بازار؛ گروه استان ها: آب به‌عنوان یکی از مهمترین بنیادهای زیستی و منبع جغرافیایی استراتژیک، نقش مهمی در سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌های هر منطقه دارد، در این راستا استان ایلام نیز به دلیل واقع شدن در موقعیت جغرافیایی مناسب در کشور ایران، از وضعیت مناسبی از نظر منابع آبی برخوردار است و دارای شرایط بهتری نسبت به سایر نقاط کشور می باشد، اما با این وجود در چند سال اخیر این استان با مسائلی متعددی در زمینه‌ی منابع آب مواجه شده، به نحوی که کمبود آب در اقصی نقاط استان و خشک و کم آب شدن برخی منابع آبی به یک معظل تبدیل شده است و نه تنها باعث بروز مشکلات متعدد و حادی در بخش تأمین آب شرب شده، بلکه حوزه های دیگر قبیل کشاورزی و صنعت را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است.
عدم مدیریت منابع آبی در استان ایلام
بررسی ها نشان داده در کنار خشک سالی و کمبود بارش ها، عدم مدیریت صحیح منابع آبی از عوامل موثر در بروز بحران کم آبی در استان ایلام محسوب می شود، چرا که استان ایلام از منابع آبی و رودخانه های متعددی قبیل رودخانه‌های سیمره، جزمان، چرداول، شیروان، کلم، سیکان، دره شهر، کنگیر، گدارخوش، تلخاب، کنجان چم، صالح‌آباد، گاوی، چنگوله، میمه، دویرج، سیاه گاو و... برخوردار است ولی به دلیل عدم مدیریت صحیح منابع آبی، پروژه های نیمه تمام بسیار، سدسازی های غیر اصولی و کشاورزی سنتی کماکان با مشکل کم آبی دست و پنجه نرم می کند.
عوامل موثر در کم آبی در ایلام
فرزاد فتاحی کارشناس مهندسی آب در گفت‌وگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: چند سالی است که به دلیل کاهش بارندگی‌ها در استان ایلام و به ویژه عدم مسئولیت‌پذیری در بحث مدیریت مناسب، منابع آبی زیرزمینی بسیاری از روستاهای حومه مرکز و شهرهای استان با مشکل جدی کم‌آبی و بی‌آبی مواجه هستند به طوری که هم‌اکنون چالش بی‌آبی با سرعت ملایم از مناطق روستایی به مناطق شهری در حال حرکت بوده و در صورت عدم پی‌جویی چاره اساسی شاید در سال‌های آینده مشکل بی‌آبی در این استان را در هر چهار فصل از سال شاهد باشیم.
وی افزود: عوامل دیگری قبیل فرسودگی شبکه و نشت آب، آبیاری سنتی بخش کشاورزی، مصارف خانگی بدون مدیریت، حفر چاه‌های غیرمجاز، هدر رفت آب‌های زیرزمینی و عدم تصفیه پساب، چالش‌ها، مصرف نادرست آب و همچنین عدم مدیریت صحیح و برخورداری از برنامه اصولی که ناشی از کم کاری و بی توجهی مردم و مسئولان می باشند، در موضوع کمبود آب دخیل هستند.
نبود برنامه ریزی اصولی در زمینه مصرف آب
این کارشناس تصریح کرد: همچنین محدودیت منابع آبی از نظر کمی و کیفی، استفاده نادرست از منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی، نبود برنامه‌ریزی اصولی و مناسب برای استفاده از مقدار آب موجود از دیگر دلایل کمبود آب در استان ایلام هستند که نیازمند توجه از سوی مسئولان مربوطه می باشند.
فتاحی ادامه داد: اصلاح داده‌های مربوط به آب، بهبود روند توزیع آب در مناطق مختلف، احیا مصرف آب کشاورزی، به کارگیری سیستم های آبیاری نوین در کشاورزی، مدیریت نیاز صنعتی و شهری، جلوگیری از حفر چاه های غیر مجاز، احداث سدها و اتمام پروژه های نیمه تمام، مرمت و بازسازی لوله کشی های قدیمی و برخورد با متخلفین از جمله اقدامات لازم جهت مدیریت منابع آبی و جلوگیری از گسترش بحران آب در استان است.
