بازار؛ گروه استانها: از شهریورماه سال جاری و بر اساس توافقات بین ایران و ترکمنستان، کامیون‌های باری با عبور از پل مرزی مشترک در عمق ۱۰۰ متری خاک این کشور، بار خود را تحویل کشنده‌های کشور ترکمنستان می‌دهند تا آنان بار را به مقصد موردنظر در خاک ترکمنستان یا مرز کشور ثالث تحویل دهند.
در حال حاضر ترکمنستان در قالب همین روش تبادلات تجاری زمینی خود با دیگر کشورهای همسایه ازجمله ازبکستان را انجام می‌دهد. این کشور تاکنون سه دوره آزمایشی سه، ۱۰ و ۲۰ روزه را برای این نوع مبادلات به اجرا درآورده و اعلام نکرده است که چه زمانی این رویه آزمایشی را پایان می‌دهد و نتیجه این شیوه آزمایشی را نیز اعلام نکرده است.
اگرچه برخی از شرکت‌های حمل نقل به‌اجبار برای حمل بار خود به آن‌سوی مرز به این شیوه تن داده‌اند اما واقعیت این است که از این شیوه حمل بار رضایت چندانی نداشته و معتقدند این رویه هزینه صادرات برای آن را گران تمام می‌کند.
نارضایتی شرکت‌های حمل‌ونقل
مدیرعامل شرکت حمل‌ونقل ترنم شرق که بنا بر گفته خودش در این مدت به دلیل اینکه بارهایش بر روی زمین نماند و بیش از این متضرر نشود به بازار می‌گوید: ازآنجاکه به دلیل کرونا ترکمنستان مرزهایش را مسدود کرده بود لذا پیش‌ازاین درخواستی به انجمن حمل‌ونقل و نمایندگی وزارت امور خارجه نوشتیم و از این‌طرف هم با انجمن صنفی حمل‌ونقل بین‌المللی ترکمنستان هماهنگی‌های لازم را انجام دادیم تا بتوانیم به‌صورت آزمایشی نسبت به حمل کالا به این شیوه اقدام کنیم.
علی ثقفی بابیان اینکه این طرح قرار بود آزمایشی باشد اما به‌صورت دائم اجرا شد افزود: در حال حاضر ترکمنستان از ما می‌خواهد تا محموله‌های مقصد تاجیکستان، ازبکستان و قرقیزستان راهم به همین شکل انتقال دهد که این موضوع موجب نارضایتی شرکت‌های حمل‌ونقل شده است.
وی در این رابطه اظهار می‌کند: در ابتدا توافق ما با ترکمنستان این بود که کشنده‌های تریلی‌های ما به نقطه صفر مرزی رفته و همان روز برگردند لذا مقرر بود تا گاری‌ها را همان روز در گمرک نقطه صفر تخلیه و همان روزبه ما برگردانند.
تلاش وزارت امور خارجه برای متقاعدسازی رانندگان
مدیرعامل شرکت حمل‌ونقل ترنم شرق عنوان می‌کند: برای حدود ۱۵ کامیون کار به همین شکل انجام شد اما بعد از مدتی طرف ترکمنستان اعلام کرد که ما باید گاری‌های شمارا به مقصد ببریم اما این موضوع چند نکته داشت نخست آنکه با این کار علاوه بر اینکه چهار روز طول می‌کشید، گاری‌های کامیون‌های ایرانی نیز در مسیرهای خراب ترکمنستان صدمه می‌دید.
ثقفی بیان می کند: به‌اجبار در طی این مدت نسبت به قوانین و راه‌های آزمایشی طرف ترکمن تن دادیم اما واقعیت این است که این شیوه کارکرد لازم را نداشته و موجب تخریب گاری‌ها و کفی‌های حمل کالای ایرانیان می‌شود.
