الهام رئوفی فر؛ بازار: هرچند که تاکید بر تولید و افزایش راندمان محصولات کشاورزی در کشور از سیاست های جدی و مورد تاکید حاکمیت و دولت های مختلف از سال های دور بوده اما مولفه تاثیرگذار و حائز اهمیت تولید، بازار فروش آن است. نکته ای که این روزها تبدیل به دغدغه ای برای کشاورزان گلستانی شده است.
به رغم اینکه دولت تاکید دارد کشت شالی برای استانی مانند گلستان به جز اراضی نسق، ممنوع است اما شرایط فروش محصولات جایگزین را برای تامین معیشت و درآمد کشاورزان پیش بینی نکرده است این را از اظهارات مدیر توسعه بازرگانی جهاد کشاورزی گلستان در رسانه ها می توان دریافت چراکه به گفته حسین پهلوانان جهاد کشاورزی تعهدی برای خرید محصولاتی به جز کشت قراردادی ندارد.
آنگونه که از ظواهر امر بر می آید در حال حاضر بازار فروش برای محصولاتی نظیر شالی، گندم، کلزا و برخی از محصولاتی از این قبیل فراهم است و دولت حتی برای بازاریابی محصولات کم آب بر و معرفی این نوع تولیدات به بخش خصوصی و زنجیره تامین اقدامی نداشته است. چنین شرایطی بالطبع کشاورز را نسبت به تولید محصولات جایگزین بی انگیزه می کند و به این ترتیب فارغ از توجه به توصیه های جهاد کشاورزی به کشت هرنوع محصولی که صرفه اقتصادی داشته باشد، خواهد پرداخت.
بازرگانی کشت گیاهان دارویی
یک تولید کننده گیاهان دارویی در گفتگو با خبرنگار بازار، با بیان اینکه مهمترین موضوع در خصوص کشت گیاهان دارویی بازار سنجی مناسب برای فروش تولیدات کشاورز است، گفت: گیاهان دارویی به علت کم آب بری انتخاب خوبی برای کشت جایگزین محسوب می شوند و بر همین اساس زارعان به تولید آن روی آورده اند.
امیر پاک نژاد با بیان اینکه باید در استان ایجاد صنایع تبدیلی و فرآوری ایجاد شود تا از ارزش افزوده تولیدات کشاورزی، مردم استان بهره ببرند، ابراز کرد: یکی از مزیت های گیاهان دارویی چندساله بودن آن است به این ترتیب که کشاورز با یکبار هزینه کاشت تا چند سال به تولید خواهد پرداخت که به لحاظ اقتصادی هم به صرفه است.
مهمترین موضوع در خصوص کشت گیاهان دارویی بازار سنجی مناسب برای فروش تولیدات کشاورز است
کنجد یکی دیگر از محصولاتی است که بهترین و باصرفه ترین گونه به جای کشت برنج در گلستان است چراکه ترویج کاشت آن علاوه بر درآمد بالا، منابع آب زیرزمینی استان را حفظ خواهد کرد. اما نبود بازار فروش کشاورزان گلستانی را امسال از کشت این محصول منصرف کرد.
بازار فروش کنجد ایجاد شود
یک کشاورز گلستانی در این باره به خبرنگار بازار با بیان اینکه باید بازار فروش کنجد ایجاد شود تا کشاورز انگیزه کشت داشته باشد، می افزاید: توجیه زارعان برای توسعه کشت کنجد زمانی امکان پذیر است که بازاریابی مناسب برای این محصول شده باشد.
محسن زارعی ادامه می دهد: کنجد در مقایسه با سایر محصولات زراعی بهاره و تابستانه مقاومت بیشتری به خشکی دارد تاجاییکه با فراهم شدن حداقل رطوبت مورد نیاز، می‌تواند عملکرد قابل قبولی داشته باشد به رغم هزینه های پائین این محصول در زمان تولید و سود مناسب آن، اما به دلیل نبود بازار فروش، هیچ کشاورزی حاضر به کشت دوباره کنجد نیست.
به باور کارشناسان، تولید گیاهان دارویی می تواند برای کشاورزان مقرون به صرفه باشد زیرا در هر هکتاربه طور میانگین بالغ بر ۸۰ میلیون درآمد ایجاد می کند با اینحال تاکنون بازار فروشی برای تولیدات جایگزین تعریف نشده این موضوع حتی تولیدکنندگان گل نرگس را هم تحت تاثیر قرار داده؛ به اعتقاد این تولیدکنندگان بازاریابی و بازرگانی حلقه مفقوده توسعه کشت گل نرگس در گلستان است.
