بازار؛ گروه ایران: «نرخ رشد بازار سرمایه همانند نرخ رشد نقدینگی است که تولید بیش از آنکه از آن متنفع شود، متضرر خواهد شد.» کامران ندری عضو پژوهشکده پولی و بانکی کشور ضمن بیان این مطلب، به بازار می‌گوید: سرمایه ای که وارد بورس شده قرار نیست که تا ابد در این بازار سرمایه باقی بمانند و روزی راهی دیگر بازارها می‌شود، این در حالی است که تولید و صنایع ما به هیچ وجه توان پاسخ گویی به این حجم از تقاضا را ندارند. بدیهی است در شرایطی که توان تولیدی محدودی، افزایش تقاضا فرجامی جز تورم نخواهد داشت. او معتقد است رشد بورس در سال گذشته و در اوایل سال جاری به هدایت نقدینگی به سمت تولید کمکی نمی‌کند و تنها انتظارات تورمی را افزایش می‌دهد که در آخر، تولید متضرر خواهد شد.
این گفته اما در شرایطی مطرح می شود که عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی نرخ تورم امسال را ۲۲ تا ۲۴ درصد اعلام کرده و گفته که رشد نقدینگی اثری روی تورم نداشته است. از طرفی بر اساس گزارشی که بانک مرکزی به تازگی منتشر کرده حجم نقدینگی در پایان خرداد به ۲۶۵۱۴.۶ هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به پایان سال قبل ۷.۳ درصد رشد نشان می‌دهد. آنگونه که آمارها نشان می دهد حجم پایه پولی در پایان خرداد ۱۳۹۹ به ۳۸۳۴.۷ هزار میلیارد ریال رسیده است که در مقایسه با پایان سال قبل ۸.۸ درصد رشد نشان می‌دهد.
دخالت‌های دولت شرایط را بدتر کرد
او بر این باور است مداخلات دولت در اقتصادی که خود تخت تاثیر شوک‌های همچون تحریم شرایط بدی را دارد، تنها وضعیت‌تر را خراب‌تر می‌کند بدون شک اگر این دخالت‌ها نبود بازار سرمایه تا این اندازه رشد نمی‌کرد و این حجم از افزایش قیمت‌ها در بازارهای ارز و طلا و مسکن و خودرو رخ نمی‌داد. نخواهیم داشت.
عضو پژوهشکده پولی و بانکی که معتقد است کنترل دستوری قیمت‌ها هیچ گاه آثار مثبتی برای اقتصاد نداشته و نخواهد هم داشت، ادامه داد : شاید در کوتاه مدت احساس رضایت ایجاد شود ولی در بلند مدت حاصلی جز خسارت‌های سنگین برای اقتصاد به همراه نخواهد داشت.
در شرایطی بانک‌ها دست به کاهش نرخ سود در بازار پولی و مالی زدند که بازار سرمایه در ۳ ماه گذشته نزدیک به ۱۰۰ درصد سود عاید سرمایه گذاران خود کرده است، قیمت‌ها در بازار مسکن و خودرو به شدت در حال افزایش است و بهای سکه از مرز ۹ میلیون تومان و دلار از مرز ۲۰ هزار تومان گذر کرده است. در واقع هم اکنون نوعی عدم تعادل بین بازار پول و سایر بازارها وجود دارد
کاهش نرخ سود بانکی بازارهای دیگر را برهم ریخت
این کارشناس بانکی که مخالف کاهش نرخ بهره بانکی به ۱۵ درصد است، می‌گوید: در شرایطی بانک‌ها دست به کاهش نرخ سود در بازار پولی و مالی زدند که بازار سرمایه در ۳ ماه گذشته نزدیک به ۱۰۰ درصد سود عاید سرمایه گذاران خود کرده است، قیمت‌ها در بازار مسکن و خودرو به شدت در حال افزایش است و بهای سکه از مرز ۹ میلیون تومان و دلار از مرز ۲۰ هزار تومان گذر کرده است. در واقع هم اکنون نوعی عدم تعادل بین بازار پول و سایر بازارها وجود دارد.
او که بخش زیادی از افزایش تقاضای ایجاد شده در بازار سرمایه را ناشی از غیر منطقی بودن نرخ بهره در بانک‌ها می‌دانند، گفت: بسیاری وقتی دیدند که نرخ سودی که از سپرده گذاری در بانک دریافت می‌کنند حتی تورم را هم پوشش نمی‌دهد به ناچار دارایی خود را از بانک خارج و آن را راهی سایر بازارها کردند که نتیجه آن را نیز هم اکنون مشاهده می‌کنیم.
به گفته این کارشناس اقتصادی، کاهش نرخ سود هیچ کمکی را به بخش واقعی اقتصاد نکرده است. شرایط به قدری نگران کننده است که پیش بینی می‌شود که رکورد پایین‌ترین نرخ رشد اقتصادی امسال شکسته شود.
