بازار؛ گروه بین‌الملل: در حالی که کمپین‌های بایکوت مردمی برای محصولات و خدمات متعلق به شرکت‌ها یا کشورهای حامی اشغالگران اسرائیلی در حال تشدید است، دولت‌های عربی به روابط تجاری خود با رژیم صهیونیستی ادامه می دهند؛ بدون اینکه نشانه‌ای از احتمال استفاده از این روابط برای تحت فشار قرار دادن آن برای توقف جنگ ویرانگر وجود داشته باشد. از بین ۲۲ کشور عربی، ۵ کشور مصر، اردن، امارات، بحرین و مراکش روابط رسمی خود را حفظ کرده و با اسرائیل که چندین دهه سرزمین‌های فلسطین، سوریه و لبنان را اشغال کرده است، قراردادهای تجاری دارند.
واردات گاز اسرائیل
مصر که از طریق گذرگاه زمینی رفح به غزه متصل است، همچنان به واردات گاز طبیعی از اسرائیل ادامه می‌دهد. مصر برای تامین بخشی از تقاضای داخلی و صادرات مازاد گاز طبیعی مایع عمدتاً به اروپا از طریق کارخانه‌های مایع سازی در شهرهای ایدکو و دامیتا با ظرفیت تولید ۲.۱ میلیارد فوت مکعب در روز به گاز اسرائیل وابسته است. بر اساس گزارش بلومبرگ، میانگین واردات روزانه گاز مصر از اسرائیل در ۹ ماهه نخست سال جاری به ۸۳۷ میلیون فوت مکعب در روز رسیده است. در حالیکه این میزان، ۵۷۵ میلیون فوت مکعب در روز در مدت مشابه سال گذشته بود.
پس از آغاز جنگ غزه، واردات گاز اسرائیل از مصر در پایان اکتبر گذشته به ۱۵۰ میلیون فوت مکعب در روز کاهش یافت و سپس در ابتدای دسامبر امسال به ۳۵۰ میلیون فوت مکعب در روز رسید. مصر برای اولین بار در سال ۲۰۲۰ واردات گاز از اسرائیل را از طریق قراردادی به ارزش ۱۵ میلیارد دلار آغاز کرد. اگرچه مصر از سال ۱۹۷۹ به یک معاهده سازش با اسرائیل متعهد شده است، مردم مصر عادی سازی با دولت اشغالگر را که در کمپین تحریم فعلی محصولات و یا خدمات اسرائیلی تجسم یافته، رد می‌کنند.
بر اساس گزارش بلومبرگ، میانگین واردات روزانه گاز مصر از اسرائیل در ۹ ماهه نخست سال جاری به ۸۳۷ میلیون فوت مکعب در روز رسیده است. در حالیکه این میزان، ۵۷۵ میلیون فوت مکعب در روز در مدت مشابه سال گذشته بود
در حالی که قاهره اسرائیل را به ممانعت از ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه از آغاز جنگ متهم کرد، مصری‌ها دولت کشورشان را متهم کردند که در مقابل تل آویو تسلیم شده و اجازه نمی‌دهد کمک‌ها از طریق گذرگاه مصری-فلسطینی رفح به نوار غزه سرازیر شود. ارتش اشغالگر جنگی ویرانگر را علیه غزه به راه انداخته است که تا اخرین آمار ۱۷۹۹۷ شهید و ۴۹۲۲۹ زخمی که بیشتر آنها کودک و زن هستند. در غزه حدود ۲.۴ میلیون فلسطینی حتی قبل از جنگ کنونی در نتیجه محاصره مداوم نوار غزه از زمان پیروزی جنبش حماس در انتخابات پارلمانی در سال ۲۰۰۶، در شرایط فاجعه باری زندگی می‌کنند.
سبزیجات و گاز
حماس در واکنش به حملات روزانه اشغالگران اسرائیل علیه مردم فلسطین و مقدسات آنها به ویژه مسجد الاقصی در ۷ اکتبر حمله «طوفان الاقصی» را علیه شهرک‌ها و پایگاه‌های نظامی اسرائیل در مجاورت نوار غزه آغاز کرد و سپس جنگ بزرگ آغاز شد. ناتوانی دولت اشغالگر در برداشت محصولات کشاورزی اطراف غزه و کمبود کارگران باعث شد تا برای تامین نیازهای خود به اردن متوسل شود. در همین راستا، تجار اسرائیلی با دلالان اردنی برای خرید محصولات کشاورزی قرارداد بسته‌اند.
