اکبر محمودی؛ بازار: سرعت کُند نوسازی در بافت فرسوده باعث شده تا اغلب کارشناسان این ایراد را از دولت های گذشته و کنونی بگیرند که چرا این بافت ها با داشتن خدمات زیر بنایی و رو بنایی هیچگاه مورد توجه ذینفعان و سازندگان برای نوسازی و احیا قرار نمی گیرد و همواره این بافت های فرسوده از سرعت پایینی برخوردار هستند.
اما در دولت سیزدهم نشانه های خوبی با دادن بسته های تشویقی و دادن تخفیفات بالای ۵۰ درصد این نوید را به حوزه مسکن داده است که نوسازی بافت فرسوده سرعت خوبی خواهد گرفت. این نشانه ها را این روزها در افزایش بیش از ۵۰ درصدی صدور پروانه ساختمانی می توان به خوبی مشاهده کرد.
محمد آئینی مدیر عامل شرکت بازآقرینی شهری ایران معتقد است که بزرگترین مشکل سرعت پایین نوسازی بافت فرسوده نبود منابع است. او می گوید بدون شک با بسته های تشویقی که برای آن تلاش زیاد شده و حتی گریه کرده است روند نوسازی در بافت فرسوده بهتر خواهد شد.
متن کامل گفتگوی خبرنگار خبرگزاری «بازار» با «محمد آئینی» معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیر عامل شرکت بازآفرینی شهری ایران را با هم می خوانیم:
* در مورد تسریع در نوسازی بافت فرسوده و سبک سازی در این بافت ها برنامه ای دارید؟ جزئیات آن را تشریح می کنید
یکی از موضوعاتی که برای نوسازی بافت فرسوده مانع است و دغدغه ای که مردم دارند موضوع اسکان موقت است. یعنی در دوران نوسازی و کسانی که علاقمند هستند اگر خودشان یا سازنده ای که با آنها قرارداد می بندند و شریک می شود در همان منطقه و حوالی امکانی برای آنها فراهم کند که بتوانند سرکشی روزانه نسبت به پروژه خود داشته باشند. این اقدام کمک بزرگی به مردم است که بتوانند با رهن و اجاره اسکان موقت پیدا کنند و سازنده اگر ممکن باشد امکان آن را نداشته باشد در واقع دولت می تواند با تسهیلاتی که شاید عدد آن بالا نباشد این امکان را فراهم کند.
در تهران عدد تسهیلات اسکان موقت که سال گذشته رشد ۵۰ درصدی خوبی داشت و هنوز نسبت به این روزها عدد قابل توجهی نیست ۶۰ میلیون تومان و در سایر شهرها ۴۵ میلیون تومان است. به هر حال باید یک برنامه برای متناسب سازی این عدد و حمایت از آنها انجام داد تا دردسرهای آن برای دریافت تسهیلات اسکان موقت را بپوشاند
* در حال حاضر سقف تسهیلات اسکان موقت چقدر است؟
در تهران عدد تسهیلات اسکان موقت که سال گذشته رشد ۵۰ درصدی خوبی داشت و هنوز نسبت به این روزها عدد قابل توجهی نیست ۶۰ میلیون تومان و در سایر شهرها ۴۵ میلیون تومان است. به هر حال باید یک برنامه برای متناسب سازی این عدد و حمایت از آنها انجام داد تا دردسرهای آن برای دریافت تسهیلات اسکان موقت را بپوشاند. دوم اینکه با فن آوری های نوین سازنده ها از فناوری هایی استفاده کنند که سریع سازی انجام شود. یعنی به جای اینکه پروژه ۱۸ ماه یا ۲۴ ماه به طول بیانجامد بتواند ظرف شش ماه این پروژه به اتمام برسد. در حال حاضر فناوری آن در کشور وجود دارد که ساختمان های ۵ تا ۶ طبقه در مدت ۶ ماه احداث شود. این دوره جا به جایی اگر به شش ماه تقلیل پیدا کند. این موضوع عملا مشکلات را کاهش خواهد داد. قطعا این اقدام اعتماد را نیز بالا خواهد برد. لذا با شرکتهای دانش بنیان وارد مذاکره شده ایم و از آنها درخواست کرده ایم که وارد این کار شوند. این اقدام در بافت فرسوده سخت تر است چرا که در برخی قطعات زمین این اقدام بسیار مشکل تر است. به هر حال سریع سازی به نوعی بخش عمده ای از آن به صورت پیش ساخته است و در کارخانه انجام می شود و به نوعی مدولار است. البته باید ماژول هایی باید برای آن طراحی شود که متناسب با قطعات بافت فرسوده باشد چرا که اشکال و اندازه های مختلفی دارند. پس بنابراین این موضوعات هستند که می تواند به مردم کمک کند و هم برای سازنده انگیزه ایجاد کند. چرا که سازنده دوست ندارد که سرمایه خود را دو سال حبس کند در حالیکه این سرمایه اگر برای شش ماه حبس شود می تواند کمک زیادی به سازنده ها کند. به هر حال شاید در گام نخست چندان مورد توجه نباشد اما می تواند سرعت نوسازی را بیشتر و بیشتر کند.
