فاطمه محمدی پور؛ بازار: بعد از گذشت دو سال از ریاست جمهوری «دونالد ترامپ»، یکی از پایگاههای سیاسی مهم او یعنی کشاورزان آمریکا در پی جنگ تجاری وی با چین متحمل ضرر شدند. آقای ترامپ مبارزه خود را آغاز کرده تا تلاش کند کسری تجاری با چین را از بین ببرد و تولید را به ایالات متحده آمریکا باز گرداند. اما کشاورزان آمریکایی - در میان بزرگترین صادرکنندگان کشور و بخش مهمی از پایگاه سیاسی رئیس جمهور – در پی این تلاش ترامپ متحمل خسارت زیادی شدند.
کشاورزان مزارع سویا و دامداران خوک و گوسفند به دلیل اینکه پرجمعیت ترین کشور جهان هدف آقای ترامپ قرار گرفته، شرایط تجارت خود را از دست دادند. آقای ترامپ با بیان اینکه هر درد کوتاه مدتی که کشاورزان تجربه کرده باشند پس از مجبور کردن چین برای بازنویسی شرایط تجارت به نفع آمریکا ارزش دارد، همواره با صدای بلند از رویکرد خود دفاع کرده است. اما مشاور سابق امنیت ملی آقای ترامپ، «جان بولتون» ادعا می کند که رئیس جمهور، نگران ثروت سیاسی خود بوده و شخصاً و صراحتاً از همتای چینی خود، «شی جیپینگ» خواسته با افزایش خرید کالاهای کشاورزی ایالات متحده آمریکا به وی در ماندن در قدرت کمک کند.
سرانجام چین موافقت کرد که تا پایان سال آینده به عنوان بخشی از معامله اولیه تجارت، ۲۰۰ میلیارد دلار کالای اضافی از ایالات متحده آمریکا بخرد. اما این خریدها انجام نشدهاند زیرا اقتصادهای چین و آمریکا با کاهش تقاضا در میان بیماری همه گیری کووید ۱۹ دست و پنجه نرم می کنند. به ویژه برای کشاورزان سویا سال ۲۰۲۰ تاکنون ناامید کننده بوده است و روند صعودی فروش که دولت ترامپ وعده داده بود محقق نشده است. صادرات سویا در سال ۲۰۱۸ فقط ۳.۱ میلیارد دلار کاهش یافت از ۱۲.۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۷، اما در سال ۲۰۱۹ این میزان به ۸ میلیارد دلار رسید. براساس اطلاعات وزارت کشاورزی، بین ژانویه و آوریل ۲۰۲۰ صادرات سویا فقط ۱.۲ میلیارد دلار بوده است. «جان هایزدورفر»، مدیر انجمن سویا آمریکا با اشاره به افزایش صادرات سویا به چین گفت: این رقم باید افزایش یابد و هنوز زمان وجود دارد. من نمی دانم که آیا کشاورزان وقت کافی جهت کاشت و برداشت سویا دارند یا خیر.
افشاگری های آقای بولتون اگر حقیقت داشته باشد، نشان از سقوط رویکرد تهاجمی تجارت آقای ترامپ - از جمله این عقیده وی که به سادگی با به کار بردن امکانات آمریکا، می توان کشورهای دیگر را به خواسته های خود مجبور کرد- است. درعوض، منتقدین می گویند چین سعی کرد تمایل آقای ترامپ جهت فروش محصولات کشاورزان آمریکایی را به نوعی اهرم تبدیل کند و او را وادار به محدود کردن خواسته های سختگیرانه تر برای اصلاح اقتصاد چین نموده و اینکه ترامپ مجبور شود از یک رهبر خارجی بخواهد از نظر سیاسی به او کمک کند.
چین از ابتدا می دانست که بخش کشاورزی تأثیر زیادی بر انتخابات ریاست جمهوری امریکا دارد
باید گفت چین از ابتدا می دانست که بخش کشاورزی تأثیر زیادی بر انتخابات ریاست جمهوری امریکا دارد. بسیاری از کشاورزان گرایش های محافظه کارانه دارند و به طور کلی طرفداران پروپا قرص آقای ترامپ بوده اند، حتی اگر اقدامات وی بازارهای صادراتی آنها را تهدید کند. اما در اعماق جنگ تجاری - مانند اوت گذشته، هنگامی که چین اعلام کرد خرید محصولات کشاورزی از ایالات متحده را متوقف نموده و ترامپ تهدید کرد که می تواند بر صادرات هر چینی به آمریکا تعرفه اعمال کند - حامیان پایدارتر رئیس جمهور شروع به تردید کردند.
