به گزارش بازار به نقل از وزارت نیرو، اتابک جعفری گفت: طبق مطالعات یونسکو به‌طور متوسط حدود ۵۲ درصد فاضلاب تولیدشده در جهان تصفیه و بخشی از آن به چرخه مصرف بازمی‌گردد. این رقمی شگفت‌انگیز است و مابقی به دریاها و اقیانوس‌ها سرریز می‌شوند اما سهم کشورها در تولید این ۵۲درصد بستگی به میزان درآمد آنها دارد.
وی ادامه داد: جالب است بدانیم که کشورهای آمریکا، چین، مصر، فرانسه و ژاپن کشورهایی هستند که بزرگ‌ترین تصفیه‌خانه‌های فاضلاب را در دنیا دارند و سهم بزرگی از آن ۵۲درصد متعلق به این چند کشور است. به‌طور متوسط کشورهای با درآمد بالا حدود ۷۰درصد از فاضلاب شهری و صنعتی را که تولید می‌کنند، تصفیه می‌کنند.
مدیرعامل آبفای کشور خاطرنشان کرد: طبق اعلام یونسکو حدود ۸۷درصد تالاب‌های جهان طی ۳قرن اخیر نابود شده‌اند. پدیده گرم‌شدن زمین نیز در تبخیر منابع سطحی مؤثر بوده است. سرعت رشد جمعیت و بالا رفتن مصرف هم منابع را در محدودیت قرار داده. این موضوعی جهانی است. به همین دلیل امروزه در دنیا توجه به تحقیقات و طراحی فرایند تصفیه فاضلاب بیشتر موردتوجه قرار می‌گیرد.
جعفری با اشاره به این که دنیا به‌دنبال شیوه‌های مختلف در نگهداشت منابع آبی درون‌سرزمینی است، افزود: کمبود آب شدید کشورها را وادار می‌کند تا به منابع دیگری مانند آب‌های فرامرزی، منابع آب تجدیدناپذیر و منابع آب غیرمتعارف روی آورند. از این جمله تصفیه مطمئن آب‌های فاضلاب است. در مناطقی مانند خاورمیانه استفاده از فاضلاب‌های تصفیه شده در حال افزایش است.
وی خاطرنشان کرد: امروزه ما در بخش آب با ۲مسئله سخت‌افزاری و مدیریت مصرف روبه‌رو هستیم. این ۲بخش بسیار به هم وابسته هستند به‌طوری‌که ساخت این زیرساخت‌ها تأثیر بسیار مهمی بر مدیریت مصرف نیز خواهد گذاشت. نکته حائزاهمیت در مصرف منابع علی‌الخصوص آب در کشور، استفاده بهینه و حداکثری از تمام ظرفیت‌های موجود است. همه امروز می‌دانند که آب در کشور کم است.
جعفری گفت: این موضوع اگر رویکرد ما در مدیریت کلان کشور قرار بگیرد، خودبه‌خود سازگاری با آن را در پی می‌آورد. مدیریت صحیح در کنار ایجاد امکانات نوین در حفظ آب و جلوگیری از هدررفت آب نیازهای ما را برطرف خواهد کرد. این منابع باید درون سرزمین حفظ و بازچرخانی شود. ایرانیان باستان در کنار انتقال آب از هدررفت آب به‌شدت جلوگیری می‌کردند.
به گفته وی از آنجا که ما کشوری در حال توسعه هستیم، طبیعی است که مصرف در بخش‌های مختلف علی‌الخصوص صنعت و کشاورزی بالا باشد، اما با یک نگاه ملی در بخش منابع می‌توانیم از سربالایی توسعه عبور کنیم. برای این امر باید به شیوه‌های مختلف تلاش کنیم تا آب موردنیاز برای صنعت و کشاورزی را تأمین کنیم، ولو اینکه مبلغ افزایش یابد.
مدیرعامل آبفای کشور ادامه داد: همه اذعان دارند که مصرف آب‌شرب تصفیه‌شده با کیفیت بسیار بالا در بخش صنعت و کشاورزی هدررفت منابع است که این عمل خود عملی ضدتوسعه است. آب با کیفیت بالا، باید برای شرب و مصارف بهداشتی مورداستفاده قرار گیرد. دولت نیز موظف به تأمین آن برای مردم است. ولی باید برای صنعت و کشاورزی آب مناسب را تولید و به چرخه مصرف وارد کنیم. یکی از همین راه‌ها بحث بازچرخانی پساب است که مستلزم این است که به سمت تولید در حجم بالا برویم.
