بازار؛ گروه استان ها: گلستان به رغم برخورداری از ظرفیتی مانند مجاورت با کشورهای همسایه و خاک حاصلخیز برای کشاورزی از شرایط اقتصادی خوبی برخوردار نیست شاید یکی از دلایل آن در بخش کشاورزی تامین محصولات استراتژیک کشور است که به واسطه اهمیت آن در حیات مردم، تحت قیمتگذاری دستوری قرار دارد.
در بخش شرایط جغرافیایی منطقه هم به واسطه نبود زیرساخت‌ها، گلستان مهجور مانده و امکان بهره‌برداری بهینه از چنین شرایط استثنایی را ندارد. با وجود علاقمندی سرمایه گذاران داخلی و خارجی برای ورود به تبادلات تجاری بین دو کشور، نبود امکانات این مهم را میسر نمی‌کند. به این ترتیب همه موارد دست به دست هم داده تا سرانه درآمد مردم استان نصف میانگین کشوری باشد اما چندی است امید مردم گلستان به رونق منطقه آزاد اینچه برون است. چراکه به باور مدیران استانی، توسعه این منطقه تحول اقتصادی برای مردم استان خواهد داشت با اینحال این موضوع هم در کش و قوس فرایندهای اداری مانده و هنوز هیات مدیره این منطقه به صورت رسمی کارش را آغاز نکرده است.
یکی دیگر از دلایل عقب ماندگی استان در بحث، اقتصاد عدم همراهی بانک های خصوصی در حفظ سرمایه در گلستان است. «روح الله صلبی» مدیرکل امور اقتصادی و دارایی گلستان در این رابطه می گوید: یکی از مشکلات اساسی در حوزه منابع اقتصادی استان، بانک های خصوصی هستند که علی رغم بخشنامه بانک مرکزی مبنی بر مصرف و سرمایه گذاری ۵۰ درصد منابع دریافتی توسط بانک های خصوصی در همان استان که یکی از این بخشنامه ها است اما عملا این اتفاق رقم نمی خورد.در ادامه مشروح گفتگو با این مسئول استانی را در زیر می خوانید.
* درباره طرح مولد سازی و مزایای آن توضیح دهید؟
یکی از نقش های وزارت اقتصاد وصول مالیات است و نقش اصلی آن در حوزه سرمایه گذاری و نظارت بر اموال و وجوهی است که دولت ابلاغ می کند. مولد سازی اموال و دارایی های دولت جزء وظیفه وزارت اقتصاد و دارایی است. در نگاه عام دیدگاه ها به گونه ای است که طرح مولد سازی صرف فروش اموال است که اینگونه نیست بلکه فروش یکی از راه های مولد سازی است که در کنار آن بسیاری از املاک هم تغییر کاربری می دهند.
با ورود تجار به گلستان شاهد عمران و آبادانی در استان خواهیم بود و گره بسیاری از مشکلات حوزه اشتغال باز می شود
به عنوان مثال؛ برای لایروبی خلیج گرگان به مولد سازی نیاز است زیرا بسیاری از پیمانکاران بعد از سال ها کار، نمی توانند مطالبه خود را از دولت دریافت کنند و دولت می تواند با تهاتر ملک این مطالبه را تسویه کند. ۱۱۵ ملک در گلستان به سازمان خصوصی سازی اعلام شده که مازاد بودن ۷۶ ملک برای این سازمان محرز است با اینحال برخی مدیران در برابر مولدسازی مقاومت کرده و تصور می‌کنند این اقدام به منزله عملکرد منفی برای آنان است.
* چه اقداماتی در حوزه سرمایه‌گذاری خارجی در گلستان انجام شده است؟
معاونت اقتصادی اقتصاد و دارایی شامل گروه پولی، مالی، اقتصادی و سرمایه گذاری خارجی است. برابر ماده پنج قانون تاسیس وزارت اقتصاد و دارایی متولی مجوز سرمایه گذاری خارجی در کشور، وزارت اقتصاد و دارایی است و این مسئولیت در استان ها به گروه سرمایه گذاری خارجی ادارات کل سپرده شده است. در سال گذشته ۶.۶۵ میلیون دلار مجوز سرمایه گذاری خارجی در حوزه های ساختمان، حمل و نقل، آبزی پروری و کابل و برق در استان جلب و جذب شد که نسبت به گذشته عملکرد مطلوبی محسوب می شود.
