بازار؛ گروه بانک و بیمه: هرچند بانک مرکزی بانکها را مجاب کرده است که همراهی لازم را با مردم در ارایه وام و تسهیلات خرد داشته باشند، اما اغلب بانکها به دلیل ناترازی شرایط مطلوبی ندارند و متقاضیان وام نیز با مراجعه به شعب بانکی برای دریافت تسهیلات اکثر با دست خالی برمی گردند. البته بعضی بانکها که تعداد آنها محدود است برای پرداخت وام قرض الحسنه خرد تا ۳۰۰ میلیون تومان در قالب وام بدون سود حتی تبلیغات هم می کنند ولی زمانی که متقاضی چنین وامی شرایط دریافت آن را می بیند، بعضا با ناامیدی عطای دریافت آن را به لقایش می بخشند.
به طوری که متقاضی وام علاوه بر معرفی ضامن ها، آن هم با شرایط سفت و سخت مقرراتی، بایستی در حساب وی نزد بانک ارایه کننده وام، حتما منابعی را در قالب سپرده داشته و کارکرد حسابش نیز بخوبی فعال باشد در غیر این صورت نمی تواند به راحتی از بانک وام بگیرد. علاوه بر این متقاضی وام و تسهیلات همچنین نباید در فرایند تعریف شده اعتبارسنجی سیستم بانکی نواقصی داشته باشد اینها بخشی از شرایط و مقرراتی است که وام گیرند باید مو به مو رعایت کند تا بتواند به وامی که می خواهد دست یابد.
متقاضی وام ابتدا بایستی در آن بانک حساب داشته و مبالغی را برای مدت زمانی در آن حساب بخواباند یا حساب وی عملیات بانکی متعدد و گردش مالی خوبی داشته باشد، علاوه بر این ضامن ها نیز حتما باید در بانکی که ارایه کننده وام است حساب داشته یا افتتاح حساب کنند
سختگیری بانکها در ارایه وام های خرد
البته طی ۲ سال اخیر وزارت اقتصاد، رئیس جمهور و مسئولان بانک مرکزی بارها بر پرداخت وام خرد از سوی بانکها به شیوه های مختلف بدون سخت گیری و ایجاد موانع تاکید داشته اند ولی به دلیل بحث رعایت اعتبارسنجی متاسفانه خیلی ها نتوانسته اند به این نوع وام دست یابند و فقط سری افرادی توانسته اند به آن برسند که کارمند یا شاغل بوده و یا شرایط دریافت وام خرد را داشته اند. هم اکنون نیز این سخت گیری ها توسط بانک ها نسبت به عدم خروج منابع در قالب وام دیده می شود چرا که اغلب متقاضیان واقعی پس از مراجعه به شعب برای دریافت وام خرد با موانع متعددی مواجه می شوند.
موانعی که بانکها می گویند؛ وام گیرنده ابتدا بایستی در آن بانک حساب داشته و مبالغی را برای مدت زمانی در آن حساب بخواباند یا حساب وی عملیات بانکی متعدد و گردش مالی خوبی را داشته باشد، علاوه بر این ضامن ها نیز حتما باید در بانکی که ارایه کننده وام است حساب داشته یا افتتاح حساب کنند، همچنین متقاضی وام یا تسهیلات سابقه چک برگشتی نداشته باشد و در اعتبارسنجی ها بانک به وی اعتماد کند، این موانع بخشی از سخت گیری هایی است که بانک ها در ارایه وام خرد متقاضیان را کلافه می کنند.
اگر همین امروز به شعب بانکی مراجه کنید و خواهان وام یا تسهیلات ولو درحد ۳۰ میلیون تومان شوید، بانک یا می گوید؛ منابع لازم را ندارد یا اینکه پس از بررسی ها اعلام می کند شما باید شرایط لازم دریافت چنین وامی را داشته باشید موانعی که وام گیرنده را ناامید می کند
تکرار مکررات بانک مرکزی در عدم سختگیری پرداخت وام به مردم
حال در تشریح سیاست بانک مرکزی برای سال جاری و چگونگی اعطای تسهیلات خرد در قالب تسهیلات قرض‌الحسنه آمده است؛ شبکۀ بانکی با «کمترین سختگیری» و «بیشترین تسهیل‌گری» نص صریح قانون را در مطالبه وثائق از متقاضیان تسهیلات اجرا کنند. چنین دستورالعملی در صورت اجرا هر چند می تواند زمینه ساز تسهیل پرداخت وام خرد از سوی بانکها برای متقاضیان شود اما معلوم نیست سیستم بانکی واقعا مردم را در این مسیر همراهی می کنند یا اینکه همچنان با سخت گیری و موانع تراشی مانع از پرداخت وام خرد به مردم می شوند.
