اسدالله خسروی؛ بازار: بازار ارز به دلیل نقد شوندگی بالا و سود آوری آنی بازاری جذاب برای سرمایه گذاران است، بخصوص اینکه اکنون نرخ تورم در کشور بالاست و انتظارات تورمی همه را وادار به حفظ ارزش دارایی ها در این موقعیت زمانی کرده است.
نوسانی بودن بازارهایی چون بازارسرمایه، رکود در بازار مسکن به دلیل کاهش شدید قدرت خرید مردم و آشفتگی در بازار خودرو موجب شده است تا سرمایه گذاران به سمت بازارهایی چون سکه و ارز کشانده شوند. بازاری که البته با ریسک بالایی نیز همراه است اما چون فعالان این بازار مطمئن هستند رشد قیمت ها در این بازار متناسب با نرخ بالای تورم در کشور معقول است به این بازار هجوم آورده اند هرچند چنین بازاری به دلیل اجرای برخی سیاست های ارزی و تصمیم گیریهای خلق الساعه مسئولان همیشه نمی تواند بازاری مطمئن و سودآوربرای سرمایه گذاری باشد.
التهاب بازار در پی تقاظای کاذب برای ارز
به عقیده کارشناسان اقتصادی عوامل متعددی در ورود سرمایه گذاران به بازار سکه و ارز تاثیر گذار است که عمده ترین آنها تقاضای کاذب برای خرید ارز در این شرایط بد اقتصادی در قالب سرمایه گذاری (سفته بازی) است. سوداگرانی که برای واردات کالا و یا نیازهای ضروری نیازی به ارز ندارند بلکه می خواهند دارایی های خود را که روز به روز ارزش آن افت می کند به کالایی ارزشی سودآور تبدیل کنند. در چنین شرایطی است که مسئولان بانک مرکزی باید با درایت و کار کارشناسی شده دقیق و اصولی نسبت به عرضه ارز اقدام کند چرا که بازار ارز اکنون تشنه این کالا برای سرمایه گذاری و سودآوری است و هرچه عرضه ارز به بازار انجام شود تقاضای سوداگرانه افزایش و هدر رفت منابع ارزی بی حساب و کتاب رخ می دهد.
مسئولان بانک مرکزی باید با درایت و کار کارشناسی شده دقیق و اصولی نسبت به عرضه ارز اقدام کند چرا که بازار ارز اکنون تشنه این کالا برای سرمایه گذاری و سودآوری است و هرچه عرضه ارز به بازار انجام شود تقاضای سوداگرانه افزایش می یابد
ناتوانی دولت در ساماندهی بازار با مدیریت تقاضا
دکتر حسین محمودی اصل، کارشناس اقتصادی در گفتگو با «بازار» درباره چگونگی مدیریت بازار سکه و ارز گفت: ناتوانی در مدیریت درست بازار باعث شده تا بازارها آشفته شوند. به طور مثال دولت به جای مدیریت درست پول نرخ سود بانکی را با هدف هدایت این منابع به سمت بازار سرمایه کاهش داد و ازانجایی که نتوانست بازار سرمایه را نیز به خوبی مدیریت کند شاخص ها فروریخت و سهامداران بورس دچار زیان شدند.
وی با بیان اینکه دولت در مدیریت بازارها بسیار ضعیف عمل می کند، گفت: رشد سرسام آورنقدینگی و ورود سیل آسای آن به بازارها نشان از بی تدبیری مسئولان در ساماندهی بازارها را دارد در چنین شرایطی است که دولت و تصمیم گیران به جای مدیریت در عرضه باید تقاضا را در بازار به شکلی اصولی مدیریت کنند.
این کارشناس اقتصادی با مهم برشمردن مدیریت تقاضا در بازار اظهار داشت: برنامه ریزی ها باید طوری شکل عملی به خود گیرد که منابع به سمت بازار سرمایه هدایت شود و یا اینکه در بازار سکه و ارز، بانک مرکزی برای ساماندهی قیمت ها اقدام به ارزپاشی نکند بلکه تقاضا برای این کالا را به خوبی مدیریت کند چرا که مدیریت در عرضه هیچ وقت کارساز نبوده و معمولا به زیان اقتصاد کشور و نفع عده ای خاص تمام می شود.
