بازار، گروه استانها- بیت اله احمدی؛ صنعت نساجی و پوشاک دارای مزیت های فراوانی است، از آن جمله ایجاد اشتغال، ارزآوری و تولید ثروت ملی، ارزش افزوده بالا و نیاز به سرمایه کم برای راه اندازی آن است؛ صنعت تولید پوشاک در بسیاری از کشورها جایگاه ویژه ای دارد، این صنعت در کشور ما یکی از ۷ صنعت استراتژیک به شمار می رود که ۱۲ درصد سهم اشتغال زایی را به خود اختصاص داده است.
صنعت نساجی و پوشاک با ایجاد ارزش افزوده و ارزآوری یکی از صنعت های پرسود برای استان آذربایجان شرقی محسوب می شود که می تواند راه حلی برای معضل بیکاری باشد، اما عدم توجه به این پتانسیل موجب کاهش رشد و رکود در این عرصه باشیم.
رکود، مالیات و سود بالای تسهیلات، جریمه های بانکی و ورود برندهای غیرمجوزدار فضای کسب و کار را از تولیدکنندگان پوشاک گرفته است، همچنین با ایجاد نوسانات در بازار، برخی شرکت ها و کارخانه های بزرگ، رکود و ورشکستگی را تجربه کردند.
اولین کارخانه نساجی در استان آذربایجان شرقی در سال ۱۳۰۴ تاسیس شد و پس از آن در شهرهای دیگر این صنعت رونق گرفت، رشد نساجی در بین سال های ۱۳۲۰ تا ۱۳۳۲ به اوج خود رسید و در حال حاضر نیز یکی از شاخص های توسعه کشورها به شمار می رود.
صنعت پوشاک و نساجی تبریز، از گذشته به عنوان صنعت مهم، از مقاصد تجار و بازرگانان بوده، قرار گرفتن تبریز در مسیر جاده ابریشم، این صنعت را در این خطه بیش از پیش رونق داد، در دهه ۲۰ و ۳۰ چند کارخانه بزرگ تولید پوشاک و نساجی در تبریز راه اندازی شد، در دهه ۶۰ علیرغم آغاز جنگ تحمیلی و اعمال تحریم های سنگین اقتصادی، واحدهای نساجی با قدرت به کار خود ادامه دادند اما فعالیت نساجی تبریز در دهه ۷۰ به آخرین نفس های خود نزدیک می شد که موجب تعطیلی بسیاری از کارخانه ها شد اما با همین حال، استان آذربایجان شرقی هنوز هم به عنوان قطب تولید پوشاک و نساجی کشور محسوب می شود.
۷۰ درصد واردات پوشاک به کشور، قاچاق است
رئیس اتحادیه فروشندگان البسه و پوشاک تبریز، در گفتگو با خبرنگار بازار، گفت: اتحادیه فروشندگان البسته تبریز دارای ۵ هزار نفر عضو است که ۲ هزار و ۷۰۰ نفر دارای پروانه کسب و بقیه در دست اقدام است.
عابدینی افزود: تلاش می کنیم که فروشندگان البسه تبریز، لباس هایی با برند ایرانی بفروشند و دستورالعمل آن به فروشندگان ابلاغ شده و در جهت فرهنگ سازی خرید لباس ایرانی نیز اقدام می کنیم و دستگاه های مربوطه نیز باید در این زمینه ما را یاری کنند.
وی تاکید کرد: کالای داخلی باید با کیفیت باشد تا مردم نسبت به خرید تولید ایرانی تشویق شوند، مردم در صورت خرید گران و یا لباس های نامرغوب، می توانند با مراجعه به اتحادیه، شکایت خود را مطرح کنند تا رسیدگی شود.
رئیس اتحادیه فروشندگان البسه و پوشاک تبریز همچنین با اشاره به مشکل بیمه فعالان این صنعت تصریح کرد: متاسفانه قانون به گونه ای است که کارفرما تنها می تواند حداکثر ۵ کارگر خود را بیمه بکند و این قانون مربوط به ۳۰ سال قبل است.
عابدینی در ادامه با انتقاد از میزان واردات پوشاک به کشور عنوان کرد: ۷۰ درصد واردات پوشاک به کشور، قاچاق است که کمر تولید داخل را می شکند، در سال ۱۳۹۶، ۲۷ هزار میلیارد تومان جنس وارد کشور شده، در همان سال ۴۹۳ میلیون دلار پوشاک، تنها از کشور چین، وارد ایران شده است.
