بازار؛ گروه استانها: خراسان رضوی به دلیل بهره‌مندی از ظرفیت متنوع حوزه کشاورزی در حوزه مواد غذایی بسیار پیشتاز بوده و تولیدکنندگان بسیاری در حوزه مواد غذایی و خوراکی فعالیت دارند که محصولات آن‌ها توانسته به بازارهای جهانی نیز راه پیدا کند.
در استان بانوان بسیاری در کنار مردان کار خود را از آشپزخانه و یا کارگاه‌های کوچک برای تولید مواد خوراکی آغاز کرده‌اند که حالا با برند سازی سعی می‌کنند همین محصولات را به بازارهای کشورهای همسایه صادر کنند اما آن‌ها معتقدند در این راستا و برای دستیابی به این هدف نیازمند حمایت‌هایی از جنس دولت و همچنین استفاده از فناوری در کار خود هستند.
به‌منظور واکاوی مشکلات برخی از این تولیدکنندگان با سارا سرگلزایی یکی از بانوانی که در تولید شکلات فعالیت دارد به گفت‌وگو نشستیم که ماحصل این مصاحبه را در ذیل می‌خوانید.
* لطفاً خودتان را معرفی کنید
«سارا سرگلزایی» متولد ١٣۶۶ و دارای مدرک کارشناسی ارشد مدیریت فناوری اطلاعات
* در چه حوزه‌ای فعالیت دارید؟
ما محصولات شکلاتی با نام برند کاج را در خراسان رضوی تولید می‌کنیم.
* چگونه وارد این رشته شدید؟
من در ابتدا مشغول به کاری مرتبط با رشته تحصیلی‌ام بودم اما در کنار آن فعالیت‌های خانگی درزمینهٔ آشپزی و قنادی نیز داشتم زیرابه آن علاقه‌مند بودم. پس‌ازآن به دلیل کار همسرم از شهر مشهد به شهرستانی در اطراف مشهد مهاجرت کردیم ، این اتفاق باعث شد من از فعالیتم در دانشگاه شهرداری کناره‌گیری کنم .
اتفاقی که باعث شد من به تولید شکلات فکر کنم. وجود فرزندم و علاقه زیاد او به شکلات بود که این موضوع را با جدیت دنبال کنم.
به اعتقاد من شکلات‌های موجود در بازار به دلیل مواد نگهدارندِ و سایر مواد افزودنی برای کودکان مناسب نبود و من تصمیم گرفتم برای فرزندم شکلات خانگی درست کنم.
پس‌ازآن به دلیل علاقه‌ای که به این زمینه داشتم جدی‌تر به تولید شکلات فکر کردم و تصمیم گرفتم کاری را شروع کنم که به آن علاقه دارم و برای دیگران نیز اشتغال‌زایی انجام دهم.
* آیا در این زمینه آموزش دیدید؟
بله. طی تحقیقاتی که در این زمینه انجام دادم، متوجه شدم حوزه تولید شکلات بسیار گسترده و تخصصی است و همچنین با آموزش این علم، می‌توان محصولات مفیدی نیز تولید کرد.به همین دلیل در سال ١٣٩۶ به تهران رفتم و در کنار یکی از بهترین استادان در این زمینه، آموزش تولید شکلات را فراگرفتم و در حال حاضر حدود ۵ سال است که به‌طور تخصصی درزمینهٔ تولید و آموزش شکلات فعالیت دارم.
* واحد تولیدی شما چه محصولی را تولید می‌کند؟
واحد تولیدی ما با برند«شکلات کاج» به‌صورت روزانه با توجه به سفارش مشتری‌ها شکلات را با طعم موردنظر با محصولات کاملاً ارگانیک و بدون مواد نگهدارندِه تولید می‌کند. همچنین نکته‌ای که واحد شکلات‌سازی کاج را از دیگر واحدها متمایز کرده است، تنوع طعم‌ها است. به‌طور مثال واحد ما با انواع طعم‌های جدید و متفاوت مانند: آجیل‌ها ، زعفران، چای سیاه گیلان و ... تولید شکلات را انجام می‌دهد.
