بازار؛ گروه استانها: تغییر حکومت در افغانستان سبب شد تا مدت‌ها بسیاری از کالاهای ایران در گمرکات افغانستان سرگردان شوند لذا تا قبل از ورود طالبان صادرات کالاهای ایران به افغانستان افزایش داشت اما با به قدرت رسیدن طالبان برای مدت‌ها صادرات کالا از ایران و به‌ویژه استان خراسان رضوی به‌عنوان یکی از استان‌های هم‌مرز با افغانستان به‌شدت مختل شد.
از طرف دیگر عدم ثبات در قیمت کالاهای ایران به دلیل نرخ نوسان ارز موجب شد تا تجار ایرانی نتوانند برنامه‌ریزی دقیقی برای صادرات داشته باشند و این امر سبب ایجاد چالش و کاهش صادرات شد.
به گزارش خبرنگار بازار ؛ افغانستان بازار بسیار خوبی برای ایران است اما تعهدات ارزی هم چون مانعی بزرگ در حال ضربه زدن به تجارت با این کشور است.
در این راستا اغلب صادرکنندگان خراسان رضوی به‌ویژه بازرگانانی که مقصد کالاهای آن‌ها کشور افغانستان است درخواست بازنگری در سیاست‌های رفع تعهدات ارزی حاصل از صادرات را از سوی بانک مرکزی دارند.
تاجران خراسانی ابراز می‌کنند: معاملات ما در بحث صادرات با تجار و بازرگانان کشورهای همسایه ازجمله افغانستان برحسب ریال است، اما تولیدکنندگان ایرانی بعد از انجام این معاملات با تجار مربوطه از سوی بانک مرکزی بدهکار دلاری محسوب می‌شوند لذا این مسائل باید از سوی بانک مرکزی حل شود.
حساب افغانستان را باید جدا کرد
در این رابطه رئیس اداره بازرگانی خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز در گفت‌وگو با بازار معتقد است که باید برای حفظ بازارهای افغانستان فضای تجارت با این کشور را جدا از سایر کشورها دانست.
محمدعلی فخریان با اشاره به این موضوع که فضای تجارت خراسان رضوی با افغانستان متفاوت با تمام کشورهای هدف صادراتی استان است اذعان می‌کند: از همین رو پیشنهاد می‌شود بسته صادرات به افغانستان جدا تعریف شود تا بازار این کشور را از دست ندهیم.
وی بابیان اینکه فاصله بین ارز نیمایی و ارز برای صادرات صنایع به یکی از دغدغه‌های جدی تجار تبدیل‌شده است معتقد است: هم‌اینک صادرات به افغانستان یکی از بزرگ‌ترین مشکلات استان است.
فخریان با اشاره به اینکه پیش‌ازاین مشوق‌هایی در تعهدات ارزی وجود داشت و شخصی که صادرات کالا انجام داده بود می‌توانست اقلام موردنیاز کشور را وارد کند ادامه می‌دهد: به نظر می‌رسد که این مشوق‌ها باید دوباره احیا شود تا بتوان ایفای تعهدات ارزی را انجام داد.
وی با اشاره به این موضوع که خدمات فنی و مهندسی، خدمات کارگری و پزشکی بسیاری توسط ایرانی‌ها در افغانستان ارائه می‌شود افزود: الزام بازگشت ارز از افغانستان مشکلاتی را به همراه داشته و خروج ارز را هم در پی خواهد داشت لذا باید ارز حاصل از صادرات به افغانستان به‌صورت ریالی محاسبه شود.
معاون سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی اذعان می‌کند: استقرار نماینده تام‌الاختیار و مطلع بانک مرکزی در این استان که پاسخگوی نیاز صادرکنندگان باشد، همواره یکی از مطالبات جدی خراسان رضوی بوده تا صادرکنندگان مجبور نشوند برای کوچک‌ترین موردی به تهران سفر کنند.
تمایل تجار برای معامله با ریال
رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی خراسان رضوی نیز بیان می‌کند: ما حدود سه میلیون نفر افغانستانی در ایران داریم که بیش از ۵۰ درصد آن‌ها خانواده‌هایشان در کشورشان هستند در کشور ما کار می‌کنند و ریال را به دست می‌آورند و ریال را به افغانستان می‌فرستند .
