بازار؛ گروه استان ها: انتشار گواهی سپرده خاص با نرخ سود علی‌الحساب بانکی ۳۰درصد ازسوی دولت به منظور جذب منابع مالی به سمت سیستم بانکی تدبیر شده تا از این طریق نوعی سیاست انقباض پولی در پیش گرفته شود.
بسیاری از کارشناسان معتقدند که این گواهی‌ها با نرخ ۳۰درصدی به گونه‌ای در تقابل با بورس است و لذا اگر مردم مبالغی را در بورس سرمایه‌گذاری کرده‌اند با این اقدام بانک مرکزی سرمایه‌هایی هم که در بورس و صندوق‌های سرمایه‌گذاری بوده خارج می‌شود و جذابیت سرمایه گذاری در بورس بیش از گذشته از دست خواهد رفت.
بنا بر گفته کارشناسان اقتصادی بین نرخ بهره بانکی و شاخص‌های بورس، همبستگی منفی وجود دارد؛ به بیان دیگر، افزایش نرخ بهره بانکی منجر به کاهش شاخص بورس و کاهش آن، منجر به افزایش شاخص می‌شود.
اطلاعات موجود نشان می‌دهد با افزایش نرخ بهره بانکی نسبت قیمت به درآمد در بازار بدون ریسک به حوالی ۳رسیده است؛ درحالی‌که همین حالا این نسبت در بازار سهام در حدود ۹ است.
بر همین اساس می‌توان گفت اثر این تصمیم دست‌کم در کوتاه‌مدت بر بازار سرمایه و شاخص بورس مطلوب نیست، چرا که به‌طور طبیعی به‌دلیل ریسک‌های موجود در بازار سهام نسبت قیمت به درآمد بازار سرمایه باید کمتر از بازده بدون ریسک یا نظام بانکی باشد تا خرید سهام جذابیت داشته باشد.
در سال‌هایی که نرخ بهره بانکی در حدود ۵ بود این نسبت در بازار سرمایه در حدود ۴.۵ تا ۶.۵ در نوسان بود و لذا همه اینها به معنای این است که در نتیجه تصمیم بانک مرکزی بازار سرمایه می‌تواند دچار تغییرات شود.
افزایش سودبه ضرر اقتصاد است
یک کارشناس ارشد اقتصادی بورس در گفت و گو با بازار اذعان کرد: تصمیم بانک مرکزی نه تنها برای افزایش نرخ سود بانکی به نفع بازار سرمایه نیست، بلکه هزینه های بانک ها را نیز افزایش می دهد.
عباسعلی حقانی نسب با اشاره به اینکه در تنهاترین دولتی هستیم که نرخ ۳۰ درصدی بانکی را به رسمیت شناخت، اظهار کرد: در اقتصاد کشورهای جهان همه چیز به میزان نرخ بهره بانکی ارتباط پیدا می کند.
عباسعلی حقانی نسب: انتشار ۲۸۰ هزار میلیارد تومانی گواهی سپرده خاص به شبکه بانکی توسط بانک مرکزی تصمیم نادرستی است. وقتی نرخ سود بانکی ۳۰ درصد باشد، به نرخ سود سرمایه گذاران در بازار بورس نیز علاوه بر ریسک سرمایه گذاری، یک صرف ریسک هم اضافه می شود، نتیجه این می شود که نرخ سودهای رسمی بازار سرمایه به بالای ۴۰ رسیده، ضربه شدیدی به بازار بورس وارد می کند
وی ابلاغ مجوز انتشار ۲۸۰ هزار میلیارد تومانی گواهی سپرده خاص به شبکه بانکی توسط بانک مرکزی را تصمیم نادرستی عنوان و بیان کرد: وقتی نرخ سود بانکی ۳۰ درصد باشد، به نرخ سود سرمایه گذاران در بازار بورس نیز علاوه بر ریسک سرمایه گذاری، یک صرف ریسک هم اضافه می شود، نتیجه این می شود که نرخ سودهای رسمی بازار سرمایه به بالای ۴۰ رسیده، ضربه شدیدی به بازار بورس وارد می کند.
به گفته وی، نتیجه نرخ ۳۰ درصد سپرده های بانکی این است که سودهای غیررسمی نیز به بالای ۶۰ درصد می رسد.
این کارشناس ارشد بورس افزود: همچنین ممکن است برخی از سرمایه گذاران که ریسک کمتری را می توانند داشته باشند سرمایه خود را از بورس خارج کرده و به عنوان سپرده در بانک ها قرار دهند و این موضوع جریان نقدی بازار سرمایه را دچار اشکال می کند. حقانی نسب با بیان اینکه متاسفانه مسکن های موقتی را اعمال می کنیم تا گشایشی در کنترل ارز و ... ایجاد شود.
وی با بیان اینکه این تصمیمات دردی را علاج نمی کند یادآور شد: افزایش نرخ سود بانکی روی کل بازارهای مولد هم تاثیر می گذارد، البته نقدینگی متاثر از این میزان افزایش نرخ سود را امسال نمی بینیم، بلکه نتایج آن سال آینده مشخص می شود.
