بازار؛ گروه بورس: در روزهای اخیر، افزایش قابل‌توجه خریدها توسط نهادهای حقوقی نشان می‌دهد که تلاش‌هایی برای حفظ تعادل در بازار سرمایه در جریان است؛ اما این تحرکات نتوانسته موجی از اطمینان در میان سرمایه‌گذاران حقیقی ایجاد کند. فضای روانی ناپایدار، نگرانی‌های سیاسی و اقتصادی، و ابهام نسبت به روندهای آینده، موجب شده حقیقی‌ها همچنان در موضع احتیاط باقی بمانند. همین شکاف رفتاری میان حقوقی‌ها و حقیقی‌ها، معاملات روزانه را با نوسانات قابل‌توجهی همراه کرده و بازار را وارد فاز بی‌تصمیمی و انتظار کرده است. ضعف اعتماد در میان حقیقی‌ها و خروج گسترده نقدینگی، باعث شده توازن مورد انتظار در سمت تقاضا شکل نگیرد.
تا زمانی که عامل محرک جدیدی چه در قالب خبر مثبت سیاسی نظیر ازسرگیری مذاکرات، یا اقدامات پولی-مالی مؤثر از سوی بانک مرکزی وارد فاز تصمیم‌سازی بازار نشود، سمت عرضه همچنان در موضع برتر باقی می‌ماند و دوره‌ای از رکود نسبی در معاملات خرد و نقدشوندگی محدود می‌تواند ادامه داشته باشد. از منظر تحلیلی، اگر فضای ابهام سیاسی و ژئوپلیتیکی برطرف شود و مکانیسم‌های حمایتی اجرایی‌شده بتوانند تأثیر روانی لازم را بگذارند، در افق میان‌مدت انتظار بازگشت تدریجی اعتماد حقیقی‌ها وجود دارد؛ اما در حال حاضر، سناریوی محتاطانه‌تر آن است که بازار، همچنان در وضعیتی ناپایدار و نوسانی باقی بماند، با دوره‌هایی از بهبود نسبی که توسط ورود حقوقی‌ها تقویت می‌شود، ولی پایدار نیست.
مجتبی رضویان معتقد است که در حوزه صندوق‌های طلا شاهد ورود نقدینگی به ارزش ۱۳۰ میلیارد تومان بودیم. بازار سرمایه ارز نیز نوسان قابل توجهی داشت؛ نرخ دلار هرچند افتی را تجربه کرده اما فعلا این نشانه کاهش تنش نیست. البته از روز چهارشنبه هفته پیش تلاش‌هایی برای جمع‌کردن بازار انجام شد، به‌خصوص در صندوق‌های اهرمی که درگیر صف‌های فروش بودند
مجتبی رضویان کارشناس بورس در گفتگو با بازار گفت: «هفته گذشته یکی از سنگین‌ترین خروج‌های نقدینگی حقیقی را تجربه کردیم، چیزی در حدود دو همت از سهام و حق تقدم خارج شد، اتفاقی که از زمان بازگشایی بازار سرمایه پس از تحولات اخیر کشور، سابقه نداشته است.
وی افزود: در حوزه صندوق‌های طلا، شاهد ورود نقدینگی به ارزش ۱۳۰ میلیارد تومان بودیم. بازار سرمایه ارز نیز نوسان قابل توجهی داشت؛ نرخ دلار هرچند افتی را تجربه کرده اما فعلا این، نشانه کاهش تنش نیست. البته از روز چهارشنبه هفته پیش تلاش‌هایی برای جمع‌کردن بازار انجام شد، به‌خصوص در صندوق‌های اهرمی که درگیر صف‌های فروش بودند. این صف‌ها با تأخیر جمع‌آوری شدند ولی در نهایت بخش قابل توجهی از آن‌ها تخلیه شد. با توجه به جریان معاملات، انتظار می‌رود صندوق‌های اهرمی، معاملات بهتری نسبت به روزهای گذشته ثبت کنند و فروشندگان بتوانند بدون صف‌های سنگین عرضه کنند؛ مسئله‌ای که در صورت وقوع، می‌تواند از شدت فشار فروش بکاهد.
رضویان تصریح کرد: در حوزه سیاست خارجی، اروپا صراحتاً تهدید کرده که مکانیسم ماشه یا همان اسنپ‌بک را فعال خواهد کرد. طبق مفاد توافق برجام، اگر ایران به تعهدات خود پایبند نباشد، سایر طرف‌ها حق دارند این مکانیسم را فعال کنند که منجر به بازگشت خودکار تحریم‌های سازمان ملل متحد خواهد شد. البته ایران به تعهدات خود پایبند بوده با این حال احتمال اسنپ بک وجود دارد. بنابراین اگرچه ایران بر این باور است که خروج از توافق ابتدا از سوی طرف‌های غربی صورت گرفته با این حال، مانعی برای فعال‌سازی اسنپ‌بک وجود ندارد و امکان وتوی آن نیز نیست؛ این موضوع می‌تواند حوالی مهرماه، عملیاتی شود. با این حال اثر آن در بازار، قبل از این تاریخ دیده خواهد شد.
