بازار؛ گروه کشاورزی: بازار جهانی شیلات غالبا جزو بازارهای پویا است و این صنعت نقش مهمی در اقتصاد و اشتغال جهانی ایفا می کند و تقریباً ۵۹ میلیون نفر در بخش شیلات اولیه مشغول به کار هستند. در سطح جهان، معیشت ۶۰۰ میلیون نفر تا حدودی به شیلات و آبزی پروری وابسته است و حدود ۸۸ درصد از کل تولید ماهی صرف مصرف انسان می شود و طبق اعلام سازمان غذا و کشاورزی، سرانه مصرف ماهی در جهان بیش از ۲۰ کیلوگرم در سال است. در این میان فروش جهانی انواع ماهی تازه و منجمد نیز با نوساناتی همراه است. به نحوی که جدیدترین گزارش منتشر شده از سوی سایت تحقیقی worldtopexports بیانگر این است که فروش جهانی ماهی منجمد صادراتی توسط همه کشورها در سال ۲۰۲۴ به ۲۵ میلیارد دلار آمریکا رسید. این در حالی است که ارزش کلی صادرات ماهی منجمد نسبت به سال ۲۰۲۰، زمانی که ارزش محموله های بین المللی ماهی منجمد ۲۲.۷ میلیارد دلار بود، به طور متوسط ۱۰.۲ درصد برای همه کشورهای صادرکننده افزایش یافته است.
کاهش ۳.۳ درصدی ارزش کلی ماهی منجمد صادراتی در سال ۲۰۲۴ نسبت به ۲۰۲۳
از سوی دیگر از سال ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۴، ارزش کلی ماهی منجمد صادراتی در سطح جهان در مقایسه با ۲۵.۹ میلیارد دلار، ۳.۳ درصد کاهش یافته است. در بخش دیگری از این گزارش به صادر کنندگان برتر این محصول پرداخته شده است که می گوید: پنج صادر کننده برتر و ارزشمند ماهی منجمد، «روسیه، چین، شیلی، نروژ و ایالات متحده» هستند. به نحوی که در مجموع، این گروه از تأمین کنندگان برتر بین المللی، ۴۰.۲ درصد از کل ماهی منجمد صادراتی فروخته شده در سال ۲۰۲۴ را به خود اختصاص دادند.
به عبارت دقیق تر این گزارش می گوید: در سال ۲۰۲۴ روسیه با رقم زدن صادراتی به ارزش ۲.۴ میلیارد دلار که حدود ۱۰ درصد از کل صادرات ماهی کامل منجمد می شود در رتبه نخست قرار گرفته است. پس از آن نیز چین با صادراتی به ارزش ۲.۳ میلیارد دلاری که ۹ درصد از کل صادرات جهانی محسوب می شود در جایگاه دوم جهانی صادرات ماهی منجمد قرار دارد. این گزارش همچنین می گوید: شیلی نیز با صادراتی ۱.۹ میلیارد دلاری سومین صادر کننده از نظر ارزش صادراتی این محصول به حساب می آید و پس از آن نیز کشورهایی همچون «نروژ با صادراتی به ارزش ۱.۸ میلیارد دلار، ایالات متحده با ۱.۶ میلیارد دلار، تایوان با ۹۷۱.۴ میلیون دلار، هلند با ۸۵۹.۶ میلیون دلار، اسپانیا با ۸۱۹ میلیون دلار، کره جنوبی با ۷۷۲.۳ میلیون دلار، اندونزی با ۶۵۰.۹ میلیون دلار، دانمارک با ۶۳۸.۷ میلیون دلار، هند با ۶۱۲.۳ میلیون دلار، گرینلند با ۵۷۰ میلیون دلار، ترکیه با ۴۶۸.۸ میلیون دلار، ویتنام با ۴۵۷.۱ میلیون دلار» در رتبه های بعدی قرار دارند. به این ترتیب است که از نظر ارزش، ۱۵ کشور ذکر شده ۶۷.۴ درصد از کل ماهی کامل منجمد صادر شده در سال ۲۰۲۴ را صادر کرده اند.
