بازار، گروه استان ها: دولت سیزدهم ادعا می کند که از ابتدای کار تاکنون در استان سمنان حتی یک کارخانه صنعتی هم تعطیل نشده است اما حالا کارخانه قند شکر شاهرود نزدیک ترین گزینه برای تعطیلی است تا این ادعای دولت سیزدهم نادرست از آب در بیاید. کارخانه ای که ساعت شمار تعطیلی آن مدت ها است به صدا درآمده است.
این کارخانه هم قربانی برون سپاری ها و واگذاری ها و اجرای نادرست قانون است. قانونی که تا همین چند سال قبل البرز شرقی را هم داشت تعطیل می کرد اما بالاخره با عزم ملی این کار رخ نداد. کارخانه قند شاهرود در سال های اخیر پنج مدیرعامل داشته که نشان می دهد فقدان ثبات مدیریتی بزرگترین مشکل آن است.
از سوی دیگر کارخانه دیگر روزگار خوش سابق را ندارد روزگاری این کارخانه دو خط تولید داشت اما حالا هیچ شباهتی به آن روزگار ندارد. مقصد اصلی آن اما مدیریتی است که یک کارخانه را در مدت کوتاهی از اوج به فرش می آورد تا امید صدها چغندرکار شاهرود و میامی ناامید شود.
مشکلات مدیریتی کارخانه
با محمد حسین خنکال دبیر هیئت اجرایی خانه کشاورز استان سمنان و مسئول خانه کشاورز شاهرود درباره شرایط چغندرکاران و ارتباط شان با کارخانه به گفتگو نشستیم وی از ابتدا پیرامون مسائل کارخانه قند شاهرود پیگیری هایی را صورت می داد و اطلاعات بسیار خوبی در این حوزه دارد اما قبل از آن باید این را گفت که این گفتگو دومین گفتگوی خبرگزاری بازار درباره مشکلات کارخانه قند است در گفتگوی قبل امیر آرین موسس نخستین تعاونی چغندرکاران شاهرود پیرامون مشکلات هشدار داده بود.
خط تولید قند سال‌ها قبل به لحاظ مشکلات کم کم حذف شد
پیش از ورود به گفتگوی بازار با خنکال تنها این بخش از گفتگوی امیر آرین را باید از نظر گذراند چرا که توضیحی مختصر درباره مدیریت کارخانه قند و شرکت شکر شاهرود است: « این کارخانه زیرمجموعه پنج هولدینگ است تا برسد به بانک ملی؛ یعنی هیئت مدیره کارخانه قند یا همان شرکت شکر شاهرود امکان انتخاب مدیرعامل ندارد. هیئت مدیره این کارخانه چینشی است چرا که شرکت زیرمجموعه شرکت توسعه صادرات زرین است که خود زیرمجموعه توسعه صنایع بهشهر است این مجموعه خودش زیر مجموعه گروه توسعه ملی است این گروه خودش زیرمجموعه بانک ملی است و الی آخر ... لذا مدیرعاملی که می خواهد برای شرکت شکر شاهرود انتخاب شود باید رضایت کدام یک از این هولدینگ ها را جلب کند؟ بعضاً مدیران در رده صنایع بهشهر و ... مدیران سیاسی و وابستگان رجال هستند. این افراد دور و بر خودشان را نگاه می کنند هر کس که وجود داشته باشد را بر سر کار می گذارند کما اینکه داماد یکی از همین رجال در مجموعه است که در چینش ها نقش دارد»
حال با این مقدمه به گفتگوی خبرنگار بازار با خنکال دبیر اجرایی خانه کشاورز استان سمنان و رئیس خانه کشاورز شاهرود باز می گردیم.
* مهمترین مشکلات کارخانه قند شاهرود را در چه می بینید؟
یکی از مهمترین ضعف هایی که کارخانه هایی مانند قند و شرکت شکر شاهرود دارد این است که مدیران انتصابی آنها بومی و ثابت نیستند مدیران بومی نیستند در نتیجه نمی دانند که به واسطه بافت کشاورزی منطقه، این کارخانه چه ارزش و سهمی در اشتغال زایی و اقتصاد شهرستان شاهرود و میامی دارد.
مسئولان مدت ها است که مدام درباره اشتغال از طریق صنایع تبدیلی صحبت می کنند در صورتی که ما در شاهرود دهه ها است که کارخانه قند و شکر را داشتیم و روزگاری این کارخانه حتی دو خط تولید مجزا از هم داشت که تولید آن سرآمد بود.