وی تاکید کرد: ما در گذشته صادرکننده پوشاک بودیم اما چه شده که امروز به عنوان مصرف کننده و واردکننده شده ایم؟ این ها به مشکلات تولید و عدم حمایت دولت برمی گردد.
رئیس اتحادیه فروشندگان البسه و پوشاک تبریز گفت: در ترکیه کشور همسایه وام با تسهیلات ۴ درصدی به تولیدکنندگان پرداخت می شود که ۲ درصد آن یارانه دولتی است در چنین وضعیتی ما توان رقابت با آن کشور را نخواهیم داشت.
به گفته عابدینی، تولیدکنندگان ایرانی گاهی فرصت ها را به تهدید تبدیل می کنند و با گران فروشی و تولید با کیفیت پایین، بازار را به خطر می اندازند.
فعالیت هزار واحد تولید پوشاک در تبریز
رئیس اتحادیه خیاطان و تولیدکنندگان پوشاک تبریز، به خبرنگار بازار گفت: تولیدکنندگان سربازان گمنام جامعه هستند، لباس جزو نیازهای اولیه انسان بوده و از اهمیت خاصی برخوردار است، یکی از وظایف اتحادیه خیاطان و تولیدکنندگان پوشاک، صدور پروانه کسب است تا به صورت قانونی به فعالیت خود ادامه دهند.
بقایی افزود: حدود هزار واحد صنفی در رسته های مختلف کت و شلوار، مانتو و کاپشن و ... عضو این اتحادیه هستند که اگر حمایت واقعی از این اصناف صورت بگیرد، اشتغال زایی بیشتری ایجاد شده و بیکاری را ریشه کن می کند چرا که نیاز به سرمایه کلانی ندارد.
وی همچنین خاطرنشان کرد: اخیرا حرکت خوبی صورت گرفته و همکاران ما لباس های با کیفیت خوبی تولید کرده اند که در مقایسه با تولیدات سایر کشورها، در وضعیت خوبی است، اما برخی به دلیل اینکه نتوانسته اند برندسازی کنند، از مارک های خارجی استفاده می کنند.
رئیس اتحادیه خیاطان و تولیدکنندگان پوشاک تبریز حمایت از تولید ایرانی را موجب ایجاد اشتغال جوانان دانست و افزود: تولیدکنندگان ابتدا باید با ارتقای کیفی و کمی تولیدات خود، سپس فرهنگ سازی استفاده از تولید ایرانی را در جامعه تبیین کرد.
بقایی معافیت مالیاتی و بیمه ای را از مطالبات فعالان این عرصه دانست و ابراز داشت: حمایت دولت از هر کارگر سالیانه کمتر از ۵ میلیون تومان است، اما هر اشتغال زایی حداقل نیازمند ۱۰۰ میلیون تومان سرمایه است.
وی از نمایندگان مجلس و همچنین دولت خواست وقتی می خواهند روی موضوعی تصمیم گیری کنند، از متخصصین امر نظرخواهی کنند.
رئیس اتحادیه خیاطان و تولیدکنندگان پوشاک تبریز افزود: امروز مردم عراق، ترکیه، گرجستان و برخی کشورهای همسایه، لباس و پوشاک خود را از شهر تبریز تهیه می کنند و این نشان می دهد که تولید ما جایگاه خوبی دارد و یک فرصت بزرگ برای بازار تولید پوشاک ما به شمار می رود.
مسئولان شرایط صادرات پوشاک را تسهیل کنند
اما یکی از تولیدکنندگان تبریزی به بازار می گوید: با توجه به اینکه قبلا وارد کننده لباس بودیم اما با توجه به شرایط مملکت و مشکلات واردات و نوسانات ارزی، چون می خواستیم روی پای خود بایستیم، چندماهی است که این کارگاه را راه اندازی کرده ایم.
سجادی می افزاید: هم پوشاک زنانه و هم کت و شلوار مردانه در این کارگاه تولید می کنیم، حدود ۵۰ نفر در این واحد مشغول به کار هستند و روز به روز نیز به فکر توسعه آن هستیم، در زمینه فروش نیز ۱۰۰ نفر در شعبه های ما مشغول به کار هستند.