این در حالی است که در میان صادرکنندگان برتر، سریع ترین رشد صادرکنندگان ماهی کامل منجمد از سال ۲۰۲۳ به این شرح بوده است: اندونزی (۲۶.۴ درصد افزایش)، ترکیه (۱۸.۲ درصد افزایش)، نروژ (۱۰.۷ درصد افزایش) و هلند (۵.۲ درصد افزایش) و در عوض کشورهایی که کاهش فروش ماهی کامل منجمد صادراتی خود را تجربه کردند، عبارتند از: روسیه (کاهش ۲۱.۱درصد نسبت به سال ۲۰۲۳)، هند (کاهش ۱۴ درصد)، اسپانیا (کاهش ۱۲ درصد)، کره جنوبی (کاهش ۱۱.۵ درصد) و ویتنام (کاهش ۵.۹ درصد).
ایران در سال ۲۰۲۴ با رقم زدن صادراتی به ارزش ۹۴ میلیون دلار در جایگاه قرار دارد این در حالی است که ارزش صادراتی این کشور در سال ۲۰۲۴ در مقایسه با ۲۰۲۳ بیش از ۳۷ درصد افزایش یافته است
گفتنی است در بخش دیگری از این گزارش که به ارزش صادرات ماهی منجمد از ایران پرداخته شده آمده است: ایران در سال ۲۰۲۴ با رقم زدن صادراتی به ارزش ۹۴ میلیون دلار در جایگاه ۴۶ و پیش از کشورهایی همچون سنگاپور و هنگ کنگ قرار دارد این در حالی است که ارزش صادراتی این کشور در سال ۲۰۲۴ در مقایسه با ۲۰۲۳ بیش از ۳۷ درصد افزایش یافته است.
صادرکنندگان آسیایی؛ در جایگاه دوم صادرات ماهی منجمد در سال ۲۰۲۴
از سوی دیگر در میان قاره ها، تأمین کنندگان مستقر در کشورهای اروپایی بالاترین ارزش دلاری ماهی منجمد صادر شده در سال ۲۰۲۴ را با محموله هایی به ارزش ۸.۶ میلیارد دلار یا بیش از یک سوم (۳۵.۲ درصد) از کل جهانی به فروش رساندند. در جایگاه دوم، صادرکنندگان آسیایی با ۳۲.۶ درصد قرار داشتند و پس از آنها صادرکنندگان آمریکای لاتین (۱۱.۶ درصد) و سپس رقبا در آمریکای شمالی (۸ درصد) قرار داشتند. همچنین درصدهای کمتری از فروشندگان در آفریقا (۶.۶ درصد) و اقیانوسیه (۶ درصد) به دست آمد.
سهم ۷۰درصدی آسیا و اقیانوسیه از بازار جهانی ماهی تازه در سال ۲۰۲۴
لازم به ذکر است در حوزه تولید انواع ماهی تازه از نظر جغرافیایی، آسیا و اقیانوسیه ۷۰ درصد از سهم بازار ماهی را در سال ۲۰۲۴ به خود اختصاص داده است، در حالی که پیش بینی می شود اروپا تا سال ۲۰۳۰ با نرخ رشد مرکب سالانه ۴.۲ درصد رشد کند. به عبارت دقیق تر می توان گفت: چین بزرگ ترین تولیدکننده ماهی در جهان با مقادیر بالای تولید آبزیان پرورشی و صیادی است و پس از آن اندونزی قرار دارد به طوری که سالانه مقدار زیادی ماهی تازه، به ویژه ماهی های دریای آرام و ماهی های لاکچری از صید دریایی عرضه می کند. همچنین داده های آماری نشان می دهد: شیلی یکی از بزرگ ترین تولیدکنندگان ماهی تازه از گونه های مثل ماهی سفید، سالمون و سایر ماهی های دریایی است در جالی که این کشور به صورت خاص مرکز پرورش سالمون محسوب می شود. این در شرایطی است که نروژ به ویژه برای سالمون و سایر ماهی های سردآبی با کشتارگاه‌ها و صنایع فرآوری پیشرفته شناخته شده است و در کنار آن ویتنام نیز به واسطه تولید قابل توجه ماهی تازه، به ویژه کاد و سایر ماهیان دریایی، و صادرات گسترده شناخته شده است. از سوی دیگر کشورهایی همچون هند، مکزیک، پرو و اروگوئه نیز به واسطه صید و پرورش انواع ماهی و صادرات آن به بازارهای جهانی شناخته شده هستند.
نظر شما