تقاضای برای ارز در بازار واقعی نیست
محمودی اصل به رشد روز افزودن قیمت ها در بازار ارز و سکه و ناتوانی مسئولان در ساماندهی قیمت ها در این بازار اشاره کرد و افزود: تقاضا اکنون برای خرید ارز در بازار به شدت بالارفته است، تقاضایی که البته واقعی نیست بلکه این تقاضا در قالب سفته بازی و سوداگری است. در چنین شرایطی بانک مرکزی چنانچه اقدام به مدیریت بازار ارز و سکه با عرضه ارز به بازار کند این رویکرد خیلی نمی تواند تاثیر خود را بر روی کاهش قیمت ها در میان مدت و یا دراز مدت به جای گذارد چراکه با عرضه ارز به بازار، تقاضا برای این کالا بیش از آن تحریک و قیمت ها به دلیل رشد تقاضا افزایشی می شود. در چنین شرایطی است که بانک مرکزی باید با شناسایی دقیق نیازمندان واقعی ارز مدیریت ها را در بخش تقاضا در دست گیرد نه عرضه.
تقاضا اکنون برای خرید ارز در بازار به شدت بالارفته است، تقاضایی که البته واقعی نیست بلکه این تقاضا در قالب سفته بازی و سوداگری است
وی در پاسخ به این سئوال که چرا بازارها باید به این روز بیفتند که مدیریت آن برای مسئولان سخت شود، افزود: مسئله این است که مسئولان در گذشته پیش بینی چنین روزی را نکرده اند، اگر آنها سناریوهای مختلف را در کنار هم می چیدند بازارها اکنون به چنین روزهای تلخی دچار نمی شد. درآمد های ارزی نجومی حاصل از فروش نفت خام در سال ۹۰ و یا رسیدن نفت به بشکه ای کمتر از ۵۰ دلارباید مورد توجه قرار می گرفت تا مشکلات اینگونه با هم تلنبار نمی شد.
وابستگی شدید ریال به دلار و یورو در دو دولت روحانی و رفسنجانی
عبدالمجید شیخی کارشناس مسائل اقتصادی نیز در گفتگو با «بازار» درباره علل آشفتگی بازارها و ناتوانی مدیران در ساماندهی آن گفت: مشکل اصلی مسئولان این است که اقتصاد کشور را با الگوی اقتصاد سرمایه داری گره زده اند از طرفی نیز تلاش آنچنانی برای فاصله گیری ریال از دلار انجام نشده است و مهمتر از همه اینکه مدیریت در تنظیم عرضه جای مدیریت تقاضا را گرفته است.
وی با بیان اینکه ۲ دولت سازندگی و تدبیر و امید دولت هایی هستند که وابستگی ریال را به دلار و یورو زیاد کردند، گفت: در این دو دولت بیشترین ارز به بازار عرضه شد تا قیمت ها در بازار متعادل شوند اما این منابع ارزی متاسفانه به نفع عده ای خاص تمام شد. این در حالی است که با عرضه ارز به بازار قیمت این کالا هیچ وقت در بازار پایین نیامد بلکه تقاضا کاذب حبابی را نیز در بازار ایجاد کرده است.
این اقتصاددان خاطرنشان کرد: عرضه ارز به بازار تقاضا را برای اخذ آن افزایش داده است و این موضوع باعث شده است تا سوداگران سودجود در بازار از ولع خاصی برای سرمایه گذاری در این بازار سودآور برخوردار شوند. این در حالی است که کشور باید از وابستگی به دلار و یورو فاصله گیری کند و به جای آن در مسیر انجام پیمانهای دو و یا چند جانبه پولی با کشورهای منطقه و دنبا گام بردارد.
کشور باید از وابستگی به دلار و یورو فاصله گیری کند و به جای آن در مسیر انجام پیمانهای دو و یا چند جانبه پولی با کشورهای منطقه و دنبا گام بردارد
وی تنها راهکار خروج امریکا از سلطه گری دلاری را حذف تدریجی معاملات این کالاها عنوان کرد و افزود: چین، ترکیه و برخی کشورها اکنون در این مسیر گام بر داشته اند و سعی دارند ارزی دیگر به جز دلار جایگزین پول بین المللی در مبادلات تجاری کنند تا از این طریق اقتصاد امریکا سقوط و دلار به زباله دانی تاریخ بپیوندد.
شیخی به وجه اشتراک ۲ دولت رفسنجانی و روحانی در بخش اقتصادی اشاره کرد و افزود: بالاترین نرخ تورم در دوره ریاست جمهوری این ۲ رئیس جمهور در کشور اتفاق افتاده است چرا که این ۲ دولت اقتصاد کشور را به صورت اقتصادلیبرالی اداره کرده و به جای مدیریت در تقاضا به مدیریت عرضه روی آورده اند. این رویکرد اشتباه هر چند در کوتاه مدت جواب داده استاما در میان و دراز مدت اقتصاد کشور را با چالش جدی مواجه می کند.
نظر شما