پژمان مرادی؛ بازار: روز یکشنبه مورخ دوم شهریور در حال که اکثر کارشناسان و سهامداران منتظر مثبت شدن بازار با اعلام خبرهای خوش جلسه شورای عالی بورس بودند، بازار تا زمان تنظیم خبر حدود۶۵ هزار واحد ریزش داشته است. واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور اعلام کرده بود که اصلاح بازار سهام دیگر به آخر خط رسیده و روند طبیعی بورس از سر گرفته می شود. وزیر اقتصاد، ستاد اقتصادی دولت و شخص رئیس جمهور پیگیر این مهم هستند. پول‌ها باید در بازار سرمایه بماند و مردم سود کنند.
اینکه واعظی از عنوان «به خطر آخر رسیدن اصلاح» استفاده کرده، این تعبیر را در ذهن مخاطب ایجاد کرده که دولت نقش مهمی در اصلاح اخیر بازار داشته است و این موضوع مورد تایید بسیاری از کارشناسان هست در حالی که وزیر اقتصاد می‌گوید که دولت هیچ دخالتی در بازار ندارد و به نفع دولت است که بازار ثبات داشته باشد.
علاوه بر مصاحبه واعظی، خبرهای مثبتی که روز گذشته از شورای عالی بورس بیرون آمد این انتظار را ایجاد کرده که بازار امروز، حداقل با مثبت به پایان برساند. تابلوی بورس نشان می‌دهد که آنچه باعث منفی شدن بازار شدن بازار شده عرضه حقوقی‌ها و ایجاد صف فروش توسط حقیقی‌ها می‌باشد.
سهامداران خرد چه گفتند؟
ریزش امروز بازار که لطمه به اعتماد سهامداران خرد زد حرف و حدیث‌های زیادی را به همراه داشت. برخی گفتند که ایجاد صفهای فروش روی تابلوی بورس نمایشی است و اصلا سهامداران خرد قصد فروش سهام خود را ندارند.
برخی دیگر هم به توئیت شاهین چراغی عضو شورای عالی بورس در رابطه با حمایت از بورس واکنش نشان دادند. یکی از کاربران نوشته بود دیروز شاهین چراغی، عضو شورای عالی بورس، که کارگزاری و صرافی دارد در چند مصاحبه و توییت اعلام کرد حمایت هوشمندانه از بازار خواهد شد. امروز که در کمتر از یک ساعت شاخص ۵۰ هزار واحد ریخت فعالان بازار سوالشان از این عضو شورای عالی بورس اینست که چرا با اعتماد مردم بازی می‌کنید؟ چرا وعده‌های غیرممکن می‌دهید؟
دیگری نوشته، کجای این بازار اصل نقدشوندگی رعایت شده وقتی سهم های بازار ۴۰ تا ۵۰% هر روز قفل در صف فروش هستند. ملت به کوره پول سوزی دعوت کردید!
یکی دیگر از سهامداران گفته است؛ حجم صفهای فروش منطقی نیست و به نظر می‌رسه درصد بالاییشون فیک و غیر واقعی هستند و اگر بنا به حمایت و جمع کردن باشه این همه زور و پول لازم نیست و با برداشتن این اردهای فیک ابتدا یه شوک وارد میشه.
صف فروش را ببینید ۱۰۵عدد سفارش تقریبا سه میلیون حجم، بعد از این صف فروش فیک یه نفر اردر چینی کرده سه تاحجم مساوی، یه جورایی دارم حس می‌کنم دستهای پشت پرده پشته این صفهای فروش هستند. این هم یکی دیگر از پیام‌های کاربران فضای مجازی درباره بازار امروز بوده است.
از این دست از پیام‌ها در فضای مجازی در حال دست به دست شدن است که یک نوع نگرانی در سهامداران خرد ایجاد کرده، به هر حال آنچه در بازار مشاهده می‌شود بازی حقوقی‌ها است که به دنبال ارزان خرید کردن سهام سرمایه‌گذاران خرد هستند.
نوسانات اخیر بازار بورس به خصوص در طی چند هفته گذشته دلایل مختلفی از رفتارهای متناقض حقوقی‌ها تا ناهماهنگی دولتی‌ها و ترس سرمایه‌گذاران خرد و آزمون خطای سیاستگذاران با سرمایه مردم در این بازار با اعمال سیاست‌های مختلف داشته و همین امر سبب نگرانی سرمایه‌گذاران خرد از آینده سرمایه خود در بورس شد.
