سهیلا روزبان، بازار: "هر بار که برای سوخت گیری مراجعه می‌کنم، سهمیه بنزینم ۲ تا ۴ لیتر کمتر شده است". این جمله ای است که این روزها حسابی سر زبان‌ها افتاده است. با این وجود فاطمه کاهی سخنگوی شرکت پخش فرآورده‌های نفتی به خبرگزاری بازار می‌گوید: تعداد کسانی که به دلیل سوخت گیری اشتباه سهمیه بنزینشان کسر شده، کمتر از نیم درصد جامعه را تشکیل می‌دهند. در واقع با در نظر گرفتن ۲۴ میلیون کارت سوخت فعال در کشور می‌توان ادعا کرد که بعد از سهمیه بندی سوخت، چیزی حدود ۱۲۰ هزار نفر یارانه بنزین کمتری دریافت کرده اند. یک حساب کتاب ساده نشان می‌دهد که دولت تقریبا بین ۲۴۰ تا ۴۸۰ هزار لیتر بنزین یارانه ای را اختصاص نداده که اگر قرار باشد هزینه تمام شده هر لیتر آن را برای دولت حدود ۶ هزار تومان در نظر بگیریم، می‌توان گفت که باگ نرم افزای و سخت‌افزاری سهمیه بندی سوخت، در هر دوره ماهانه ۲ میلیارد و ۸۸۰ میلیون تومان نفع اقتصادی برای دولت داشته است. مسئولان وزارت نفت می‌گویند: برای جلوگیری از تخلف‌هایی که در سوخت گیری اتفاق می‌افتاد، سوخت گیری بر اساس مضربی از ۳.۹۹ انجام می‌شود اما کارشناسان حوزه آی تی بر این باورند که برای حل مشکلاتی از این دست وزارت نفت باید سخت افزارهای سوخت رسانی را ارتقا بخشد.
بی توجهی به چهار بار هشدار عمدی است؟
برخلاف متولیان وزارت نفت که تعداد کسانی که در دام کسر سهمه بنزین افتاده اند را ناچیز می‌دانند، متولیان صنفی می‌گویند که بیشتر کسانی که به جایگاه‌ها سوخت مراجعه کرده اند از کم شدن سهمیه بنزینشان گله دارند. ناصر رییسی فرد رئیس انجمن شرکت‌های تامین و توزیع فرآورده‌های نفتی در اینباره به خبرگزاری بازار گفت: به دلیل شلوغی این روزهای پمپ بنزین‌ها بسیاری از کسانی که به جایگاه‌ها مراجعه می‌کنند، سوخت را به صورت کامل انجام نمی‌دهند و همین مساله احتمال خطا و کسر سهمیه بنزین را چند برابر کرده است. به گفته او، پیش از سهمیه بندی بنزین مدت زمان سوخت گیری خودروها بین ۳ تا ۱۰ دقیقه برآورد می‌شد اما در حال حاضر هر خودرو به طور متوسط بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه برای زدن بنزین وقت صرف می‌کند، به همین دلیل بیش از نیمی‌مراجعه کنندگان به پمپ بنزین‌ها روند سوخت گیری را به طور کامل انجام نمی‌دهند.
او با بیان اینکه از همان ابتدای سهمیه‌بندی سوخت این نقص فنی را به شرکت پخش اعلام کرده و ۴ بار به متولیان این قضیه نام زدم، ادامه می‌دهد: اما تا کنون اقدامی‌در این رابطه صورت نگرفته است.
اما سوال اینجاست چرا با وجود اینکه حدود ۲ ماه از آغاز سهمیه بندی بنزین آغاز شده و گزارش‌های متعددی در این رابطه به شرکت پخش ارسال شده، هنوز از سهمیه کارت سوخت افراد کسر می‌شودو ایا برای رفع این مشکل راه حلی وجود ندارد؟ یا این که شرکت پخش عامدانه تمایلی به حل این مشکل ندارد؟
حل مشکل نرم افزاری جایگاه‌های سوخت در ۱۰ دقیقه
مهدی رضا پور کارشناس آی تی که دکتری امنیت اطلاعات دارد در این باره به خبرگزاری بازار، گفت: حل این مشکل به هیچ وجه کار سختی نیست و برای برنامه نویسی که این کار را انجام داده کمتر از ۱۰ دقیقه زمان می‌برد. مگر می‌شود که کامپیوتری قادر به خواندن عدد ۳.۹۹ باشد اما نتواند عددی همچون ۴.۲ را بخواند و آن را ذخیره کند.
