سهامداری کنید، بازار برمی‌گردد/ سرمایه خود را به هر قیمتی نفروشید

حمیدرضا پیرهادی؛ بازار: روند معاملاتی هفته جاری طوری بود که شاخص کل در پایان هرروز کاری با افت‌های قابل‌توجهی مواجه شد. باوجود اینکه کارشناسان در تحلیل رفتار بازار هفته گذشته به ادامه روند تعادلی بازار امیدوار بودند اما گویا افزایش فشار فروش و تمایل برای نقد شدن شاخص کل بازار بورس را با ریزش‌های چشمگیری مواجه کرد. آنچه مبرهن است طبق ادعای کارشناسان رفتار سهامداران دیگر قابل پیش‌بینی نیست.

ازآنجا که بازار سرمایه از کوچک‌ترین اخباری تأثیر می‌پذیرد و تأثیرپذیری آن از بازارهای موازی خود ازجمله ارز، غیرقابل‌انکار بود اما باوجود افزایش نرخ دلار تا مرز ۳۰ هزار تومان در هفته‌های اخیر نیز بازار واکنش قابل پیش‌بینی نداشت و به ریزش خود ادامه داد. برخی معتقدند علت خروج نقدینگی سهامداران از بازار به دلیل تحلیلی است که بین فعالان بورس پیچیده است. می‌گویند سهامداران برای رصد اتفاقات ناشی از انتخابات آمریکا در حال نقد شدن هستند و همین مسئله باعث ریزش شاخص در روزهای اخیر بوده است. در ادامه تحلیل و پیش‌بینی مدیرعامل کارگزاری بانک آینده در مورد افت شاخص بورس در روزهای اخیر را می‌خوانید.

احمد اشتیاقی، مدیرعامل کارگزاری بانک آینده در گفت‌وگو با خبرنگار بازار ضمن اشاره به افت شاخص بورس در روزهای اخیر گفت: آنچه این روزها در بازار اتفاق افتاد ناشی از همگرا شدن استراتژی معاملاتی فعالان بازار است. زیرا بحثی بین سهامداران پیچیده است که بهتر است در مقطع انتخابات آمریکا نقد باشیم. بنابراین زمانی که استراتژی معاملاتی هم‌جهت می‌شود طرف مقابل کسی نیست که سهام را بخرد و درنتیجه ظرف تقاضا ایجاد و عرضه افزایش پیدا می‌کند.

وی افزود: به نظر می‌رسد این عدم تعادل و صف فروشی که در روزها اخیر شاهد بودیم عمدتاً به دلیل همین دو موضوع است که سهامداران بنا بر دلایلی که برای خودشان ایجاد کردند می‌خواهند تا انتخابات آمریکا نقد باشند و ببیند چه اتفاقاتی می‌افتد. فعالان بازار سرمایه معتقدند با انتخاب «بایدن» ریزشی در بازار موازی اتفاق می‌افتد و بازار سرمایه نیز هرچند کمتر، اما از این ریزش بی‌نصیب نخواهد ماند.

اشتیاقی بابیان این‌که اکنون این تحلیل فراگیر شده است و همین باعث شد که فشار عرضه افزایش یابد خاطرنشان کرد که در مقابل افرادی که مغایر با این استراتژی معاملاتی هستند و این مسئله را فرصت خرید تلقی می‌کنند، اندک هستند. بنابراین ظرف تقاضا و تشدید عرضه باعث شکل‌گیری صف‌های فروش روزهای اخیر شده است.

وجود صندوق‌های تثبیت و توسعه بازار با منابع کافی، راه نجات صف‌های فروش
مدیرعامل کارگزاری بانک آینده ابراز کرد: آنچه این روزها می‌تواند به بازار کمک کند، وجود صندوق‌های تثبیت و توسعه بازار با منابع کافی برای صف‌های فروش است. اما متأسفانه منابع لازم وجود ندارد و بازار با افت شاخص مواجه شده و صف‌های فروش پایدار مانده‌اند. روز دوشنبه صف‌های فروش در اکثریت شکل گرفت و ماندگار بود و هیچ اتفاق خاصی ازلحاظ جمع‌آوری صف‌های فروش به دلیل ضعف و تقاضا در نقدینگی ایجاد نشد.

