بازار؛ گروه استانها: «عشایر» ستونهایی پنهان اما استواری هستند که بار تولید ملی را بر دوش میکشند؛ مردمانی بی ادعا که در متن تاریخ ایستادهاند و با ارادهای خللناپذیر، امنیت غذایی، هویت فرهنگی و پایداری زیستبوم ایران را معنا میبخشند؛ آنان نه در حاشیه، بلکه در قلب توسعهاند و با کنشی خاموش اما ماندگار، آینده را میسازند.
اگرچه یک روز از برگزاری سفر رئیس سازمان امور عشایر کشور به سمنان گذشته؛ اما آنچه که در این رویداد و در اقلیم کوچنشینان رقم خورد، فراتر از یک خبر روز بود؛ لحظهای نمادین، تصمیماتی راهبردی، و صدایی برخاسته از دل ایل که سزاوار نگاهی ژرفتر و روایتی متفاوت است.
این گزارش، نه برای اطلاعرسانی صرف، بلکه برای شناخت بیشتر و انعکاس صدای مردمانیست که ستونهای تولید، فرهنگ و پایداری ایران زمین هستند.
از گلزار شهدا تا نشستهای راهبردی، از کارخانه خوراک دام تا کلنگی که به دست دخترک ایل بر زمین نشست، این سفر نهتنها روایتگر تصمیمات اجرایی، بلکه تجلی شعور ملی در ارجگذاری به جامعهای بود که در سکوت، ایران را زنده نگه داشته است.
«خاک، فرهنگ و دام» سهگانه پایداری
جهانجش میرزاوند، سرپرست سازمان امور عشایری کشور، وارد خاکی شد که ریشههای ایل و اصالت در آن تنیده شدهاند. استان سمنان دیاری که خاک، فرهنگ و دام، سهگانهی پایداریاند و چادرهای عشایرش ستون های توسعه اند.
و این سفر، تنها یک دیدار رسمی نبود؛ بلکه آغازی بود بر گفتوگوهایی سازنده، تصمیماتی راهبردی و امیدی تازه برای جامعهای که سالهاست با سختکوشی، ستونهای تولید و فرهنگ را در ایران زنده نگه داشته است.
برگزاری مجمع عمومی اتحادیه مرکزی تعاونیهای عشایری دامداران متحرک ایرانیان در هتل سنگسر با حضور میرزاوند نهتنها صحنهای برای ارائه گزارشها و آمارها بود، بلکه تجلی ارادهای جمعی برای بازآفرینی ظرفیتهای عشایری در این استان محسوب میشد.
احیای زنجیره ارزش دامپروری
شاهورانی، مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای عشایری استان سمنان، با نگاهی به گذشته و امیدی به آینده، از آغاز دوباره فعالیتهای کلان، توسعه کارخانهها، و احیای زنجیره ارزش دامپروری سخن گفت. او با صراحت اعلام کرد که از سال ۹۷، فعالیتها را از صفر آغاز کردهاند و امروز، با تکمیل حلقههایی چون خرید دام، فروشگاه مرکزی، کشتارگاه، ناوگان حمل دام و کارخانه خوراک دام ۴۰ هزار تنی، اتحادیه به نقطهای از بلوغ و اثرگذاری رسیده است.
اما این فقط آغاز راه بود. شاهورانی از پروژه بزرگ مجتمع قطب دامپروری مهدیشهر با ظرفیت ۲۵۰ هزار رأس دام خبر داد؛ طرحی که با موافقت دولت، ۴۰ درصد زیرساختهای آن تکمیل شده و بهزودی وارد فاز اجرایی خواهد شد.
او همچنین از مسیر کوچ ماشینی ۱۵۴۱ کیلومتری، توزیع ۱۲ هزار تن نهاده، توسعه فروشگاهها و برگزاری کلاسهای آموزشی بهعنوان گامهایی عملی برای توانمندسازی عشایر یاد کرد.
در این نشست، جعفریان، سرپرست امور عشایری استان سمنان، نیز تصویری روشن از وضعیت استان ارائه داد و افزود: حضور بیش از سه زهر و ۲۰۰ خانوار عشایری، نگهداری بیش از یک میلیون و ۱۰۵ رأس دام، مسیر کوچ عشایر از ۱۸ استان کشور و فعالیت اداری در قالب هفت نمایندگی و یک اداره مرکزی در استان سمنن فعالیت می کنند.
او با اشاره به عشایر مهمان از استان تهران، بر ضرورت ارائه خدمات شایسته به این عزیزان تأکید کرد و خواستار نگاه ویژه مسئولان به استان سمنان شد؛ استانی که در قلب مسیر کوچ قرار دارد و ظرفیتهای فرهنگی، تولیدی و انسانی آن نیازمند تقویت زیرساختها و نیروی انسانی است.
