تهمینه غمخوار؛ بازار: مدیرکل غرب آسیای سازمان توسعه تجارت به تازگی اعلام کرده که با احیای روابط سیاسی و دیپلماتیک دو کشور دستیابی به هدف یک میلیارد دلار در کوتاه مدت و ارتقای آن به ۲ میلیارد دلار در میان مدت بر اساس ظرفیتهای موجود و قبلی دو کشور که پیش از این شناسایی شده و همچنین برنامه‌ریزی مشترک و انجام اقداماتی مانند توسعه زیرساخت‌های تجاری، توسعه همکاری‌ها میان بخش‌های خصوصی دو کشور، همکاری‌های نمایشگاهی، مبادله هیأت‌های تجاری و…. امکانپذیر است.
وی گفته است که در سال‌های گذشته، سقف روابط تجاری با عربستان حدود ۸۰۰ میلیون دلار و در عمده این سال‌ها موازنه تجاری به نفع ایران بوده است؛ یعنی صادرات ایران نسبت به واردات از ارزش بالاتری برخوردار بوده است.
فرزاد پیلتن همچنین اضافه کرده که فرصت‌های همکاری بین دو کشور، برنامه‌های راهبردی اقتصادی یکدیگر مانند برنامه چشم‌انداز عربستان سعودی برای سال ۲۰۳۰ و یا برنامه در حال تدوین هفتم توسعه اقتصادی ایران است که فرصت‌هایی برای تأمین برخی نیازها و مشارکت در تحقق برخی اهداف منطقه‌ای و بین‌المللی این برنامه‌ها را برای یکدیگر فراهم می‌کنند.
در همین راستا، خبرنگار بازار گفتگویی را با دکتر «جعفرقناد باشی» سفیر اسبق ایران در لیبی و کارشناس ارشد مسائل افریقا و غرب آسیا در خصوص روابط تجاری ایران و عربستان پس زا توافق صورت گرفته انجام داده که در ادامه می خوانیم.
* پس از توافق اخیر میان ایران و عربستان، چه زمینه های برای صادرات و واردات دوجانبه در جهت توسعه سطح روابط تجاری وجود دارد؟ در حالی که ایران اعلام کرده امکان افزایش حجم تجاری در کوتاه مدت یک میلیارد دلار است و در میان مدت به ۲ میلیارد دلار خواهد رسید.
ایران قابلیت ها و ظرفیتهایی در عرصه های مختلف پیدا کرده، که واقعا می تواند پاسخگوی برخی از نیازهای وارداتی عربستان باشد. در واقع، سعودی ها با درآمدهای سرشار نفتی می توانند خریدار برخی از کالاهای ایرانی باشند. همچنین، عربستان دارای طرحهای عمرانی است که با توجه به ظزفیت بالای ایران، جمهوری اسلامی می تواند در این طرحها که مربوط به کارهای ساختمانی است، صادرکننده باشد و این اقدام به کارخانجات ایرانی کمک کند که تولیدات خود را رونق بخشند.
ایران می تواند در ساخت کالاهای الکترونیکی، تجهیزات برقی و خطوط انتقال برق با توجه به جمعیت ۳۰ میلیون نفری عربستان، صادرکننده باشد؛ در حالی که تولیدات ایرانی نسبت به تولیدات غربی ارزان تر و مرغوب تر است
بر همین اساس، یکی از زمینه های بهبود روابط دوجانبه کالاهای صادراتی ایران است که دارای قیمت مناسبی است و از این رو به سود عربستان است که از ایران خریداری کند. مصالح ساختمانی از جمله اقلام تولیدی مناسبی است که می تواند به عربستان صادر شود. همچنین، ایران می تواند در ساخت کالاهای الکترونیکی، تجهیزات برقی و خطوط انتقال برق با توجه به جمعیت ۳۰ میلیون نفری عربستان، صادرکننده باشد؛ در حالی که تولیدات ایرانی نسبت به تولیدات غربی ارزان تر و مرغوب تر است.