وی در تکمیل این مطلب توضیح داد: وقتی شاهد افزایش نرخ سود بانکی می شویم، بقیه بازارها نیز دچار رکورد می شود همچنین برای سیستم بانکی هم اثر نامطلوب دارد.
این کارشناس ارشد بورس اضافه کرد: هدف بازار مرکزی از انتشار گواهی این سپرده ها این بود که پول های داغ را از بازار جمع کنند تا این پول ها در بازار ارز و سکه قرار نگیرد، اما نه تنها این روند رفع نمی شود بلکه عملا منابعی هم وارد سیستم بانکی نشده و این تصمیم برای سیستم بانکی هزینه بسیار زیادی هم در پی دارد.
برای سرمایه گذاری در بورس باید صبر کرد
یک کارشناس دیگر ارشد بورس نیز در گفت و گو با بازار اظهار کرد: با توجه به افزایش هزینه ها و مالیات برای شرکت های بورسی و شوک سیاسی وارد شده به بورس، مردم فعلا برای سرمایه گذاری در بورس باید صبر کنند.
مصطفی صفاری با اشاره به اینکه بورس دماسنج اقتصاد کشور است، اظهار کرد: واقعیت این است که به خاطر شوک های سیاسی که به بورس وارد شده، فعلا نمی توان انتظار داشت که مردم در بورس سرمایه گذاری کنند.
مصطفی صفاری : ارزان ترین بازار ارز، بازار سرمایه است، اما افزایش شوک سیاسی در بازار و افزایش میزان هزینه ها و شرکت های بورسی در ماه های اخیر باعث شده سود و ارزش سهام به حداقل برسد
به گفته وی ارزان ترین بازار ارز، بازار سرمایه است، اما افزایش شوک سیاسی در بازار و افزایش میزان هزینه ها و شرکت های بورسی در ماه های اخیر باعث شده سود و ارزش سهام به حداقل برسد.
این کارشناس بورس ادامه می دهد: به عنوان مثال، در هفته گذشته شاهد سود بسیار منفی شرکت های پالایشی در بورس بوده ایم، زیرا مجلس شورای اسلامی بعد از ۱۰ ماه از گذشت خبر گرانی تولیدات این شرکت ها، مالیات بالا برای این شرکت ها تصویب کرد و این شوک بسیار زیادی به شرکت های بورسی پالایشگاهی وارد کرد.
صفاری افزود: مردم صبر کنند تا وضعیت تصویب بودجه مشخص شود، همچنین، رویکردها نسبت به بازار بورس تغییر نکند، زیرا اکنون بازار بورس بالا و پایین دارد و قابل پیش بینی دقیق نیست.
جذاب سازی ریال
بنا برگفته کارشناسان به نظر می رسد اقدام اخیر دولت برای پرداخت سود ۳۰ درصدی نوعی ابزار اقتصادی جهت جذاب‌سازی نرخ ریال است تا از تبدیل سپرده‌های ریالی به ارز خانگی جلوگیری کند.
گفته می شود این ابزار پیش از این توسط بانک مرکزی روسیه نیز به کار گرفته شده است و لذا روسیه پیش از این توانسته تا حد زیادی اثرات روانی جنگ اوکراین را بر پول ملی روسیه کنترل کند، اما مخالفان سیاست جدید بانک مرکزی به تفاوت‌های روسیه و ایران اشاره دارند و معتقدند که شرایط بازار پول دو کشور با یکدیگر فرق دارند.
بانک مرکزی با این ابزار عملا نرخ بهره را به ۳۰درصد رسانده و از آن سو، نرخ بهره اوراق اسناد خزانه یا همان اوراق بدهی دولت نیز به ۳۱درصد افزایش پیدا کرده است و لذا این سوال در اذهان عموم شکل گرفته است که آیا سیاست جدید بانک مرکزی در نوسان نرخ ارز اثرگذار خواهد بود؟
طبق اعلام بانک مرکزی این تصمیم برای تامین سرمایه در گردش طرح‌های با بازدهی بالاست؛ اما نگاهی به روند بازار ارز در چند روزه اخیر و افزایش چند هزار تومانی بهای دلار در بازار آزاد، این گمانه زنی را تقویت می‌کند که اولا بانک مرکزی به دنبال جذب نقدینگی از کف بازارها به ویژه بازار ارز است و دوما در یک سالگی افزایش نرخ سود سپرده بانکی به سقف ۲۲.۵ درصدی، حالا آهسته چراغ سبز افزایش دوباره نرخ سود به شبکه بانکی نشان داده است این در شرایطی است که با توجه به تورم ۴۳.۶ درصدی تا پایان دی ماه، رویکرد افزایش نرخ سود بانکی، گریزناپذیر است و باید در دستور کار سیاست گذار پولی باشد تا با جذب نقدینگی خانگی مردم، از رفتارهای سفته بازی در بازارهایی نظیر ارز و سکه جلوگیری کند.
نظر شما