پیگیری حقوقی ایران برای منافع خط لوله صادرات گاز به ترکیه

به گزارش بازار به نقل از شانا، در توضیحات شرکت ملی گاز ایران در واکنش به این گزارش که در تاریخ ۱۱ خردادماه در خبرگزاری فارس منتشر شده‌، آمده است:

«همان‌طوری که پیش‌تر بارها به استحضار مردم شریف ایران رسیده است شرکت ملی گاز ایران با ترکیه یک قرارداد صادرات گاز بلندمدت دارد که از سال ۲۰۰۱ آغاز شده و مدت آن ۲۵ سال و تا سال ۲۰۲۶ اعتبار دارد.

بر اساس این قرارداد، ترکیه باید هر سال حداقل حدود ۸.۵ میلیارد مترمکعب گاز برداشت کند.  اگر برداشت گاز کمتر از این مقدار باشد، باید بر اساس شرط Take & Pay بخش عمده‌ای از پول آن را پرداخت کند، بنابراین عدم برداشت گاز به معنی عدم دسترسی به منافع قراردادی نیست.

 ۲۲ فروردین ماه،  یک انفجار در خط لوله در خاک ترکیه رخ داد که گروه «پ‌ک‌ک» این خرابکاری را به‌عهده گرفت. البته چنین اقدامی پیش از این نیز سابقه داشته و خطوط لوله صادرات گاز به ترکیه چندین‌بار در سالیان گذشته مورد تهاجم تروریستی قرار گرفته است. پس از آن، شرکت بوتاش ترکیه اعلام وضعیت فورس‌ماژور کرد.

شرکت ملی گاز ایران از ابتدا با بوتاش تماس مستقیم داشت و برای رفع مشکل، اعلام آمادگی کرد و در این راستا، مکاتبات مستمری با شرکت ترکی طرف قرارداد انجام داده است.

شرکت بوتاش با استناد به شیوع ویروس کووید۱۹ و اثرات آن در تهیه اجناس مورد نیاز که اعلام کرده به ایتالیا سفارش داده و منتظر دریافت آنها است و همچنین مشکلات ناشی از محدودیت‌های حمل ونقل و اعزام نیرو و تجهیزات به محل، از همان ابتدا زمان غیرمتعارفی را برای انجام تعمیرات و بازسازی خط لوله اعلام کرد که مورد قبول ایران قرار نگرفته است. در این بین کاهش تقاضا ناشی از آثار کرونا در بخش‌های صنعتی و تجاری که در دیگر کشورها نیز اتفاق افتاده در تعلل بوتاش برای بازسازی بی‌تاثیر نبوده است. در این راستا شرکت ملی گاز ایران نیز افزون بر حفظ حقوق قراردادی خود، برای بازسازی و تأمین قطعات و تجهیزات مورد نیاز بوتاش اعلام آمادگی کرده است.  

بنابراین عدم برداشت گاز در این شرایط به معنی محرومیت شرکت ملی گاز ایران از منافع قرارداد نخواهد بود و در پایان سال میلادی در محاسبات فی‌مابین منظور خواهد شد.

بااین حال، پیگیری این مسئله به هیچ‌وجه قطع نشد و از کانال‌های مختلف مانند وزارت امور خارجه و ریاست‌جمهوری نیر پیگیری شد و سرانجام اکنون بر اساس گزارش‌های ‌ رسیده،  تعمیرات در حال انجام است و امیدواریم که در ماه جاری کار به انجام برسد.  

البته شایان ذکر است که رویکرد شرکت ملی گاز ایران، رویکردی تعاملی با استفاده از همه ظرفیت‌های تجاری و قراردادی است و این موضوع را در نظر دارد که پس از سال ۲۰۲۶ نیز قرارداد را با شرایط مطلوب ادامه دهد.

نکته دیگری که در گزارش‌ آن خبرگزاری آمده، آن است که تعلل شرکت ملی گاز ایران سبب شده است آمریکا یا ترکیه از این فرصت طلایی استفاده کنند.  همان‌طور که می‌دانید ترکیه کشوری مستقل است و سیاست‌گذاری کلان در بخش‌های مختلف من‌ جمله انرژی دارد و چون منابعی در اختیار ندارد، به‌طور طبیعی به دنبال آن است که به منابع انرژی خود تنوع دهد.  ضمن آنکه ترکیه هم‌اکنون با سه کشور قرارداد واردات گاز از طریق خط لوله دارد و بخش دیگری از واردات گاز این کشور از طریق ال‌ان‌جی و قراردادهای بلندمدت یا به‌صورت تک‌محموله Spot انجام می‌شود و ایران با توجه به دارا بودن حجم بالای مخازن گازی و ظرفیت بالای تولید گاز بی‌شک به‌عنوان یک تأمین‌کننده مطمئن در برنامه‌های تأمین گاز ترکیه قرار دارد.   

در ادامه شرکت ملی گاز ایران ضمن درخواست از همه صاحب‌نظران،  نویسندگان، روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها درباره اعتماد به قواعد قراردادهای بین‌المللی و داخلی،  به مردم این اطمینان را می‌دهد که با تمام توان و با استفاده از همه امکانات از حقوق قراردادی دفاع نموده و اجازه سوء‌استفاده و یا خدشه به اصول قراردادی را به طرف مقابل نخواهد داد.

روابط عمومی شرکت ملی گاز ایران از آن رسانه محترم تقاضا دارد در مقطع حساس کنونی که دشمنان و معاندان نظام با استفاده از هر ابزار و روشی درصدد ناامید کردن مردم و ایجاد تشویش در افکار عمومی هستند و در شرایطی که کشور نیاز به آرامش و همدلی دارد،  مصالح نظام و مردم را در انعکاس مطالب مدنظر قرار داده و از درج اخبار ناامیدکننده و غیرواقعی پرهیز نماید.»