طمع کسب کرسی مدیریت شرکت‌های بزرگ دولتی با خرید سهام

شهریار خدیو فرد؛ بازار: بیش از یک هفته از زمان آزاد سازی سهام عدالت می گذرد و اگرچه همچنان ابهاماتی در زمینه ارزش سهام و روش های آزادسازی آن وجود دارد اما به اعتقاد کارشناسان عرضه این سهام علاوه بر اینکه یکی از مهمترین سیاست های دولت در کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی به شمار می رود به واسطه تزریق منابع مالی جدیدی و افزایش دارایی های سهامداران کنونی در رشد تقاضای اقتصاد کشور موثر خواهد بود. البته در کنار این تاثیرات مثبت به عقیده تحلیلگران تزریق حجم بالایی از سهام در کوتاه مدت عملا به اخلال در بازار منجر شده و دولت باید از ابزارهای مالی و کنترلی نیز در عرضه سهام عدالت استفاده کند. ضمن آنکه ارزش بالای این سهام و همچنین عدم آگاهی بخش قابل توجهی از دارندگان باعث خواهد شد تا افراد زیادی به طمع کسب کرسی مدیریت شرکت های بزرگ دولتی خیز برداشته و برنامه خود را بر خرید سهام از دارندگان آن متمرکز کند.

همایون دارابی کارشناس بورس در گفتگو با بازار در خصوص تاثیرات آزاد سازی سهام عدالت در بازار سرمایه اظهار داشت: پرتفوی سهام عدالت متشکل از سهام ۴۹ شرکت بزرگ دولتی است که از ارزش بالایی برخوردار است به گونه ای که برآوردها نشان می دهد ارزش سهام عدالت در زمان واگذاری حدود ۲۶.۶ هزار میلیارد تومان بوده که این میزان بر اساس محاسبات صورت گرفته در اواسط اردیبهشت ماه امسال به  به بیش از ۴۲۹.۸ هزار میلیارد تومان رسیده که رشد بیش از ۱۶ برابری را رقم زده است. در واقع سهامدارانی که سقف سهامشان یک میلیون تومان بوده هم اکنون ارزش آن حتی به بیش از ۱۷ میلیون تومان رسیده که مجموع آن برای خانوارها سرمایه نسبتا مناسبی را تشکیل می دهد.

وی در ادامه اصل واگذاری سهام عدالت را اقدامی موثر از سوی دولت وقت برشمرد و گفت: این واگذاری که بر اساس تحقق اصل ۴۴ قانون اساسی صورت گرفته فارغ از سیاست درستی که اتخاذ شده در طول این سال ها دچار کم کاری از سوی دولت های مختلف شده است به گونه ای که سهامداران این پرتفوی همواره در حاشیه قرار داشته و هیچ آگاهی و دخل و تصرفی در نحوه انتخاب مدیران و چگونگی مدیریت شرکت ها نداشته اند. بنابراین آنچه مسلم است نخستین پیامد آزاد سازی سهام عدالت شفاف سازی عملکرد و فعالیت ۴۹ شرکتی است که تاکنون ازسوی دولت مدیریت شده است.

نخستین پیامد آزاد سازی سهام عدالت شفاف سازی عملکرد و فعالیت ۴۹ شرکتی است که تاکنون ازسوی دولت مدیریت شده است

آثار آزادسازی سهام عدالت بر اقتصاد کشور 
این کارشناس بازار سرمایه به تاثیر مثبت آزاد سازی سهام عدالت بر شرایط اقتصادی اشاره کرد و گفت: باید توجه داشت که بازار سرمایه نقش واسط مالی برای هدایت نقدینگی به سمت سرمایه گذاری را برعهده دارد. بنابراین ورود سرمایه های جدید به این بازار در صورتیکه صرف تامین مالی بنگاه های اقتصادی شود قطعا تاثیر مثبتی بر حجم فعالیت های اقتصادی خواهد داشت ضمن آنکه با ورود سرمایه های جدید در صورت عدم عرضه اولیه و تغییر سهام شناور شرکت ها افزایش قیمت سهام ها نیز دور از انتظار نخواهد بود. البته باید توجه داشت در صورت عدم امکان شرکتها برای رشد قیمت سهام از این تزریق مالی بازدهی نامتناسب با میزان رشد سهام این روند به صورت معکوس عمل کرده و شاهد سقوط قیمت سهام خواهیم بود.

