مونا مشهدی رجبی؛ بازار: بانک جهانی گزارشی مفصل در مورد نرخ فقر در دنیا و تاثیر همه گیری کرونا و بحران های ناشی از تغییرات جوی روی افزایش نرخ فقر منتشر کرده است.
طبق این گزارش تغییرات جوی تاثیر زیادی روی افزایش نرخ فقر دارد زیرا کشورهای گرمسیر افریقایی و کشورهای خاورمیانه و جنوب آسیا که هم اکنون هم دارای نرخ فقر بالایی هستند، درگیر مشکلات ناشی از افزایش دمای ناشی از تغییرات جوی هستند و در بسیاری از این کشورها افزایش دما باعث می شود تا فرصت کسب درآمد از صنعت کشاورزی کاهش پیدا کند.
در نتیجه این مساله شمار فقرا و گرسنگان در این کشورها بیشتر می شود. در بخشی از گزارش بانک جهانی آمده است: «تغییرات جوی باعث می شود تا تمامی کشورهای دنیا با بحران های ناشی از حوادث طبیعی، افزایش سیل و طوفان و افزایش دمای هوا روبرو شوند ولی در کشورهای غربی که اغلب سردسیر هستند، این افزایش یک یا دو درجه ای دمای هوا در کوتاه مدت آسیبی به اقتصاد وارد نمی کند ولی در کشورهای فقیر و گرمسیر این افزایش دما می تواند امکان امرار معاش مردم را از بین ببرد و بحران های سلامتی و غذایی ایجاد کند.»
این بحران در شرایطی که هم اکنون هم شمار زیادی از ساکنان این مناطق دنیا با فقر و گرسنگی دست و پنجه نرم می کنند می تواند بسیار چالش آفرین باشد.
رده بندی نرخ فقر در دنیا
بانک جهانی برای تشریح این وضعیت اقدام به رده بندی نرخ فقر کرده است. اولین رده از نرخ فقر، نرخ فقر مطلق است که افرادی در این گروه قرار دارند که روزانه کمتر از ۱.۹۰ دلار درآمد دارند. این گروه سخت ترین وضعیت را دارند و هم اکنون ۱۰ درصد مردم دنیا در این شرایط زندگی می کنند.
دومین رده از نرخ فقر، نرخ فقر میانی نام گذاری شده است و در این دسته افرادی قرار دارند که روزانه بین ۱.۹۰ دلار تا ۳.۲۰ دلار درآمد دارند و ۲۴.۱ درصد از مردم دنیا در این گروه جای گرفته اند. سومین دسته هم نرخ فقر بالایی نام گذاری شده است که بر طبق این طبقه بندی افرادی که روزانه بین ۳.۲۰ تا ۵.۵ دلار درآمد دارند، در این گروه جای می گیرند و ۴۳.۶ درصد از جمعیت زمین در این گروه جای گرفته اند.
آمارهای ارایه شده توسط بانک جهانی نشان می دهد از سال ۱۹۹۰ تا کنون نرخ فقر در دنیا کاهش یافته است ولی همه گیری کرونا باعث می شود تا این روند اندکی تغییر کند. در سال ۱۹۹۰ ۵۵.۵ درصد از مردم دنیا در رده میانی نرخ فقر قرار دارند و سهم آنها در سال ۲۰۰۲ به ۴۷.۳ درصد رسید. روند کاهش نرخ فقر در دنیا در قرن بیست و یکم میلادی سرعت گرفت تا اینکه در سال ۲۰۱۷ توانستیم شاهد رسیدن نرخ فقر به مرز ۲۴.۱ درصد باشیم. با احتساب این آمار هم اکنون ۱.۸۱۱ میلیارد نفر در دنیا روزانه کمتر از ۳.۳ دلار درآمد دارند.
در رده بندی نرخ فقر بالایی، این آمار نگران کننده تر است. در سال ۲۰۱۷ یعنی آخرین سالی که اطلاعات آن در گزارش بانک جهانی ارایه شده است ۴۳.۶ درصد مردم دنیا درآمدی کمتر از ۵.۵ دلار در روز داشتند و شمار این افراد بالغ بر ۳.۲ میلیارد نفر بود.
چه سهمی از مردم خاورمیانه در رده میانی و بالایی فقر قرار دارند؟
خاورمیانه و شمال آفریقا از جمله مناطقی است که در سالهای اخیر با مشکل فقر دست به گریبان بوده است. آمار نشان می دهد در سال ۱۹۹۰ میلادی ۲۷.۳ درصد از مردم این منطقه در رده میانی فقر قرار داشتند و درآمد آنها بین ۳.۲ دلار تا ۱.۹ دلار در روز بود. این نرخ در طول سالیان کاهش پیدا کرد ولی سرعت کاهش چشمگیر نبود و در سال ۲۰۱۸ میلادی ۲۰.۳ درصد از مردم این منطقه در این رده از فقر قرار گرفته اند.
مساله مهم این است که از ۲۰۱۴ نرخ فقر در این منطقه رشد کرده است. در سال ۲۰۱۴ میلادی ۱۳.۸ درصد از مردم خاورمیانه درآمدی کمتر از ۳.۲ دلار در روز داشتند ولی در سال ۲۰۱۸ سهم این افراد به جمعیت منطقه به ۲۰.۳ درصد رسید. با در نظر گرفتن این آمار متوجه می شویم ۷۸.۶ میلیون نفر در خاورمیانه و شمال افریقا درآمدی بین ۱.۹ دلار تا ۳.۲ دلار در روز دارند در حالیکه شمار این افراد در سال ۲۰۱۴ به ۴۹.۹ میلیون نفر رسیده بود.
اما در رده بالایی فقر یعنی افرادی که درآمدشان بین ۳.۲ دلار تا ۵.۵ دلار است هم آمار نگران کننده دیگری وجود دارد. طبق گزارشهای موجود در سال ۲۰۱۸ میلادی ۴۵ درصد از مردم این منطقه در رده بالایی فقر قرار داشتند که معادل ۱۷۴.۵ میلیون نفر است. این در حالیست که شمار افرادی که با کمتر از ۵.۵ دلار در روز زندگی می کردند برابر با ۱۴۹.۷ میلیون نفر بود.
در سال ۱۹۹۰ میلادی ۵۹.۳ درصد از مردم خاورمیانه و شمال افریقا معادل ۱۳۵.۵ میلیون نفر در خط فقر بالایی قرار داشتند و توان برخورداری از امکانات رفاهی و امنیتی و آموزشی لازم برای زندگی را نداشتند. این گروه تنها توانایی تامین بخشی از نیازهای غذایی را دارند و بعضا در تامین سرپناه هم با مشکل روبرو هستند.
نظر شما