غیر از این اقلام، در زمینه برخی از اقلام کشاورزی و دامپروری، ایران دارای تولیدات مرغوبی است و عربستان فاقد این محصولات است. به عنوان مثال، در حوزه تولید میوه ها و صبفی جات با اینکه عربستان تولیداتی را آغاز کرده است، اما ایران از محصولات بسیار زیادی برخوردار است که بیش از نیاز داخلی است و بر همین اساس، جمهوری اسلامی می تواند در این زمینه به صادرات بپزدازد.
ایران گزینه مناسبی در حوزه حمل و نقل است است زیرا سعودی ها اگر قصد تامین نیازهای خود را از راه دور داشته باشند، باید هزینه های زیادی را پرداخت کنند
افزون بر این، به دلیل پیشرفتهای پزشکی، ایران می تواند برخی از اقلام دارویی و واکسن را به عربستان ارسال کند؛ در حالی که این اقلام در خارج از ایران دارای قیمتهای سرسام آور است. بنابراین، نیازهای عربستان با قیمتهای مناسب از طریق ایران تامین خواهد شد. البته اقلام زیاد دیگری نیز وجود دارد که ظرفیتهای طرفین باید شناخته شود و بخش خصوصی دو کشور باید با قابلیتهای یکدیگر بر اساس نیازهای طرفین آشنا شوند که در این صورت حجم صادرات افزایش خواهد یافت.
از طرفی، حمل و نقل و ترانزیت از ایران به عربستان آسان است و حمل و نقل دریایی ارزانترین و نزدیکترین راه در نظر گرفته می شود. بنابراین، ایران گزینه مناسبی است زیرا سعودی ها اگر قصد تامین نیازهای خود را از راه دور داشته باشند، باید هزینه های زیادی را پرداخت کنند. همچنین، عربستان نیز می تواند یکی از خریداران اسلحه از ایران باشد و از تولید سلاح ایران استفاده کند.
همکاری با عربستان، می تواند موجب گشایش زیادی در عرصه بانکی و درآمد ارزی ایران شود
* بهبود رابطه با عربستان تا چه اندازه بر اقتصادی ایران در شرایط تحریم، بحران اوکراین در جهان و تحولات منطقه اثر مثبت خواهد داشت؟
با اینکه عربستان در زمینه هایی نسبت به ایران در مراتب پایین تری قرار دارد، اما به لحاظ قابلیت های دلاری و ارزی از موقعیت خوبی برخوردار است. طبیعتا، همکاری با عربستان، می تواند موجب گشایش زیادی در عرصه بانکی و درآمد ارزی ایران شود؛ به خصوص که در زمینه سرمایه گذاری های مشترک، دو کشور می توانند به توسعه روابط و همکاری های دوجانبه بپردازند.
این سرمایه گذاری ها می تواند در حوزه گردشگری، طرحهای کشاورزی، ماهیگیری، آبزیان و مواد غذایی صورت گیرد که از جمله راههای گسترش همکاری میان دو کشور است و می تواند موجب ارتقاء وضعیت اقتصادی ایران شود.
با توسعه روابط تهران و ریاض، بهبود روابط دیگر کشورها هم کلید خواهد خورد و سرفصل جدیدی در مناسبات ایران با دیگر کشورهای عربی پس از این برقراری مجدد، ایجاد خواهد شد
* از سرگیری روابط میان تهران، ریاض تا چه اندازه بر روابط اقتصادی ایران با سایر کشورهای عربی به ویژه اعراب خلیج فارس اثرگذار خواهد بود؟
زمانی که عربستان وارد عرصه اقتصادی با ایران شود، طبیعتا بسیاری از کشورهای عربی حوزه خلیج فارس هم به تبعیت از عربستان وارد این عرصه خواهند شد. کشورهای عربی قبلا در روابط با ایران از عربستان پیروی می کردند و در زمان روابط خصمانه با ایران، از ۲۱ کشور حوزه خلیج فارس تعداد زیادی از بهبود روابط با ایران استقبال نمی کردند. اما با توسعه روابط تهران و ریاض، بهبود روابط دیگر کشورها هم کلید خواهد خورد و سرفصل جدیدی در مناسبات ایران با دیگر کشورهای عربی پس از این برقراری مجدد، ایجاد خواهد شد.
.
نظر شما