بازار؛ گروه بین الملل: اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای (SCO) در سال ۲۰۲۵ که در شهر تیانجین چین برگزار شد، به‌عنوان بزرگترین گردهمایی این سازمان از زمان تأسیس در سال ۲۰۰۱ توصیف شده است.
این اجلاس با حضور بیش از ۲۰ رهبر جهانی، از جمله سران کشورهای چین، روسیه، هند، ایران، پاکستان، بلاروس و کشورهای آسیای مرکزی، و همچنین نمایندگان سازمان‌های بین‌المللی مانند سازمان ملل و آسه‌آن، به صحنه‌ای برای نمایش همبستگی و تقویت چندجانبه‌گرایی تبدیل شد.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که این اجلاس بیش از یک گردهمایی منطقه‌ای بود. این رویداد به مثابه آینه‌ای بود که بازتاب‌دهنده تحولات عمیق در نظم جهانی و نشانه‌های گذار از یک ساختار تک‌قطبی تحت سلطه غرب به جهانی چندقطبی با محوریت قدرت‌های نوظهور آسیایی و جنوب جهانی است.
در این ارتباط خبرنگار بازار گفتگویی با «دکتر انریکو گلوریا» استاد اقتصاد سیاسی بین الملل دانشگاه فیلیپین تنظیم کرده است که در ادامه می‌آید.
* شی جین پینگ، رئیس جمهور چین در نشست «سازمان همکاری شانگهای پلاس» طرح ابتکاری حکومت جهانی (GGI) را پیشنهاد کرد و از کشورها خواست تا برای ایجاد یک سیستم حکومت جهانی عادلانه‌تر و منصفانه‌تر، هماهنگ عمل کنند. چرا ترویج طرح ابتکاری حکومت جهانی مهم است و اهمیت معرفی آن در نشست «سازمان همکاری شانگهای پلاس» چیست؟
این طرح اتفاقی مطرح نمی‌شود. جهان وارد یک بحران سیستماتیک نهادهای بین‌المللی شده است، جایی که تعادل قبلی منافع در حال فروپاشی است و سیستم جهانی در معرض خطر تجزیه به بلوک‌ها و حوزه‌های نفوذ رقیب قرار دارد. در چنین شرایطی، نیاز به قوانین جهانی جدید ضروری می‌شود، قوانینی مبتنی بر برابری حاکمیت کشورها، پایبندی دقیق به قوانین بین‌المللی و چندجانبه‌گرایی واقعی. در نشست شانگهای این ابتکار از یک شعار به پاسخی ملموس به یک تقاضای جهانی تبدیل می‌شود و چارچوب فکری و نهادی نظم جهانی آینده را شکل می‌دهد؛ نظمی مبتنی بر اعتماد، عدالت و مسئولیت جمعی.
* اجلاس اخیر سازمان همکاری شانگهای در تیانجین بزرگترین اجلاس در تاریخ ۲۴ ساله خود است. با حضور بسیاری از رهبران کشورها و روسای سازمان‌های بین‌المللی، اجلاس سازمان همکاری شانگهای چگونه همبستگی و دوستی را نشان داد؟
اجلاس سازمان همکاری شانگهای در تیانجین نمایشی از اهمیت «روح شانگهای» در عصر بی‌ثباتی جهانی بود. این سازمان با گرد هم آوردن رهبران بیش از ۲۰ کشور، بار دیگر نشان داد که همبستگی و دوستی، پایه عملی همکاری هستند. در زمانی که نظام بین‌الملل با خطر تجزیه فزاینده به بلوک‌های رقیب مواجه است، سازمان همکاری شانگهای موفق شده است الگویی منحصر به فرد از گفتگوی برابر را حفظ کند و کشورهایی با نظام‌های سیاسی و مسیرهای تمدنی متفاوت را متحد سازد. با گسترش تبادلات بشردوستانه و همسویی با چهار ابتکار جهانی پیشنهادی چین، سازمان همکاری شانگهای به تدریج در حال شکل‌دهی به پایه‌های نظم جهانی آینده است که ریشه در چندقطبی بودن، اعتماد و انصاف دارد.
*سازمان همکاری شانگهای و همچنین بریکس، تحت سلطه کامل غرب بر دستور کار بین‌المللی پدیدار شدند. چه چیزی سازمان همکاری شانگهای را از نهادهای غرب‌محور متمایز می‌کند؟ سازمان همکاری شانگهای چه جایگزین‌هایی برای کشورهای نوظهور ارائه می‌دهد؟
تفاوت اصلی این است که سازمان همکاری شانگهای به دنبال صادرات مدل‌های آماده نیست. در عوض، به کشورها اجازه می‌دهد سرعت و عمق تعامل خود را انتخاب کنند. سازمان همکاری شانگهای به جای ترویج ایدئولوژی‌ها یا استانداردهای سختگیرانه، فضایی از اعتماد را فراهم می‌کند که به تنوع نظام‌ها و فرهنگ‌های سیاسی ارزش می‌دهد. قدرت سازمان همکاری شانگهای دقیقاً در گرد هم آوردن کشورهایی با مسیرهای تاریخی متمایز بدون تحمیل یک الگوی جهانی نهفته است. برای کشورهای در حال توسعه، این امر جایگزین‌های ملموسی ارائه می‌دهد: اطمینان از اینکه مزایای کلیدی جهانی شدن - امنیت، تجارت، فناوری و تبادل انسانی - به ابزار اجبار تبدیل نمی‌شوند.
نظر شما