وی تاکید کرد : عرضه سهام ۴۹ شرکت از نقاط مثبت در توسعه و تعمیق بازار به شمار می رود و زمینه تغییر الگوی سرمایه گذاری را فراهم می آورد  و می تواند ضمن ارتقای نقش بازار سرمایه در در تامین منابع به افزایش عرضه اولیه و در نهایت گردش ثروت در جامعه منجر شود.

دارابی همچنین عرضه سهام عدالت را یکی از مهمترین سیاست های دولت در کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی دانست و گفت:متاسفانه اتکای بودجه ای دولت به منابع نفتی باعث شده تا در خلال چند دهه گذشته شاهد اخلال در مکانیسم قیمت گذاری و تخصیص منابع در حوزه های اقتصادی باشیم که این روند در زمان نوسانات قیمتی نفت به اوج خود رسیده است. حال با توجه به کاهش درآمدهای نفتی دولت با رویکرد علمی در اقتصاد سعی دارد تا بخشی از کسری بودجه ای خود را از طریق واگذاری دارایی های خود جبران کند که به نظر می رسد آزاد سازی سهام عدالت نیز در راستای این سیاست صورت گرفته است.

با ورود سرمایه های جدید در صورت عدم عرضه اولیه و تغییر سهام شناور شرکت ها افزایش قیمت سهام ها  دور از انتظار نخواهد بود. البته باید توجه داشت در صورت عدم امکان شرکتها برای رشد قیمت سهام از این تزریق مالی بازدهی نامتناسب با میزان رشد سهام این روند به صورت معکوس عمل کرده و شاهد سقوط قیمت سهام خواهیم بود

لزوم دقت در فرآیند آزادسازی سهام عدالت
این کارشناس بازار سرمایه در ادامه کنترل و نظارت در روند اجرای آزاد سازی و عرضه سهام عدالت را حائز اهمیت دانست و گفت: با توجه به ارزش بالای شرکت های موجود در پرتفوی سهام عدالت و همچنین ابهامی که همچنان در خصوص میزان فروش از سوی سهامداران وجود دارد احتمال دورخیز برخی از افراد برای تصاحب کرسی در مدیریت شرکت های بزرگ دولتی گریز ناپذیر خواهد بود بنابراین آنچه مسلم است دولت باید از ابزارهای مالی در کنترل میزان عرضه ها بهره گیری کند.

وی تاکید کرد : بهتر است دولت همگام با واگذاری این بخش از دارایی های خود از انتشار اوراق برای پشتوانه این دارایی نیز غافل نشود چرا که این اوراق با اختصاص درآمد ثابت می تواند بخشی از سرمایه گذاری های دارندگان سهام را به خود اختصاص داده و ریسک سرمایه گذاری سهامداران را به حداقل کاهش دهد. ضمن آنکه بانک مرکزی نیز بر پایه اوراق منتشر شده قادر به عملیاتی کردن سیاست‌های پولی خواهد بود.

توصیه به تازه واردان بورسی 
دارابی به سرمایه گذاران بورسی به ویژه تازه واردان توصیه کرد: در گام نخست با آگاهی از ماهیت ابزارهای مالی نسبت به سرمایه گذاری در بازار سرمایه اقدام کنند از سوی دیگر با توجه به تناظر ریسک و بازدهی مجذوب بازدهی های بالای برخی از سهم ها نشوند زیرا امکان از بین رفتن اصل دارایی در این نوع سهم ها به واسطه ریسک بالا وجود دارد.