بازار؛ گروه بین الملل: ارز دیجیتال که با نام پول دیجیتال یا پول الکترونیکی نیز شناخته میشود، صرفاً به شکل دیجیتال و بدون معادل فیزیکی وجود دارد. برخلاف پول نقد سنتی، ارزهای دیجیتال را نمیتوان لمس کرد، به صورت مرسوم ذخیره کرد یا به صورت فیزیکی دستکاری کرد. کسبوکارها و مصرفکنندگان از ارزهای دیجیتال برای تراکنشهای یکپارچه و تجارت فرامرزی استفاده میکنند، اگرچه پذیرش آنها ممکن است در سطح جهانی متفاوت باشد.
ارزهای دیجیتال فقط به شکل دیجیتال وجود دارند و فاقد ویژگیهای فیزیکی هستند. این ارزها از طریق رایانهها یا کیف پولهای دیجیتال متصل به اینترنت استفاده میشوند. در همین حال، ارزهای فیزیکی مانند اسکناس و سکه برای تراکنشها نیاز به مالکیت فیزیکی دارند. ارزهای دیجیتال کاربردی مشابه ارزهای فیزیکی دارند. میتوان از آنها برای خرید کالا و پرداخت هزینه خدمات استفاده کرد. آنها همچنین میتوانند در برخی از جوامع آنلاین مانند سایتهای بازی، پورتالهای قمار یا شبکههای رسانههای اجتماعی کاربرد محدودی داشته باشند.
ارزهای دیجیتال همچنین امکان تراکنشهای فوری را فراهم میکنند که میتوانند به صورت یکپارچه فرامرزی انجام شوند. به عنوان مثال شخصی در ایالات متحده ممکن است با استفاده از ارز دیجیتال به طرف مقابل خود در سنگاپور پول پرداخت کند، مشروط بر اینکه هر دو به یک شبکه متصل باشند.
ارزهای دیجیتال صرفاً به شکل دیجیتال و بدون معادل فیزیکی وجود دارند. آنها میتوانند متمرکز یا غیرمتمرکز باشند. در حالی که ارزهای فیات توسط بانکها و دولتها متمرکز شدهاند، ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین و اتریوم در سیستمهای غیرمتمرکز عمل میکنند. ارزهای دیجیتال میتوانند ارزش را منتقل کنند. استفاده از ارزهای دیجیتال نیاز به یک تغییر ذهنی در چارچوب موجود برای ارزها دارد، جایی که آنها با معاملات خرید و فروش کالاها و خدمات مرتبط هستند.
بررسی انواع مختلف ارزهای دیجیتال
ارز دیجیتال یک اصطلاح گسترده برای انواع مختلف ارزهای صرفاً الکترونیکی است. عمدتاً سه نوع ارز دیجیتال وجود دارد:
ارزهای دیجیتال
ارزهای دیجیتال از رمزنگاری برای ایمنسازی و تأیید تراکنشها در یک شبکه استفاده میکنند. همچنین از رمزنگاری برای مدیریت و کنترل ایجاد چنین ارزهایی استفاده میشود. بیتکوین و اتریوم نمونههایی از ارزهای دیجیتال هستند. بسته به حوزه قضایی، ارزهای دیجیتال ممکن است تحت نظارت باشند یا نباشند.
ارزهای مجازی
ارزهای مجازی، ارزهای دیجیتال بدون نظارت هستند که توسط توسعهدهندگان یا یک سازمان بنیانگذار متشکل از ذینفعان مختلف درگیر در این فرآیند کنترل میشوند. ارزهای مجازی همچنین میتوانند به صورت الگوریتمی توسط یک پروتکل شبکه کنترل شوند. نمونه ارز مجازی، توکن شبکه بازی است که اقتصاد آن توسط توسعهدهندگان تعریف و کنترل میشود.
ارزهای دیجیتال بانک مرکزی
ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) ارزهای دیجیتال تنظیمشدهای هستند که توسط بانک مرکزی یک کشور صادر میشوند. یک ارز دیجیتال بانک مرکزی میتواند مکمل یا جایگزینی برای یک ارز فیات سنتی باشد. برخلاف ارز فیات که به دو شکل فیزیکی و دیجیتال وجود دارد، یک ارز دیجیتال مرکزی صرفاً به شکل دیجیتال وجود دارد. انگلستان، سوئد و اروگوئه از جمله کشورهایی هستند که در حال بررسی برنامههایی برای راهاندازی نسخه دیجیتالی ارزهای فیات بومی خود هستند.
استفاده از ارزهای دیجیتال بانک مرکزی به عنوان وسیلهای برای افزایش سرعت و امنیت سیستمهای پرداخت متمرکز، کاهش هزینهها و خطرات ناشی از جابجایی پول نقد و ارتقای شمول مالی بیشتر برای افراد و شرکتهایی که به خدمات بانکی متعارف دسترسی ندارند، پیشنهاد شده است. آنها همچنین ممکن است پرداختهای فرامرزی را آسانتر کرده و نیاز به ارز خارجی را کاهش دهند.
