نظم چینی ترکیبی از سوسیالیسم و سرمایه داری دولتی است/ ترامپ قدرت نرم آمریکا را کاهش داد

بازار؛ گروه بین الملل: در طی دهه های اخیر چین موفق شده به یکی از بزرگترین قدرتهای اقتصادی دنیا تبدیل شود به طوریکه امروزه بسیاری از اندیشمندان معتقدند نظم چینی نظم نئولیبرال را به چالش کشیده و با طرح یک کمربند یک جاده بر قسمت وسیعی از سیستم بین الملل مسلط خواهد شد. اما برخی نظریه پردازهای روابط بین الملل معتقدند که قدرت اقتصادی چین نمی تواند به قدرت نظامی تبدیل شود و بنابراین چین را تهدیدی برای ایالات متحده آمریکا قلمداد نمی کنند.

خبرگزاری «بازار» در گفت و گو با پروفسور «پل پیلار» عضو شورای اطلاعات ملی آمریکا و استاد دانشگاه جرج تاون به بررسی این موضوع پرداخته است.

لازم به ذکر است که «پل پیلار» از اساتید دانشگاه «جرج تاون» آمریکا بوده و تاکنون مسئولیت‌های متعددی را بر عهده داشته که از جمله آنها می‌توان به ریاست واحد تحلیل عملیات‌های سازمان سیا در شرق نزدیک، خلیج فارس و جنوب آسیا اشاره کرد. پیلار همچنین سابقه حضور در شورای اطلاعات ملی آمریکا را به عنوان یکی از اعضای اصلی این شورا در کارنامه فعالیت خود دارد.

*برخی نظریه پردازهای روابط بین الملل معتقدند که قدرت اقتصادی چین نمی تواند به قدرت نظامی تبدیل شود و بنابراین چین را تهدیدی برای ایالات متحده آمریکا قلمداد نمی کنند. نظر شما چیست؟
چین طی دو دهه گذشته قدرت نظامی خود را بسیار افزایش داده است. رشد اقتصادی چین این رشد قدرت نظامی را ممکن کرده است. در مورد اینکه این رشد تهدیدی را برای ایالات متحده ایجاد می کند، این به توانایی چین و ایالات متحده برای مدیریت صلح آمیز روابط و اختلافات آنها بستگی دارد. به نوبه خود حداقل به اندازه قدرت نظامی، مسئله دیپلماسی نیز مهم است.

*برخی معتقدند که نظم چین این امکان را دارد که از نظم لیبرال در سیستم بین المللی پیشی گیرد. ارزیابی شما چیست؟
هیچ دستور واحدی قصد تعریف سیستم بین المللی را ندارد. رقابت برای نفوذ بین چین و کشورهای لیبرال غرب ادامه خواهد داشت. چین مطمئناً به رقیب سرسخت تری نسبت به چندین سال پیش تبدیل شده اما بعید است که این مهم منجر به پیشی گرفتن از نظمی دیگر شود.

نظم سیاسی چین، علی رغم رشد اقتصادی آن، همچنان برای برخی جذابیتی ندارد.

* نظم چینی در روابط بین الملل چه مولفه هایی دارد؟ چین گفته است که قصد ندارد الگوی توسعه چین را به سایر کشورها تحمیل کند. این در حالی است که نظم لیبرال سعی داشت الگوی توسعه خود را تحمیل کند. دلایل این تفاوت بین نظم لیبرال و نظم چینی چیست؟
چین همیشه چشم خود را بر سیاست های داخلی و شرایط حقوق بشر در کشورهایی که با آنها در زمینه تجارت، سرمایه گذاری و سایر امور معامله می کند، بسته است. این به معنای معامله نه تنها با دموکراسی هایی که کاملاً برعکس خودش است بلکه با دولت هایی است که دموکراسی های غربی تمایلی به تجارت با آنها ندارند.

این رویکرد چینی، فرصتهای چین را برای نفوذ اقتصادی یا امنیتی در سراسر جهان به حداکثر می رساند. استراتژی چین همچنین بیانگر دیدگاه قوی پکن در مورد این است که سیاست داخلی و وضعیت حقوق بشر در کشورها ربطی به تجارت نداشته، بنابراین به دلیل ثبات، در مورد امور داخلی سایر کشورها قضاوت نخواهد کرد.

در مورد مدل های توسعه اقتصادی، اقتصاد خود چین ترکیبی پویا از سوسیالیسم، سرمایه داری دولتی و بنگاه های خصوصی بوده و بنابراین هیچ مدلی وجود ندارد که بخواهد به طور طبیعی آن را به سایر کشورها تحمیل کند.

 *پروفسور جوزف نای معتقد است که ایالات متحده در حال حاضر از نظر قدرت نرم ضعیف بوده و چین در این زمینه قدرتمند است. به نظر می رسد که از این منظر می توان رشد بحث و جدال بر سر نرم افزار Tik Tok را ارزیابی کرد. نظر شما چیست؟
ایالات متحده آمریکا به وضوح قدرت نرم قابل توجهی را در طول ریاست جمهوری ترامپ از دست داده است، همانطور که در نظرسنجی هایی که از افراد در کشورهای خارجی پرسیده شده: کدام رهبران و کدام کشورها بیشتر احترام یا اعتماد دارند، منعکس شده است. رسانه های اجتماعی در این زمینه نقش زیادی بازی می کنند - به ویژه در مناطقی که در سالهای اخیر سلطه ایالات متحده آمریکا در آنها ضعیف شده است.

*در پروژه یک جاده، یک کمربند، بسیاری از کشورها با چین همکاری خواهند کرد. این پروژه نظم چین را در بخش قابل توجهی از جهان به ارمغان می آورد. به نظر شما این دستور چقدر گسترده و جهانی خواهد بود و کدام کشورها از آن استقبال می کنند؟
معاملاتی که چین تحت عنوان طرح «یک کمربند؛ یک جاده» انجام می دهد از نظر چینی ها و کشورهای همتای آن معاملات مهمی  هستند. سایر کشورها با چین قرارداد می بندند نه به خاطر اینکه بیانیه ای درباره برخی نظم های جهانی بدهند بلکه به دلایل بسیار خاصی مانند افزایش زیرساخت های محلی در کشورشان است. چینی ها کشورهای زیادی را جهت همکاری در این طرح یافته اند، به ویژه کشورهایی که کشورهای غربی از ارائه پروژه های زیربنایی مشابه در آنها امتناع می ورزند.