محمود نواصر؛ بازار: ایران دارای مزیت‌ها و ظرفیت‌های فراوانی در زمینه تولیدات و صنایع فرهنگی از جمله هنرهای سنتی و صنایع دستی است که از تنوع قابل ملاحظه‌ای برخوردار است.
از آنجا که این محصولات فرهنگی و هنری برآمده از خلاقیت مردم بوده و متناسب با ویژگی‌های هویتی، زیست بوم و فرهنگ آنهاست، به خوبی می‌تواند ظرفیت‌های بالقوه خود را در راستای توسعه این مرز و بوم معرفی کند.
تبلیغات، اطلاع رسانی و گفتمان‌سازی درباره صنایع دستی بسیار مهم است. باید غرور ملی را برانگیزیم و بدانیم که صنایع دستی ما فراتر از مرزها علاقمندان زیادی دارد
در کشورهای توسعه یافته به صورت مستمر بر پیگیری کارها از طریق تشکل‌های مردمی تاکید شده است و به عنوان مثال چنانچه مردم یک صنف، چند تعاونی را تشکیل داده‌اند، دولت‌ها رویکردی متوزان در این خصوص اتخاذ کرده‌اند و همچنین به هیچ عنوان دخالتی از سوی دولت در تشکل‌های مردمی صورت نگرفته است زیرا با اصل مردمی بودن در تضاد است.
تبلیغات، اطلاع رسانی و گفتمان‌سازی درباره صنایع دستی بسیار مهم است. باید غرور ملی را برانگیزیم و بدانیم که صنایع دستی ما فراتر از مرزها علاقمندان زیادی دارد.
با وجود اینکه این صنعت فرصت‌های اقتصادی مناسبی را برای کشورها فراهم می‌کند اما نمی‌توان تنها به بُعد اقتصادی آن توجه داشت زیرا همراه با داد و ستد این کالاها، ویژگی‌های فرهنگی نیز مبادله می‌شود، به بیان دیگر با تبادل صنایع دستی، به نوعی فرهنگ‌ها با یکدیگر تعامل و ارتباط اثربخش‌تری برقرار می‌کنند.
منطقه آزاد اروند
منطقه آزاد اروند در شمال غربی خلیج فارس و جنوب غربی استان خوزستان است که شامل شهرهای آبادان، خرمشهر و مینوشهر می‌شود. وسعت آن ۳۷ هزار و ۴۰۰ هکتار در محل تلاقی اروند رود و کارون واقع و همجوار با کشورهای عراق و کویت است.
یکی از اهم موضوعات گردشگری منطقه آزاد اروند صنایع دستی است و در بخش حصیر بافی و سایر صنایع دستی افرادی فعالیت دارند که تولیدات آنها در سطح کشور زبانزد است.
در حال حاضر موضوع اقتصاد از مهمترین دغدغه‌های مردم به ویژه جوانان است. جوانان برای تشکیل زندگی و استقلال مالی نیاز به شغل دارند و صنایع دستی ظرفیت کارآفرینی بسیار بالایی دارد اما از این ظرفیت آنگونه که باید استفاده نمی‌شود. بی تردید رونق اقتصادی صنایع دستی می‌تواند تمایل این گروه جامعه را به این حوزه افزایش دهد.
فرهنگ‌سازی به ویژه در ادارات، مدارس، دانشگاه‌ها و... می‌تواند، گرایش جوانان به این حوزه را افزایش دهد. آنها باید با ظرفیت‌های فرهنگی صنایع دستی آشنا شوند و اگر نیروی خلاق و با استعداد به این صنعت جذب شود، مشکلات اقتصادی در این زمینه بر طرف خواهد شد.
نقاط ضعف و قوت
در همه سیستم‌ها بررسی نقاط ضعف و قوت امری طبیعی است و در واقع نقاط ضعف، رفع و نقاط قوت، تقویت می‌شود؛ باید بررسی شود طی ۱۰ سال گذشته چه اقدامی برای صنایع دستی که بخشی از هویت تاریخی و همچنین سندی بر توانمندی مردم خطه اروند بوده، شده است؟
البته در یک سال گذشته برنامه ریزی‌هایی صورت گرفته اما هنوز تا رسیدن به سطح مطلوب فاصله دارد و زمانی این مهم تحقق می‌یابد که خود صنعتگران صنایع دستی تصمیم گیرنده باشند و به جای نگاه فردی یک کارگروه مشارکت داشته باشد.