لازم به ذکر است که رئیس جمهور ترامپ بودجه های زیادی را جهت رونق بخشیدن به اقتصاد کشاورزی اختصاص داده است. دولت در سال ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ کمکی به مبلغ ۲۸ میلیارد دلار برای کشاورزان در نظر گرفت مبلغی که رئیس جمهور می گوید از اعمال تعرفه بر کالاهای چینی به دست آمده است. دولت ۲۳.۵ میلیارد دلار دیگر برای کمک به کشاورزان آمریکایی از طریق بسته تحریک ۲ تریلیون دلاری که در ماه مارس جهت مقابله با بحران کرونا مصوب کرد، در نظر گرفت.
سال گذشته نشانه هایی وجود داشت مبنی بر اینکه چین ممکن است خریدها را قبل از آغاز مذاکرات تجاری افزایش دهد. در ماه سپتامبر، معامله گران گزارش دادند ۱۰ کشتی با بار سویا از ایالات متحده آمریکا به چین منتقل شده بود درست قبل از مذاکراتی که قرار بود در ماه اکتبر انجام شود. چین همچنین در آن ماه خریدهای گوشت آمریکایی را افزایش داد.
چین تاکنون فقط نیمی از خریدهای خود را بر اساس توافقات انجام داده است و بر اساس تحقیقات کشاورزان آمریکایی ۱۴.۴ میلیارد دلار در پی جنگ تجاری از دست داده اند
«چاد هارت»، اقتصاددان دانشگاه ایالتی آیووا در این ارتباط گفت: خرید محصولات کشاورزی آمریکا در حین جلسات آقای ترامپ و آقای شی جی پینگ انجام می شد و این دقیقا همان چیزی است که امریکا از چین انتظار دارد.
«ورونیکا نیگ»، اقتصاددان دفتر کشاورزی آمریکا هشدار داد که نوسانات در خریدهای ماهانه در هر سال می تواند از عوامل مختلفی - از جمله تغییرات جوی و ارزی - ناشی شود و تشخیص دادن اینکه آیا خریدها نتیجه مستقیم سیاست دولت چین بوده، دشوار است. مطابق خواسته ترامپ فروش کل کالاهای کشاورزی آمریکا به چین عمیقاً دچار رکود شد به طوریکه از ۱۹.۶ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۷ به ۹.۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۸ کاهش یافت.
علاوه بر تعهد خرید، فاز اول توافق تجاری امضا شده در ژانویه شامل چندین ماده بود که بازارهای چین را برای کالاهای بیوتکنولوژیک، گوشت گاو و مرغ آمریکا می گشاید. اما در سال ۲۰۲۰ و تاکنون فروش محصولات کشاورزی آمریکا در زیر سطح سال ۲۰۱۷ باقی مانده است هر چند بیماری همه گیر کووید ۱۰ نیز بازارها را مختل کرده است. واضح است که آقای ترامپ خرید محصولات کشاورزی امریکا توسط چین را برای حفظ پشتیبانی در ایالات کلیدی مهم ضروری می داند و سعی کرد روی روابط شخصی خود با آقای شی جی پینگ تکیه کند تا چنین معامله تجاری را منعقد نماید.
بسیاری از اقتصاددانان - از جمله «ایان شلدون» اقتصاددان بخش کشاورزی در دانشگاه ایالتی اوهایو بسیار تردید دارند که چین بتواند واقعاً به تعهد خرید خود پایبند باشد. آقای شلدون در این ارتباط گفت: چین تاکنون فقط نیمی از خریدهای خود را انجام داده است و برای رسیدن به هدف می بایست سرعت لازم را داشته باشد. وی همچنان به تحقیقات اقتصادی اشاره کرد که بر اساس آنها کشاورزان آمریکایی ۱۴.۴ میلیارد دلار در پی جنگ تجاری از دست داده اند.
«مایکل جی. هیکس» اقتصاددان دانشگاه ایالتی بال نیز گفت: بازیابی سیلاب محصولات کشاورزان آمریکا به چین دشوار خواهد بود زیرا در طول جنگ تجاری، چین بر روی محصولات کشاورزی برزیل به ویژه مزراع سویا سرمایه گذاری کرده بود.
ضعف ارز برزیل و قدرت اخیر دلار آمریکا این روند را تشدید کرده است. در سالهای قبل از درگیری تجاری، کشاورزان آمریکایی و برزیلی بازار چین را تقسیم می کردند. اما سهم برزیل از بازار سویا چین در سال ۲۰۱۸ به ۷۶ درصد و در سال ۲۰۱۹ به ۶۵ درصد رسیده است، در حالی که سهم بازار ایالات متحده به زیر ۲۰ درصد کاهش یافته است.
نظر شما