معرفی ارز دیجیتال بانک مرکزی ایالات متحده آمریکا، دشواریهای خاصی را به همراه دارد. به عنوان مثال، برای اینکه کنگره بتواند صدور آن را مجاز کند، باید زیرساختهای قوی برای حفظ حریم خصوصی و امنیت ایجاد شود. دولت همچنین باید تأثیرات احتمالی بر سیاست پولی و مدیریت عملیاتی تغییر از پول متعارف به ارز دیجیتال بانک مرکزی را بسنجد.
مزایا و معایب استفاده از ارزهای دیجیتال
زمان سریع انتقال و تراکنش: انتقال با ارزهای دیجیتال بسیار سریع است زیرا مستقیماً بین طرفین و بدون واسطه انجام میشود. این امر آنها را ارزانتر و سریعتر از پرداختهای سنتی که شامل بانکها میشود، میکند. تراکنشهای ارز دیجیتال همچنین باعث افزایش ثبت سوابق و شفافیت میشوند.
نیازی به تولید فیزیکی نیست: بسیاری از الزامات مربوط به ارزهای فیزیکی مانند ایجاد تأسیسات تولید فیزیکی، برای ارزهای دیجیتال وجود ندارد. چنین ارزهایی همچنین در برابر نقصهای فیزیکی یا آلودگیهایی که در ارز فیزیکی وجود دارد، مصون هستند.
اجرای سیاستهای پولی و مالی: تحت رژیم ارزی فعلی، فدرال رزرو از طریق مجموعهای از واسطهها (بانکها و مؤسسات مالی) برای گردش پول در اقتصاد کار میکند. ارزهای دیجیتال بانک مرکزی میتوانند به دور زدن این مکانیسم کمک کنند و یک سازمان دولتی را قادر سازند تا پرداختها را مستقیماً به شهروندان پرداخت کند. آنها همچنین با رفع نیاز به تولید فیزیکی و حمل و نقل اسکناس از یک مکان به مکان دیگر، روشهای تولید و توزیع را ساده میکنند.
هزینههای تراکنش ارزانتر: ارزهای دیجیتال امکان تعاملات مستقیم در یک شبکه را فراهم میکنند. به عنوان مثال، مشتری میتواند تا زمانی که در یک شبکه قرار دارند، مستقیماً به یک مغازهدار پرداخت کند. حتی هزینههای مربوط به تراکنشهای ارز دیجیتال بین شبکههای مختلف در مقایسه با ارزهای فیزیکی یا فیات نسبتاً ارزانتر است. با حذف واسطههایی که به دنبال رانت اقتصادی از پردازش تراکنش هستند، ارزهای دیجیتال میتوانند هزینه کلی یک تراکنش را ارزانتر کنند.
غیرمتمرکز: ارزهای دیجیتال ممکن است غیرمتمرکز باشند. این بدان معناست که آنها توسط هیچ دولت یا موسسه مالی کنترل نمیشوند. ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز آنها را در برابر دخالت، سانسور و دستکاری دولت مقاومتر میکند. غیرمتمرکز بودن به این معنی است که کنترل واقعی بر ارز دیجیتال در طیف وسیعتری از مالکان یا کاربران توزیع میشود.
حریم خصوصی: از آنجا که تراکنشهای ارزهای دیجیتال به دادههای شخصی مرتبط نیستند، به کاربران سطح بالایی از حریم خصوصی و ناشناس بودن داده میشود. بنابراین، آنها برای کسانی که میخواهند از محرمانه بودن معاملات مالی خود محافظت کنند، بسیار مفید هستند.
قابل دسترس در سراسر جهان: هر کسی که به اینترنت دسترسی داشته باشد میتواند از ارزهای دیجیتال از هر کجای جهان استفاده کند. بنابراین، این خدمات به ویژه برای افرادی که به موسسات بانکی متعارف دسترسی ندارند، مفید است. علاوه بر این، بسیاری از این خدمات بانکی فقط به دسترسی به اتصال اینترنت نیاز دارند. برای مناطق جغرافیایی که به اندازه کافی توسعه نیافته و زیرساخت مالی قوی ندارند، ارزهای دیجیتال ممکن است گزینه قویتری باشند.
معایب
مشکلات ذخیرهسازی و زیرساخت: اگرچه ارزهای دیجیتال به کیف پول فیزیکی نیاز ندارند، اما مجموعهای از الزامات خاص خود را برای ذخیرهسازی و پردازش دارند. به عنوان مثال اتصال به اینترنت ضروری است، همانطور که تلفنهای هوشمند و خدمات مربوط به تأمین آنها نیز ضروری هستند. کیف پولهای آنلاین با امنیت قوی نیز برای ذخیره ارزهای دیجیتال ضروری هستند.
پتانسیل هک: منشأ دیجیتالی ارزهای دیجیتال، آنها را مستعد هک شدن میکند. هکرها میتوانند ارزهای دیجیتال را از کیف پولهای آنلاین بدزدند یا پروتکل ارزهای دیجیتال را تغییر دهند و آنها را غیرقابل استفاده کنند. همانطور که موارد متعدد هک در ارزهای دیجیتال ثابت کرده است، ایمنسازی سیستمها و ارزهای دیجیتال اقدامی در حال انجام است.