دبیر خانه تبصره ۱۸ در اقتصاد و دارایی استان که باهدف افزایش بهره وری و اشتغال ایجاد شده در سال گذشته اعتباری بالغ بر یک هزار و ۳۰۳ میلیارد تومان را در این راستا جذب استان کرد. در بخش سرمایه گذاری خارجی باید داشته های استان بررسی شود؛ نخستین موضوعی که ما به سرمایه گذار پیشنهاد می کنیم ورود به شهرک های صنعتی است زیرا مجوزهای آن در گذشته اخذ شده است که متاسفانه اکنون تنها شهرک صنعتی خالی استان منطقه ویژه اترک است که هیچکدام از زیرساخت های آب، برق و گاز را ندارد که ایجاد آن هم مستلزم هزینه زیادی است.
* مشکل اساسی در حوزه منابع اقتصادی گلستان چیست؟
منابع اقتصادی، بیشتر در حوزه بانک ها است؛ برای بانک های دولتی ابزار لازم برای رصد و پیگیری وجود دارد اما مشکل اساسی در این حوزه بانک های خصوصی هستند زیرا نظارت بر بانک های خصوصی بر عهده بانک مرکزی است. هرچند که فردی به عنوان ناظر پولی و مالی برابر شرح وظایف اعلامی بانک مرکزی در سه استان مازندران، گیلان و گلستان مستقر بوده اما درخواست ما از بانک مرکزی این است که برای استان گلستان یک ناظر پولی مجزا تعیین شود تا بخش نامه های بانک مرکزی را پیگیری و اجرا کند.
یکی از زیرساخت‌های مورد نیاز منطقه تامین آب است
به عنوان مثال منابع بانکی گلستان در سال گذشته حدود ۵۲ هزار میلیارد تومان بوده که مطابق بخش نامه ها مصرف و سرمایه گذاری ۵۰ درصد منابع دریافتی توسط بانک های خصوصی در همان استان باید هزینه شود اما عملا این اتفاق می افتد.
* پایانه اینچه برون یکی از فرصت‌های توسعه اقتصاد گلستان است، سرمایه گذاری در این بخش چگونه امکانپذیر است؟
با راه اندازی کوریدور شمال به جنوب، بازه زمانی ارسال محصولات از روسیه به هند پنج روز کاهش و میزان تناژ قابل حمل هم تا سه برابر افزایش پیدا می کند و از آنجاییکه راه آهن در حوزه منطقه آزاد واقع شده و برابر ماده ۶۵ قانون الحاق ۲، مالکیت کلیه اراضی این ناحیه به منطقه آزاد واگذار می شود. توافقی برای خارج شدن راه آهن از این منطقه انجام شد که مدیریت آن به عهده منطقه آزاد خواهد بود که با آغاز به کار رسمی هیئت مدیره منطقه آزاد امیدواریم اتفاقات خوب برای مردم هم قابل لمس باشد.
* کمبودها و ظرفیت‌های موجود در منطقه آزاد اینچه برون چیست؟
یکی از مناطقی که مصوبه و مجوز دارد منطقه آزاد اینچه برون و یکی از نقاط استراتژیک استان است زیرا در بسیاری از استان ها مرز وجود ندارد اما این منطقه ضمن اینکه با کشورهای خارجی هم مرز است، از مزیت پیشینه تاریخی و خانوادگی بین قوم ترکمن در ایران و ترکمنستان برخوردار است.
برای جذب سرمایه گذار باید مشوق هایی از جمله معافیت مالیاتی ۲۰ تا ۳۰ ساله برای سرمایه گذار در نظر گرفت. در کنار این موارد نرخ زمین، مدیریت واحد منطقه آزاد اینچه برون با هدف عدم سردرگمی سرمایه گذاران هم از دیگر مزیت های این منطقه است.