سید مرتضی افقه، اقتصاددان و استاد دانشگاه در گفتگو با خبرگزاری «بازار» راجع به تاکید بانک مرکزی در ارایه وام های خرد به مردم بدون سختگیری سیستم بانکی اظهارداشت: این اولین باری نیست که بانک مرکزی بانکها را ملزم به اعطای وام و تسهیلات خرد به مردم می کند، حال آیا بانکها طی چند سال اخیر و حتی در گذشته توانسته اند در این راستا گام برداند؟ چرا که اگر همین امروز به شعب بانکی مراجه کنید و خواهان وام یا تسهیلات ولو درحد ۳۰ میلیون تومان شوید، بانک یا می گوید؛ منابع لازم را ندارد یا اینکه پس از بررسی ها اعلام می کند شما باید شرایط لازم دریافت چنین وامی را داشته باشید، شرایط هم همان موانع و مشکلاتی است که جلو پای متقاضی وام می گذارند که بعید است کسی بتواند به راحتی هرآنچه بانک می خواهد، متقاضی وام آن را داشته باشد.
بانکها حافظ سپرده های مردمی اند و معمولا بانک این منابع را در جاهایی به کار می گیرند که بازگشت سرمایه خوبی داشته باشد نه اینکه در شرایطی که نرخ تورم بسیار بالاست و وام گیرنده در این شرایط با دریافت وام نفع می کند، بانک نیز بدون سخت گیری و به آسانی منابع مردمی را در اختیار آنها قرار دهد
بانکها در شرایط تورمی سودی از پرداخت وام نمی برند
وی با بیان اینکه اظهارات مدیران بانک مرکزی نسبت به عدم سخت گیری بانکها در ارایه وام های خرد به متقاضیان بیشتر یک ادعا و به خاطر این است که بگویند حامی مردم و اقشار فرو دست هستند، گفت: معمولا متقاضیان وام های خرد کسانی هستند که نیاز مبرم به پول دارند و بانکها نیز برحسب وظیفه و تعهدی که به سپرده گذاران و سهامداران خود دارند، نمی توانند منابع را بدون بررسی و یا توجیه در قالب وام و تسهیلات خرد از بانک خارج کنند، با این وجود کاملا مشخص است اگر وامی نیز در این زمینه پرداخت شود به افرادی داده خواهد شد که یا کارمندان خود بانک هستند و یا مشتریان خوب آنها می باشند.
این استاد اقتصاد خاطرنشان کرد: بانکها حافظ سپرده های مردمی اند که پولهایشان بصورت امانت در دست آنهاست و معمولا بانک این منابع را در جاهایی به کار می گیرند که بازگشت سرمایه خوبی داشته باشد نه اینکه در شرایطی که نرخ تورم بسیار بالاست و هر وام گیرنده ای در این شرایط با دریافت وام نفع می کند، بانک نیز بدون سخت گیری و به آسانی منابع مردمی را در اختیار آنها قرار دهد. به هر حال خود بانک مرکزی هم به خوبی می داند که بانکها خیلی راغب به پرداخت وام و تسهیلات در مواقعی که فاصله بین نرخ تورم و سود بانکی بسیار زیاد است، نیستند.
الزام بانکها به اعطای وام های خرد به مردم باید طوری باشد که خود بانک مرکزی با ارایه امتیازهایی به سیستم بانکی و یا تجهیز منابع برای آنها شرایط را برای بانکها فراهم کند چرا که آنها خیلی راغب به پرداخت وام و تسهیلات با سود اندک نیستند
فرار بانکها از پرداخت تسهیلات!
بنا به این گزارش، هرچند بانک مرکزی بر ارایه وام خرد از سوی بانکها به متقاضیان با کمترین سخت گیری تاکید دارد ولی این موضوع هیچ توجیهی برای بانکها ندارد، زیرا خروج منابع از سیستم بانکی چه به صورت قرض الحسنه و چه در قالب وام و تسهیلات در شرایط کنونی اقتصاد و تورم ۴۵ درصدی نه تنها سودی برای بانک ندارد، بلکه ممکن است دردسرساز نیز شود. با این وجود الزام بانکها به اعطای وام و تسهیلات خرد به مردم باید طوری باشد که خود بانک مرکزی با ارایه امتیازهایی به سیستم بانکی و یا تجهیز منابع برای آنها شرایط را برای بانکها فراهم کند چرا که آنها خیلی راغب به پرداخت وام و تسهیلات با سود اندک نیستند.
نظر شما