بازار؛ گروه بین الملل: موسسه مطالعات خاورمیانه در مقاله ای با قلم «حمید پوران» نوشت: در همان حال که انتقال به انرژی‌ها و فناوری‌های پاک در حال تکامل است، منطقه خاورمیانه می‌تواند تأثیرگذار باقی بماند و نقشی کلیدی در تضمین دسترسی به مواد معدنی حیاتی مورد نیاز برای رشد اقتصادی و نوآوری جهانی ایفا کند.
ترجمه متن مقاله در ادامه می آید.
خاورمیانه از لحاظ تاریخی در تامین سوخت های فسیلی مورد نیاز برای تامین انرژی اقتصاد جهان ضروری بوده است و عموما به عنوان یک تامین کننده قابل اعتماد بدون توجه به اختلالات ژئوپلیتیکی در منطقه عمل می کند. همانطور که انتقال به انرژی‌ها و فناوری‌های پاک در حال تکامل است، این منطقه می‌تواند تأثیرگذار باقی بماند و نقشی کلیدی در تضمین دسترسی به مواد معدنی حیاتی مورد نیاز برای رشد اقتصادی و نوآوری جهانی ایفا کند.
نقش خاورمیانه در تامین زنجیره تامین مواد معدنی حیاتی پایدار و انعطاف پذیر
کشورهای غنی از مواد معدنی خود را به عنوان بازیگران تأثیرگذار در جنبش انتقال انرژی نشان می دهند. برای مثال جمهوری دموکراتیک کنگو که بیش از ۷۰ درصد ذخایر جهانی کبالت را در خود جای داده است، به دنبال کسب ارزش بیشتر از مواد معدنی خود و افزایش منافع محلی است. جمهوری دموکراتیک کنگو اخیراً اصلاحاتی را در کد استخراج خود به منظور افزایش درآمدهای دولتی و در نتیجه افزایش اهرم فشار خود با افزایش تقاضای جهانی کبالت برای باتری‌های برقی انجام داده است.
با توجه به اینکه چین در حال حاضر بر فرآوری لیتیوم، کبالت و عناصر کمیاب خاکی تسلط دارد، سایر کشورها به دنبال کاهش وابستگی خود به یک کشور واحد برای دستیابی به مواد معدنی حیاتی هستند. رویدادهایی مانند ازدحام بندر در سال گذشته در چین که صادرات فلزات را مختل کرد و اعمال محدودیت‌های پکن بر صادرات برخی از خاک‌های کمیاب بر خطرات اتکا به تامین‌کنندگان محدود تاکید کرده است. در این زمینه خاورمیانه غنی از منابع به طور منحصر به فردی برای دسترسی به مواد معدنی ضروری موقعیت بسیار خوبی دارد زیرا این منطقه دارای ذخایر قابل توجهی از مواد معدنی است که برای آینده انرژی پاک مورد نیاز است.
عربستان در برنامه توسعه اقتصادی چشم انداز ۲۰۳۰ خود، بخش معدن را به عنوان ابزاری برای کاهش وابستگی خود به نفت و گاز در اولویت قرار داده است
در خاورمیانه عربستان سعودی به دلیل ذخایر معدنی حیاتی و تلاش های جسورانه برای توسعه آنها از طریق مشارکت های بین المللی برجسته است. بخش غربی عربستان سعودی حاوی فلزات گرانبهای قابل توجهی مانند طلا و نقره به علاوه فلزات صنعتی مهم مانند آلومینیوم، آهن، مس، روی، منگنز و کروم است.
این بخش همچنین دارای عناصر ارزشمند خاکی کمیاب مانند تانتالیوم است که یک چهارم ذخایر جهان را در اختیار دارد و در صنایع پیشرفته از جمله الکترونیک کاربرد دارد و نیوبیم که در آلیاژهای صنعتی استفاده می شود و کاربردهای آن از جمله موتورهای جت می باشد.
این کشور ارزش این منابع را در تنوع بخشیدن به اقتصاد خود و ایجاد درآمدهای پایدار در آینده ای کم کربن تشخیص داده است. پادشاهی در برنامه توسعه اقتصادی چشم انداز ۲۰۳۰ خود، بخش معدن را به عنوان ابزاری برای کاهش وابستگی خود به نفت و گاز در اولویت قرار داده است. عربستان سعودی با بیش از ۱.۳ تریلیون دلار منابع معدنی، قصد دارد سرمایه‌گذاری‌های بخش خصوصی را در مناطق اکتشاف نشده و رویکردهای جدید استخراج از نظر زیست محیطی تسریع کند.