اسرائیل طی هفته گذشته ۵۰۰ تن گوجه فرنگی از اردن و ۷۰۰ تن از ترکیه به دلیل افزایش قیمت آن در بازار اسرائیل وارد کرد. به گفته روزنامه عبری «یدیعوت آحرونوت»، عرضه داخلی تنها ۳۰ درصد از نیازهای بازار را برآورده می‌کند
از سوی دیگر، صادرات به دولت اشغالگر تاثیر منفی بر شهروندان اردنی گذاشته است، زیرا قیمت سبزیجات در بازارهای محلی به سطوح بی‌سابقه‌ای افزایش یافته است. بر اساس گزارش وزارت کشاورزی اردن که از سال ۱۹۹۴ با اشغالگران پیمان صلح منعقد کرده است، صادرات سبزیجات این کشور به اسرائیل به ۱۳۰۰ تن در ماه بالغ می‌شود که در مجموع صادرات اردن به خارج ۱۲۵۰۰ تن است.
اسرائیل طی هفته گذشته ۵۰۰ تن گوجه فرنگی از اردن و ۷۰۰ تن از ترکیه به دلیل افزایش قیمت آن در بازار اسرائیل وارد کرد. به گفته روزنامه عبری «یدیعوت آحرونوت»، عرضه داخلی تنها ۳۰ درصد از نیازهای بازار را برآورده می‌کند. اما به گفته این روزنامه، اسرائیل تصمیم به کاهش وابستگی به بازار ترکیه برای واردات گرفته است. این رویکرد پس از اظهارات رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در انتقاد شدید از اسرائیل در پس‌زمینه جنگش در غزه اتخاذ شده است، در عوض این رژیم به بازار اردن تکیه خواهد کرد. اردن نیز مانند مصر، گاز طبیعی را براساس قراردادی به ارزش ۱۰ میلیارد دلار از اسرائیل خریداری می‌کند.
تجارت و سلاح
در سال ۲۰۲۰ با میانجیگری آمریکا؛ امارات، بحرین و مراکش توافقنامه‌هایی را برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل امضا کردند و به دنبال آن یک سری توافقات دوجانبه گسترده در زمینه‌های مختلف از جمله تجارت، باوجود مخالفت مردم از عادی سازی در این کشورها، انجام شد. پس از گذشت تنها دو سال، ارزش مبادلات تجاری بین امارات متحده عربی و اسرائیل بدون احتساب محصولات و خدمات اطلاعاتی از ۲.۵ میلیارد دلار فراتر رفت که این کشور خلیج فارس را در جایگاه شانزدهم در میان بزرگترین شرکای تجاری رژیم اشغالگر قرار داد.
در حالی که حجم مبادلات تجاری بین بحرین و اسرائیل در سال ۲۰۲۰ تنها حدود ۲۰ میلیون دلار بود، منامه با امضای توافقنامه تجارت آزاد با تل آویو مانند توافق ابوظبی این روابط را گسترش داد. در همان سال، حجم مبادلات تجاری بین مراکش و اسرائیل به ۵۰۰ میلیون دلار رسید و بر اساس آمار رسمی اسرائیل، ۲۰۰ هزار گردشگر اسرائیلی از این پادشاهی دیدن کردند. علاوه بر تجارت کشورهای عربی با اسرائیل که بر اساس برآوردها بیش از ۳۰ میلیارد دلار در سال است، کشورهای عربی در سال گذشته ۲۵ درصد از کل صادرات تسلیحات اسرائیل به ارزش ۱۲.۵ میلیارد دلار را خریداری کردند.
