچنین، برقراری توازن در برابر نفوذ آمریکا و ناتو در منطقه یکی از دیگر اهداف شکل گیری این سازمان بوده که نقش اصلی و تعیین‌کننده را دو کشور چین و روسیه بر عهده داشته اند.
رهبران کشورهای عضو در رابطه با تقویت و توسعه بیشتر همکاری ها در چارچوب سازمان همکاری شانگهای تلاش می کنند. از جمله اصلی ترین هدف شکل گیری این سازمان، همکاری های امنیتی در کشورهای آسیای مرکزی بود. در نشست اخیر هم پیامدهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی جهانی همه گیری کرونا بحث خواهند کرد و علاوه بر قرائت بیانیه مسکو، ممکن است اسناد دیگری هم در خصوص اقتصاد دیجیتال و مقابله با تروریسم در این اجلاس به تصویب برسد.
رهبران حاضر در این اجلاس، همچنین بر روی راه های ارتقاء تعامل عملی کشورهای عضو در حوزه سیاست، امنیت، تجارت و اقتصاد، روابط فرهنگی و بشردوستانه و همچنین گفتگوهای سیاسی تمرکز خواهند کرد که مهمتر از همه ثبات فضای سازمان همکاری شانگهای را فراهم می آورد.
بر اساس بیانیه شانگهای، رهبران در مورد بهبود تجارت و همکاری اقتصادی و هماهنگی کشورهایشان در مکانهای اصلی بین المللی نیز گفتگو خواهند کرد..
اگر چه جمهوری اسلامی ایران از یازده سال قبل درخواست عضویت دائمی در این سازمان را مطرح کرده و از نخستین کشورهایی بوده که پس از مغولستان به عنوان عضو ناظر در نظر گرفته شده است، اما هنوز این عضویت قطعی نشده در حالی که قرار بود که در نشست سال گذشته این سازمان که در بیشکک قرقیزستان با حضور رئیس جمهور ایران برگزار شد، مورد بررسی قرار گیرد که به نظر می رسد که تحریم های امریکا بر بررسی این درخواست رسمی سایه افکنده است.
بنابراین، اهمیت حضور ایران در این اجلاس با توجه به اعمال تحریم های مضاعف یک جانبه از سوی امریکا بسیار حائز اهمیت است زیرا آمریکا هر چند در سازمان همکاری شانگهای عضویت ندارد؛ اما خواسته یا نخواسته و بطور محسوس و نامحسوس می تواند بر تصمیمات این سازمان بین المللی تاثیر داشته باشد.
بر همین اساس، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در اجلاسی در دهلی نو اعلام کرد که کشورش از عضویت ایران در شانگهای حمایت می‌کند و همچنین اکثر کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای از درخواست ایران حمایت خواهند کرد.
بر اساس اظهارات وزیر خارجه روسیه، این امکان وجود دارد که این دوره یا دوره بعدی، درخواست ایران برای عضویت پذیرفته شود؛ چرا که به نظر نمی‌رسد کشورهای عضو این پیمان در آسیای مرکزی از جمله ازبکستان، قرقیزستان و قزاقستان مخالفتی با پیوستن ایران به سازمان شانگهای داشته باشند.
در این نشست که از ساعتی پیش به صورت مجازی آغاز شده است، روسای جمهور چین، روسیه و نخست وزیر هند سخنرانی خود را با پرداختن به موضوعاتی چون صلح و کرونا آغاز نموده اند.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در ابتدا گفت: امیدواریم اقداماتی که در مورد مناقشه قره باغ صورت گرفته است منجر به برقراری صلح در این منطقه شود و امیدوارم که اقدامات منجر به برقراری صلح پایدار به نفع مردم جمهوری آذربایجان و ارمنستان شود.
وی همچنین، در سخنرانی افتتاحیه بر توسعه همکاری های بانکی، اقتصادی سرمایه گذاری و تجاری کشورهای حوزه شانگهای تاکید کرد.
پوتین خاطرنشان کرد که در دوره ریاست روسیه بر سازمان همکاری شانگهای، به این نکته توجه شد که همه کشورهای عضو سازمان شانگهای علاقه مند به توسعه همکاریهای سودمند در عرصه های اقتصادی، بازرگانی، اقتصاد دیجیتالی، فناورهای پیشرفته، نوآوریها، حمل و نقل، امنیت انرژی و تولیدات صنعتی هستند و یک چالش آشکار برای امنیت مشترک ما افزایش تلاش های برای مداخله مستقیم خارجی در امور کشورهای عضو و ناظر سازمان همکاری شانگهای است.
پس از آن، شی جین پینگ، رئیس جمهور چین پس از اشاره به دوستی و حسن نیت که لازمه تعامل و همکاری میان همسایگان است، به موضوع و بحران کرونا پرداخت و گفت: چین واکسن کرونا را در اختیار کشورهای عضو سازمان شانگهای قرار می‌دهد و کشورهای عضو باید اقدامات عملی تری را برای ارتقا جامعه ای با آینده مشترک بشر انجام دهند.
وی تاکید کرد: توسعه واقعی، توسعه همه جانبه، خوب و پایدار است که ما باید با اصرار بر آرمان توسعه توام با نوآوری، هماهنگی سبز، بهره برداری مشترک و گسترش فضای همکاری عملی، به احیای اقتصادی و بهبود زندگی مردم کمک کنیم.
رئیس جمهور چین مجددا خاطر نشان کرد که چین مایل است فعالانه نیاز کشورهای دیگر به واکسن را در نظر بگیرد و این واکسن را در اختیار آنها قرار دهد.
نارندرا مودی، نخست وزیر هند نیز با انتقاد از برخی همسایگانش تاکید کرد که همه کشورها باید به تمامیت ارضی یکدیگر احترام بگذارند و در این دوره دشوار شیوع بی سابقه بیماری کرونا، صنعت داروسازی هند داروهای ضروری را به بیش از ۱۵۰ کشور ارسال کرده و عنوان بزرگترین تولیدکننده واکسن جهان از ظرفیت تولید و توزیع واکسن خود برای کمک به بشریت در مبارزه با این بحران استفاده خواهد کرد.
حسن روحانی، رئیس جمهور ایران نیز در نشست مجازی سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای گفت: آماده ایم در مسیر مبارزه با کووید-۱۹ تجربیات خود را با کشورهای عضو سازمان به اشتراک گذاریم. ایران قادر به تامین نیازهای اصلی بسیاری از کشورهای منطقه و اعضای سازمان شانگهای است. تهران حصول امنیت پایدار را جز از طریق همکاری، مشارکت و صلح میسر نمی داند.
وی افزود: ابراز خرسندی ایران از تصمیم اخیر مقامات باکو و ایروان برای پایان دادن به درگیری‌های نظامی. بزودی با تکمیل مسیر ریلی رشت – بندرانزلی در حاشیه دریای خزر، مسیر ریلی کریدور شمال جنوب به واقعیت می پیوندد. افتتاح راه‌آهن خواف-هرات در چند هفته آینده، هدیه و کمک بسیار ارزشمندی برای کمک به خروج افغانستان از بن‌بست است. ملت آمریکا واکنش جهان به قلدرمآبی، قانون‌گریزی، نقض تعهدات بین‌المللی، تهدید و تحریم دیگر ملت‌ها را شنید و تصمیم به تغییر گرفت. اکنون نوبت منتخبان و رهبران جدید آمریکاست که پیام ملت آمریکا برای تغییر را به خوبی درک کنند.
نظر شما