توسعه کشت مشروط به بازار
محمدعلی سمیعی یک تولیدکننده گل نرگس در این رابطه به خبرنگار بازار می گوید: بازاریابی مناسب به توسعه کشت این گیاه کمک شایانی می کند. زمانی که پیاز گل نرگس شروع به گل دهی کند در هر متر بیش از ۵۰ شاخه گل نرگس می توان برداشت کرد با اینحال نبود بازار فروش مناسب اجاره توسعه کشت این محصول را در استان نمی دهد.
وی با بیان اینکه به طور معمول بازرگانی یک مولفه مهم در حوزه کشاورزی به شمار می رود زیرا افزایش تولید و درآمد مناسب در گرو آن است بنابراین به نظر می رسد به این بخش باید در استان بیش از پیش توجه شود، ابراز کرد: هرساله با گل دهی گیاه نرگس مقداری از پیاز این گل تولید می شود که از نظر اقتصادی به نفع کشاورز است چراکه با فروش پیاز مازاد ضمن افزایش درآمد مانع هدررفت برای آنچه زحمت کشیده، شده است.
صرف نظر از اینکه در حوزه محصولات زراعی بازار فروش مناسبی برای کشاورزان گلستانی فراهم نیست در حوزه تولید عسل طبیعی هم با وجود ظرفیت های مناسب در گلستان، زنبورداران استان توسعه این صنعت را سرمایه گذاری خطرپذیر می دانند.
فروش عسل با دوره گردی
علی اصغر کوهی یک زنبوردار گلستانی در گفتگو با خبرنگار بازار نبود بازار فروش را چالش عمده صنعت زنبورداری در گلستان می داند و می افزاید: به همین خاطر عسل را به صورت دوره‌گردی عرضه می‌کنند. البته باید تاکید کرد که وضعیت تولید عسل در استان بحرانی است همچنین افزایش هزینه کندو، شکر، لوازم زنبورداری و حمل‌ونقل باعث شده تا زنبورداری دیگر توجیه اقتصادی نداشته باشد.
با وجود دغدغه ای که کشاورزان گلستانی در بحث نبود بازار فروش محصولات تولیدی خود مطرح می کنند مدیران جهاد کشاورزی گلستان معتقدند پیش از کشت هر محصولی، زارعان باید ابتدا شرایط فروش را در نظر بگیرند
تعهد فروش با کشت قراردادی است
معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی گلستان در توضیح مشکل فروش کشاورزان به خبرنگار بازار، می گوید: کشاورزان در قالب قراردادهایی با بخش خصوصی به کشت محصولاتی بپردازند تا هنگام برداشت به چالش نبود بازار مواجه نشوند.
صرف نظر از اینکه در حوزه محصولات زراعی بازار فروش مناسبی برای کشاورزان گلستانی فراهم نیست در حوزه تولید عسل طبیعی هم با وجود ظرفیت های مناسب در گلستان، زنبورداران استان توسعه این صنعت را سرمایه گذاری خطرپذیر می دانند
محمدرضا عباسی با بیان اینکه برای فراهم شدن بازار اقتصادی محصولات کم آب بر بهترین گزینه پیش روی، کشت قراردادی تولیدات کشاورزی است ادامه می دهد: تمامی تولیدات کشاورزی قابلیت خرید تضمینی ندارند و نمی توان خرید آن را به دولت واگذار کرد بنابراین بخش خصوصی در این حوزه می تواند یاری دهنده کشاورزان باشد همچنین باید تاکید کرد که ترویج استفاده از کشت های جایگزین مانند گیاهان دارویی از مهمترین سیاست های دولت برای مقابله با خشکسالی بر اقتصاد کشاورزان گلستانی بوده است.
با توجه به اینکه تولید و بازرگانی دو بال صنعت برای شکوفایی اقتصادی است با اینحال در گلستان به مولفه بازرگانی کمتر توجه شده است. این روند در شرایطی است که اقتصاد و معیشت اغلب مردم گلستان از کشت و زرع تامین می شود؛ بنابراین به نظر می رسد دولت همچنانکه اهمیت به کشت جایگزین به جهت مقابله با خشکسالی اهمیت می دهد باید به بازار فروش محصولی که برابر با سیاست های کلی کشور به تولید آن تاکید می کند هم توجه داشته باشد تا کشاورزان برای تامین معیشت خود در مضیقه قرار نگیرند.
نظر شما