وی با اشاره به اینکه ما به‌هیچ‌عنوان موافق این روش آزمایشی نیستیم و فقط بنا بر شرایط برای مدت یک ماه به‌صورت اجبار خواستار این روش بودیم می‌افزاید: ولی متأسفانه خود وزارت امور خارجه ایران از این روش استقبال کردند و در تلاش برای متقاعد کردن انجمن حمل‌ونقل هم هستند.
بخش خصوصی ترکمنستان بیشترین سود را می‌برد
مدیرعامل شرکت ترنم شرق یادآور می‌شود: در بهترین حالت حمل‌ونقل مرزی باید به حالت اول برگردد و الا ما ترانزیت را از دست می‌دهیم.
ثقفی با اشاره به این موضوع که اگرچه در این روش ترکمنستان قابل‌اعتماد هست می‌افزاید: مشکلی که داریم این است که فقط ترکمنستان علاقه‌مند به ادامه این روش هست و نمی‌خواهد شرایط قبلی برقرار باشد اما ما به‌عنوان بخش خصوصی نباید موافق باشیم و بگذاریم این روند ادامه پیدا کند من به‌ناچار این روش را انجام می‌دادم و بابت این تصمیم، هم با انجمن حمل‌ونقل خراسان و هم با امور خارجه هماهنگی کردم تا موافقت شد فقط شرکت ما به‌عنوان اولین شرکت با این روش حمل انجام دهد اما به‌مرور شرکت‌های دیگر هم اضافه شدند به‌طوری‌که در حال حاضر تقریباً تمام شرکت‌ها را دربرمی گیرد.
وی تأکید می‌کند: من ادامه پیدا کردن این روش را قبول نمی‌کنم و به دلیل منفعت کشورم و راننده‌ها و شرکت‌های داخلی کاملاً مخالف این شیوه هستم اما در آن شرایط چاره‌ای نداشتیم که چنین درخواستی داده بودیم.
مدیرعامل شرکت ترنم شرق در خصوص سود و زیان‌های دو طرف در این روش نیز اظهار می کند: بخش خصوصی ترکمنستان با همین روش درآمدهای سنگینی را کسب کرده است چراکه ما بابت هر محموله حدود ۹۰۰ دلار به شرکت‌های ترکمنستان پرداخت می‌کنیم که محموله ما را از نقطه صفر مرزی به ماری یا عشق‌آباد حمل کنند.
تعدد قوانین و سردرگمی بازرگانان
عضو هیئت‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان خراسان رضوی بابیان اینکه در مرز سرخس با کشور ترکمنستان با چالش‌های بسیاری مواجه هستیم و تعدد قوانین و مقررات سبب سردرگمی شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی شده است اظهار کرد: متأسفانه مدیریت واحدی در مرزهای ما وجود ندارد، لذا تا زمانی که این مهم محقق نشود، مشکلات نیز به قوت خود باقی هستند و هر اقدامی در جهت اصلاح یا حل مشکلات نیز مقطعی خواهد بود.
کاظم شیردل به ضعف تعاملات با طرف‌های خارجی نیز اشاره و خاطرنشان کرد: اگر رایزنی‌های مؤثری با طرف ترکمنستانی انجام می‌شد، شاهد تداوم مشکلات برای بیش از دو دهه نبودیم.
وی تصریح کرد: هر واگن حداقل یک هزار دلار قیمت دارد که متأسفانه در این حوزه کم‌کاری صورت گرفته است. هیچ بعید نیست که قیمت واگن به ۱۵۰۰ الی دو هزار دلار نیز افزایش پیدا کند و لذا تقاضا می‌شود تا پیگیری لازم از طریق اتاق بازرگانی ایران، استانداری و ... انجام بگیرد، چراکه وضعیت تأمین واگن با مشکلات فراوان همراه است.
وی خاطرنشان کرد: توقف کامیون‌ها در مرز دوغارون سنگین شده است، چنان‌که دیگر رانندگان راغب به حرکت در این مسیر نیستند.
نظر شما