بازار؛ گروه بین‌الملل: حملات انصارالله یمن به کشتی‌های اسرائیلی، از جمله حمله موشکی بالستیک به سه کشتی باری در دریای سرخ در ۳ دسامبر، نشان دهنده افزایش خطرات پیش روی کشتی‌های تجاری اسرائیل است و حتی نگرانی برخی از کارشناسان اسرائیلی از تکرار تحریم سال ۱۹۷۳ این کشور را افزایش می‌دهد.
همچنین، باوجود واکنش آمریکا به حملات حشدالشعبی عراق علیه نیروهایش، اما تاکنون در مقابل حمله حوثی‌ها به کشتی‌های اسرائیلی پاسخی نداده است. البته، فرماندهی مرکزی ایالات متحده، سنتکام، اعلام کرد که در حال بررسی پاسخ‌ها به این حملات است که آن را تهدیدی در مقابل تجارت و امنیت دریایی رژیم صهیونیستی و حتی غرب می‌داند.
اهمیت حملات انصارالله و انفعال تل آویو
به باور کارشناسان، این حملات از چند جهت برای حوثی‌ها یک فرصت استراتژیک است. اولین فرصت اینکه انصارالله با ارتباط دادن آن به حمله اسرائیل به غزه، موقعیت خود را در جهان عرب حتی کشورهای سنی مذهب تقویت می‌کند، زیرا مسئله فلسطین همچنان برای بسیاری از افکار عمومی آن کشورها محبوب است. دومین فرصت این است که آنها پیام روشنی ارسال می‌کنند که دریای سرخ، به طور گسترده صحنه‌ای مشروع برای درگیری با اسرائیل است و حوثی‌ها آماده هستند تا کشتی‌های تجاری آمریکایی را که احتمالا با اسرائیل رابطه داشته باشند، هدف قرار دهند. پیچیدگی این حملات همچنین نشان می‌دهد که حوثی‌ها به هیچ وجه آنگونه نیستند که رسانه‌های غربی و متحدان آنها در منطقه به تصویر می‌کشند.
انصارالله با ارتباط دادن آن به حمله اسرائیل به غزه، موقعیت خود را در جهان عرب حتی کشورهای سنی مذهب تقویت می‌کنند، زیرا مسئله فلسطین همچنان برای بسیاری از افکار عمومی آن کشورها محبوب است
در واقع، توانایی انصارالله و انبار موشک‌های ضد کشتی آنها، نشان‌دهنده قدرت تاثیرگذاری آنها در تنگه باب المندب است. در امتداد سواحل یمن، که یک نقطه محوری در انتهای دریای سرخ است حدود ۱۰ درصد تجارت بین المللی از آن عبور می‌کند و در کنار تنگه هرمز اهمیت راهبردی به محور مقاومت می‌دهد. درست است که یمن مکان مناسبی برای حمله به اسرائیل نیست، اما مکان ایده آلی برای حمله به کشتی‌های باری است که از دریای سرخ عبور می‌کنند.
اما در مورد اینکه آیا کشتی‌های جنگی آمریکا در منطقه در معرض خطر هدف قرار گرفتن موشک‌های حوثی هستند یا خیر، تردید وجود دارد. اما پرسش این است که اگر حوثی‌ها دفعات و شدت حملات خود را افزایش دهند، آیا این کشتی‌ها می‌توانند از کشتی‌های تجاری محافظت کنند یا خیر؟ در این شرایط، فشار فزاینده‌ای بر آمریکایی‌ها برای هدف قرار دادن مکان‌های ذخیره‌سازی و پرتاب موشک یمن، وارد می‌شود.
در سخنرانی اوایل این هفته، لئون پانتا، وزیر دفاع پیشین ایالات متحده، خواستار رویکرد تهاجمی‌تر در قبال نیروهای همسو با ایران شد. اما به باور کارشناسان، کاخ سفید هیچ تمایلی به کشیدن جنگ به داخل یمن را ندارد. یمن یکی از ناهموارترین کشورهای جهان به شمار می‌رود و انصارالله یک جناح مذهبی متعلق به شیعه زیدی و هوادار ایران هستند. این گروه، در مناطق ناهموار کوهستانی حضور دارند، بطوریکه ائتلاف عربی که زمانی شامل عربستان سعودی و امارات می‌شد، با وجود داشتن برخی از بهترین جنگنده‌های غربی برای بیش از پنج سال نتوانست توانایی‌های نظامی آن را نابود کند.