در حال حاضر غول معدنی عربستان سعودی یعنی شرکت معادن به طور فعال در حال اکتشاف ذخایر معدنی حیاتی بکر است. اخیرا این شرکت با شرکت ایوانهو الکتریک مستقر در ایالات متحده برای یافتن مواد معدنی از جمله مس، نیکل، کبالت و لیتیوم همکاری کرد. این همکاری نمونه ای از قصد ریاض برای توسعه مواد معدنی استراتژیک خود در ارتباط با متحدان است.
عربستان سعودی همچنین با بریتانیا قراردادی امضا کرده و به همکاری با کشورهای پیشگام در فناوری معدن مانند استرالیا علاقه نشان داده است. مشارکت با بریتانیا بر تضمین دسترسی متقابل به منابع حیاتی برای امنیت اقتصادی و ملی متمرکز است. با تقویت فعالانه این روابط بین المللی، عربستان سعودی می تواند به عنوان تامین کننده اصلی منابع ضروری مورد نیاز برای کربن زدایی جهانی ظاهر شود.
کشف لیتیوم در همدان، ایران را به طور بالقوه به تامین کننده جهانی لیتیوم حیاتی مورد نیاز در باتری های الکتریکی و ذخیره انرژی تبدیل می کند
علاوه بر عربستان سعودی، چندین کشور دیگر خاورمیانه در بحبوحه افزایش تقاضا، تلاش‌ها را برای توسعه منابع معدنی حیاتی خود تسریع کرده‌اند. به عنوان مثال ایران اخیراً از کشف ذخایر قابل توجه لیتیوم خبر داده است. وزارت صنعت، معدن و تجارت ایران در اسفند ۱۳۹۲ از کشف اولین ذخیره لیتیوم به میزان ۸.۵ میلیون تن معادل کربنات لیتیوم در همدان خبر داد. این کشف زمانی که تایید و محقق شود، ایران را به طور بالقوه به تامین کننده جهانی لیتیوم حیاتی مورد نیاز در باتری های الکتریکی و ذخیره انرژی تبدیل می کند. این ذخایر پس از شیلی که دارای ۹.۲ میلیون تن از این فلز است، به دومین ذخیره بزرگ لیتیوم شناخته شده در جهان تبدیل می شود. با این حال، با توجه به پیچیدگی‌های مداوم پیرامون تحریم‌های بین‌المللی، جذب سرمایه‌گذاری‌های عظیم مورد نیاز برای ساخت زیرساخت‌های استخراج و پالایش همچنان یک مانع کلیدی برای ایران است.
اردن یکی دیگر از کشورهای خاورمیانه است که متعهد شده است از ثروت معدنی خود برای تبدیل شدن به یک تامین کننده اصلی جهانی اجزای حیاتی برای سیستم های انرژی تجدیدپذیر مانند پنل های خورشیدی و توربین های بادی، بهره برداری کند. اردن می تواند با بهره گیری از ذخایر قابل توجه فسفات و خاک های کمیاب، نقش مهمی در صادرات مواد معدنی تخصصی به مراکز تولیدی و فناوری در سراسر جهان ایفا کند. با این حال اردن هنوز نیاز به غلبه بر موانعی مانند جذب تخصص خارجی و تامین مالی برای معدنکاری مسئولانه از نظر زیست محیطی و اجتماعی دارد.
ترکیه همچنین در حال پیشبرد برنامه هایی برای توسعه ذخایر معدنی حیاتی خود با تمرکز بر عناصر کمیاب خاکی است که در آهنرباها و باتری های پیشرفته مورد نیاز است. با این حال عدم قطعیت در مورد غلظت خاک های کمیاب در ذخایر معدنی ترکیه چالش های فنی برای استخراج قابل دوام ایجاد می کند. جذب شرکای بین المللی با قابلیت های پیشرفته جداسازی می تواند ترکیه را قادر سازد تا از منابع خود استفاده کند.
جذب سرمایه گذاری های بین المللی در بخش استخراج مواد معدنی حیاتی در خاورمیانه نیازمند شرایط مالی رقابتی و مقررات قابل پیش بینی برای مشارکت شرکت های خصوصی است
خاورمیانه از مزایای بالقوه تامین مواد معدنی حیاتی که برای کربن زدایی جهانی ضروری هستند، برخوردار است. این منطقه دارای منابع غنی از منابع دست نخورده است که نیاز به ظرفیت استخراج جدید را که اغلب با مخالفت های شدید اجتماعی مواجه است، کاهش می دهد. قابلیت‌های موجود در استخراج، پردازش و تدارکات که برای سوخت‌های فسیلی توسعه یافته‌اند، می‌توانند برای منابع حیاتی مورد استفاده قرار گیرند.