این کارشناس بانکی معتقد است که وقتی نرخ بهره تسهیلات بانکی با وجود کاهش نرخ سود سپرده گذار اتفاق نمی‌افتد، خود نشان می‌دهد که پایه پولی رشد بالایی داشته و بانک مرکزی در کنترل پایه پول و مهار نقدینگی نتوانسته موفق عمل کند.
ندری با بیان اینکه در همه جای دنیا پایین آمدن نرخ بهره به معنای اجرای سیاست‌های انبساطی است، ادامه داد: در کشورهایی که با تورم بالا مواجه هستند هیچ گاه نسبت به کاهش نرخ بهره اقدام نمی‌شود. اما در کشور ما شاهد بودیم که بی توجه به نرخ بهره بانک‌ها نرخ سود را کاهش داده و بانک مرکزی هم در این مسیر اشتباه با آنها هم قدم شد.
کاهش نرخ سود هیچ کمکی به بخش واقعی اقتصاد نکرده است. شرایط به قدری نگران کننده است که پیش بینی می‌شود رکورد پایین‌ترین نرخ رشد اقتصادی امسال شکسته شود
نرخ تشکیل سرمایه از استهلاک سرمایه هم کمتر شد
عضو پژوهشکده پولی و بانکی که اولین نشانه بهتر شدن وضعیت تولید را رشد سرمایه گذاری می‌داند، گفت: در سال ۹۸ نرخ تشکیل سرمایه یا همان میزان سرمایه گذار از استهلاک سرمایه کمتر بوده است. به عبارت دیگر در سال گذشته نه فقط استهلاک سرمایه را نتوانستیم تامین کنیم به اندازه رشد جمعیت هم نتوانستیم سرمایه گذاری انجام دهیم.
ندری افزود: معنی این اتفاق این است که سرمایه به عنوان یکی از عوامل مهم تولید، هر سال در حال کاهش بوده و توان تولید ما مدام کمتر می‌شود. از طرفی ما تجهیزاتی داریم که هنوز قابل استفاده هستند اما به دلیل تحریم‌ها قادر به تامین مواد اولیه مورد نیاز آن برای تولید نیستیم.
درجه نقد پذیری سهام به شدت بالا ست و هر لحظه می‌تواند به تقاضای موثری برای کالاها و خدمات دیگر تبدیل شود و به مثابه یک نقدینگی خیلی وسیع عمل کند
اثرات مخرب بورس بر رشد نقدینگی
این کارشناس بانکی که معتقد است رشدی که در بازار سرمایه شاهد هستیم به نوعی رشد نقدینگی است، می‌گوید: درجه نقد پذیری سهام به شدت بالا ست و هر لحظه می‌تواند به تقاضای موثری برای کالاها و خدمات دیگر تبدیل شود و به مثابه یک نقدینگی خیلی وسیع عمل کند.
به گفته ندری، در شرایطی می‌توان حجم نقدینگی که در بازار سرمایه گردش می‌کند را کاهش داد که سهام سقوط شدیدی را تجربه کند که در این شرایط سهامداران خرد زیان گسترده‌ای را متحمل خواهند شد. در غیر این صورت باید منتظر خروج این نقدینگی از بازار سرمایه و هدایت آن به سمت بازارهای ارز، خودرو و مسکن باشیم که به تورم‌های بالایی دامن خواهد زد.
کسانی که در بورس سرمایه‌گذاری کردند قرار نیست سرمایه خود را در قالب دارایی کاغذی تا ابد نگه دارند و در نهایت این دارایی وارد سایر بازارها می‌شود و قیمت را تحت تاثیر قرار می دهد
او ادامه داد: خلق نقدینگی به صورت محدود می‌تواند به تولید کمک کند اما اگر بیشتر از ظرفیت‌های تولیدی کشور باشد تنها آثار تورمی ایجاد می‌کند. این رشدی که در بازار سرمایه وجود دارد اگر پایدار باشد و ادامه پیدا کند و یکدفعه شاهد معکوس شدن بازار نشویم به نظر می‌رسد آثار تورمی شدیدی را برای اقتصاد ایجاد خواهد کرد.
عضو پژوهشکده پولی و بانکی با اشاره به این نکته که در ظاهر رونق بورس، باید به بهبود وضعیت تولید کمک کند اما در واقعیت می‌بینیم که رشد بازار سرمایه به یاری رشد نقدینگی شتافته است، افزود: کسانی که در بورس سرمایه‌گذاری کردند قرار نیست سرمایه خود را در قالب دارایی کاغذی تا ابد نگه دارند و در نهایت این دارایی وارد سایر بازارها می‌شود و قیمت را تحت تاثیر می‌گذارد. چنانچه می‌بینیم دولت حتی نمی‌تواند قیمت را به مدت دو ماه در بازار مسکن، خودرو یا حتی ارز و سکه کنترل کند.
نظر شما