شاول هوروف، استاد روابط بین‌الملل در دپارتمان علوم سیاسی دانشگاه اسرائیلی حیفا که قبلاً مدیرکل کمیسیون انرژی هسته‌ای اسرائیل بود، باور دارد آنچه اکنون در دریای سرخ می‌گذرد مشابه وضعیتی بوده که اسرائیل در سال‌های جنگ با مصر با آن مواجه بود. او در اینباره گفت: «ما از سال ۱۹۷۳ چیزی یاد نگرفته‌ایم.» به گفته این کارشناس اسرائیلی؛ در مجموع، باتوجه به عملیات دریای در منطقه، اسرائیل در دوراهی مهمی قرار دارد. یا در کنار نیروهای ایالات متحده به مقابله با این تهدیدها اقدام کند و یا کاهش اعتبار و زیان‌های اقتصادی آن را بپذیرد.
دریای سرخ یکی از مهمترین مسیرهای کشتیرانی جهان است و تنها دو نقطه ورودی و خروجی دارد؛ کانال سوئز و تنگه تیران در مجاورت شرم الشیخ و دومی تنگه باب المندب که بین غرب یمن و بخش جنوبی اریتره قرار دارد. ممنوعیت عبور کشتی‌های اسرائیلی از این نقاط یکی از دلایل آغاز جنگ در ژوئن ۱۹۶۷ (شکست ژوئن) بود که مصر تنگه تیران را مسدود کرد. این امر و تحولات دیگر اسرائیل را بر آن داشت تا با استقرار کشتی‌های جنگی جدید طراحی شده خود، از کلاس رشف، نیروهای دریایی خود را تقویت کند. فرمانده نظامی اسرائیل، بنیامین تلم، در اینباره گفته است: «وضعیت ما در دریای سرخ وخیم است، هیچ نیرویی در آنجا نداریم. چرا کشتی‌های ما موقع نیاز در آنجا نبودند؟ ما فقط خودمان مقصریم.»
دریای سرخ یکی از مهمترین مسیرهای کشتیرانی جهان است و تنها دو نقطه ورودی و خروجی دارد؛ کانال سوئز و تنگه تیران در مجاورت شرم الشیخ و دومی تنگه باب المندب که بین غرب یمن و بخش جنوبی اریتره قرار دارد. ممنوعیت عبور کشتی‌های اسرائیلی از این نقاط یکی از دلایل آغاز جنگ در ژوئن ۱۹۶۷ (شکست ژوئن) بود که مصر تنگه تیران را مسدود کرد
برای جلوگیری از تکرار این رویدادها، اسرائیل در سپتامبر ۱۹۷۵ تضمین‌هایی را از جرالد فورد، رئیس جمهور وقت ایالات متحده، در قالب تفاهماتی بین مصر و اسرائیل دریافت کرد که براساس آن ایالات متحده به طور کامل از حق اسرائیل برای عبور آزادانه و بدون مانع از تنگه باب المندب و تنگه جبل الطارق حمایت می‌کند. اکنون نیز همین موضع توسط انصارالله تکرار می‌شود که از جنگ با حماس استفاده کرده تا بازوی دریایی خود را در برابر هر کشتی مرتبط با اسرائیل، تقویت کند.
به باور کارشناسان اسرائیلی، با توجه به جنگ پنهانی بین اسرائیل و ایران، سال ۲۰۱۹ شاهد حمله اسرائیل به نفت‌کش‌های ایرانی بود که عازم سوریه بودند و ایرانی‌ها با حمله به کشتی‌های اسرائیلی در دریای عمان و اقیانوس هند پاسخ صهیونیست‌ها را دادند.
برخی کارشناسان باور دارند که یکی از راه‌های ممکن برای پاسخ به این تهدید، استقرار کشتی‌های جنگی ساخت آلمان به نام کوروت سار ۶ است که نیروی دریایی اسرائیل در ماه می ۲۰۱۵ درخواست کرد. با این حال، تردید وجود دارد که اسرائیل به چنین اقداماتی علاقه مند باشد زیرا در حال حاضر جبهه‌های باز جنگی کافی وجود دارد. گزینه دیگر این است که به تفاهمات مربوط به سال ۱۹۷۵ استناد شود و اسرائیل از آمریکا بخواهد آنچه را که در این قراردادها آمده است، چه در ارتباط با اقدامات نیروی دریایی اسرائیل و چه مستقل از آنها، اجرا کند.
