بازار؛ گروه استانها: استان همدان به لحاظ تولید محصولات کشاورزی متنوع و منحصر به فرد از گردو، انگور و سیب زمینی گرفته تا سیر، گُل محمدی، رازیانه و گشنیز تا جایی شناخته شده و در سطح کشور مطرح است که به عنوان قطب کشاورزی در زمینه‌های مختلف معرفی شده اما این محصولات این روزها نیازمند حفظ و فرآوری با استفاده از صنایع تبدیلی هستند تا نه تنها شاهد کاهش ضایعات بخش کشاورزی استان باشیم بلکه، صادرات و اشتغال پایدار را نیز در این عرصه شاهد باشیم؛ موضوعی که این روزها باید بیشتر مورد توجه باشد و در دستور کار قرار گیرد.
استان همدان ۲.۱ درصد از وسعت کشور را به خود اختصاص داده و با ۴.۴ درصد از تولیدات بخش کشاورزی کشور تلاش می‌کند تا از ظرفیت‌های موجود حداکثر استفاده را داشته باشد اما در برخی قسمت‌ها با وجود تلاش‌های انجام شده همچنان ابتدای راه است و تا رسیدن به جایگاه واقعی راهی طولانی در پیش دارد.
۲۹ درصد اشتغال و ۲۵ درصد ارزش افزوده فعالیت‌های اقتصادی استان همدان مربوط به بخش کشاورزی است
بنا به گفته رئیس سازمان جهادکشاورزی استان همدان ۲۹ درصد اشتغال و ۲۵ درصد ارزش افزوده فعالیت‌های اقتصادی استان همدان مربوط به بخش کشاورزی است و این حوزه در استان همدان بالغ بر ۵.۴ درصد از تولیدات و ۴.۳ درصد از ارزش افزوده بخش کشاورزی کشور را به خود اختصاص داده است.
این آمار و ارقام درحالی بیان می‌شود که ضعف زیرساخت‌ها برای کاهش ضایعات محصولات کشاورزی همچنان پابرجاست و شاهد آن هستیم که تداوم برجای ماندن ضایعات محصولات کشاورزی از یک‌سو و نبودن حلقه واسطه برای متصل کردن کشاورزی به صنعت، همواره از دغدغه‌های اصلی بخش کشاورزی در همدان بوده و هست.
با بی توجیه به صنایع تبدیلی جیب دلالان پُر و دستان کشاورزان خالی خواهد ماند
این نقطه ضعف و در یک کلام نبود صنایع تبدیلی همان چیزی است که در نتیجه آن نه تنها از بحث امنیت غذایی دور می‌مانیم و صادراتی نخواهیم داشت، بلکه جیب دلالان پُر و دستان کشاورزانمان خالی خواهد ماند اما به راستی در این بین، چه راهکاری می‌تواند یاریگر بخش کشاورزی همدان باشد؟
توجه به بخش کشاورزی و نگاه به تولیدات کشاورزی این منطقه سوالات متعددی را در ذهن ایجاد می‌کند و جای پرسش‌هایی فراهم می‌شود که آیا نباید جای صنایع تبدیلی و تکمیلی و فرآوری محصولات کشاورزی را در همدان پُر کرد؟ چرا بیشتر واحدهایمان در این عرصه، تنها در بخش نگهداری و سردخانه‌ای است؟ برنامه ریزی های در زمینه صنایع تبدیلی و تکمیلی محصولات کشاورزی استان همدان در سال جهش تولید چه مواردی را شامل می‌شود؟
تمامی این سوال‌ها موجب شد تا گفت و گویی با مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهادکشاورزی استان همدان ترتیب دهیم که متن این گفت و گو را در ادامه می‌خوانید:
حسن محمدی در گفت و گو با خبرنگار بازار در تشریح فعالیت‌های شاخص مدیریت صنایع تبدیلی و غذایی استان همدان ابتدا گریزی به اقدامات سال گذشته زد و با بیان اینکه تا پایان سال گذشته اقداماتی در این خصوص انجام شده است؛ بیان کرد: بهره‌برداری از ۴۰۷ واحد صنایع تبدیلی با توان تولید چهار میلیون و ۱۱۸ هزار و ۶۹۳ تُن محصول و جذب چهار میلیون و ۶۹۳ هزار و ۶۴۰ تُن محصولات خام کشاورزی با اشتغال هشت هزار و ۶۴۲ نفر و سرمایه‌گذاری ۱۱ هزار و ۲۰ میلیارد ریال را سال گذشته در استان همدان شاهد بوده‌ایم.
وی در ادامه به کسب عنوان نمونه ملی توسط سه واحد صنایع تبدیلی و غذایی در سال‌های گذشته اشاره کرد و افزود: پرداخت ۱۹۸ فقره تسهیلات بانکی به مبلغ دو میلیون و ۱۴ هزار و ۳۴۰ میلیون ریال از سال ۹۰ تا ۹۸ و تجهیز ۷ واحد تصفیه و بسته‌بندی کشمش به صورت لیزری در راستای افزایش کیفی و توان صادراتی به انجام رسیده است.
محمدی در ادامه عنوان کرد: طی سال جاری برنامه‌های عملیاتی جهش تولید در قالب طرح‌های افزایش فرآورده‌های صنایع تبدیلی و غذایی در محصولات زراعی، باغی دام، طیور و آبزیان در پیش گرفته شده است.
