حامد شایگان؛ گروه بورس: بخش قابل‌توجهی از متغیرهای نمادهای بورسی تحت تأثیر عملکرد حقوقی‌ها قرار دارد؛ گروه‌هایی که به بهانه مسائل سیاسی، صف‌های فروش گسترده‌ای ایجاد کرده و روند بازار را مختل می‌کنند. این رفتار نه‌تنها موجب افت ارزش سهام شرکت‌های بزرگ شده، بلکه سرمایه‌گذاران خرد را نیز با بی‌اعتمادی مواجه کرده است. عرضه‌های بی‌محابا و بدون برنامه‌ریزی برخی حقوقی‌ها سال‌هاست که به چالش دائمی بازار سرمایه تبدیل شده است. با اینکه برخی حقوقی‌ها در بازار به‌طور مستمر در حال خریدوفروش هستند و تغییرات پیوسته‌ای در پرتفوی خود ایجاد می‌کنند، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، اهرمی‌ها و سایر حقوقی‌های فعال نیز در این چرخه نقش مهمی دارند. نکته قابل‌توجه این است که خروج پول این گروه‌ها یا رخ نمی‌دهد، یا با روندی کند و آرام انجام می‌شود.
یکی از مسائل کلیدی، واکنش حقوقی‌ها به اخبار سیاسی و اقتصادی است. این گروه‌ها معمولاً از تحولات مثبت به‌عنوان فرصتی برای خروج بخشی از سرمایه خود استفاده می‌کنند، در حالی که فروش‌های سنگین آن‌ها بدون در نظر گرفتن شرایط بازار انجام می‌شود. این مسئله فشار مضاعفی بر معاملات خرد وارد کرده و باعث شده است که بسیاری از سرمایه‌گذاران با تردید به آینده بازار نگاه کنند. پیشنهاد ایجاد تابلوی مجزا برای معاملات عمده، یکی از راهکارهایی است که می‌تواند مانع ورود این عرضه‌ها به بازار خرد شود، هرچند تاکنون اقدامات جدی در این زمینه انجام نشده است. در هفته‌های اخیر، اثرات چنین عرضه‌هایی در بازار قابل‌مشاهده بوده و در صورت ادامه این روند، اعتماد عمومی به بازار سرمایه ممکن است آسیب بیشتری ببیند.
رفتار حقوقی‌ها نه‌تنها بر جریان نقدینگی بازار اثرگذار است، بلکه می‌تواند فضای هیجانی سرمایه‌گذاران را نیز تحت تأثیر قرار دهد. کاهش تدریجی هیجان در بازار، باعث شده است که سرمایه‌گذاران به سهم‌های کوچک‌تر و شاخص هم‌وزن روی بیاورند. ماهیت خریدوفروش در بازار به‌شدت حالت صفر و یکی پیدا کرده و سرمایه‌گذاران منتظر مشخص شدن روند مذاکرات اقتصادی و سیاسی هستند. در چنین شرایطی، بازار سه سناریوی متفاوت را پیش روی خود می‌بیند. سناریوی نخست، شکست مذاکرات است که موجب افت شدید بازار و افزایش سریع قیمت دلار خواهد شد، در حالی که بازدهی صندوق‌های طلا در این وضعیت رشد چشمگیری خواهد داشت. سناریوی دوم، دستیابی به یک توافق کامل است که موجب افزایش هیجان مثبت در بازار می‌شود و سهم‌های بزرگ و صنایع برجامی با رشد قابل‌توجهی مواجه خواهند شد. اما محتمل‌ترین سناریو، تکرار وضعیت فعلی است که طی آن مذاکرات مثبت ارزیابی می‌شود اما بدون حصول توافق نهایی، بازار همچنان در فضای ابهام باقی خواهد ماند.
در صورت تحقق سناریوی سوم، سرمایه‌گذاران به سمت سهم‌های بنیادی و کوچک‌تر گرایش پیدا خواهند کرد. بازار به‌جای یک رشد سریع و هیجانی، وارد فازی متعادل‌تر خواهد شد که در آن شرکت‌هایی با پشتوانه قوی و خبرهای مثبت، نقش کلیدی‌تری ایفا خواهند کرد. روند اخیر نشان داده که شاخص هم‌وزن نسبت به شاخص کل رشد بیشتری داشته و این موضوع می‌تواند در ادامه معاملات بازار نیز تأثیرگذار باشد. با توجه به اینکه بازار از ریسک‌های شدید سیاسی فاصله گرفته اما همچنان در مسیر دستیابی به توافق نهایی چالش‌هایی وجود دارد، از این رو سهم‌هایی که تاکنون رشد چشمگیری داشته‌اند احتمالاً با کاهش سرعت مواجه خواهند شد، در حالی که توجه به نمادهای بنیادی می‌تواند فرصت‌های جدیدی در بازار ایجاد کند.
سرمایه‌گذاران باید در شرایط فعلی، استراتژی معاملاتی خود را با در نظر گرفتن تحلیل بنیادی و مدیریت ریسک تنظیم کنند. بررسی گزارش‌های مالی شرکت‌ها و انتخاب گزینه‌های مناسب برای سرمایه‌گذاری از اهمیت بالایی برخوردار است. رشد بازار نباید صرفاً بر اساس خریدوفروش سهم‌های کوچک باشد، بلکه انتخاب نمادهایی با پشتوانه اقتصادی قوی ضروری است. در نهایت، بورس تهران در یکی از حساس‌ترین مراحل خود قرار دارد و رفتار حقوقی‌ها در کنار تحولات سیاسی و اقتصادی، نقشه معاملات بازار را تعیین خواهد کرد.
نظر شما