حمید رضا عدالت، بازار: هنر، صنعت مبلمان یکی از صنایع ارزشمند و حائز اهمیت کشور محسوب می شود چرا که حدود ۱۰ درصد از اشتغال کشور را بطور مستقیم و غیر مستقیم ایجاد کرده است و به میزان حدود هفت درصد در تولید ناخالص ملی موثر است. طبق گزارش رئیس اتحادیه تولید کنندگان و صادرکنندگان صنعت مبلمان این صنعت با گردش مالی بیش از هشت میلیارد دلار، پس از خودروسازی بیشترین گردش مالی در کشور را دارد.
حرکت چرخ صنعت مبلمان، فعالیت صنایع تکمیلی دیگر را موجب می شود که می تواند نیاز به واردات مواد اولیه را تعدیل کرده و از خروج ارز جلوگیری کند. برخی از صنایع مهم که با صنعت مبلمان در ارتباط هستند عبارت هستند از تبدیل اولیه چوب (چوب بری و چوب خشک کنی)، تبدیل ثانویه فرآورده های چوبی (MDF، تخته خرده چوب، تخته لایه و ...)، روکش و روکش کاری (انواع روکش طبیعی و مصنوعی و الصاق آنها بر روی سطح)، نساجی (انواع پارچه مبلی)، مکانیک و الکترونیک (ماشین آلات و تجهیزات تولید)، پلیمر (انواع اسفنج، فوم، مواد بسته بندی، یراق پلیمری و ...)، شیمیایی (انواع چسب و رنگ)، فلزی (انواع اتصالات و یراق آلات فلزی) و معدنی (شیشه و آینه)؛
تجهیزات تولید
در زمینه تجهیزات تولید، شاهد نیاز اساسی به نوسازی و بهره گیری از تکنولوژی های به روز در تولید مبلمان هستیم که تحقق سرمایه گذاری در این بخش، ارتقای چشمگیر کیفیت محصول و ظرفیت تولید را رقم خواهد زد. در این خصوص می توان به تجهیزات شکل دهی چوب و ماشین آلات اتصال زن مدرن در تولید کلاف مبل اشاره کرد. همچنین احداث خط رنگ اصولی موجب تحول اساسی در ظاهر و کیفیت محصولات تمام چوب و محصولات با روکش طبیعی چوب خواهد شد.
متاسفانه در حال حاضر به لحاظ سطح دانش فنّی، وضعیت مناسبی در صنایع مبلمان استان بخصوص در منطقه عطاآباد وجود ندارد. عدم شناخت کافی از مواد اولیه چوبی، خرید غیر اصولی، عدم رعایت مراحل فرآوری و آماده سازی ماده اولیه، عدم بهره مندی از طراحی فنّی و مهندسی محصول، عدم آگاهی از مراحل پرداخت و رنگ کاری چوب، عدم اطلاع از روشهای تشخیص و کنترل کیفیت مواد اولیه و .. همه از مواردی هستند که بطور گسترده وجود داشته و نیازمند ورود متخصصان به این حیطه هستند.
با وجود دانشگاه دولتی علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان با قدمتی بیش از ۶۰ سال در استان گلستان و ایجاد زیرساخت های آموزشی و تحقیقاتی ویژه در دانشکده مهندسی چوب و کاغذ این دانشگاه، پتانسیل انتقال و ارتقای دانش فنّی تولید مبلمان و مصنوعات چوبی از طریق ارتباط با صنعت و حضور اعضای هیئت علمی متخصص وجود دارد.
کمبود نیروی کار
کمبود نیروی انسانی ماهر و آموزش دیده یکی از معضلات موجود در استان بوده که به یکی از دغدغه های اصلی تولیدکنندگان پس از تامین مواد اولیه تبدیل شده است. بکارگیری نیروی انسانی متخصص و نیروی کار ماهر که در قالب قرارداد کاری مشخص با واحدهای تولید همکاری داشته باشند، یکی از نیازهای مبرم استان بخصوص در منطقه عطاآباد بوده و رفع آن مستلزم عارضه یابی با مطالعات گسترده میدانی است.
راه اندازی رشته مهندسی صنایع مبلمان در مقطع کارشناسی پیوسته از سال ۱۳۹۴ در دانشکده مهندسی چوب و کاغذ، امتیاز ویژه ای است که با توجه به وجود پتانسیل بالای تولید مبلمان در استان، موجب هم افزایی دانشگاه و صنعت می شود و نیاز به نیروی انسانی متخصص در این حیطه را برطرف می سازد. در ماه های اخیر، اتفاق بسیار ویژه ای در استان رقم خود و آن امکان اخذ دانشجو در مقطع کارشناسی بصورت بورسیه صنعت است که با حمایت و پیگیری بنیاد نخبگان استان گلستان شکل گرفت.
در این فرآیند در دفترچه انتخاب رشته برخی از رشته های دانشگاهی از جمله مهندسی صنایع مبلمان بر اساس نیاز واحدهای صنعتی، بخشی از ظرفیت به صورت بورسیه صنعت معرفی شده و دانشجویان پس از قبولی و ارزیابی صلاحیت در طی مدت تحصیل حقوق دریافت نموده و متعهد می شوند پس از فراغت از تحصیل و یا تحت شرایطی حین تحصیل در واحد صنعتی مربوط (اسپانسر) اشتغال یابند. در خصوص نیروی انسانی ماهر هم می توان وجود مراکز متعدد فنی و حرفه ای در استان را به فال نیک گرفت چراکه با ایجاد هماهنگی بین صنعت و این مراکز، نیروی ماهر در زمینه کلاف سازی، دوخت و رویه کوبی، رنگ کاری و ... بر اساس نیاز صنعت پرورش می یابد.
رعایت استانداردها
شناخت و رعایت استاندادهای کیفی مواد اولیه و محصول و در نهایت استانداردهای مدیریتی جهت تضمین کیفیت، نقش کلیدی در کیفی سازی تولید و برندینگ محصولات خواهد داشت که در شرایط فعلی با قیمت فزاینده مواد اولیه وارداتی مانند چوب راش، پارچه، رنگ ها و .... تاثیر معنی داری در کاهش هزینه ها و همزمان ارتقای کیفیت محصول می گذارد.
تداوم یک تولید، مستلزم وجود تقاضا برای محصول است. رضایت مشتری می تواند موجب حفظ و افزایش تقاضای آن محصول شود. یکی از مسائلی که در منطقه عطاآباد وجود دارد عدم تعهد تولید کننده و فروشنده مبلمان نسبت به خدمات پس از فروش است و همین مسئله موجب از بین رفتن حس اعتماد مشتری برای تبلیغ محصول و حتی انجام خریدهای بعدی است.
حضور یک اتحادیه ناظر بطور فعال جهت ایجاد حس اعتماد در مشتری می تواند تاثیر قابل ملاحظه ای در حفظ بازار داشته باشد. همچنین نظارت بر قیمت گذاری محصول و تاثیر پذیری قیمت از کیفیت مبلمان تولید شده نه تنها موجب حمایت از حقوق مصرف کننده می شود بلکه باعث ایجاد رقابت بین تولیدکنندگان در افزایش کیفیت محصول می شود.
*عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی چوب و کاغذ، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان و دبیر کمیته ملی متناظر مبلمان
نظر شما