با این حال هنوز موانعی برای سرمایه گذاری کامل از منابع معدنی خاورمیانه وجود دارد. جذب سرمایه گذاری های بین المللی قابل توجه نیازمند شرایط مالی رقابتی و مقررات قابل پیش بینی برای مشوق مشارکت شرکت های خصوصی است. بعلاوه پادمان‌های سختگیرانه زیست‌محیطی و اجتماعی باید برای اطمینان از استخراج اخلاقی و پایدار اجرا شوند و افزایش بهره‌وری انرژی برای فرآیندهای انرژی‌بر درگیر در پالایش مواد معدنی و فلزات حیاتی است.
کشورهایی مانند عربستان سعودی که به فناوری و منابع مالی دسترسی دارند، ممکن است در غلبه بر این موانع به سرعت پیشرفت کنند. با این حال سایر تولیدکنندگان نوظهور در منطقه با چالش های شدیدتری در توسعه ذخیره معدنی خود به طور مستقل روبرو هستند.
کار با شرکای بین المللی کلیدی است اما ژئوپلیتیک پیچیده منطقه ای می تواند مسائل را پیچیده کند. به عنوان مثال ایران به دلیل دسترسی محدود به فناوری، سرمایه گذاری و مشارکت با چالش های منحصر به فردی مواجه است. با وجود این چشم‌انداز غنی از منابع ایران از جمله مواد معدنی حیاتی، آن را به چشم‌انداز جذابی تبدیل می‌کند، به‌ویژه برای شرکایی که می‌توانند حمایت‌های لازم را برای استخراج این مواد معدنی ارائه دهند، مانند چین.
خاورمیانه دارای پتانسیل امیدوارکننده ای به عنوان تامین کننده اصلی مواد معدنی و فلزات حیاتی است که برای گذار جهانی به انرژی پاک ضروری است
با این حال فراوانی مواد معدنی در منطقه همچنان می‌تواند به کاهش وابستگی آن به هر یک از تامین‌کنندگان غالب مانند چین کمک کند. منابع متنوع برای شرکت‌های فناوری و کشورها برای کاهش ریسک عرضه‌شان بسیار مهم است.
از این منظر نقش جهانی بیشتر برای تولیدکنندگان مواد معدنی خاورمیانه، انعطاف‌پذیری را در برابر شوک‌های احتمالی افزایش می‌دهد، به همین دلیل است که بسیاری از اقتصادهای بزرگ جهان به طور فعال روابط خود را با این منطقه گسترش می‌دهند. مرکز اطلاعاتی جدید مواد معدنی حیاتی بریتانیا، منعکس کننده شناخت روزافزون جهانی از ارزش استراتژیک عظیم این منابع و نیاز به تضمین منابع پایدار است.
خاورمیانه دارای پتانسیل امیدوارکننده ای به عنوان تامین کننده اصلی مواد معدنی و فلزات حیاتی است که برای گذار جهانی به انرژی پاک ضروری است. با افزایش تقاضا برای عناصر داخل باتری ها، پنل های خورشیدی و توربین های بادی، منابع معدنی منطقه به یک اولویت استراتژیک تبدیل خواهد شد. توسعه مسئولانه این منابع در مشارکت مشترک با متحدان، به خاورمیانه اجازه می دهد تا به پیشرفت انعطاف پذیری آب و هوا ادامه دهد.
در حالی که موانعی مانند جذب سرمایه‌گذاری و یکپارچگی فناوری همچنان وجود دارد، نشانه‌هایی از قبل به آگاهی روزافزون منطقه در مورد ثروت معدنی و کشف راه‌هایی برای استفاده از آن اشاره می‌کنند. عربستان سعودی و دیگران ارزش عظیم مواد معدنی خود را در تنوع بخشیدن به اقتصادها و تامین انرژی آینده جهان با کربن پایین تشخیص می دهند.
خاورمیانه با استفاده هوشمندانه از منابع خود و رعایت استانداردهای بالا می تواند به ایجاد زنجیره تامین مواد معدنی ایمن تر و پایدارتر در سراسر جهان کمک کند. این مهم می تواند نوآوری هایی را که باعث رشد و شکوفایی عادلانه در جهانی کربن زدایی می شود و کشورهای غنی از مواد معدنی خاورمیانه را به خط مقدم کاهش آب و هوا سوق می دهد، فعال کند.
نظر شما