یکی از زیرساخت‌های مورد نیاز منطقه تامین آب است که باید از محل شیرین سازی آب دریا و بهره گیری از پساب بهره برد و در کنار این دو راه حل به دنبال مجاب کردن دولت برای در نظر گرفتن اعتبار برای این منطقه هستیم. همچنین استاندار گلستان پیگیر تامین برق از منطقه مازندران یا از نیروگاه سیکل ترکیبی علی آباد برای این منطقه است.
* سرمایه‌گذاری برای راه اندازی خط هوایی در گلستان و افزایش بودجه تملک و دارایی چگونه امکانپذیر است؟
با ورود تجار به گلستان شاهد عمران و آبادانی در استان خواهیم بود و گره بسیاری از مشکلات حوزه اشتغال باز می شود. خطوط هوایی یکی از ضرورت هایی است که در استان گلستان احساس می شود. اعلام آمادگی سرمایه گذار در این حوزه و استفاده از ظرفیت مردم دو راهی است که می تواند این امکان را فراهم کند طی انجام مذاکرات با مسئولان فرودگاه مقرر شد برای راه اندازی خطوط هوایی، یک شرکت سرمایه گذاری استانی شکل بگیرد که سهامداران آن کارکنان دستگاه های اجرایی و نهادهای غیر دولتی باشند.
تامین انرژی یکی از دغدغه‌های شهرک‌های صنعتی گلستان است
در این طرح شرکت های تعاونی سه قوه مجریه، مقننه و قضاییه عضو شرکت سرمایه‌گذاری استان خواهند شد. به طور مثال اگر ۵۰ هزار نفر عضو این تعاونی ها باشند و برای هر نفر ۱۰ میلیون تومان تسهیلات دریافت شود، با مبلغ حاصل می توان پروژه خطوط ایرلاین را انجام داد. از این رو در حال حاضر به دنبال فرایند اجرایی و تهیه و تدوین اساسنامه این شرکت هستیم.
برای شفافیت این شرکت به ارائه سهام در بورس اصرار داریم زیرا در این صورت نظارت ها بیشتر، دقیق تر و سختگیرانه تر خواهد بود و بدین ترتیب کارکنان دستگاه های اجرایی سهامدار این پروژه خواهند شد به واسطه این صندوق می توان پروژه های اقتصادی و مهم استان از جمله مشارکت در بازسازی منطقه آزاد با استفاده از ظرفیت مولد سازی را انجام داد. ضمن اینکه این طرح می تواند پایلوت کشور هم باشد.
* شرایط منابع درآمدی استان برای اجرای پروژه‌های عمرانی چگونه است؟
منابع درآمدی استان در سال ۱۴۰۰ بالغ بر دو هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان بوده که از این مبلغ دو هزار و ۴۵ میلیارد تومان آن درآمد مالیاتی بوده است. در سال ۱۴۰۲ مصارف استان چهار هزار و ۷۰ میلیارد تومان است که ۷۱ درصد این مبلغ مربوط به حوزه تملک دارایی سرمایه است که قطعا با این مبلغ نمی توان اقدامات بزرگ و ارزشمندی انجام داد. منابع استان در سال ۱۴۰۲ هم سه هزار ۷۰ میلیارد تومان است که ۹۶ درصد آن صرفا درآمد مالیاتی است.
به عنوان مثال؛ تامین انرژی یکی از دغدغه های شهرک های صنعتی استان است که ما پیشنهاد می کنیم برای حل این مشکل تولید ژنراتور در شهرک های صنعتی راه بیافتد که انجام این اقدام نیازمند ورود سرمایه گذار و یا دریافت تسهیلات تبصره ۱۸ است.
با توجه به اینکه عمده فعالیت مردم استان گلستان کشاورزی است و این شغل هم معاف از مالیات است. باید از محل ارزش افزوده فرمولی تعیین شود تا استان هایی مانند گلستان که وظیفه تامین امنیت غذایی را بر عهده دارند بیشتر دیده شوند زیرا با شرایط فعلی استان گلستان از ارزش افزوده محروم شده تا جایی‌که گاهی میزان ارزش افزوده یک منطقه در تهران که دولت به آنها پرداخت می کند از کل استان گلستان بیشتر است.
نظر شما