روح الله کهن هوش نژاد؛ بازار: انتخابات ۲۰۲۰ ایالات متحده آمریکا درست در بحبوحه شیوع ویروس کرونا که اثر ویران کننده ای بر بازار نفت گذاشته، برگزار شد. اما پیروزی هر یک از دو نامزد این انتخابات اثر متفاوتی را بر بازار نفت خواهد گذاشت. در این یادداشت نشان خواهیم داد که اگرچه پیروزی بایدن در کوتاه مدت چه نتایجی را در سمت تقاضای نفت به دنبال خواهد داشت، اما رویکرد نامزد دموکرات انتخابات آمریکا در روابط خارجی می‌تواند منجر به عرضه بیشتر نفت در بازار جهانی شود. از سوی دیگر نیز پیروزی ترامپ گه احتمال آن بسیار ضعیف است، می‌تواند بلافاصله باعث افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی شود. در واقع به نظر می‌رسد در صورت پیروزی بایدن حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز به تقاضای نفت در ابتدای سال ۲۰۲۱ افزوده خواهد شد.
در عین حال بایدن در حالت خوشبینانه با تعدیل روابط خود با ایران و ونزوئلا باعث افزایش عرضه حدود ۲ میلیون بشکه ای در روز در ابتدای سال ۲۰۲۱ خواهد شد. بنابر این تلاطم قیمت نفت در کوتاه مدت برای بایدن نزولی و برای ترامپ صعودی خواهد بود.
اثر انتخاب بایدن بر تقاضا
همانطور که گفته شد، انتخاب بایدن باعث افزایش عرضه و در نتیجه کاهش قیمت نفت خواهد شد. بنابر این حضور او در منصب ریاست جمهوری ایالات متحده آمریکا می‌تواند باعث افزایش تقاضا و در نتیجه افزایش قیمت در کوتاه مدت شود. چنانچه دموکرات‌ها کنترل کنگره و ریاست جمهوری را به دست بگیرد، یکی از اولویت‌های این حزب تزریق یک میلیارد دلار بسته محرک اقتصادی است که به معنای افزایش حدود ۴۰۰ هزار بشکه در روز به تقاضای نفت در سال ۲۰۲۱ خواهد بود.
علاوه بر این روابط تجاری با چین نیز بر تقاضای نفت موثر خواهد بود. چنانچه بایدن سیاست معتدل اوباما را در روابط تجاری پیش بگیرد تقاضا در کوتاه مدت روند صعودی در پیش خواهد گرفت. بر اساس برآودهای موجود جنگ تجاری آمریکا و چین در سال ۲۰۱۹ تقاضای نفت را حدود ۳۰۰ هزار بشکه در روز کاهش داده که در صورت بهبود روابط به همین میزان تقاضا مثبت ایجاد خواهد شد. عقب گرد بایدن از جنگ تجاری با چین می‌تواند باعث رشد یک تا دو درصدی تولید ناخالص داخلی آمریکا شده و تقاضای جهانی نفت را در کوتاه مدت حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز افزایش خواهد داد.
با این حال در میان مدت بازار با حضور بایدن قیمت نفت کمتر صعودی خواهد بود. او در کارزار انتخاباتی از تعهد خود به سیاست صفر کردن انتشار کربن خبر داده است. اگرچه تحقق این وعده مشخص نیست اما حداقل در تضاد با سیاست‌های ترامپ بوده و به تقویت چنین قوانینی در ایالات متحده آمریکا می‌انجامد. این مساله در میان مدت می‌تواند به کاهش حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز بیانجامد.
اثر انتخاب بایدن بر عرضه
با روی کار آمدن بایدن احتمال روی آوردن آمریکا به مذاکره با ایران و از سر گیری صادرات نفت کشور ما خواهد شد. البته مشخص نیست که آیا بایدن مساله مذاکرات هسته ای با ایران را در اولویت خود قرار دهد یا خیر. بنابر این با توجه به ابعاد بین‌المللی موضوع و حضور اتحادیه اروپا، روسیه و چین، بایدن به احتمال زیاد به دنبال کسب یک دستاورد زود هنگام در این زمینه خواهد بود. در یک سناریو خوش بینانه با مرتفع شدن تحریم‌ها، تولید نفت ایران از ۲.۵ میلیون بشکه در روز فعلی به حدود ۳.۷ میلیون بشکه ذر روز تا پایان سال ۲۰۲۲ افزایش خواهد یافت. بازگشت به تولید بیش از یک میلیون بشکه در روز برای ونزوئلا نیز قابل تصور است.
البته باید توجه داشت که سیاست‌های میان مدت و بلند مدت «گذار انرژی» یعنی حرکت به سمت انرژی‌های تجدید پذیر و توسعه حمل و نقل برقی، فارغ از پیروزی دموکرات‌ها یا جمهوری خواه‌هان یک سیاست ثابت است و ضرورت کاهش وابستگی به نفت و متنوع سازی اقتصاد را حتی با وجود رفع تحریم‌ها را به ما گوشزد می‌کند.
نظر شما