بازار؛ گروه آب و انرژی: «تحریم ها مشکلی برای اقتصاد ایران ایجاد نکرده است.» این جمله ای تکراری و پر بحثی است که در سال های گذشته به کرات از زبان مسئولین امروز شنیده شده است. حالا اینبار حسین علیمراد رییس کل امور بین الملل شرکت صنایع پتروشیمی است که مدعی است صنعت پتروشیمی تحریم ناپذیر بوده و از افزایش حضور ایران در بازارهای صادراتی خبر می دهد. او همچنین تاکید می کند که تحریم ها در ۶ سال گذشته هیچ طرح پتروشیمیایی را در ایران متوقف نکرده و تنها در برخی موارد سرعت پیشروی کار را تا حدودی کند کرده است. عیلمراد همچنین برخلاف نظر بسیاری از کارشناسان مدعی است که بعد از جنگ روسیه و اوکراین تعداد مشتریان ما افزایش هم نیافته و مسکو نتوانسته سهم ایران در بازار جهانی را به نام خود کند. حتی در برخی موارد کسانی که از روسیه کود اوره خریداری می کردند حالا به مشتریان ایران تبدیل شده اند. متن کامل گفتگوی بازار با حسین عیلمراد رییس کل امور بین الملل شرکت صنایع ملی پتروشیمی ایران را در ادامه می خوانید:
*بسیاری بر این باورند که تحریم ها در صنعت پتروشیمی سخت و ناممکن است. این ادعا تا چه اندازه درست است؟
هدف اصلی تحریم عدم پیشرفت و توسعه صنعت پتروشیمی بود. این عدم در اجرا نشدن طرح های زیر بنایی و توقف صادرات خلاصه می شود. البته شاید به واسطه تحریم ها سرعت اجرای طرح ها کند شده باشد، اما هیچگاه طرحی به این دلیل متوقف نشده است. در حوزه صادرات هم شاهد رشد صادرات بودیم. هم‌اکنون ظرفیت اسمی مجتمع‌های پتروشیمی در ایران حدود ۹۱ میلیون تن در سال است که از این مقدار به‌صورت واقعی ۶۵ میلیون تن آن تولید می‌شود.
*با این اوصاف مشکلی در صادرات محصولات پتروشیمی وجود ندارد؟
۷۰ درصد تولیدات پتروشیمی بدون هیچ مشکلی صادر شده است. البته ما همواره به دنبال این بودیم که کشورهای هدف و بازارهای صادراتی خود را افزایش دهیم تا اینگونه از شدت و اثر تحریم ها کم کنیم. اما به طور کلی می توان گفت که صنعت پتروشیمی به هیچ وجه قابلیت تحریم را نداریم.
ما دقیقا بر اساس قیمت های بین المللی و قیمت های روز در بازار جهانی محصولات خود را عرضه می کنیم و خبری از ارزان فروشی در پتروشیمی نیست. البته تحریم ها هزینه های انتقال ارز را برای ما افزایش داده و ریسک هایی را هم ایجاد کرده، اما مشکلی از جهت وصول درآمدهای ارزی خود نداریم
*اما بسیاری از فعالین صنایع پتروشیمی مدعی اند که در زمینه بازگشت ارز و دریافت وجوه حاصل از صادرات مشکلات متعددی وجود دارد؟
درست است تحریم ها مشکلاتی را در بازگشت و دریافت ارزهای صادراتی ایجاد کرده و روال آن را کند کرده است. حتی این مساله هزینه های ما را هم تا حدودی بیشتر کرده و ریسک های ما را افزایش داده است. باید تاکید کنم که در ۶ سال گذشته یعنی بعد از خروج آمریکا از برجام هیچ مشکلی از بابت صادرات و دریافت ارز حاصل از صادرات نداشتیم.
*هم اکنون اعلام می شود که ایران نفت خود را حدود ۳۰ درصد ارزان تر از قیمت های جهانی عرضه می کند. آیا در پتروشیمی هم شده که برای حضور در بازار جهانی در شرایط تحریمی ناچار به ارائه تخفیف و ارزان فروشی شوید؟
ما دقیقا بر اساس قیمت های بین المللی و قیمت های روز در بازار جهانی محصولات خود را عرضه می کنیم و خبری از ارزان فروشی در پتروشیمی نیست. تنها تفاوت ما با گذشته در این است که مشتریان ما حاضر به اعلام جزییات، مقدار و قیمت ها نیستند. ما هم این به این مساله احترام می گذاریم.