کارشناسان بر این باورند که لغو قراردادهای همکاری به ویژه تجاری بین این کشورهای عربی و اسرائیل، فشار شدیدی بر اقتصاد اسرائیل وارد می‌کند و ممکن است این رژیم را به تغییر سیاست‌های خود سوق دهد. اما هنوز هیچ نشانه‌ای مبنی بر تغییر سیاست فعلی کشورهای عربی در قبال اسرائیل وجود ندارد.
الگوهای تحریم
در بعد تجاری، صنعا اقداماتی را برای جلوگیری از گردش کالاهای حامیان اسرائیل به ویژه از ایالات متحده آمریکا انجام داد. محمد شرف المطهر، وزیر صنعت و تجارت دولت انصارالله در صنعا، تصمیم ممنوعیت محصولات آمریکایی و تمامی شرکتهای حامی رژیم صهیونیستی را اعلام کرد. سپس این گروه، بخشنامه‌ای صادر کرد که بنادر و مراکز گمرکی تحت کنترل خود را ملزم به جلوگیری از ورود هرگونه محصول از سوی شرکتهای آمریکایی حامی اشغالگری کردند. این امر همزمان با اجرای کمپین‌های میدانی برای حذف بیلبوردهای تبلیغاتی کالاها و محصولات شرکتهای آمریکایی حامی اسرائیل است، زیرا بر اساس فهرست تحریم‌های وزارت صنعت و تجارت، هدف این کمپین جلوگیری از تبلیغ این محصولات در صنعا است.
نمونه دیگر در مورد تحریم اقتصادی در ترکیه روی داد. تصویری از توزیع بسته‌های قهوه ترک معروف با برند «مهمت افندی» بین نظامیان اشغالگر اسرائیل خشم فعالان ترک را با فراخوان‌ها برای تحریم این نوع قهوه برانگیخت تا این شرکت با تکذیب این ادعاها، واکنش نشان داد. یکی از شهرک نشینان تصویری از توزیع مقادیری قهوه «مهمت افندی» که در بازار ترکیه شهرت زیادی دارد در پادگان سربازان اشغالگر منتشر کرد. پس از انتشار این تصویر خشم ترک‌ها برانگیخته شد و آنها خواستار توضیح این شرکت شده و همچنین خواستار تحریم این شرکت معروف ترکیه شدند.
گزارش‌های رسانه‌ای از خسارات هنگفتی به شعبه‌های شرکتهای بین‌المللی فعال در مصر را نشان می‌دهند که این امر به دلیل کمپین تحریم مردمی علیه شرکتهای حامی اسرائیل بود. فهرست این کالاها در شبکه‌های اجتماعی منتشر شدند و خواستار تحریم آنها و خرید محصولات مصری به جای آنها بودند
از زمانی که اسرائیل حملات خود به نوار غزه را آغاز کرد، توییترهای ترکیه خواستار تحریم برندهای داخلی و بین المللی متهم به حمایت از اسرائیل، شده‌اند. یک رستوران زنجیره‌ای بین المللی نیز در تعدادی از ایالت‌های ترکیه توسط معترضان خشمگینی مورد حمله و تخریب قرار گرفت. سپس با تشدید بمباران اسرائیل علیه فلسطینی‌ها در غزه، شهرداری‌ها و ارگان‌های ترکیه کمپینی ایجاد کردند که بازتاب گسترده‌ای علیه محصولات اسرائیلی یا محصولات شرکتهای حامی اشغالگری داشت.
همچنین، گزارش‌های رسانه‌ای از خسارات هنگفتی به شعبه‌های شرکتهای بین‌المللی فعال در مصر را نشان می‌دهند که این امر به دلیل کمپین تحریم مردمی علیه شرکتهای حامی اسرائیل بود. فهرست این کالاها در شبکه‌های اجتماعی منتشر شدند و خواستار تحریم آنها و خرید محصولات مصری به جای آنها بودند.
لیست تحریم شامل نوشابه‌ها، محصولات چای و قهوه و رستوران‌های فست فود وابسته به برندهای آمریکایی و اروپایی بود. البته سپس فدراسیون عمومی اتاق‌های بازرگانی مصر از شهروندان خواست تا تحریم برخی شرکت‌ها و محصولات دارای برندهای خارجی حامی جنگ جاری اسرائیل متوقف کنند.
نظر شما