مهران ابراهیمیان؛ بازار: «شاهرخ شریفی» رئیس اتحادیه سوپرمارکت و مواد پروتئینی تهران در نخستین نشست توسعه پایدار اصناف سبز گفت: «معضل مصرف پلاستیک از مرز فروشگاهها عبور کرده و سلامت مردم و طبیعت را تهدید میکند»؛ نشستی که با حضور نمایندگان مجلس، سازمان محیطزیست و اصناف برگزار شد.
نخستین نشست توسعه پایدار اصناف سبز به همت اتحادیه سوپرمارکت و مواد پروتئینی تهران و با حضور نمایندگان سازمان محیطزیست، نماینده مجلس و روسای صنوف مختلف برگزار شد؛ نشستی که محور اصلی آن بحران مصرف پلاستیک، هزینههای فزاینده بستهبندی و پیامدهای محیطزیستی و اقتصادی این روند بود.
شاهرخ شریفی، رئیس اتحادیه سوپرمارکت و مواد پروتئینی تهران، در حاشیه این نشست به خبرنگار ما گفت: رویکرد جلسه، مصرف بهینه پلاستیک در کشور است. این موضوع اکنون یک مشکل بزرگ شده؛ هم برای طبیعت و هم برای سلامت انسانها. آثار تخریبکننده آن قابل چشمپوشی نیست.
وی افزود: برای حل این معضل باید تعاملات ملی شکل بگیرد. هیچ کاری بدون مشارکت نهادها، ارگانها و مردم به نتیجه نمیرسد.
شریفی تأکید کرد: پلاستیک مضر است و مصرف درست آن کمک میکند این مشکل اجتماعی به مسیر صحیح نزدیک شود.
فقدان چشمانداز، مصرف بیرویه و بار اقتصادی بر اصناف
حمید رضا رستگار، رئیس اتاق اصناف تهران، در ابتدای نشست گفت: امروز محصول بیتوجهیها به محیط زیست و زیست محیطی را می توان در آلودگی هوا، مصرف آب، برق و گاز و حتی تخریب طبیعت مشاهده کرد.
وی ادامه داد: مصرف بیرویه کیسههای پلاستیکی از حالت عادی خارج شده و علاوه بر هزینه اقتصادی برای واحدهای صنفی، چهره شهر و طبیعت ما را زشت کرده است. در جادههای بینشهری هزاران کیسه در طبیعت رها شده و تجزیه برخی از آنها صدها سال طول میکشد.
رستگار با اشاره به اینکه در بسیاری از کشورهای دنیا کیسه رایگان نیست، اظهار داشت: در ایران و ایتالیا این فرهنگ رایگانبودن برقرار مانده اما این روند قابل دوام نیست. برای اصلاح باید فرهنگسازی جدی و تصمیمگیری مشترک انجام شود.
نشست «اصناف سبز» با محور کنترل مصرف پلاستیک نشان داد که مسئله از سطح فروشگاهها فراتر رفته؛ چرخ اقتصاد خرد، فرهنگ عمومی و سیاستهای ملی همگی در نقطهای واحد به ضرورت تصمیمگیری فوری رسیدهاند
فروشگاههای آنلاین؛ هزینه سهبرابری و نگرانی از رقابت ناسالم
همچنین رامین لایقی، مدیرعامل اسنپمارکت در این نشست، گفت: مشکل ما شدیدتر است. در فروشگاههای آنلاین، هزینه جمعآوری، بستهبندی و ارسال همگی بر عهده ماست. حاشیه سود کالاهای سوپرمارکتی بسیار محدود است.
وی افزود: هزینه ارسال در حالی از مشتری دریافت نمیشود که هزینه واقعی ما برای هر سفارش حدود ۴۰ هزار تومان است، اما مشتری انتظار ارسال رایگان دارد.
لایقی ادامه داد: اگر اجرای طرح مدیریت مصرف پلاستیک ناقص و غیریکسان انجام شود، رقابت ناسالم ایجاد میشود و من مجبور میشوم آن را اجرا نکنم؛ چون رقیبم اجرا نمیکند. ما فقط در صورتی همراهیم که قانون واحد و شفاف باشد.