اهمیت دریای سرخ برای اقتصاد اسرائیل
تأثیرات عمیق حملات حوثی‌ها به کشتی‌های اسرائیلی از آنجا ناشی می‌شود که اسرائیل توسط دشمنان محاصره شده است، هرچند با برخی از آنها صلح کرده باشد. بنابراین بیشتر تجارت خارجی آن از طریق دریاها و با کشورهای آسیایی یعنی آن سوی دریای سرخ است. شائول هورو، کارشناس سیاسی، در سال ۲۰۲۱ در مصاحبه‌ای با TheMarker توضیح داد: بخش مهمی از تجارت اسرائیل از کانال سوئز و تنگه باب المندب عبور می‌کند، بنابراین برای اسرائیل، دریای سرخ اهمیت فزاینده‌ای دارد. داده‌ها نیز این روند را ثابت می‌کند. در سال ۲۰۰۶، حدود ۱۹۱ هزار کانتینر محموله از شرق آسیا به سواحل اسرائیل رسید، در حالی که ۲۶۸ هزار کانتینر از اروپای غربی وارد شده بود. اما در سال ۲۰۱۹، ان رقم برای آسیا به ۲۷۸ هزار کانتینر رسید، در حالی که تعداد کانتینرهای اروپای غربی به حدود ۲۶۰۰۰۰ کانتینر کاهش یافت.
پس از توقیف کشتی حامل خودرو، هوروف گفت: «شرایط بدتر نیز شده است زیرا حوثی‌ها این بار به صراحت هشدار داده‌اند که تمام کشتی‌های متعلق و مرتبط با اسرائیل را هدف قرار خواهند داد. من با تحلیلگران اسرائیلی که اهمیت این حادثه را کم اهمیت جلوه دادند، مخالفم. آنها کسانی هستند که ادعا می‌کنند این امر موردی است که ربطی به اسرائیل ندارد.» به باور کارشناسان، نخستین نگرانی مربوط به تهدید کل جریان کشتیرانی در دریای سرخ است. برای مثال، اگر حوثی‌ها نه تنها به کشتی‌های متعلق اسرائیل، بلکه به کشتی‌هایی که به/از سمت اسرائیل می‌روند نیز حمله کنند، چه پیامدی متوجه این رژیم است؟
به نظر می‌رسد که اسرائیل از دهه ۱۹۷۰ درس نگرفته است و در مورد اهمیت امکان حرکت آزادانه در دریای سرخ که اسرائیل برای تقویت اقتصاد خود به آن نیاز دارد، ساده انگاری صورت گرفته است
باید توجه داشت که تجارت دریایی حساس است و فضای ناپایدار امنیتی تأثیر فوری بر آن دارد،. بطوریکه در همان روزهای اول جنگ غزه، برخی کشتی‌ها اعلام کردند که در بندر نفتی اشکلون پهلو نخواهند گرفت. در آغاز جنگ، ۴۰ درصد کاهش ترافیک در اشدود (نزدیک غزه) ثبت شد، زیرا بیم آن می‌رفت که گنبد آهنین اسرائیل نتواند از این بندر محافظت کند. این امر دارای ابعاد مالی قابل توجهی است که عمدتاً به دلیل افزایش حق بیمه کشتی‌های حامل کالا به اسرائیل است. سهام شرکت کشتیرانی اسرائیلی «زیم» از زمان شروع جنگ تحت تأثیر این موضوع قرار گرفته و در مقایسه با همتایان جهانی خود با قیمت پایینی معامله می‌شود.
با توجه به واقعیت‌هایی که اشاره شد؛ به باور کارشناسان صهیونیست، به نظر می‌رسد که اسرائیل از دهه ۱۹۷۰ درس نگرفته است و در مورد اهمیت امکان حرکت آزادانه در دریای سرخ که اسرائیل برای تقویت اقتصاد خود به آن نیاز دارد، ساده انگاری صورت گرفته است. در مجموع، با توجه به اینکه جنگی که این کشور علیه غزه به راه انداخته است، تأثیراث اقتصادی و سیاسی عمیقی از بسیاری جهات دارد که هنوز به طور کامل درک نشده است.
نظر شما