در گذشته و روزگاری که کارخانه قند شاهرود در اوج بود هم شکر تولید می کرد و هم خط تولید قند را داشت و بهترین محصولات را تولید می کرد. متاسفانه خط تولید قند که سال ها است به لحاظ مشکلات کم کم حذف کردند و امروز هم شرایط را به سمتی برده اند که اصلا کارخانه تعطیل شود و این به نظر بنده زنگ خطری برای مسئولان شهرستان شاهرود و فرمانداری است امروز باید مسئولان استانی و شهرستانی به این امر ورود کنند که چرا کارخانه ای با این قدمت، به چنین روزی بیافتد.
* یعنی بحث عدم عمل به تعهدات است؟
در کارخانه چند بحث وجود دارد یکی مدیران ناکارآمد، مدیران غیربومی و فقدان درک از شرایط و همچنین سوء مدیریتی که نگذاشته کارخانه به تعهدات خودش عمل کند و به موقع پول کشاورزان را طی دو الی سه سال اخیر پرداخت کنند و به خصوص امسال که تا چندی قبل ۱۲ میلیارد تومان دیگر به کشاورزان بدهکار بودند لذا کشاورزان سرخورده و ناراحت هستند.
اینکه امروز چقدر پرداختی صورت گرفته و چقدر بدهکاری وجود دارد را نمی دانیم اما تا یک ماه قبل ۱۲ میلیارد تومان دیگر بدهکاری داشتند و کشاورزان مدام به خانه کشاورز مراجعه می کردند و هر کدام ۲۰۰ میلیون تومان، ۵۰۰ میلیون تومان و ... طلبکار بودند سال های قبل عمدتاً تا شب عید پول کشاورزان تصفیه می شد اما امسال تا پایان بهار هم همچنان بدهکار بودند.
* راهکار چیست؟
راهکاری که وجود دارد این است که اولاً مدیرعامل توانمند بومی در این شرکت به کارگیری شود تا دلسوز این شهر باشد و قدر داشته های شهرستان های شاهرود و میامی را بداند بیش از ۱۳۰ الی ۱۴۰ هزار تن زمانی در میامی چغندر تولید می شد اما امروز قرارداد ها هفت هزار تن است که نمی صرفد حتی کارخانه استارت بزند زیرا کشاورزان ناامید شده اند و متاسفانه با این برخورد هایی که با آنها شده و با قیمت پائینی که دولت مصوب کرده، رغبتی به کشت ندارند.
* قیمت ها امروز چقدر است؟
تفاله چغندر هفت هزار تومان فروخته می شود اما خود چغندر از کشاورزان یک هزار و ۷۰۰ الی دو هزار و ۲۰۰ تومان خریداری می شود که اصلا کشاورزان رغبتی به تولید ندارند امسال کشاورزان بسیاری به سمت صیفی جات و پیاز و جالیز و ... رفته اند در صورتی که روزگاری تمام زمین ها چغندرکاری بود که محصول استراتژیک کشور محسوب می شود. چغندر بسیار محصول مهمی است دولت باید آن را بخرد چرا که محصول استراتژیک به شمار می آید چغندر همچنین مواد اولیه ده ها محصول است. کشورمان امروز بیش از هر زمان به شکر نیاز دارد.
کارخانه انتظار داشته که چغندرکاران محصول بکارند و کشاورزان هم توقع داشته اند که محصولات شان خریداری شود
ما در شهرستان های شاهرود و میامی کشاورزانی داریم که برای کشت چغندر سرمایه گذاری کرده اند. اینکه عنوان می شود از غرب کشور هم می توان چغندر را تامین کرد، به نظر نمی رسد گزاره درستی باشد و بتوان بر روی آن به عنوان محصول پایدار حساب باز کرد. ما باید کشاورز خودمان را حمایت کنیم. چغندرکاری در زمره کشت های پایداری بوده که شش دهه قبل کارخانه ها به امید آن برپا شده اند.
* در صورت تعطیلی کارخانه چه اتفاقاتی رخ می دهد؟
در واقع ارتباط بین کارخانه قند شاهرود و کشاورزان شاهرود و میامی دو طرفه بوده است سال ها و دهه ها این ارتباط وجود داشته که کارخانه انتظار داشته که چغندرکاران محصول بکارند و کشاورزان هم توقع داشته اند که محصولات شان خریداری شود متاسفانه ناهماهنگی های مدیریتی کارخانه سبب شد تا خواسته های کشاورزان برآورده نشود و این زنگ خطری است که اگر کارخانه قند تعطیل شود، صدها نفر بیکار خواهند شد.
درست است که کارخانه قند فصلی است اما سال هایی داشتیم که ۱۱ ماه در سال این کارخانه کار و تولید کرده است لذا این یک امید برای اشتغال در شهرستان های شاهرود و میامی محسوب می شود اما به گونه ای برخورد شده که دیگر کسی رغبت ندارد اصلا چغندر بکارد از مسئولان عاجزانه می خواهیم به داد کارخانه قند برسد متولیان شهرستان های شاهرود و میامی به این موضوع ورود کنند.
نظر شما