شفافیت، آموزش و قانونمداری؛ سهگانهی نجات تعاونیهای عشایری
در مجمع عمومی اتحادیه مرکزی تعاونیهای عشایری دامداران متحرک ایرانیان، میرزاوند رئیس سازمان امور عشایر کشور با نگاهی دقیق و بیپرده، از چالشهای مالیاتی، ساختارهای اجرایی و ضرورت اصلاحات سخن گفت. او تعاونیها را موتور پیشرفت جامعه عشایری دانست و تأکید کرد: سازمان امور عشایری، راهبر مسیر تحول است؛ اما این راهبری بدون شفافیت، آموزش و پایبندی به قانون ممکن نیست.
میرزاوند خواستار گزارشدهی مستمر، مستند و دقیق شد تا مشخص شود وضعیت تعاونیها در سالهای اخیر چگونه بوده و چرا برخی از معافیتها برخوردار نشدهاند.
او از مدیران اتحادیه خواست رویهای شفاف ایجاد کنند و با انسجام بیشتر، مسیر توسعه پایدار را ادامه دهند. استان سمنان را الگویی برای سایر استانها دانست و گفت: آنچه در سمنان رقم خورده، حاصل تعهد و تلاش جمعیست؛ باید این مدل را تکثیر کنیم.
میرزاوند همچنین از حجم بالای مقررات مالیاتی در سالهای اخیر سخن گفت: بیش از ۵۰۰ بخشنامه در چهار سال گذشته و تأکید کرد که بدون آموزش تخصصی، تعاونیها آسیب خواهند دید؛
کار مالی شوخیبردار نیست؛ اگر گزارشها دقیق نباشند، نهتنها دفاع ممکن نیست، بلکه اعتبار تعاونیها هم زیر سؤال میرود.
او خواستار برگزاری دورههای آموزشی مقدماتی و تکمیلی برای مدیران شد و گفت: اگر ده فعالیت داریم، باید ده فعالیت دیگر هم تعریف کنیم؛ تعاونیها باید انعطافپذیر، پاسخگو و آماده برای شرایط متغیر باشند.
میرزاوند همچنین از تجربههای گذشته و همکاران عشایری یاد کرد؛ از مسئولان بهداشتی گرفته تا دامداران، همه را معلمان مسیر خدمت دانست و بار دیگر بر انسجام، شفافیت، آموزشپذیری و قانونمداری تأکید کرد و از مدیران خواست با آگاهی و تعامل، مسیر توسعه را پیش ببرند تا جامعه عشایری کشور از خدمات پایدار و مؤثر بهرهمند شود.
کلنگی برای آینده؛ آغاز توسعه کارخانه خوراک دام در مهدیشهر
در ادامه سفر دکتر جهانجش میرزاوند، رئیس سازمان امور عشایر کشور، به استان سمنان، مراسم کلنگزنی فاز دوم توسعه کارخانه خوراک دام شهرستان مهدیشهر برگزار شد؛ اقدامی که نهتنها نماد تعهد به تولید، بلکه نشانهای از آغاز فصل جدیدی در حمایت عملی از دامداران عشایری بود.
با حضور مقام عالی سازمان عشایر کشور؛ کلنگ توسعه کارخانهای بر زمین خورد که مقرر است با ایجاد سالن یک هزار متر مربعی، ظرفیت تولید خوراک دام را به سطحی نوین برساند.
این طرح، با تمرکز بر تولید خوراک از پسماندهای کشاورزی، فلیک غلات و خوراک ترکیبی TMR، گامی هوشمندانه در مسیر بهرهوری، پایداری و کاهش هزینههای تغذیه دام است.
طرح تولید خوراک TMR، که ترکیبی متعادل از مواد مغذی برای دام است، میتواند نقش مهمی در کاهش تلفات، افزایش بهرهوری و بهبود سلامت دامها ایفا کند. استفاده از پسماندهای کشاورزی نیز، علاوه بر کاهش ضایعات، به اقتصاد مقاومتی و حفظ محیطزیست کمک میکند.
این کلنگزنی، نه فقط آغاز ساخت یک سالن صنعتی، بلکه آغاز ساختن امیدی تازه برای عشایر است؛ مردمانی که با سختکوشی، امنیت غذایی کشور را تضمین میکنند و حالا، با حمایتهای زیرساختی، میتوانند با قدرت بیشتری در مسیر تولید گام بردارند.