وی می گوید: تنها مساله ای که برای ما مشکل ایجاد کرده، تسهیلات است که هیچ گونه از آن بهره مند نشدیم، چون درصد تسهیلات بالاست و به این جهت برای استفاده از آن راغب نشدیم.
این تولیدکننده پوشاک تاکید می کند: تلاش می کنیم صادرات تولید خود را به کشورهای همسایه فعال کنیم و از مسئولان می خواهیم که شرایط صادرات را تسهیل کنند تا بتوانیم تولید و برند خود را بشناسانیم.
نیروی انسانی خوبی در عرصه تولید پوشاک در کشور وجود دارد اما به کیفیت توجه نکرده ایم و تنها به مساله فروش تمرکز کرده اند، در صورتی که باید هر دوی این مساله در کنار هم مورد توجه قرار بگیرد.
نبود رشته طراحی لباس در دانشگاه هنر تبریز
فرجیان مدیر تولید یکی از واحدهای پوشاک تبریز نیز می گوید: تولید خود را ابتدا با تولید هزار چوب آغاز کردیم که تا ۳ هزار چوب رسانده ایم و تلاش می کنیم در ایام عید به ۵ هزار چوب افزایش دهیم.
وی افزود: چرخ کاران و طراحان زیادی در استان فعالیت می کنند اما هنوز به دانش بین المللی واقف نیستند، به همین خاطر چند طراح خارجی و استادکاران دوخت خارجی استفاده کردیم تا دانش آن ها را افزایش دهیم.
همچنین یکی از زنان تولیدکنندگان پوشاک نیز در گفتگو با خبرنگار بازار با انتقاد از عدم حضور دانشگاهیان در بازار و تولید می گوید: به تولید ملی روی آورده ایم که با توانمندسازی و اشتغال زایی روبه روست، اما طراحی لباس یکی از مشکلات ماست، چرا که طراحان ما چندان حرفه ای نیستند و هیچ دانشجویی در این رشته در استان نداریم، به همین خاطر از طراحان ترکیه ای در کارگاه خود کمک گرفتیم.
عظیم پور افزود: دانشگاه هنر استان آذربایجان شرقی که باید وار عرصه طراحی لباس می شد اما در این زمینه دانشجویی در استان وجود ندارد.
این فعال عرصه تولید پوشاک خاطرنشان کرد: مواد اولیه با کیفیت بالا در داخل کشور به اندازه کافی وجود ندارد که مجبوریم از خارج کشور تامین کنیم که یکی از بزرگ ترین مشکلات ماست.
ظرفیت عجیب اشتغال زایی صنعت پوشاک در ایران
سرانه مصرف پوشاک در ایران، ۳ تا ۴ درصد مصرف خانوار در سال است، در همین راستا بازار صنعت پوشاک بین ۱۴تا ۱۵ میلیارد دلار ارزش دارد، از این میزان حداکثر طبق نظر انجمن نساجی و پوشاک، تعداد شاغلین صنعت پوشاک حدود ۵۰۰هزار نفر است، با این میزان نیروی کار حدود ۴۰ درصد صنعت پوشاک کشور در داخل تولید می شود، یعنی ۶۰ درصد بازار خالی است به همین دلیل است که قاچاق پوشاک صورت می گیرد؛ ترکیه هم مانند ایران ۸۰ میلیون جمعیت دارد اما در ترکیه حدود ۲میلیون نفر شاغل در این صنعت مشغول هستند،
ما در حالی از معضل بیکاری حرف می زنیم که چنین ظرفیت گسترده اشتغال زایی در صنعت پوشاک وجود دارد، اما حتی مراکز فنی و حرفه ای ما با کمال تعجب، دست به کار نشده اند، دانش آموزی که از گواهینامه فنی و حرفه ای اخذ کرده زمانی که پای چرخ صنعتی می نشیند توانایی کار کردن با چرخ صنعتی را ندارد.
قانون فنی و حرفه ای در کشور اجازه آموزش به مردان را نمی دهد، یعنی در کل کشور یک آموزشگاه فنی و حرفه ای خیاطی مردان وجود ندارد، در حالی که ۷۰ درصد صنعت پوشاک کشور را آقایان شکل می دهند.
نظر شما