برآوردهای تجزیه و تحلیل گفته‌های سهامداران خرد نشان از بی اعتماد شدن به بازار سرمایه می‌دهد. آن‌ها بازار سرمایه را دیگر جای امنی برای حفظ ارزش پول خود نمی‌دانند و به دنبال یک فرصت هستند که سرمایه خود را از بازار خارج کنند.
اخبار و اصلاح؛ دو لبه تیغ بازار
در اصلاح اخیر دو موضوع مطرح است که باید آن را جدا از یکدیگر مورد بررسی قرار داد. یکی مسئله خود اصلاح است که به هر حال به قول آقای قالیباف اصل رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار «دیر و زود دارد اما سوخت و سوز ندارد». به هر حال با رشد ۳۰۰درصدی شاخص و بالا رفتن ارزش سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس بیش از ارزش واقعی طبیعی است که اصلاح صورت بگیرد. برای این اصلاح بهانه‌های مختلفی مطرح شده و بیشتر کارشناسان سعی می‌کردند که اخبار منفی را به گونه‌ای به ریزش بازار ربط دهند و تا اوایل هفته قبل هنوز سخنی زیادی از اصلاح به میان نیامده بود تا اینکه بازار در روز یکشنبه با ریزش ۸۰ هزار واحدی رکود جدیدی را ثبت کرد.
موضوع دوم وعده‌ها دولت و مسئولان و اخبار منتشر شده در رابطه با بورس است که دوران اصلاح را برای سهامداران سخت می‌کند. می‌توان دلیل این اخبار را جلوگیری از خروج سهامداران از بازار سرمایه دانست و امید دادن به آن‌ها از آینده بازار. به هر حال اگر هدف از اعمال نظرها تاثیرگذار در بورس در دوران اصلاح جلوگیری از خروج سرمایه از بازار باشد اما در بلند مدت لطمه به اعتماد سرمایه‌گذاران در بازار می‌زند.
به عنوان مثال در هفته گذشته خبر عرضه اوراق نفتی در بازار انرژی، عدم تعیین تکلیف دارا دوم، تغییر ساعت معاملات و افزایش نرخ بهره بانکی استرس ناشی از اصلاح را بیشتر کرد در چنین شرایطی سهامداران خرد انتظار دارند که روند منفی بازار ادامه پیدا کند در نتیجه اقدامات خود را بر اساس این اخبار انجام می‌دهند. برعکس این ماجرا هم هست زمانی که اخبار مثبت به گوش سهامداران می‌رسد انتظار آن‌ها از بازار این است که تابلو بورس سبز رنگ شود. حال اگر انتظارات سهامداران خرد با اخبار مثبت و منفی برآورده نشود سبب ایجاد یک بی‌اعتمادی در بین سهامداران می‌گردد و این بی اعتمادی به مرور خروج سرمایه از بازار سرمایه را به دنبال دارد.
رفتارهای اخیر دولت و مسئولان بازار سرمایه مانند عدم تعیین تکلیف تصمیمات مختلف، ایجاد تضادهای مختلف در سخنان آن‌ها، بروز مشکلات متعدد در هسته معاملات و غیره این سیگنال را به سهامدار می‌دهد که دولت نسبت به بازار تصمیم قطعی ندارد و ممکن است در آینده بازار را رها کند. در نتیجه این انتظار می‌رود که مسئولین حداقل در دوران اصلاح از اظهار نظرهای تاثیرگذار بر روند بازار بپرهیز کنند و اجازه بدهند بازار بدون استرس دوران اصلاح را به پایان برساند.
سهامداران بی اعتماد
نباید این نکته را از قلم انداخت که بی اعتمادی نسبت به بازار سرمایه بیشتر از طرف سهامداران بی تجربه و تازه وارد است که با یک ریزش هم اعتماد خود را از دست دادند و هم اقدام به خروج سرمایه خود از بازار سهام کردند. بر اساس گفته کارشناسان حدود 3 هزار میلیارد تومان در همین دوران اصلاح از بازار خارج شده که بیشتر آن سرمایه افراد تازه وارد به بورس است. این نگرانی وجود دارد که با خروج پول از بازار سرمایه، بازارهای موازی مانند طلا و ارز مکان بعدی برای ورود سرمایه است که گفته شده نوسانات اخیر در طلا و ارز هم ناشی از ورود نقدینگی جدید به این بازارها است.
نظر شما