او افزود: به نظر من این دلیل اصلی است که سهامداران بسیار محافظه‌کارانه  و با استراتژی نقد شدن و رصد کردن اتفاقات پیش می‌روند و منتظر می‌مانند تا مشخص شود در مقطع زمانی انتخابات آمریکا چه اتفاقاتی رخ می‌دهد. فعالان بازار معتقدند نطق‌های انتخاباتی که جو بایدن داشت احتمال دارد با انتخاب او، شوک ریزشی به بازار وارد شود. بایدن حتی گفته بود که به برجام برمی‌گردد. بنابراین همین خبر احتمال برگشت آمریکا به برجام و رفع محدودیت از ناحیه تحریم‌ها و گشایش معادلات ارزی می‌تواند در بازارها مؤثر باشد.

اشتیاقی بیان کرد: اینکه همه تصمیم بگیرند یک استراتژی معاملاتی را در پی گیرند، اتفاقاتی مانند افت شاخص در روز دوشنبه رخ می‌دهد و طبیعی است. اما اگر بازار باید به سمتی حرکت کند که نقد شدن هزینه‌ای برای سهامدار نداشته باشد و باعث شود سهام خود را زیر قیمت ارزش ذاتی‌اش بفروشند، احتمالاً تعادلی بر تابلوها صورت می‌گیرد و به‌تدریج تقاضای فروش کم و قیمت‌ها به ارزندگی ذاتی خود می‌رسند و طبق پارک پولی که به دلیل نقد شدن فعالان از قبل در بازار هست، سفارش‌های خرید به بازار وارد خواهد شد.

مدیرعامل کارگزاری بانک آینده می‌گوید که انتظار من درروند آتی معاملات این است که بازار سرمایه به دلیل ارزندگی قیمت‌ها و P/E هایی که کم می‌کند بازمی‌گردد.   اگر هم تمام شرایطی که با انتخاب شدن بایدن به وجود می‌آید را نیز دخیل کنیم، بازار درنهایت کف قیمتی را برای دلار محاسبه می‌کند. اکنون به نظر می‌رسد که فعالان بازار تقریباً به‌یقین رسیده‌اند اگر ظرفیت‌های تحریمی برداشته شود و احیاناً وارد فاز مذاکره بشویم، دلار با قیمت زیر ۲۰ تومان برای اقتصاد ایران معنایی ندارد. به همین دلیل اکثریت سهم‌ها در حال رسیدن به دلار زیر ۲۰ هزار تومان هستند. درنتیجه آن زمان خریدها وارد بازار می‌شود و روند افزایشی و تعادلی رو به بالا را تجربه خواهیم کرد و به این شکل بازار می‌تواند با منابع خودش بازگردد.

اشتیاقی ضمن اشاره به تأثیر منابع صندوق توسعه بر بازار سرمایه، یادآور شد که اگر منابعی از طریق صندوق توسعه به صندوق تثبیت تزریق شود و سایر شرایط ازجمله سرانه خزانه و گسترده شدن بازار گردانی بر بازار مؤثر باشند، امید است که به‌تدریج تقاضاهایی که اکنون ضعف آن‌ها مشهود است تقویت شود و بازار به تعادل برسد.

این فعال بازار سرمایه در واکنش به اینکه آیا پیشنهاد می‌کنید کسانی که سهام ارزنده‌ای دارند و ضرر کرده‌اند درفروش سهم‌هایشان دست نگه‌دارند؟ گفت: اگر خوب نگاه کنیم مشخص می‌شود که بازار تا یک حدی توان کاهش دارد. اکنون P/E بازار در بسیاری از سهم‌های ارزنده و بنیادی در حال نزدیک شدن به زیر ۸ است.

او اظهار کرد: از طرفی اگر برخی خبرهای امیدوارکننده و حمایتی از بدنه دولت به بازار تزریق شود، می‌توان به بازگشت شاخص امیدوار بود. به‌طور مثال اگر مسئولان اعلام کنند که قیمت دلار ۲۰ هزار تومان است یا ممکن است بعد از برگشت آمریکا به برجام سود سپرده بانکی روند کاهشی به خود بگیرد، یا محدودیت‌هایی که در قیمت‌گذاری بخشی از محصولات کلان که برای شرکت‌های بورسی اعمال‌شده به‌تدریج برداشته شود و بر اساس عرضه و تقاضا کشف قیمت شود، مانند اقدام اخیر که گروه شوینده ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش نرخ گرفتند می‌توان امیدوار بود که با این سلسله اقدامات سودآوری شرکت‌ها افزایش یابد.