وی همچنین از هزینه ماهانه یک و نیم میلیارد تومانی کیسه در بخشهایی از شبکه فروش آنلاین سخن گفت.
مقامات دولتی، نمایندگان مجلس، اتحادیههای صنفی و فعالان میدانی در نخستین نشست توسعه پایدار اصناف سبز، مصرف بیرویه نایلکس، هزینههای روبهافزایش بستهبندی و فقدان نظام یکپارچه بازیافت را بررسی کردند
از افزایش ۲۰ درصدی تا پیشبینی رشد ۵۰ درصدی
امیر باقری، یکی از فعالان صنفی در فروشگاه های زنجیره ای گفت: «میزان پلاستیک مصرفی ما در یک ماه یک و نیم تا دو تن است و طی شش ماه، مصرف ۲۰ درصد افزایش یافته. علت این افزایش، خودداری مشتریان از خرید کیسه زباله بهخاطر گرانی و استفاده از کیسههای فروشگاههاست.» وی هشدار داد: «اگر روند ادامه یابد، طی یک سال آینده مصرف ممکن است به ۵۰ درصد افزایش برسد.»
تجربه ژاپن و اهمیت استاندارد واحد برای کیسهها
معروفخانی، رئیس اتحادیه محصولات فراورده های گوشتی تهران نیز با اشاره به تجربه ژاپن گفت: در تمام شهرها فقط یک نوع نایلون و یک نوع دستمال کاغذی وجود داشت؛ تفکیک زباله کامل اجرا می شود.
وی افزود: اگر در ایران نیز نایلونها یکشکل، دارای نرخ مصوب و استاندارد مشخص باشند، رقابت ناسالم حذف و مصرف کاهش مییابد.
افزایش ۲۰ درصدی مصرف ماهانه پلاستیک در برخی فروشگاهها و پیشبینی رشد ۵۰ درصدی طی یکسال آینده، زنگ خطر تازهای را برای اقتصاد شهری، محیط زیست و زنجیره تأمین اصناف به صدا درآورده است
بازگشت زنبیل، مشکل کیسهزباله و ناکامی چرخه بازیافت
قربانی، عضو اتحادیه سوپرمارکتها هم گفت: در صنف نانوایی، دریافت هزینه برای نایلون جا افتاده و مردم اعتراضی ندارند.
وی افزود: باید فرهنگ زنبیل یا کیسه پارچهای را احیا کنیم و فروشگاهها میتوانند با درج تبلیغات خود بر روی آن به مشتری مشوق بدهند.
قربانی تأکید کرد: چرخه بازیافت در کشور تقریباً صفر است. در کشورهای دیگر سطلهای تفکیک است، اما در ایران فقط زبالهگردها زباله را تفکیک وجمع میکنند.
شاکر اردکانی، دارنده هایپرمارکت، گفت: فرهنگسازی ضروری است. برخی فروشگاهها برای مواد غذایی از پاکت کاغذی استفاده میکنند و خوب جواب داده. اگر طرح اجرا میشود، باید کامل و همهجانبه اجرا شود تا سوءاستفاده ایجاد نشود.
تاجیک از اتحادیه سوپرمارکتها گفت: فروشگاهها میتوانند زنبیل یا کیسههای پارچهای خودشان را تولید کنند و روی آن تبلیغ بزنند. حتی برای مشتریانی که با همان کیسه میآیند، ۲ تا ۵ درصد تخفیف بدهند.
او ادامه داد: بازیافت در کشور تقریباً صفر است و باید اصلاح شود.
قربانی از اتحادیه سوپرمارکتها گفت: در صنف نانوایی، گرفتن هزینه نایلون جا افتاده و کسی اعتراض ندارد. اما ما کیسه زباله نمیفروشیم؛ مشتریان همهچیز را از کیسه فروشگاهها تأمین میکنند. اگر فرهنگ زنبیل احیا شود، مصرف بهشدت کم میشود.»