وی در تشریح این موضوع با بیان اینکه در ابتدای سال جاری ۸۶۲ هزار و ۳۰۸ تُن از محصولات زراعی در استان همدان فرآوری و ذخیره سازی شده است، گفت: براین اساس پیش بینی می‌شود که میزان فرآوری و ذخیره سازی محصولات زراعی استان همدان تا پایان سال به ۹۴۲ هزار و ۳۰۸ تُن افزایش می‌یابد.
در ابتدای سال جاری فرآوری و ظرفیت ذخیره سازی محصولات باغی در استان همدان برابر ۱۲۰ هزار و ۶۸۰ تُن بوده است
محمدی در بخش دیگری از این گفت وگو با بیان اینکه در ابتدای سال جاری فرآوری و ظرفیت ذخیره سازی محصولات باغی در استان همدان برابر ۱۲۰ هزار و ۶۸۰ تُن بوده است، گفت: برآنیم تا با افزایش تولید ۱۰ هزار تُنی این میزان را تا پایان سال جاری به ۱۳۰ هزار و ۶۸۰ تُن برسانیم.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهادکشاورزی استان همدان با اشاره به اینکه میزان فراوری و ظرفیت ذخیره سازی محصولات دام، طیور و آبزیان را در سال جهش تولید به ۵۵۶ هزار و ۵۳۰ تُن خواهیم رساند، عنوان کرد: در ابتدای سال جاری دراین خصوص، شاهد تولید ۵۴۶ هزار و ۵۳۰ تُن بودیم که با افزایش تولید ۱۰ هزار تُنی تا پایان سال به رقم پیش بینی شده خواهیم رسید.
وی در خصوص مشکلات و موانع موجود در این مسیر نیز صحبت و عنوان کرد: افزایش قیمت زمین در شهرک‌های صنعتی به خصوص برای اجرای طرح‌های سردخانه‌ای، کمبود منابع اعتباری و بالا بودن سود تسهیلات در بخش صنایع تبدیلی و غذایی، عدم امکان برخورداری طرح‌های مستقر در شهرک‌های صنعتی از منابع اشتغال روستایی، هزینه بر بودن و طولانی بودن اخذ برند تجاری توسط سرمایه گذاران، نبود ردیف اعتباری مختص صنایع تبدیلی و غذایی و تعدد استعلامات جهت اخذ مجوز تغییر کاربری از جمله این موانع است.
موازی کاری در حوزه‌های معاونت بهداشتی، غذا و دارو و اداره کل استاندارد مشکل ساز شده است
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهادکشاورزی استان همدان ادامه داد: از سویی موازی کاری در حوزه‌های معاونت بهداشتی، غذا و دارو و اداره کل استاندارد نیز یکی دیگر از موانع سر راه این موضوع محسوب می‌شود.
محمدی در این راستا از عدم امکان سرمایه گذاری در خارج از شهرک‌های صنعتی به دلیل دستورالعمل‌های آلایندگی نیز صحبت کرد و گفت: فقدان مجوز کارگاه‌های کوچک در سامانه جهادکشاورزی نیز از دیگر موانع در این زمینه است.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهادکشاورزی استان همدان در این راستا به بیان راهکارهای اجرایی چون یکسان سازی قیمت برای تمامی طرح‌ها و کاهش سهم نقدی به ۱۰ درصد و افزایش اقساط زمین به ۶۰ ماه نیز پرداخت و گفت: می‌توان با ایجاد ردیف اعتباری ویژه با منابع کافی برای طرح‌های صنایع تبدیلی و غذایی و کاهش سود به حداکثر ۱۰ درصد در این زمینه گام‌های مناسبی برداشت.
لزوم ایجاد ردیف اعتباری ویژه صنایع غذایی در بودجه‌های سنواتی
محمدی افزود: حذف موازی کاری و سپردن وظایف به اداره استاندارد و یا علوم پزشکی، اصلاح دستورالعمل و کاهش حداقل ۵۰ درصدی فواصل در مباحث آلایندگی، تعریف کارگاه‌های کوچک و صدور دستورالعمل اجرایی آن هم چنین، ایجاد ردیف اعتباری ویژه صنایع غذایی در بودجه‌های سنواتی از دیگر راهکارهایی است که می‌توان در این مسیر به کار بُرد.
گفتگو با مدیر صنایع تبدیلی و غذایی جهادکشاورزی استان همدان در حالی به پایان رسید که همچنان سئوال هایی ذهنم را مشغول کرده بود و با خود زمزمه می‌کردم آیا به راستی حال که شاهد خروج رازیانه رزن و گشنیز نهاوند با گونی و بدون برند و نام همدان به کشورهایی چون پاکستان هستیم، زمان آن نرسیده تا در استان همدان فکری برای صنایع تبدیلی داشته باشیم؟
ضرورت توجه به موضوع فرآوری و صنایع تبدیلی آنجا نمایان می‌شود که می‌بینیم می‌تواند تأمین امنیت غذایی، درآمدزایی و اشتغال پایدار را در استان رقم بزند.
بدین سان امید است تا راهکارهای مطرح شده در این نوشتار جامه عمل به خود بپوشد و راه‌ها را برای بخش فرآوری و صنایع تبدیلی در استان همدان هموار شده ببینیم و روزی برسد که نام همدان با کمک همین صنایع تبدیلی و تکمیلی عجین شده با برندسازی و بسته بندی‌های شکیل در محصولاتی چون گردو، انگور و سیب زمینی، سیر، گُل محمدی، رازیانه و گشنیز بدرخشد و ارمغان آنکه همانا درآمدزایی و اشتغال پایدار است را در استان شاهد باشیم.
نظر شما