بازار، اعظم محمودآبادی: سرانجام بعد از هفته ها کش و قوس و مناقشه بین دولت و مجلس در نهایت ۱۱ نفر از اعضای شورای قیمت گذاری بر سر قیمت خرید گندم به توافق رسیدند و قیمتی که ۱۳ هزار تومان اعلام شد و صدای اعتراض همه را بلند کرد را با ۲ هزار تومان بیشتر به ۱۵ هزار تومان رساندند. حال با توجه به قیمت گندم در کشورهای همسایه و البته قیمت خوراک دام که بیشتر از ۱۵ هزار تومان است باید دید مافیای گندم چه آشی برای کشاورزان و سفره مردم پخته اند.
قیمت کارشناسی
۱۷ اردیبهشت ماه جاری شورای قیمت‌گذاری مرکب از ۱۱ عضو شامل بخش خصوصی و تشکل‌های کشاورزی، کشاورزان خبره، نمایندگان وزارت اقتصاد و دارایی، سازمان برنامه و بودجه و وزارت جهاد کشاورزی، در نشستی قیمت خرید تضمینی گندم برای سال ۱۴۰۲ را تصویب و ابلاغ کرد.
بر این اساس، با تاکید بر مصوبه شماره ۰۲۰.۲۱۴۶۲ موضوع «بسته سیاست حمایت قیمتی و غیرقیمتی محصول گندم» مبنی بر قیمت تضمینی گندم به مبلغ ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان و یک هزار و ۵۰۰ تومان یارانه کاشت (تأمین بخشی از هزینه‌های کود و بذر) و به منظور ارتقا و افزایش انگیزه تولید در کشاورزان، رعایت قیمت نسبی محصولات اساسی کشاورزی و تعادل‌بخشی در الگوی تولید، جزء (۳) به ذیل بند (الف) «سیاست حمایت غیرقیمتی» مصوبه مذکور، مبلغ ۲ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم گندم تحویلی به عنوان «جایزه تحویل گندم» نیز پرداخت می‌شود. بر اساس مصوبه شورای قیمت‌گذاری، قیمت نهایی یک کیلوگرم گندم با احتساب شرایط فوق از ۱۳ هزار تومان به ۱۵ هزار تومان افزایش یافت و مصوب شد.
این درحالی است که جمع زیادی از کارشناسان حوزه کشاورزی معتقدند قیمت ۱۵ هزار تومان برای خرید تضمینی گندم، سرنوشت این محصول استراتژیک را به قهقرا خواهد برد و البته در تصمیمات کشاورزان برای سال زراعی آتی نیز تاثیر گذار خواهد بود.
قانون تضمین خرید محصولات کشاورزی در سال ۱۳۶۸ مصوب شد، این قانون به منظور حمایت از تولید محصولات اساسی کشاورزی و ایجاد تعادل در نظام تولید و البته جلوگیری از افزایش ضایعات محصولات کشاورزی تصویب شد که بر اساس این قانون دولت موظف است، ابتدای هر سال با اعلام حداقل قیمت خرید تضمینی نسبت به خرید محصولاتی از قبیل گندم، برنج، جو، ذرت و ... اقدام کند.
طی سال‌های اخیر تعیین قیمت خرید تضمینی گندم به کندی انجام شده است، البته بر این دیرکرد تعیین قیمت ها تورم نیز همچون گوژپشتی در هر ماه نمایان می شود تا جایی که با وجود تعیین قیمت گندم در ابتدای سال گذشته دوباره در شهریور ماه ۱۴۰۱ قیمت خرید گندم دو برابر شد. اما در سال جدید، نه تنها اعلام این قیمت به کندی انجام شد بلکه در چند هفته بر سر اصل قیمت بین مجلس و دولت مناقشه هایی بالا گرفت، که در نهایت آنچه انتخاب شد که نباید.
دیگر تولید گندم به صرفه نیست
یکی از گندم‌کاران شهرستان طبس درگفت و گو با خبرنگار بازار گفت: برداشت گندم با این قیمتی که اعلام کردند به هیچ عنوان صرفه اقتصادی ندارد. با توجه به تورم و البته تمام آنچه که حاشیه های تورم برای ما ایجاد کرده است به طور قطع زمانی که محصولی برای کشاورز صرفه اقتصادی نداشته باشد، از چرخه تولید خارج می شود.