رئیس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی خراسان رضوی : تجار افغانستانی عمدتا در مشهد و ایران زندگی می کنند و همه از کارت‌بانکی ایرانی برخوردار بوده و ریال پرداخت می‌کنند، آن وقت چرا باید تاجر ایرانی تعهد ارزی در ازای صادرات به افغانستان را به‌صورت دلار به کشور پرداخت کند!
محمدحسین روشنک با اشاره به این که در هرات پول دوم که بیش از پول اول فعال است ریال ایرانی است به بازار می گوید: ما نمی‌دانیم که چرا دولت این را درک نمی کند و وقتی می‌گوییم ما از صرافی ریال می‌گیریم دولت متوجه موضوع نیست!
این فعال اقتصادی ادامه می‌دهد: درواقع دولت دنبال تفاوت نرخ ارز است نه تفاوت ارز زیرا خودش می‌داند تفاوت نرخ ارز و ریال به نفع چه کسی است این را ماهم نمی‌دانیم .دولت باید اعلام کند هرکسی صادرات انجام می‌دهد باید پولش را برگرداند و به هر قیمتی که بازار دارد بفروشد.
وی یادآور می‌شود: صادرات به افغانستان ریالی انجام می‌شود و امکان بازگشت ارز حاصل از صادرات به افغانستان به صورت دلار به کشور نیست، تجار افغانستانی عمدتا در مشهد و ایران زندگی می کنند و همه از کارت‌بانکی ایرانی برخوردار بوده و ریال پرداخت می‌کنند، آن وقت چرا باید تاجر ایرانی تعهد ارزی در ازای صادرات به افغانستان را به‌صورت دلار به کشور پرداخت کند!
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار خراسان رضوی: یکی از مسائل مهم این استان در تجارت با افغانستان، ریالی کردن این تجارت در بخش های کوچک، متوسط و کالاهای غیرنفتی است لذا در این راستا طرح جدیدی با عنوان راه‌اندازی «ریال شو» با محوریت افغانستان برای رسمی شدن صادرات و مبادلات تجاری با آن کشور تدوین‌شده است
روشنک ادامه می‌دهد: بیشتر بازرگانان افغانستان علاقه‌مند به استفاده از ریال در خریدها و نقل و انتقالات خود با ایران هستند اما مقررات اخیر بانک مرکزی مبنی بر بازگشت ارز حاصل از صادرات موجب شده تا این روند متوقف‌شده و به‌نوعی دلار جایگزین آن شود که تعدادی صرافی نیز برای این کار تعیین کرده‌اند.
ریالی کردن تجارت در دستور کار دولت
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار خراسان رضوی در پاسخ به خواسته تجار خراسانی مبنی بر ریالی کردن تجارت به بازار می‌گوید: یکی از مسائل مهم این استان در تجارت با افغانستان، ریالی کردن این تجارت در بخش های کوچک، متوسط و کالاهای غیرنفتی است لذا در این راستا طرح جدیدی با عنوان راه‌اندازی «ریال شو» با محوریت افغانستان برای رسمی شدن صادرات و مبادلات تجاری با آن کشور تدوین‌شده است که اجرایی شدن آن مساله ای تحت عنوان صادرات رسمی و صادرات غیررسمی را به وجود نخواهد آورد
چمندی اذعان کرد: اخیرا هم رئیس کل بانک مرکزی اعلام کرده که راه‌اندازی «ریال شو» را در افغانستان پیگیری می‌کند.
به گفته وی، وزیر اقتصاد نیز موافقت اولیه خود را با طرح مزبور اعلام کرده است اما عملیاتی کردن آن چند ماه زمان می‌برد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار خراسان رضوی اذعان می‌کند: علت بوجود آمدن پدیده‌ای تحت عنوان صادرات غیررسمی آن است که تولیدکننده کوچک و متوسط با جابجایی پول یا خرید ارز برای رفع تعهد ارزی از بازار دچار ضرر می‌شوند و سود حاصل از صادرات کالایی کاهش می‌یابد و برای او توجیه اقتصادی ندارد که به بازار صادراتی افغانستان فکر کند لذا کالا به صورت غیررسمی از کشور به سمت افغانستان خارج می‌شود.