صدای ایل، صدای مردم؛ روایت همدلی برای زیستبوم و زندگی
در واپسین ساعات روز نخست سفر جهانجش میرزاوند، رئیس سازمان امور عشایر کشور، به استان سمنان، جلسه شورای عشایری در سالن یادگار امام (ره) استانداری برگزار شد؛ نشستی که فراتر از یک جلسه اداری، به صحنهای از همافزایی، مطالبهگری و امید تبدیل شد.
با حضور مسئولان ملی و استانی، از استاندار و فرماندار گرفته تا مدیران اجرایی و نمایندگان ایلات، محور گفتوگوها ارتقای زیرساختها، خدمات رفاهی و ظرفیتهای تولیدی جامعه عشایری بود.
جعفریان، با ارائه آمار دقیق، شهرستان مهدیشهر را قطب تولیدات دامی و صنایعدستی معرفی کرد و خواستار تخصیص هدفمند اعتبارات عمرانی شد.
اما نقطه عطف این نشست، سخنان علی علمدار، رئیس کانون مرتعداران کشور بود؛ صدایی برخاسته از ایل سنگسر، با بیانی صریح و ریشهدار.
علمدار گفت: مراتع ملی شدهاند، اما دولتی نیستند؛ این داراییها متعلق به مردماند. خوشبختانه امروز وزیری پیدا شد که این حرف را فهمید. حالا امید داریم اسناد مالکیت به حقداران برسد.
او از خشکسالی، فشار بر مردم، و نیاز به نهادهها گفت و خواستار اقدام عملی شد.
میرزاوند نیز بار دیگر بر ضرورت انسجام، شفافیت، آموزشپذیری و قانونمداری تأکید کرد و گفت: خدمت به عشایر، نه یک وظیفه اجرایی، بلکه تعهدی ملی برای حفظ کرامت و میراث تمدنی ایران است.
این نشست، نقطهای بود که در آن تصمیمسازان و دغدغهمندان، در کنار هم ایستادند؛ برای زیستبوم، برای مردم، و برای آیندهای که باید روشنتر از گذشته باشد.
ارزش ذخایر ژنتیکی ایران معادل نفت و طلا است
جهانجش میرزاوند، رئیس سازمان امور عشایر کشور، در جلسه شورای عشایری استان سمنان هم، با نگاهی کارشناسانه و ریشهدار، از آغاز دورهای تازه برای خدمت به عشایر سخن گفت و افزود: نگاه ما به عشایر صرفاً تولید نیست؛ آنان حافظان هویت ملی، منابع طبیعی و امنیت غذایی کشورند.
وی از تلاش برای رساندن صدای عشایر به هیئت دولت گفت و از برنامههایی نو برای پاسخ به مطالبات دیرینه خبر داد و افزود: راهاندازی دفاتر خدمات الکترونیکی و پست سیار در چادرهای عشایری، تخصیص ۱۲ درصد از منابع مدیریت بحران برای مقابله با تنش آبی، ورود شرکتهای دانشبنیان به حوزه دام عشایری، ثبت دقیق جامعه عشایری در سامانههای هویتی کشور، پیگیری احیای سهمیه کنکور برای دانشآموزان عشایری و استفاده از ظرفیت شرکت شهرکهای کشاورزی برای ساماندهی اتراقگاهها و آموزش دامپزشکی از جمله این برنامه ها است.
او با تأکید بر ارزش ذخایر ژنتیکی دام عشایر گفت: ایران دارای ۲۸ نژاد گوسفند و ۱۴ نژاد بز است؛ این ذخایر ژنتیکی معادل نفت و طلا ارزش دارند.
میرزاوند هشدار داد : تضعیف عشایر، کشور را در مسیر وابستگی غذایی قرار میدهد و گفت: اگر تنها سه همت از یارانه نان به عشایر اختصاص یابد، تولید گوشت قرمز تا ۳۵ درصد افزایش مییابد.
او از نابرابری در دسترسی به آب، روند کند توزیع پنلهای خورشیدی، و نبود کارگزار تخصصی بیمه دام انتقاد کرد و گفت: اگر با همین روند پیش برویم، پنجاه سال طول میکشد تا همه خانوارهای عشایری برقدار شوند.
در بخش پایانی، میرزاوند از ضرورت بازگشت اعتماد به جامعه عشایری سخن گفت و یادآور شد: عشایر بهترین تولیدکننده، بهترین محیطبان، نگهبان خاک و میراثدار تمدناند. اگر میخواهیم مستقل باشیم، باید از عشایر حمایت کنیم؛ همانگونه که آنان همیشه از ایران حمایت کردهاند.
نظر شما