به متقاضی آپشن ارائه می شود که اگر در بافت فرسوده یک واحد مسکونی که زمین آن ۵۰ متر است دارد امکان آن فراهم است که به عنوان مثال در روستای زادگاه او یک زمین ۵۰۰ داده شود و وام هم ارائه شود تا آن زمین به یک واحد مسکونی تبدیل شود
* طرح جدیدی در حال رونمایی با نام زمین معوض است. آیا این طرح قابلیت اجرا پیدا خواهد کرد؟
این موضوع با هدف ایجاد همگرایی است. دوستان در وزارت راه و شهرسازی موضوعاتی را مطرح کرده اند که زمین یا ساختمان یک طبقه داده شود. یعنی به متقاضی آپشن ارائه می شود که اگر در بافت فرسوده یک واحد مسکونی که زمین آن ۵۰ متر است دارد امکان آن فراهم است که به عنوان مثال در روستای زادگاه او یک زمین ۵۰۰ داده شود و وام هم ارائه شود تا آن زمین به یک واحد مسکونی تبدیل شود. یا اینکه در شهرهای جدید و یا آپارتمان آماده ای که دولت دارد می تواند به دارنده زمین در بافت فرسوده در قبال تحویل این زمین داده شود.
* این طرح زمین معوض در حال حاضر در چه مرحله ای است؟
این طرح در وزارت راه و شهرسازی است و مسائل داخلی این وزارتخانه است چرا که زمین و آپارتمان برای خود وزارت راه و شهرسازی است. در مسکن مهر و یا واحدهای مشارکتی یک سری از واحدها هستند که می توان آن را به این بخش اختصاص داد. این آپشن و انتخاب را فراهم کرده ایم که بسته نوسازی در بافت فرسوده را تکمیل کنیم. به هر حال نگاه های مختلف و گروه های مختلف با سلایق مختلفی وجود دارند که ممکن است در بافت فرسوده زمین دارد و اهل یکی از شهرستان ها باشد که در آن شهرستان واحد آماده داشته باشیم که آن زمین را تحویل دولت بدهد و در قبال آن از این واحدها بهره مند شود.
* به هر حال بیش از ۲۰ سال است که در شرکت بازآفرینی شهری ایران به عنوان مدیر و یا هر مسئولیتی حضور داشته اید. تحلیل شما از دلایل روند کُند نوسازی در بافت فرسوده چیست؟ در حالیکه بر اساس قانون باید سالانه ۱۰ درصد نوسازی صورت بگیرد؟
از سال ۷۷ به هر حال به نوعی در شرکت بازآفرینی شهری حضور داشته ام. موضوعات اجتماعی و فرهنگی محتوایی تر است. منتهی چرا کُند است؟
دوره ۸۸ تا ۹۲ سرعت نوسازی در بافت فرسوده سرعت بالایی داشت. نصف عملکرد از این ۷۱۰ هزار واحد مسکونی(۳۵۳ هزار واحد مسکونی) برای آن چهار سال است
* در چه دوره ای سرعت نوسازی بافت فرسوده سرعت خوبی داشت؟
دوره ۸۸ تا ۹۲ سرعت نوسازی در بافت فرسوده سرعت بالایی داشت. نصف عملکرد از این ۷۱۰ هزار واحد مسکونی(۳۵۳ هزار واحد مسکونی) برای آن چهار سال است. برای دولت دوم احمدی نژاد که بنده قائم مقام شرکت بازآفرینی شهری ایران بودم. چرا؟ چون خط اعتباری مسکن مهر را وارد نوسازی بافت فرسوده کردیم.
* موضوعی که الان به دنبال خط اعتباری هستید و تلاش می کنید از طرح نهضت ملی مسکن کمک بگیرید؟
بله قطعا. همان روزها با موافقت نیکزاد وزیر وقت راه و شهرسازی در بافت فرسوده تسهیلات نوسازی با نرخ سود ۹ درصد اعطا کردیم و در برخی مناطق با نرخ سود ۷ درصد و در برخی نقاط با نرخ سود ۴ درصد اعطا کردیم. الان هم نگاه ما همین است که اگر ما اگر متقاضی واقعی نهضت ملی مسکن را به جای زمین ۹۹ ساله و خدماتی که ببریم یک وام با نرخ سود ۹ درصدی اعطا کنیم و از بافت فرسوده مسکن خریداری کن و فرم «ج» هم قرمز شود. این موضوع هنوز مطرح نشده است.
* به هر حال ایراد در کجاست؟
مشکل منابع است و یارانه عظیمی می طلبد. باید وارد صندوق ملی زمین اعتباری باشد که بتوانیم از آنجا تسهیلات یارانه ای بگیریم. مثلا ما ۲۰ هزار متقاضی نهضت ملی مسکن را می پذیریم که از بافت فرسوده مسکن خریداری کنند به شرط اینکه یارانه آن تعلق یگیرد.
بسته تشویقی برای بافت فرسوده به راحتی که به دست نیامد. حتی برای این موضوع گریه هم کردم. قطعا این تخفیفات در بسته تشویقی بافت فرسوده می تواند رونق خوبی در نوسازی بافت فرسوده بدهد. نباید همواره به دنبال نمره ۲۰ باشیم بلکه نمره ۱۵ هم خوب است
* آیا جلساتی با مدیران صندوق ملی زمین داشتید؟
بله. اما موضوعات را به جلسات شورای عالی مسکن برده ایم. ما اینقدر پافشاری خواهیم کرد تا به هر حال مشکلات برطرف و روزنه ای باز شود. بسته تشویقی برای بافت فرسوده به راحتی که به دست نیامد. حتی برای این موضوع گریه هم کردم. قطعا این تخفیفات در بسته تشویقی بافت فرسوده می تواند رونق خوبی در نوسازی بافت فرسوده بدهد. نباید همواره به دنبال نمره ۲۰ باشیم بلکه نمره ۱۵ هم خوب است.
نظر شما