تقویت ترانزیت
چمندی همچنین از تقویت ترانزیت و صادرات کالا در مرزهای دوغارون، سرخس و لطف‌آباد خراسان رضوی خبر داد و گفت: پارسال به دلیل تغییر و تحولات سیاسی در افغانستان، تجارت استان با آن کشور دچار مشکل شد و صادرات کالا از استان در ۶ ماهه نخست سال گذشته منفی ۴۰ تا ۵۰ درصد بود اما در ۶ ماهه دوم این میزان به مثبت یک درصد و به عدد ۱.۴ میلیارد دلار رسید.
وی خاطرنشان کرد: سال گذشته بازارچه باجگیران بعد از ۳۶ ماه تعطیلی فعال شد و روند رو به رشدی را طی کرده است، به‌طوری‌که صادرات کالا از این استان که در آبان ماه سال گذشته ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار بود در سه‌ماهه ابتدای امسال به یک‌میلیون و ۸۰۰ هزار دلار رسید.
معاون استاندار خراسان رضوی گفت: هم‌اکنون شاهد حضور اتباع ترکمنستانی در باجگیران و بازگشت مردم به این شهر هستیم، رونق به این منطقه بازگشته و این از ثمرات سفر رئیس جمهوری به کشورهای همسایه و توسعه مراودات با آن کشورها است. خراسان رضوی همچنین استان معین در ارتباط با کشورهای آسیای میانه در تجارت تعیین‌شده است.
طرح جامع پایانه مرزی دوغارون در آستانه بهره‌برداری
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری خراسان رضوی همچنین در خصوص تکمیل زیرساخت‌های استان برای تسهیل تجارت اذعان کرد: به منظور راه‌اندازی راه‌آهن خواف - هرات، حدود یک ماه قبل نخستین قطار باری آن با ۵۰۰ بار به حرکت درآمد و تا ایستگاه «روزنک» افغانستان پیش رفت، برای راه‌اندازی آن کنسرسیومی در استان تشکیل و از ظرفیت شرکتهای ملی در این زمینه بهره گرفته شد.
چمندی اظهار داشت: توافق اولیه این بود که برای ارزانتر کردن حمل ریلی از خواف به هرات، قطار باری در مسیر برگشت، سنگهای تراورتن یا مواد اولیه ای که در داخل کشور نیاز است را حمل کند تا از این طریق بتوان مسیر ریلی مزبور را رونق داد.
وی بیان کرد: عملیات اجرایی طرح جامع پایانه مرزی دوغارون پس از سالها از تصویب آن در دهه فجر سال گذشته آغاز و تامین اعتبار شد که با پیگیری‌های انجام‌گرفته تا دهه فجر سال آینده به بهره‌برداری خواهد رسید، بازارچه دوغارون نیز که بعد از حدود ۲۰ سال از زیرساخت‌های مناسب برخوردار نبود، از یک سری امکانات رفاهی بهره‌مند شد که تجهیزات آن تا دهه فجر امسال تکمیل می‌شود، امیدواریم دیپلماسی منطقه‌ای ما با کشور افغانستان به نتیجه رسیده و صادرات کالا و تجارت استان با آن کشور به رشد خوبی برسد.
چمندی به ظرفیت‌های منحصربه‌فرد صنعت ماشین‌سازی در استان اشاره و بیان کرد: یکی از برنامه‌های مشترک استان با تشکل‌های بخش خصوصی، پیش رفتن از کارخانه‌داری به سمت صنعتی شدن است که در این میان توجه به صنعت ماشین‌سازی محور قرارگرفته و از مواردی است که به انقلاب صنعتی در ایران کمک می‌کند، این موضوع از طریق تفاهم‌نامه‌ای بین خانه صنعت، دانشگاه فردوسی و صنایع دیگر در استان دنبال می‌شود.
نظر شما