هاشمی معتقد است این روند نباید برای گندم این چنین پیش می رفت، چرا که احتمال این وجود دارد به دلیل کاهش کشت گندم دولت مجبور به واردات بیشتر گندم شده و اقتصاد ایران با چالش های بیشتری مواجه خواهد شد.
او با اشاره به افزایش قیمت در آنچه به کشاورزی مربوط می شود، از کود و سم گرفته تا ادوات و ماشین آلات برداشت محصول، توضیح داد: قیمت کود از اول سال گذشته تاکنون چند مرتبه افزایش یافت، البته هیچ صدایی از اعتراضمان به جایی نرسید، انگار دولتی ها خودشان هم برای این افزایش چند باره بی میل نبوده اند، دلیلش هم جز این نیست که امروز دولت در کنار تولید کننده‌های کود و سم از سود حاصل از افزایش قیمت ها متنعم می شود.
این کشاورز ادامه داد: اما قیمت گندم افزایش نمی یابد، چرا که قدرت مافیا از قدرت دولت بیشتر است.
برداشت گندم با قیمتی که اعلام کردند به هیچ عنوان صرفه اقتصادی ندارد با توجه به تورم و البته تمام آنچه که حاشیه های تورم برای ما ایجاد کرده است به طور قطع زمانی که محصولی برای کشاورز صرفه اقتصادی نداشته باشد، از چرخه تولید خارج می شود
قیمت گندم کارشناسی نیست
یک گندم‌کار خوسفی نیز با اشاره به اینکه در چندین سال قبل افتخارمان این بود که کشور در تولید گندم خودکفا شده است، گفت: اگر به کارشناسی باشد، قیمت تمام شده یک کیلو گندم ۲۰ هزار تومان است، البته این مبلغ بدون احتساب سود کشاورز است. نمی دانم این کارشناسانی که مبلغ ۱۵ هزار تومان را در نظر گرفته اند از چه فرمولی برای محاسبات خود استفاده می کنند.
قاسمی با اشاره به قیمت خوراک دام افزود: سال گذشته در بیشتر استان هایی که گندم تولید شده بود، بسیاری از گندم‌کاران، به جای درو؛ زمین هایشان را به دامداران واگذار کردند، آنها گندم را به عنوان خوراک دام عرضه کردند، چون قیمت خوراک دام بیشتر از گندم بود. این چنین که معلوم است این روند تا جایی ادامه خواهد داشت که دیگر گندمی حتی برای خوراک دام ها نخواهد بود.
تورم خرگوشی تسویه لاک‌پشتی
کشاورز دیگری از بعد دیگری نیز ماجرای خرید تضمینی را مد نظر قرار داد و گفت: سال های قبل که هیچ مناقشه ای بر سر قیمت خرید گندم نبود، دولت قیمت را تعیین می کرد و ما هم گندمی را که با خون دل در این خشکسالی تولید کرده بودیم به دولت تحویل می دادیم، اما پولمان را این قدر با تاخیر پرداخت می کرد که در مقابل جهش خرگوشی تورم، پرداخت لاک‌پشتی نه تنها دردی را دوا نمی کرد بدتر روح و روانمان را درگیر می کرد.
اکبری معتقد است اگر با این قیمت گندم را تحویل بدهند به این زودی از پول و تسویه حساب خبری نخواهد بود. جالب است که دولت پول ندارد گندم را از این بیشتر بخرد اما بعد از مدتی شاهد خواهید بود که هر کیلو گندم را به قیمت یک دلار و ۲۰ سنت وارد خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه امروز یک کیلو کود اوره حدود ۱۵ هزار تومان است، ادامه داد: گاهی در مقابل تصمیمات دولت برای بخش تولید جز سکوتی همراه با افسوس چیزی برای گفتن نداریم.
