بازار؛ گروه بین الملل: «شارلوت کراوز»، عضو شورای سیاست خارجی آمریکا در واشنگتن دی سی در طی مقاله ای که در سایت تحلیلی نشنال اینترست منتشر شد، نوشت: چه اتفاقی برای ایران خواهد افتاد؟ حملات اخیر اسرائیل و آمریکا به برنامه هستهای ایران، بسیاری را به گمانهزنی در مورد پتانسیل تغییر سیاسی اساسی در ایران سوق داد. اما چند هفته بعد، امیدها برای نوعی تحول داخلی کمرنگ شد.
این امر ممکن است برخی را شگفتزده کند. در نگاه اول، ایران ویژگیهای یک دموکراسی لیبرال را دارد. جمعیت بیش از ۹۰ میلیونی آن عمدتاً سکولار، شهری و تحصیلکرده هستند. در طول دهه گذشته، این کشور شاهد اعتراضات مکرر طرفدار دموکراسی بوده است که جدیدترین آنها در سال ۲۰۲۲ رخ داده است. اما بیش از چهار دهه و نیم پس از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ و با وجود سختیهای عظیم اقتصادی و سیاسی، به نظر نمیرسد حکومت ایران نشانههایی از تجزیه نشان دهد. پایداری حکومت، به نوبه خود، محصول تاریخ طولانی و پرآشوب ایران است.
بیش از چهار دهه و نیم پس از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ و با وجود سختیهای عظیم اقتصادی و سیاسی، به نظر نمیرسد حکومت مذهبی ایران نشانههایی از تجزیه نشان دهد
ایران یکی از سه کشور فارسی زبان و یکی از تنها چهار کشور با اکثریت مسلمان شیعه است. ایران یکی از تمدنهای بزرگ جهان باستان بود که هزاران سال پیش از ظهور اسلام وجود داشت. در طول دو هزاره، ایران مورد تهاجمهای متعددی از اعراب گرفته تا مغولها و تیمور لنگ قرار گرفت، اما با تکیه بر میراث غنی خود، با موفقیت در برابر ادغام مقاومت کرد.
این روند تا دوران مدرن ادامه یافته است. به عنوان مثال، حمله غافلگیرانه عراق در سال ۱۹۸۰ به ایران و جنگ ایران و عراق پس از آن، کشور را در دوران تحولات سیاسی پس از انقلاب متحد کرد و تسلط حکومت روحانی بر قدرت را تثبیت نمود. همین پویاییها امروز نیز در جریان است.
ایران ترجیح میدهد دوباره به یک امپراتوری در حال ظهور تبدیل شود تا اینکه تسلیم یک نظم منطقهای خصمانه شود
در طول جنگ دوازده روزه اخیر، مقامات ایالات متحده آمریکا و اسرائیل حداقل به طور گذرا، از پتانسیل انقلاب دموکراتیک در ایران صحبت کردند و حتی مردم ایران را به قیام و برکناری رهبران آن تشویق کردند. اما هیچ اعتراض فعال ضد حکومتی صورت نگرفت و رهبران ارشد ایران که توسط اسرائیل کشته شدند، به سرعت جایگزین شدند. از آن زمان، حکومت به دنبال راههای جدیدی برای تثبیت حکومت خود بوده است، از جمله با استفاده از تصاویر ملیگرایانه برای تقویت همبستگی بیشتر در میان مردم.
ایران ترجیح میدهد دوباره به یک امپراتوری در حال ظهور تبدیل شود تا اینکه تسلیم یک نظم منطقهای خصمانه شود. در طول دو دهه گذشته، سیاستگذاران در واشنگتن به دنبال رویکرد مناسب در قبال تهران بودهاند. در نتیجه، سیاست آمریکا به شدت بین تعامل و خصومت، از مذاکره گرفته تا تحریمهای خردکننده و ترور یکی از برجستهترین چهرههای نظامی ایران، قاسم سلیمانی، در سال ۲۰۲۰ در نوسان بوده است.
اکنون پس از درگیری تابستان امسال، ایالات متحده فرصت تازهای برای ایجاد یک سیاست مهار دارد که به متحدان خاورمیانهای آمریکا اطمینان خاطر میدهد، قدرت شبکه نیابتی ایران را کاهش میدهد و یک معماری امنیتی منطقهای جدی ایجاد میکند. تعامل نیز نقش دارد. کاخ سفید تمایل خود را برای یک توافق هستهای جدید با حکومت ایران نشان داده است. اگر هر دو دولت کارتهای خود را درست بازی کنند، ممکن است به توافقی دست یابند که گستردهتر باشد و منافع آمریکا را بهتر از توافقی که رئیس جمهور ترامپ در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد، تأمین کند. آنچه واضح است این است که تغییر حکومت در ایران در جدول زمانی آمریکا رخ نخواهد داد.
نظر شما