به گزارش بازار، آمریکا پس از کشوقوس فراوان با چین نیز بر سر کاهش تعرفهها به مدت ۹۰ روز به توافق رسید. دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا ۱۳ فروردین سال جاری (۲ آوریل ۲۰۲۵) بر واردات از دهها کشور تعرفههایی بست که حداقل نرخ آن ۱۰ درصد بود. با این حال او به زودی تمام این تعرفهها را به دلیل شروع زنجیرهوار واکنشها ازجمله واکنش شدید و سریع اتحادیه اروپا و همچنین اثرگذاری آن بر بازار داخلی آمریکا برای مدت ۹۰ روز تعلیق کرد. هدف آمریکا از اعمال تعرفه بر کشورهای جهان و به ویژه چین بازگرداندن مراکز تولید کالا از این کشورها به خاک خود است.
چین اما به دلیل آنکه در مرکز هدفگیری تعرفهای ترامپ قرار داشت و واکنش متقابل سنگینی به او نشان داده بود، از این تعلیق مستثنی شد. با این وجود روز گذشته کاخ سفید اعلام کرد هیئتهای مذاکراتی دو کشور پس از دو روز مذاکره در ژنو سوئیس به توافقی برای تعلیق تعرفهها دستیافتهاند. بر اساس آنچه تاکنون از این توافق منتشر شده، آمریکا تعرفه کالاهای چینی را از ۱۴۵ درصد به ۳۰ درصد کاهش میدهد و در مقابل نیز چین تعرفه کالاهای آمریکایی را از ۱۲۵ درصد به ۱۰ درصد میرساند.
نکاتی درباره توافق روز گذشته چین و آمریکا
۱. تاکنون تمام اقدامات رئیسجمهور آمریکا ناکام مانده و یا به نتایج ضعیفی نسبت به ادعاهای او رسیده است. در جنگ اوکراین، علیرغم وعده و وعیدهایی که در جریان رقابتهای انتخاباتی برای پایان جنگ داده شد، در حال حاضر کار به جایی رسیده که روسیه و اوکراین به تازگی از قصد خود برای آغاز گفتوگوها خبر دادهاند. درخصوص ایران، پروندهها صرفاً به موضوع هستهای محدود شده و در همان نیز علیرغم پیشرفتها، سخنی از عقبنشینیهای بزرگ توسط تهران نیست. در پرونده چین نیز همین اتفاق رخ داد و بر سر تعرفهها توافق شد. حتی در پرونده غزه، پس از آنکه ترامپ، نتانیاهو را ملزم به آتشبس کرد، نخستوزیر رژیمصهیونیستی بار دیگر به جنگ بازگشت.
۲. اعمال تعرفههای جهانی آمریکا به نفع هند شد. پس از افزایش تعرفههای چین، واردکنندگان آمریکایی به سراغ تولیدکنندگان هندی رفتند. نمیتوان نفوذ تقویتشده هند در سیاست آمریکا را نادیده گرفت؛ کامالا هریس معاون بایدن و نامزد انتخاباتی دموکراتها هندیتبار بود و هماکنون نیز همسر معاون رئیسجمهور، هندی است.
۳. آمریکا تعرفهها را در قالب اعلام وضعیت اضطراری به دلیل کسری موازنه تجاری ۱.۲ تریلیون دلاری وضع کرد. در توافق موقت اما فعلاً خبری از حل این موضوع نیست، بلکه توافق شده در برابر کاهش تعرفههای آمریکا بر چین، پکن نیز تعرفه این کشور را کاهش دهد.
۴. چین در اوایل دهه ۲۰۰۰ درحال قدرتگیری بود، اما تحولاتی مانند شیوع ویروس سارس در این کشور و حملات آمریکا به غرب آسیا باعث شد سرعت پکن کاهش یابد. با این حال چین طی بحران اقتصادی ۲۰۰۸ الی ۲۰۰۹ موفق شد به سرعت رشد کند. درنتیجه این تحولات، «باراک اوباما» رئیسجمهور اسبق آمریکا در دوره دوم ریاستجمهوری خود سیاست گردش به شرق را برای تمرکز کشورش بر شرق آسیا جهت مهار چین اعلام کرد.
چرا انتقال خطوط تولید از چین کار آسانی نیست؟
۱. سهم کلان از تولید جهانی
سهم چین از تولید جهانی بر اساس آخرین آمارها به ۳۱.۶ درصد رسیده و تقریباً یکسوم تولید جهان متعلق به این کشور است. کشورهای بعدی آمریکا با ۱۵.۹ درصد، ژاپن با ۶.۵ درصد، آلمان با ۴.۸ درصد و هند با ۲.۹ درصد سهم از تولید جهانی هستند که مجموع تولیدشان به ۳۰.۱ درصد میرسد. این نشان میدهد میزان تولید چین از مجموع تولید کشورهای دوم تا پنجم در این لیست، بالاتر است. جایگزینی چین در چرخه تولید جهانی کاری آسان و فوری نیست.
۲. بدون جایگزین مطمئن و باثبات
هند به عنوان اصلیترین گزینه جایگزینی چین در اقتصاد جهان در روزهای اخیر شاهد زدوخوردهای سنگین با پاکستان، همسایه شمالی خود بوده است. از سوی دیگر اوضاع داخلی هند ناآرام و از نظر زبانی و دینی ناهمسان است. آمریکای لاتین یا آفریقا نیز به دلیل بیثباتی، مسائل سیاسی و بازده کم قادر به رقابت با شرق آسیا نیستند.
۳. مدیریت قوی
هیچ کدام از کشورهای پرجمعیت جهان که پایه تولیدات مونتاژی هستند، مدیریت چین را ندارند. در چین دولت مرکزی تمام شرایط را برای تولید فراهم کرده و حتی در وضعیتی که آمریکا خواهان ضربه به تولید این کشور است، سرمایهگذاران آمریکایی در چین بهترین امکانات را در اختیار دارند.
نظر شما