امیدی به آینده کشاورزی نداریم
رئیس اتاق اصناف کشاورزی و منابع طبیعی شهرستان طبس در گفت و گو با خبرنگار بازار گفت: ادامه کشاورزی به خصوص تولید گندم بسیار سخت خواهد بود، بنده و همکارانم در اتاق های اصناف دیگر استان ها بارها شرایط را برای مسئولان تشریح کرده‌ایم اما گوشی برای شنیدن دغدغه های کشاورزان وجود ندارد، آنهایی هم که «چشم» می‌گویند فقط خواسته اند ما را از سرشان باز کنند.
مسعود رضا بندگی معتقد است این قیمت گذاری به طور قطع به قاچاق گندم می انجامد. چرا که امروز در بندرگاه‌ها دلالان کشتی‌ها را با گندم هر کیلو ۲۰ هزار تومان پر می‌کنند و آن طرف مرز به قیمت هر کیلو ۳۰ هزار تومان می‌فروشند. چه کسبی از این سودآورتر؟ نه بابت آنچه خریده اند مالیاتی می دهند نه بابت آنچه فروخته اند. هم کشاورز از همه جا مانده راضی است، هم دلال از خدا مانده. فقط این وسط مردم اند که سرشان بی کلاه می ماند.
وی با اشاره به اینکه سال جدید با نام مهار تورم و رشد تولید نامگذاری شده است، افزود: هزینه های کاشت، داشت و برداشت افزایش زیادی داشته است بنابراین انتظار داشتیم شورای قیمت گذاری محصولات کشاورزی قیمت واقعی خرید گندم را اعلام کند اما این طور که معلوم است قدرت مافیا در این کشور حرف اول را می زند.
بندگی متذکر شد: مدتی قبل درباره قیمت مرغ و آشفته بازاری که در این زمینه به راه خواهد افتاد هشدار دادم امروز هم اعلام می کنم با این قیمتی که اعلام شده دولت مجبور به واردات گندم با قیمت بالاتر از این قیمتی که گندم داخلی را خریده خواهد شد. چرا که میزان خرید با عدم استقبال کشاورزان از عرضه گندم به سیلوها کاهش پیدا می کند و از سوی دیگر با کاهش تولید گندم در سال آینده راهی برای دولت جز واردات گندم باقی نمی ماند.
وی با بیان اینکه با افزایش هزینه‌های تولید و افزایش نرخ جهانی گندم چاره‌ای جز اصلاح قیمت این محصول نداریم، بیان کرد: سطح زیرکشت گندم آبی در استان ۱۷ هزار و ۶۹۵ هکتار است که سال گذشته برداشت ۴۷ هزار تن ثبت شده است. برداشت گندم در استان از منطقه نهبندان آغاز می‌شود و بیشترین سطح زیرکشت این محصول متعلق به شهرستان قاین با ۳ هزار و ۲۳۵ هکتار است. سال آینده سطح زیرکشت گندم نتیجه این تصمیمات و قیمت گذاری ها را مشخص خواهد کرد.
رمز قیمت گذاری
وی با اشاره به اینکه ایران با توجه به شرایط اقلیمی به مناطق مختلفی تقسیم می‌شود، به طوری که در غرب کشور و شمال کشور با بیش از ۷۰۰ میلیمتر بارندگی اراضی با آب‌های سطحی و جریانات اقلیمی آبیاری می‌شود، اما شرق کشور از عمق ۲۵۰ متری آب استحصال شده و بنابراین هزینه تمام شده تولید گندم از جمله هزینه برق، آب، بازسازی و نوسازی بیش از غرب کشور است؛ بنابراین اگر بخواهیم حرف از کارشناس و کارشناسی بزنیم باید تعیین نرخ خرید تضمینی به استانداران واگذار و استانداران با تشکیل کارگروه‌هایی، بر اساس هزینه تمام شده این نرخ را تعیین می کردند. متاسفانه سخت است فهماندن نکته ای به کسی که منافعش در نفهمیدن است.
و این داستان دلال و مافیا و روایت‌های درد و درمان همچنان بر تن نحیف تولید در بخش کشاورزی چنگ می اندازد و در حالی که نوش‌دارویش پیداست، اما رغبتی برای استفاده از آن برای درمان زخم‌های کشاورزان نیست.
نظر شما