حاج سلمانی، عضو هیئتمدیره سوپرمارکتها، گفت: «ما باید برای سلامت و آینده تصمیم بگیریم. مسئله فقط کیسه نیست؛ مجموعهای از تهدیدهاست.»
فهمیده، رئیس اتحادیه صنف بزرگ، گفت: «سال ۹۱ پروژه مشابهی اجرا شد. منطقه یک تهران میتواند پایلوت فرهنگی باشد. رسانه ملی هم باید ورود کند تا فرهنگسازی اثر بگذارد.»
محمدی، رئیس اتحادیه کباب غذای سنتی تهران، گفت: «اگر قرار است طرح اجرا شود، همه مسئولان حاکمیت باید پای کار بیایند. فردا تعزیرات و بازرسی ممکن است فشار بیاورند. مواد پتروشیمی ارزان است و اجرای کار بدون هماهنگی باعث آسیب به اصناف میشود.»
سازمان محیطزیست: توزیع رایگان کیسه خرید طبق آییننامه ممنوع است
سامنی، مدیرکل سازمان حفاظت محیطزیست، گفت: «آییننامه کاهش مصرف در آبان ۱۴۰۱ ابلاغ شده و در ماده ۳ آن، توزیع رایگان کیسههای پلاستیکی ممنوع است.» او افزود: «۱۳۰ تا ۱۳۵ کشور محدودیت دارند. ما هم با توجه به شرایط فرهنگی به سمت محدودیت رفتیم.»
وی ادامه داد: «کشور سالانه ۲۰ میلیون تن پسماند شهری تولید میکند و ۵۰۰ هزار تن آن کیسه پلاستیکی یکبارمصرف است که تنها هفت تا هشت دقیقه مصرف میشود اما صدها سال محیطزیست هزینه آن را میدهد.»
سامنی گفت: «ریزش مشتری دغدغه اصناف است اما در دنیا هیچجا چنین مشوقی وجود ندارد که کیسه رایگان بدهیم. بازیافت هم بهدلیل سبک بودن کیسهها صرفه اقتصادی ندارد. کیسه زیر ۲۵ میکرون طبق آییننامه باید حذف شود.»
نماینده مجلس: تصمیم باید مشترک باشد؛ اجرای بدون پشتوانه متوقف میشود
دکتر رفیعی، نماینده مجلس، گفت: «اگر اقدامی قرار است انجام شود، خاستگاهش اصناف است. برای جلوگیری از توقف طرح، پیشنهاد میکنم آقای سامنی محور جلسه مشترک با تعزیرات، وزارت صمت، اتاق اصناف و نمایندگان صنفی باشند.»
او افزود: «باید رفتوبرگشت کارشناسی انجام شود. کیفیت و قیمت یکسان اگر نیاز به اصلاح دارد، بررسی میشود. رویکرد تشویقی ضروری است؛ مردم در موضوعاتی مثل آب تحت فشارند و باید هوای آنها را داشت.»
رفیعی تأکید کرد: «پیشنهاد میکنم مسئولیت اجتماعی پتروشیمیها بخشی از هزینه طرح را تأمین کند. مجلس نیز بهعنوان ناظر حمایت خواهد کرد.»
حسین محمدی، رئیس اتحادیه کباب و غذای سنتی تهران نیز گفت: «اگر طرح مدیریت مصرف پلاستیک آغاز شود، باید همه دستگاههای حاکمیتی پای کار بیایند و از اصناف حمایت کنند. در غیر این صورت، بازرسیها، تعزیرات و فشارهای بیرونی کار را مختل میکند.»
در پایان نشست، حاضران بر تدوین صورتجلسه رسمی، تعیین نرخ و ضخامت یکسان برای کیسهها، همکاری رسانهها و نقشآفرینی همه صنوف در اجرای یک طرح ملی برای کاهش مصرف پلاستیک تأکید کردند.
نظر شما