سعید هژبری معاون استاندار چندی پیش در این راستا در گفت‌وگو با رسانه ها بیان کرد: مدیریت منابع آب و پایین آوردن مصرف آن با توجه به خشکسالی و پایین بودن نرم بارشی در سنوات اخیر از ضرورت بالایی برخوردار است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای ایلام:وضعیت استان از لحاظ بارش‌ها مناسب و میزان آب ذخیره شده در سدهای استان نسبت به سال قبل افزایش خوبی داشته و حجم کنونی آب پشت سدهای چهارگانه این استان با توجه به بارش‌های اخیر، حدودا ۷۱ درصد افزایش یافته‌اند
وی افزود: به کارگیری برنامه ریزی های اصولی جهت بهبود الگوی کشت، ساماندهی آب مورد نیاز فضای سبز، کنترل و مدیریت نحوه بهره برداری و برداشت سفره آب های زیر زمینی از جمله اقداماتی است که باید جهت مدیریت منابع آبی لحاظ شود.
افزایش میزان آب سدهای استان
صادق علیمرادی مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای ایلام در گفت‌وگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: وضعیت استان از لحاظ بارش‌ها مناسب و میزان آب ذخیره شده در سدهای استان نسبت به سال قبل افزایش خوبی داشته و حجم کنونی آب پشت سدهای چهارگانه این استان با توجه به بارش‌های اخیر، حدودا ۷۱ درصد افزایش یافته‌اند.
وی با بیان اینکه افزایش میزان منابع آبی به معنای نبود و رفع معضل کمبود آب در استان نیست و مدیریت منابع آبی باید کماکان مورد توجه قرار گیرد، ادامه داد: امروزه به علت برداشت های بی رویه و حفر چاه های غیر مجاز، تعداد کثیری از سفره آب های زیرزمینی دچار کم آبی شده اند، به همین نسب کنتورهای هوشمند یکی از اقدامات اساسی جهت جلوگیری از مصرف مخفیانه برخی از افراد و برداشت مازاد از آب‌های زیرزمینی است که در دستور کار قرار گرفته است.
لزوم همکاری دستگاه های اجرایی جهت رفع معضل کم آبی در استان
این مسئول با بیان اینکه حفاظت از منابع آبی و جلوگیری از بروز بحران آب در استان علاوه بر تلاش های شرکت آب منطقه ای نیازمند همکاری سایر دستگاه های اجرایی نیز می باشد، بیان کرد: کشاورزی به روش سنتی و برداشت بی‌رویه آب‌های زیرزمینی از دیگر دلایل اصلی افت سطح آب‌های زیرزمینی در استان بوده است که باید با اخذ تدابیر و اقداماتی جدی و به کارگیری فناوری نوین آبیاری از سوی مسئولان مربوطه این مشکل حل شود.
مدیر عامل شرکت آب منطقه‌ای ایلام در پایان گفت: برخورد با حفر چاه‌های غیر مجاز نظارت بر میزان مصرف بهره‌برداران، حفاظت و حراست از منابع آب زیرزمینی و بهینه سازی الگوی کشت کشاورزان از دیگر راهکارهای نگهداری از آب‌های زیرزمینی و جلوگیری از خشک و کم آب شدن آنها است که باید به طور جدی مورد توجه مسئولان در دستگاه های ذی ربط و همچنین عموم مردم واقع شود.
امروزه مدیریت منابع آب کشور، نقش مهمی در فرآیند توسعه ی پایدار کشور در حیطه هایی نظیر رشد اقتصادی، اعتلای سلامت جامعه، امنیت غذایی، توسعه ی پایدار منابع آب، حفظ محیط زیست و تامین نیازهای پایه ای و اساسی انسان داراست، از این رو توجه به این حوزه از اهمیت بالایی برخوردار است و باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
نظر شما