استفاده از ظرفیت مردم
در همه کشورهای توسعه یافته وقتی که کارها برون سپاری شده و مردم مشارکت کردند، نتایج بهتری حاصل شده است؛ ساماندهی صنایع دستی منطقه آزاد اروند و گماردن فردی متخصص، بی طرف، فعال و همراه با سوابق مرتبط از سوی سازمان منطقه آزاد اروند یک ضرورت است.
در کشورهای توسعه یافته به صورت مستمر بر پیگیری کارها از طریق تشکل‌های مردمی تاکید شده است و به عنوان مثال چنانچه مردم یک صنف، چند تعاونی را تشکیل داده‌اند، دولت‌ها رویکردی متوزان در این خصوص اتخاذ کرده‌اند و همچنین به هیچ عنوان دخالتی از سوی دولت در تشکل‌های مردمی صورت نگرفته است زیرا با اصل مردمی بودن در تضاد است.
در موضوع صنایع دستی، سازمان منطقه آزاد اروند باید کارگروهی متشکل از صنعتگران تشکیل دهد و فردی از خود این کارگروه ریاست آن را به عهده بگیرد و نتایج و پیگیری‌ها را مستقیما به مدیر توسعه گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی سازمان منطقه آزاد اروند اطلاع دهد.
اِلِمان صنایع دستی
در همه شهرهای اقصی نقاط جهان در ورودی، میادین و سایر فضاهای شهرها هویت تاریخی و توانمندی آن شهر از جمله فعالیت هنرمندان به معرض نمایش قرار می‌گیرد و اِلِمان‌ها را بر این اساس طراحی می‌کنند.
در میادین شهرهای آبادان، خرمشهر و مینوشهر تاکنون به صورت جدی به اصل اِلِمان توجه نشده است که زمینه برای طراحی و نصب اِلِمان صنایع دستی منطقه آزاد اروند مهیا است.
به طور حتم نصب اِلِمان‌های بومی در شهر ضمن یادآوری هویت تاریخی و اصیل منطقه، در روحیه شهروندان نیز تاثیر مثبت دارد.
ضرورت برنامه‌ریزی برای معرفی
لزوم استقرار فعالان حوزه صنایع دستی در بازارهای مرکزی منطقه آزاد اروند مهم بوده و در این خصوص با هم اندیشی تمامی فعالان این حوزه و با یک خرد جمعی می‌توان به راهکار جامع رسید.
هتل‌های منطقه آزاد اروند، ادارات، مدارس و دانشگاه‌ها فضای مناسبی برای معرفی صنایع دستی است و باید در آن اماکن به شکل مطلوب قرار داده شوند.
در خود سازمان منطقه آزاد اروند به عنوان عالی‌ترین دستگاه دولتی و در واقع دستگاه حاکمیتی دولت، صنایع دستی این خطه باید در دکور همه فضای ساختمان گنجانده شود.
در اداراتی که از نظر مساحت بزرگ هستند، سازمان منطقه آزاد اروند باید یک نمایشگاه دائمی صنایع دستی با ویترینی شکیل راه‌اندازی کند
برگزاری نمایشگاه دائمی
در اداراتی که از نظر مساحت بزرگ هستند، سازمان منطقه آزاد اروند باید یک نمایشگاه دائمی صنایع دستی با ویترینی شکیل راه‌اندازی کند.
کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران ظرفیتی مهم است و باید صنایع دستی بانوان این منطقه از این طریق نیز معرفی شود.
مدیر توسعه گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی سازمان منطقه آزاد اروند در حال اجرای برنامه‌های کلان همچون برندسازی و شهر خلاق آبی است که می‌تواند به توسعه گردشگری این منطقه کمک کنند و صنایع دستی نیز جایگاهی محوری در این خصوص دارد.
قطعا تولید و خلق اثرهای هنری و صنایع دستی منبع درآمدی است که اگر برای گسترش آن طرح و برنامه‌ای قوی مدون شود بدون شک تبدیل به صنعتی خواهد شد که عواید ارزی زیاد و اشتغالزایی آن قابل توجه خواهد بود.
نظر شما