بازار؛ گروه بانک و بیمه: تازه ترین گزارش های مرکز آمار ایران حکایت از نزولی شدن نرخ تورم دارد، این مرجع آمار رسمی اعلام کرده است، تورم سالانه ماه گذشته به ۳۷ درصد کاهش یافته که کمترین رقم از ابتدای سال ۱۴۰۰ را تاکنون را نشان می دهد. منظور از نرخ تورم سالانه، درصد تغییر میانگین اعداد شاخص قیمت در یک سال منتهی به ماه جاری، نسبت به دوره مشابه قبل از آن است. حال بررسی ها و محاسبات انجام شده بیانگر آن بوده که در اردیبهشت ماه گذشته، نرخ تورم سالانه برای خانوارهای کشور به ۳۷ درصد رسیده که نسبت به همین اطلاع در ماه قبل، ۱.۸ واحد درصد کاهش یافته است. این شاخص اگه چه از نگاه اقتصاددانان نشانه مثبتی است که نشانه بهبود شرایط اقتصادی کشور راعیان می کند اما هنوز تا اثر گذاری آن بر سفره های مردم با توجه به میزان تعیین حداقل حقوق بر کارگران و حقوق کارمندان قابل لمس و احساس نیست.
این کاهش قیمت اگرچه امیدوارکننده است، ولی انتشار چنین آمارهایی در مقابل به بی ارزش شدن پول ملی، لمس روزانه مردم از رشد روز افزون قیمت ها در بازار همچنین سخت شدن شرایط زندگی به دنبال افزایش هزینه ها قابل توجیه نیست. به عقیده مردم اعلام کاهش نرخ تورم باید بیانگر بهبود معیشت مردم باشد، قیمت ها افزایش نیابد و تامین هزینه های زندگی طوری نباشد که سرپرستان خانواده و ...تحت فشار شدید قرار گیرند. اما اکنون خیلی ها توان گذران زندگی را با درآمدهایی که کسب می کنند را ندارند و یا به سختی می توانند نیازهای ضروری زندگی خود را تامین کنند.
برای تشخیص نرخ تورم از مجموع سری کالاهایی که حدود ۳۰۰ قلم است، میانگین چندین کالا در نظر گرفته می شود، حال از آنجایی که مراجع آماری معمولا اقلامی را در نظر می گیرند که بعضا جزو ضروریات زندگی طی یکسال به حساب نمی آید بنابراین آمارها واقعی از آب در نمی آید
محاسبه تورم با تعیین سری اقلامی که کمترین نرخ را نشان می دهد!
البته محاسبات برای تعیین نرخ تورم که توسط مراجع آماری انجام می شود آنطور که بارها نیز در گزارش ها اعلام شده است به گونه ای در نظر گرفته می شود که واقعیت ها را نشان می دهد چرا که آمارگیران برای تشخیص و اندازه گیری نرخ تورم از مجموع سری کالاهایی که حدود ۳۰۰ قلم است چندین کالا را در نظر می گیرند و مجموع میانگین نرخ آنها را با ماه یا سال گذشته محاسبه می کنند، به طوری که نتیجه حتی درست از آب در می آید ولی معلوم نیست این کالاها آیا همان کالاهایی است که نیاز ضروری مردم بوده که هر روز با آن سر و کار دارند و برای تهیه آن هزینه می کنند، یا خیر؟
به طور مثال اقلامی چون میوه و سبزیجات، گوشت و مرغ، پروتین ها، لبنیات، نوشیدنی ها و ... در کنار هزینه خدماتی چون نرخ حمل و نقل عمومی، کرایه خانه، لوازم خانگی، خرید اتومبیل و قطعات یدکی، بهداشت و درمان، آموزش و تحصیل و... نمونه مواردی است که مردم طی ماه با آن سر و کار دارند و باید برای تهیه و تامین آن هزینه گزاف کنند زیرا اغلب این کالاها جزو ملزومات زندگی به شمار می روند ولی از آنجایی که در محاسبات تعیین نرخ تورم، مراجع آماری معمولا اقلامی را در نظر می گیرند که بعضا جزو ضروریات زندگی طی یکسال به حساب نمی آید در این میان آمارها خیلی واقعی استخراج نمی شود.