* صادرات محصولات پتروشیمی هم اکنون به کدام کشورها در حال انجام است؟
بدون اغراق می گویم که به بیشتر کشورهای اصلی که مصرف کننده محصولات پتروشیمی هستند، صادرات انجام می شود. اما با توجه راهبرد سیاسی کشور تمرکز ما روی مراودات با کشورهای همسایه و کشورهای هم سو با خودمان است.
*آیا به کشورهای اروپایی هم محصول صادر می کنید؟
به صورت مستقیم به اروپا صادرات نداریم اما به صورت غیر مستقیم هم به کشورهای این قاره هم محصولات پتروشیمی خود را ارسال می کنیم.
جنگ روسیه و اوکراین باعث شده که تعداد مشتریان بیشتری به ما مراجعه کنند. به عنوان مثال در ماه های گذشته مشتریانی داشتیم که پیش از این کود اوره خود را از روسیه تامین می کنند اما حالا ایران را برای واردات این محصول انتخاب کردند
* بعد از جنگ روسیه و اوکراین، مسکو ناچار به تغییر بازارهای صادراتی خود و حضور بیشتر در بازارهای شرقی شد، این تغییر رویه مسکو آیا موجب شده که ایران بازارهای صادراتی گذشته خود را از دست بدهد؟
بر عکس آنچه تصور می شود جنگ روسیه و اوکراین باعث شده که تعداد مشتریان بیشتری به ما رجوع کرده و تقاضای خرید برای ایران افزایش یافته است. به عنوان مثال در ماه های گذشته مشتریانی به ما مراجعه کردند که پیش از این کود اوره خود را از روسیه تامین می کنند اما حالا ایران را برای واردات این محصول انتخاب کرده اند.
جدای از این درست که بعد از جنگ و روسیه اوکراین هزینه های صادراتی را در کل دنیا افزایش یافته اما به موازات آن قیمت محصولات پتروشیمی هم بیشتر شده و درآمدهای ما افزایش یافته است.
*با توجه به مشکلاتی که در زمینه تامین خوراک وجود دارد، آیا ممکن است سهم ایران در بازارهای جهانی روند کاهشی به خود بگیرد؟
اولویت اول ما تامین خوراک صنایع پایین دست پتروشیمی است. روزانه معادل یک میلیون و ۱۰۰ هزار بشکه نفت‌خام خوراک در مجتمع‌های پتروشیمی ایران تبدیل به محصولات پتروشیمی می‌شود. بعد از آن طبق هدف گذاری صورت گرفته باید ۷۰ درصد حجم تولید پتروشیمی، صادرات اتفاق می افتد. البته به اعتقاد بنده باید در زمینه تولید و صادرات محصولات با ارزش افزوده بالایی اقتصادی تلاش بیشتری صورت گیرد و برنامه ریزی هایی هم در این خصوص صورت گرفته است. به عنوان مثال توان صنعت پتروشیمی در برخی حوزه ها، همچون تولید انواع کاتالیست های مهم پتروشیمی بسیار قابل توجه بوده و می توان با کمک شرکت های دانش بنیان، این قابلیت را به ارزش افزوده برای کشور و صنعت پتروشیمی تبدیل کرد. به همین دلیل در سال های آینده شاهد افزایش حضور محصولات پتروشیمی ایران در بازارهای جهانی خواهیم بود.
* صادرات کاتالیست به کدام کشورها صورت می گیرد؟
با کشورهایی که در زمینه تکنولوژی و تامین کاتالیست خواهان مراوده با ایران هستند، مذاکرتی صورت گرفته و اولین بسته آزمایشی خود برای انجام تولیدات را برای آنها ارسال کرده و اتفاقا مورد تاییدشان هم قرار گرفته است. الان هم قراردادهای تولید بیش از ۵۰ هزار تن در دستور کار ما قرار گرفته است. ضمن اینکه صادرات مستقیم کاتالیست به روسیه را هم داریم.
نظر شما