بازار در حال خروج از ارزش ذاتی است
اشتیاقی گفت: این کار می‌تواند به‌واسطه افزایش سودآوری شرکت‌ها، فاز افزایشی را به بازار تزریق کند و افت شاخص متوقف شود. بنابراین مجموعه اقدامات این‌چنینی و تقویت بازار باید دست‌به‌دست یکدیگر دهند تا بازار از حالت ارزش ذاتی خود خارج نشود. متأسفانه اکنون این اتفاق در حال رخ دادن است. اکنون سهام زیر ارزش ذاتی خود معامله می‌شوند اما امید است که مجموع این اتفاقات به بازار کمک کند.

کارشناس بازار سرمایه یادآور شد که بسیاری از سرمایه‌گذاران جدید درک درستی از اقتصاد کلان ندارند و گاهی از آن‌ها می‌شنویم که می‌گویند دلار تا ۱۰ هزار تومان نیز کاهش پیدا می‌کند. اما این حرف بی‌موردی است. آن‌ها فکر می‌کنند به‌واسطه این مسئله دارایی سهامشان با افت قیمت مواجه می‌شود. اما اگر مسئولان اعلام کنند که ارزش دلار زیر ۲۰ هزارتومان نیست و اگر قرار باشد دلار زیر بیست هزار تومان شود، اقتصاد کلان اجازه نمی‌دهد و کسب‌وکارها متضرر خواهد شد، بسیاری از محاسبات قیمتی درست می‌شود.

مدیرعامل کارگزاری بانک آینده گفت: بنا به محاسباتی که بیشتر فعالان اقتصادی می برای بهینه بودن نرخ دلار گویند در حال حاضر نرخ دلار در اقتصاد ایران ۲۰ هزار تومان است. درنتیجه اگر این خبر را به علاوه کاهش نرخ سود سپرده بانکی اعلام کنیم، ترس و نگرانی ریزش سهام از بین می‌رود و سهامداری اولویت اول سهامداران می‌شود و این سیگنال به آن‌ها منتقل می‌شود که سهام خود را نگه‌دارند تا یک سال آینده به مجمع بروند. به‌طور مثال اگر اکنون در مهرماه هستیم و فرض بر این باشد که پایان سال مالی بیست و نهم اسفندماه است، درنهایت سهامداران در تیرماه به مجمع می‌روند و سود معقولی به آن‌ها می‌رسد. این سود دست‌کم در پایان سال ۱۰ درصد خواهد بود و سال بعد نیز روند افزایشی است و سهامی که امروز می‌خرند سال بعد ۱۵ درصد سود می‌کنند.

دارایی سهام به‌مراتب باارزش‌تر از مسکن است، سهامداران سهام‌داری کنند و سهامشان را به هر قیمتی نفروشند
او ادامه داد که دارایی مصون از تورمی که حداقل سالانه ۱۰ درصد سود می‌دهد، می‌تواند دارایی ارزنده‌ای باشد. کما اینکه اکنون افرادی که مسکن خریدند حداکثر سالانه بازدهی اجاره ملکشان ۳ درصد است. این افراد دارایی‌شان را به آتش می‌کشند و با این حال می‌گویند که همین مقدار سود خوب و مصون از تورم است و دارایی‌شان را نگه می‌دارند.

مدیرعامل کارگزاری بانک آینده تأکید کرد که به نظر من دارایی سهام به‌مراتب ارزش و قدرت سودآوری بیشتری از حوزه مسکن دارد. سهامداران نباید دارایی خود را به هر قیمتی بفروشند. سهامداران کافی است یک حساب‌کتاب ساده انجام دهند. به‌طور مثال بگویند من اگر پولم را در بانک بگذارم و ۱۵ درصد سود به من بدهد، از تورم نیز مصون نیست و رشدی هم ندارد. بنابراین اگر سهمی را در بازار سرمایه داشته باشم سالیانه دست‌کم ۱۰ درصد سود می‌دهد و اگر احیاناً تورمی نیز به اقتصاد ایران تزریق شود، افزایش قیمت سهم آن را جبران می‌کند. بنابراین سهامداران باید سهمشان را نگه‌دارند و سهامداری کنند و در مجامع حضور یابند و از سود آن منتفع شوند.