او همچنین با اشاره به مشکلاتی که در سامانه‌های دیگر مرتبط با وزارت نفت وجود دارد، گفت: به عنوان مثال در سامانه تجارت آسان که مربوط به توزیع گازوییل کشاورزان است مشکلات بسیاری دارد و اعتراض هایی نسبت به نحوه عملکرد آنها وجود دارد. به عنوان مثال این سامانه همچنان با اینترنت اکسپلور آن با ورژن های قدیمیش کار می‌کند. همچنین برای سهمیه‌بندی سوخت راه حل های متعددی وجود داشت که احتمال بروز خطا در آنها کمتر است اما دولت به سراغ ساده ترین راه حل ممکن رفت. همه این مشکلات نشان می‌دهد که تیم نرم افزاری که وزارت نفت با آنها کار می کند، تیم توانمند و قوی نیست و مشکلاتی که امروز در نظام توزیع سوخت شاهد آن هستیم به این قضیه برمی‌گردد.
راه حل نرم افزاری وزارت نفت برای مشکل سخت افزاری
بر اساس اطلاعیه شرکت پخش فرآورده‌های نفتی، پیمانه در نظر گرفته شده در سامانه هوشمند سوخت، ۳.۹۹ لیتری بودهرو نحوه نشان‌دادن باقی مانده سهمیه بنزین در نمایشگر پمپ‌های بنزین، بر اساس مضربی از ۳.۹۹ لیتر صورت می‌گیرد. سخنگوی شرکت پخش دلیل اصلی این مدل برنامه نویسی را جلوگیری از سوءاستفاده‌هایی که در روند سوخت گیری انجام می‌شود، اعلام می‌کند. با این وجود رضا پور کارشناس حوزه فناوری اطلاعات و آی تی می‌گوید حتی اگر دلیل اصلی این مدل برنامه نویسی هم این بوده باشد، راه حلش این نیست.
به گفته او، برداشت‌های غیر قانونی که از جایگاه‌های سوخت صورت می‌گرفت نوعی هک شدن سخت افزاری است که برای حل آن باید سیستم سخت افزاری را ارتقا داد و مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد را حل کرد.
رضاپور البته این نکته را هم اضافه کرد: درست است که دستگاه‌هایی که در جایگاه‌های سوخت وجود دارند قدیمی‌است اما هنوز کارا هستند. مشکل اصلی در عدم تطابق میزان سوخت واقعی که دارنده خودرو می زند و سوختی که در نمایشگرجایگاه‌های سوخت نمایش داده می‌شود، است.
سهمیه های گم شده برنمی گردد
ابا وجود اینکه مشکل پیش آمده در کسر سهمیه بنزین یارانه ای به نوعی مربوط به ضعف وزارت نفت در نحوه اجرای این مصوبه مربوط می شود، اما مسئولان شرکت پخش مردم را مقصر این اتفاق عنوان می کنند.
سخنگوی شرکت پخش فرآورده‌های نفتی در این باره گفت: بالاخره این کسر سهمیه ناشی از اشتباه خود افراد بوده است و شرکت پخش هنوز هیچ برنامه ای برای بازگشتن سهمیه افرادی که به دلیل نحوه سوخت گیری ناقص از آنها کسر شده نداریم.
برای اینکه سهمه بنزین کم نشود، چه باید کرد
با وجود همه این مشکلات ره حل هایی هم برای فرار از ضعف های موجود در نظام برنامه نویسی توزیع سوخت وجود دارد. سخنگوی شرکت پخش فرآورده‌های نفتی می‌گوید: برای جلوگیری از تخلف‌های ناشی از بیرون کشیدن کارت حین سوخت‌گیری، با وارد کردن کارت هوشمند سوخت در کارت‌خوان و مشخص شدن مقدار سهمیه، در ابتدای سوخت گیری ۳.۹۹ لیتر از سهمیه بنزین کسر می‌شود؛ پس از پایان پیمانه نخست، ۳.۹۹ لیتر دیگر از سهمیه کم می‌شود و دوباره سوخت‌گیری ادامه می‌یابد و این فرآیند به‌صورت پیمانه پیمانه تا پایان سوخت‌گیری ادامه خواهد داشت.
به گفته کاهی، اگر در حین سوخت‌گیری کارت از کارت‌خوان بیرون کشیده شود، باقیمانده ۳.۹۹ لیتر از سهمیه کارت کسر می‌شود. به عنوان مثال اگر فردی ۲ لیتر سوخت‌گیری کرده است و کارت را بیرون بکشد، ۱.۹۹ لیتر بیشتر از سهمیه آن کارت کم می‌شود. البته باید توجه داشت که تنها در حالی که کارت زودتر از موعد از دستگاه خارج شود این مشکل ایجاد می‌شودرو در سایر موارد هیچ سهمیه ای از کسی کم نمی‌شود.
بدرواقع مشتریان پمپ بنزین ها فعلا باید حواسشان به یک موضوع باشد؛ مراحل بنزین زدن را درست انجام بدهید و برای برداشتن کارت، عجله نکنید. زمانی کارت را بردارید که پیام برداشتن کارت را در نمایشگر پمپ می بینید. با توجه به این موضوع، سهمیه شما هدر نمی رود و اگر هم سهمیه ای از کارت خارج شده است، در مراجعه بعدی و در زمان استفاده از کارت، به سهمیه شما بازخواهد گشت.
نظر شما