از آنجایی که دولت ها همیشه به دنبال مثبت قلمداد شدن عملکرد خود هستند سعی دارند در ارایه گزارشات خود با مثبت اندیشی اعلام کنند؛ شرایط اقتصادی خوب است، در حالی که چنین نیست و مردم خودشان با هزینه هایی که می کنند نسبت به آمارهای ارایه شده قضاوت خواهند کرد
دولت ها به دنبال مثبت قلمداد کردن عملکرد خود هستند
فرش، یخچال، تلویزیون، جارو برقی، ماشین لباسشویی، لوازم برقی و ... نمونه کالاهایی هستند که نیاز هر خانواده ای است و با خرید این کالاها می توان نیازچند ساله یک خانوار را برای استفاده از آن برآورده کرد، با این وجود مراجع آماری نباید برای محاسبه شاخص تورم کالایی را در نظر گیرند که هر چند جزو ضروریات زندگی محسوب می شود اما بخش عمده ای از جامعه و چه بسا ضعفا و قشر فرودست جامعه نیز از چنین کالاهایی برخوردارند، درچنین شرایطی برای تعیین نرخ واقعی تورم لازم است علاوه بر توجه به شاخص های کلانی چون نقدینگی، کالاهایی که نیاز روزانه مردم در سبد مصرفی خانوارهاست در نظر گرفته شود.
علی اکبر نیکو اقبال، کارشناس اقتصادی، راجع به چگونگی تعیین نرخ تورم واقعی در محاسبات آماری طی گفتگویی با خبرگزاری «بازار» گفت: آمارها در مورد نرخ تورم یا سایر شاخص های اقتصادی ممکن است درست اندازه گیری شود ولی از آنجایی که دولت ها همیشه به دنبال مثبت قلمداد شدن عملکرد خود هستند، بنابراین سعی دارند در ارایه گزارشات خود با مثبت اندیشی اعلام کنند؛ "شرایط اقتصادی کشور خوب است"، در حالی که چنین نیست و مردم خودشان با هزینه هایی که در طول روز یا ماه برای تامین ضروریات زندگی می کنند، نسبت به آمارهای ارایه شده قضاوت خواهند کرد با این حال انتشار آمارهایی چون کاهش نرخ تورم را در شرایطی که هزینه های زندگیشان بالا رفته است را به سختی می پذیرند و یا به هیچ عنوان قبول ندارند.
کاهش نرخ تورم به معنای کاهش قیمت ها در بازار نیست، بلکه افت نرخ تورم بیانگر توقف و یا کاهش سرعت رشد قیمت ها در بازار است
تورمی که کاهشی اعلام می شود ولی قیمت ها صعودیست
وی خاطرنشان کرد: البته کاهش نرخ تورم به معنای کاهش قیمت ها در بازار نیست، بلکه افت نرخ تورم بیانگر توقف و یا کاهش سرعت رشد قیمت ها در بازار است. همین موضوع (قیمت کالاها) نیز چون به طور میانگین در محاسبات تعیین نرخ تورم در نظر گرفته می شود، جای سئوال دارد. از طرفی خود دولت یا نهادهای عمومی چون در بخش های مختلف پیش رو افزایش قیمت ها هستند، بنابراین چنین سئوالی در اذهان عمومی متبادر می شود که چگونه نرخ تورم کاهش یافته در حالی که قیمت گوشت، حبوبات و میوجات هر روز افزایشی است ونرخ اجاره بهاء سر به فلک کشیده است.
برای تعیین شاخص نرخ تورم، متوسط قیمت خرده‌فروشی کالاو خدمات در نظر گرفته می شود، یعنی اینکه در حوزه کالا و خدمات، میانگین قیمت سیصد کالا مشخص و مورد سنجش برای تعیین قرار می گیرد که این روش بدون اشکال نیست، چرا که در بحث تعیین شاخص تورم بایستی همه کالاها در نظر گرفته شود نه اینکه چند قلم، مسئله ای که بی تردید تعیین واقعی نرخ تورم را زیرسئوال می برد. حال از آنجایی که دولت مدعی کاهش قابل توجه نقدینگی و نرخ تورم در کشور است، پس چرا فشارهای اقتصادی همچنان بر مردم مستولی است و گرانی ها هر روز شعله ورتر می شود اما در مقابل آمارها حکایت از کاهش نرخ تورم دارد.؟
بنا به این گزارش، نرخ تورم سالانه کشور در تازه ترین گزارش از شاخص های کلان اقتصادی در مرکز آمار طی اردیبهشت امسال، برابر ۳۷ درصد اعلام شده است که دامنه تغییرات آن برای دهک‌های مختلف هزینه‌ای از ۳۲.۷ درصد برای دهک اول، تا ۳۸.۳ درصد برای دهک دهم است. اینکه آمارها بیانگر کاهش نرخ تورم می باشد نکته ای قابل توجه و امیدوار کننده است اما به گفته کارشناسان مردم زمانی چنین آمارهایی را واقعی می دانند که تغییراتی در زندگی و معیشت خود ببینند و هزینه های آنها به جای افزایش کاهشی شود.
نظر شما