ارزش ناپایدار: ارزهای دیجیتال مورد استفاده برای تجارت میتوانند نوسانات قیمتی شدیدی داشته باشند. به عنوان مثال، ماهیت غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال منجر به فراوانی ارزهای دیجیتال با سرمایه کم شده است که قیمت آنها مستعد تغییرات ناگهانی بر اساس هوسهای سرمایهگذار است. سایر ارزهای دیجیتال نیز در روزهای اولیه خود مسیر قیمتی مشابهی را دنبال کردهاند.
پذیرش محدود: ارزهای دیجیتال هنوز به عنوان وسیله پرداخت توسط خرده فروشان و سایر شرکتها رایج نیستند. به همین دلیل، استفاده از آنها برای تراکنشهای معمول ممکن است چالش برانگیز باشد. اگرچه ارزهای دیجیتال محبوبیت پیدا کردهاند، اما هنوز هم در بسیاری از مکانها، عملکردهای محدودی در تراکنشهای روزمره وجود دارد.
برگشتناپذیری: در یک شبکه ارز دیجیتال، تراکنشها برگشتناپذیر هستند. این بدان معناست که پس از اتمام یک تراکنش، نمیتوان آن را لغو کرد. در شرایطی که اشتباه یا کلاهبرداری رخ داده باشد، این ویژگی مشکلی بزرگ خواهد بود. از آنجا که هیچ حوزه نظارت مرکزی برای بسیاری از ارزهای دیجیتال وجود ندارد، کاربران جدید نمیتوانند به سادگی برای دریافت کمک برای بسیاری از ارزهای دیجیتال به شعبه محلی خود مراجعه کنند.
چشمانداز آینده ارزهای دیجیتال
بسیاری از شرکتها سعی کردهاند با معرفی استیبلکوینها که ارزش آنها با قیمت ارز فیات ثابت است، نوسانات ارز دیجیتال را کاهش دهند. این کار معمولاً با واریز مبلغ معادل فیات انجام میشود که میتواند برای بازخرید توکنها استفاده شود. با این حال، صادرکنندگان استیبلکوین مانند تتر از این سپردهها برای سرمایهگذاریهای سفتهبازی بیشتر استفاده کردهاند و این نگرانی را ایجاد کرده است که آنها در برابر سقوط بازار آسیبپذیر هستند.
از مهمترین ارزهای دیجیتال، می توان به ارزهای دیجیتال بانک مرکزی اشاره کرد که میتواند توسط بانک یا مرجع پولی یک کشور صادر شود. این ارزها در کیف پولهای آنلاین، مشابه ارزهای دیجیتال استفاده و ذخیره میشوند، اما به بانک مرکزی اجازه میدهند توکنها را به دلخواه صادر و مسدود کند. چندین کشور مانند چین، نسخههای دیجیتالی ارزهای خود را پیشنهاد دادهاند.
نمونههایی از ارزهای دیجیتال
برخی از بانکهای مرکزی بزرگ در سراسر جهان به دنبال صدور ارزهای دیجیتال خود بودهاند. برخی از نمونههای بزرگتر و قابل توجهتر شامل کشورهای زیر میشود.
چین: بانک خلق چین در حال آزمایش یوان دیجیتال یا e-CNY برای تراکنشهای خرد است. میلیونها نفر در چین در حال حاضر از آن استفاده میکنند.
سوئد: از سال ۲۰۲۰، بانک مرکزی سوئد در حال آزمایش ارز دیجیتال e-krona است. این ارز دیجیتال جهت کاهش استفاده از ارز در سوئد و دسترسی عموم مردم به یک سیستم پرداخت ایمن و مؤثر ایجاد میشود.
اتحادیه اروپا: یوروی دیجیتال که ممکن است توسط بانک مرکزی اروپا صادر شود و برای تراکنشهای خرد در منطقه یورو استفاده شود، در حال بررسی است.
انگلیس: بانک انگلیس در حال بررسی احتمال راهاندازی ارز دیجیتال Britcoin است. سیستم پرداخت انگلستان توسط یک ارز دیجیتال پشتیبانی میشود که میتواند وابستگی این کشور به پول نقد را نیز کاهش دهد.
کانادا: بانک کانادا تحقیقات و مشاورههایی را در مورد ایده ایجاد ارز دیجیتال بانک مرکزی انجام داده است.
ارزهای دیجیتال صرفاً به صورت الکترونیکی وجود دارند و تراکنشهای سریع و مقرون به صرفه را بدون واسطه تسهیل میکنند. در حالی که ارزهای دیجیتال محبوب مانند بیت کوین، سیستمهای غیرمتمرکز را به نمایش میگذارند، بانکهای مرکزی در سراسر جهان در حال بررسی ارزهای دیجیتال متمرکز برای بهبود سیستمهای مالی فعلی و ترویج شمول هستند. علیرغم مزایا و علاقه روزافزون به آنها، چالشهایی مانند نوسانات، پذیرش محدود و خطرات امنیتی بالقوه قبل از پذیرش گسترده، نیاز به بررسی دقیق دارند.
نظر شما