تخلیه بخشی از فشار فروش در بازار
در چنین بستری، بازگشت اعتماد حقیقی‌ها نه از جنس هیجان‌زده، بلکه محتاط و مرحله‌ای خواهد بود. بنابراین، مدیران دارایی و فعالان حرفه‌ای بازار باید همچنان بر تنوع‌بخشی، تحلیل‌محوری و سناریوپردازی دقیق تأکید داشته باشند و از نگاه تک‌بعدی به آینده بازار پرهیز کنند.
در کوتاه‌مدت، توصیه می‌شود استراتژی‌های معاملاتی با محوریت حفظ نقدشوندگی، پوشش ریسک و انعطاف نسبت به تحولات کلان تنظیم شوند. در میان‌مدت، اگر فضای سیاستی و روانی مساعد شود، ظرفیت رشد تدریجی با محوریت صنایع بنیادی و جریان نقدپذیر، ایجاد خواهد شد.
به گفته رضا روحی در روزهای اخیر، تلاش‌های بازارساز برای کنترل شتاب نزولی شاخص و کاستن از شدت افت قیمت‌ها، هرچند تدریجی، بهبود نسبی در نسبت ریسک به بازده بازار ایجاد کرده و به‌عنوان نقطه‌ای برای امیدواری تلقی می‌شود با این حال، فضای معاملات، هنوز با نوسانات بالا و رفتارهای متضاد همراه است
رضا روحی کارشناس بازارهای مالی در گفتگو با خبرنگار بازار گفت: افزون بر این، سایه تحولات سیاسی نظیر احتمال فعال‌سازی مکانیسم اسنپ‌بک از سوی اروپا، بار روانی مضاعفی را بر بازار تحمیل کرده است. بازار، این تهدید را واقعی و قابل لمس کرده است. هرچند هنوز تا موعد رسمی آن (مهرماه) زمان باقی‌ست، بازار پیش‌نگرانه به این احتمال واکنش نشان داده و انتظارات منفی در قیمت‌گذاری‌ها تقویت شده است. در این میان، ورود نهادهای حقوقی به صندوق‌های اهرمی و تلاش برای تخلیه صف‌های فروش، نشان‌دهنده وجود ظرفیت‌های مداخله برای کنترل وضعیت است اما همچنان، اثرگذاری این اقدامات، وابسته به رفتار حقیقی‌ها و تغییر فضای روانی خواهد بود. بازار نیازمند ورود عوامل جدید محرک است—مانند اخبار مثبت از مذاکرات، اقدامات هدفمند بانک مرکزی، یا تصویب سیاست‌های حمایتی تازه.
وی افزود: در روزهای اخیر، تلاش‌های بازارساز برای کنترل شتاب نزولی شاخص و کاستن از شدت افت قیمت‌ها، هرچند تدریجی، بهبود نسبی در نسبت ریسک به بازده بازار ایجاد کرده و به‌عنوان نقطه‌ای برای امیدواری تلقی می‌شود با این حال، فضای معاملات، هنوز با نوسانات بالا و رفتارهای متضاد، همراه است. گرچه برخی روزها با رنگ سبز شاخص آغاز شد، اما از حیث روانی روزی خسته‌کننده بود که بارها، عرضه‌ها، تقویت و دوباره معاملات با فشار بیشتر انجام شد.
روحی تاکید کرد: سه عامل کلیدی در ایجاد بهبود نسبی اهمیت دارد؛ نخست آرامش سیاسی نسبی که منجر به افزایش خوش‌بینی نسبت به کاهش احتمال جنگ موثر است. هرچند گزارش‌هایی نظیر مصاحبه های رژیم صهیونیستی، همچنان تا حدی نگرانی‌ها را افزایش داده است. دوم، حمایت‌های جدی در معاملات شنبه و یکشنبه، تخلیه بخشی از فشار فروش به‌ویژه از ناحیه فروشندگان درگیر هیجانات ناشی از تنش‌های ژئوپلیتیکی را کاهش داده است و سوم، تثبیت نسبی صندوق‌های اهرمی که در روزهای گذشته عامل فشار بر بازار بودند و اکنون با تعادل نسبی همراه شده‌اند. این مسائل می تواند فعلا روی بازار اثرگذار باشند.
نظر شما