جعفری تصریح کرد: نگاه غالب در دولت سیزدهم توسعه‌محوری است. با همین نگاه به‌دنبال ظرفیت‌های نو و حداکثری در منابع هستیم. موضوع خیلی کلان دیده شده است. در قانون بودجه سال۱۴۰۱ ظرفیت‌های قابل‌توجهی دیده شده که می‌تواند بخش مهمی از نیازهای سخت‌افزاری و تأمین زیرساخت‌ها را مرتفع سازد، چرا که در این بودجه ظرفیت مناسبی برای بازچرخانی و افزایش بهره‌وری آب دیده شده که از آن می‌توان در این حوزه بهره‌برد.
وی اضافه کرد: همچنین تسهیل امور نیز در افق این برنامه دیده شده است. مثلا ابلاغ دستورالعمل‌هایی مثل مشارکت عمومی - خصوصی برای طرح‌های بازتخصیص آب و جایگزینی آن با پساب می‌تواند در تسهیل قوانین کمک شایانی کند.
مدیرعال آبفای کشور در عین حال افزود: نکته اصلی این است که پساب باید مشتری خودش را در حلقه اقتصادی، صنعتی و خدماتی پیدا کند و بنا داریم در همین دولت به این بحث ورود کنیم. ضروری‌ترین برنامه در این خصوص اطلاع‌رسانی صحیح است.
وی یادآور شد: هم‌اکنون تنها ۵درصد از پساب تولیدی در صنعت استفاده می‌شود. یعنی از حدود ۵/۵ میلیارد مترمکعب فاضلابی که تولید می‌شود فقط یک‌میلیاردو۴۰۰میلیون مترمکعب آن را مدیریت می‌کنیم و از این رقم نیز کمتر از ۵درصد در حوزه صنعت استفاده و بقیه از دسترس خارج می‌شود.
وی تصریح کرد: برنامه‌ریزی کرده‌ایم سالانه حداقل ۴۰۰میلیون مترمکعب فاضلاب را تصفیه و در اختیار بازار قرار دهیم. امید داریم که این کار گشایش خوبی در عرضه و تقاضا حاصل کند. با این برنامه‌ریزی در پایان دولت سیزدهم مقدار تولید پساب به حدود ۲میلیاردو۳۰۰میلیون مترمکعب خواهد رسید این افزایش تولید در واقعی شدن قیمت و رقابتی‌شدن تأثیر بسزایی خواهد داشت.
وی اضافه کرد: در این راستا دستورالعملی ابلاغ خواهیم کرد تا صنایع با یک زمان‌بندی مشخص و منطقی زیرساخت‌های لازم برای استفاده پساب را فراهم کنند تا دیگر شاهد مصرف آب تصفیه‌شده در صنایع نباشیم. در اینجا موضوع قیمت‌ها مطرح می‌شود که برنامه‌های کارشناسی خوبی صورت پذیرفته که یکی از آنها بورسی شدن پساب است. طبق این برنامه تمام پساب تولیدی در کشور در بورس انرژی قیمت‌گذاری خواهد شد.
جعفری گفت: انتظار می‌رود که با ایجاد این بستر مناسب، استقبال صنعت در استفاده از این ظرفیت افزایش یابد. در نتیجه وقتی کارگزاری برای تأمین زیرساخت‌ها تعیین شود، سرمایه‌گذاری در این بخش نیز به مسیر صحیح هدایت می‌شود و بازار خود را پیدا می‌کند.
وی تاکید کرد: تمام پساب تولیدی در بورس انرژی عرضه خواهد شد. وقتی بازار سرمایه‌گذاری در کنار افزایش تولید و شفافیت قرار گیرد، بازار قیمت خود را پیدا می‌کند. از این بابت نگرانی وجود ندارد. بحث مهم موضوع اطلاع‌رسانی و فرهنگی است. باید ابتدا ضرورت این امر تبیین شود. مثلا درخصوص استفاده آب شرب ارزان‌قیمت در بخش صنعت باید اطلاع‌رسانی شود که این روند برای کشوری مثل ایران مناسب نیست.
نظر شما