* با چه مشکلاتی در مسیر تولید دست‌وپنجه نرم می‌کنید؟
یکی از مشکلاتی که درزمینهٔ تولید شکلات‌های دست‌ساز وجود داشت، ناآشنایی عموم مردم با این شکلات‌ها بود و همه بر این باور بودند که وقتی شکلات‌های بازار وجود دارد، چه دلیلی برای پرداخت هزینه بیشتر برای خرید شکلات‌های دست‌ساز وجود دارد، این عقیده بر روی فروش تولیدات من تأثیر منفی داشت و من در هفت ماه اولی که تولید شکلات را شروع کردم، فروش بسیار کمی داشتم اما ناامید نشدم و سعی کردم با خلاقیت و پشتکار مردم را باکارم آشنا کنم و پس‌ازآن شاهد بازخوردهای بسیار مطلوبی بودم .
اما موضوع موردبحث در این زمینه این است که تمرکز ،در شکلات‌های تولیدشده در کارخانه‌ها بر روی بسته‌بندی این محصولات است و پس از باز کردن، با شکلات‌هایی با بسته‌های بزرگ و شیک اما شاهد تعداد کمی شکلات‌های نازک و ساده هستیم . ولی تمرکز اصلی در شکلات‌های خانگی بر روی طعم و سلامت شکلات است و پس از کیفیت مطلوب آن به طراحی بسته‌بندی آن پرداخته می‌شود.
اگرچه علی‌رغم کیفیت مطلوب و بسته‌بندی زیبای شکلات‌ها ،به دلیل تورم قیمت، شکلات از سبد خرید خانواده‌ها حذف‌شده و تبدیل به محصولی لوکس برای مناسبت‌ها شده است که این اتفاق بازار فروش را محدود می‌کند.
مشکل دیگری که هنگام شیوع بیماری کرونا به وجود آمد محدودیت در بخش آموزش بود و به دلیل این بیماری، دوره‌ها بافاصله‌های بسیار زیاد برگزار می‌شد و همچنین تعداد پذیرش هنرجوها بسیار محدود بود اما خوشبختانه با ضعیف شدن ویروس این بیماری ،دوره‌های آموزشی به‌صورت عادی برگزار می‌شود .
مشکل دیگری که من طی فعالیتم در این زمینه با آن مواجه بودم، موضوع اخذ مجوز و سیب سلامت بود که متأسفانه هزینه‌های بسیار بالا و پروسه‌های اداری کار را برای من و دیگر تولیدکنندگان بسیار دشوار می‌کرد.
* تحریم‌ها چه اثری بر روی کار و فعالیت شما داشته است؟
یکی از تأثیرات تحریم‌ها درزمینهٔ تولید شکلات تأثیر بر روی قیمت مواد اولیه است.برخی از مواد اولیه موردنیاز وارداتی است و باقیمت‌های بسیار زیاد، قابل تهیه می‌باشند.همچنین برخی از لوازم و دستگاه‌های تخصصی مورداستفاده در داخل ایران وجود ندارد و باید آن‌ها را از کشورهای دیگر مانند ترکیه تهیه کرد.
* برای تهیه مواد اولیه چه مشکلاتی دارید و افزایش قیمت‌ها برای شما چه مشکلاتی را ایجاد کرده است؟
مواد اولیه موردنیاز ما از لوازم قنادی‌ها تهیه می‌شود. البته مشکلی که در این زمینه وجود دارد این است که برخی از مواد اولیه وارداتی می‌باشند و در مشهد وجود ندارد که آن دسته از مواد از تهران تهیه می‌شوند.
به‌طور مثال شکلات‌هایی تحت عنوان شکلات‌های واقعی از تهران تهیه می‌شود.
همچنین برخی ابزارهای تخصصی در ایران تولید نمی‌شود. به‌طور مثال قالب‌های موجود در ایران بسیار محدود است و لازم است از کشورهای اروپایی و یا ترکیه تهیه شود.سایر مواد اولیه موردنیاز ما برای طعم‌های شکلات شامل انواع میوه و آجیل است که در ایران کیفیت مطلوبی داشته و آن را از ایران تهیه می‌کنیم.
در رابطه باقیمت مواد اولیه باید گفت طی این شش سال فعالیت، مانند هر ماده اولیه‌ای در حوزه فعالیت ما نیز مواد اولیه افزایش قیمت زیادی داشته است.
* تاکنون از سوی دولت حمایت‌شده‌اید؟
خیر ،تاکنون حمایتی از سوی دولت نشده‌ام و متأسفانه همان‌طور که گفتم در پروسه‌های اداری مربوط به اخذ مجوز برای گسترش کار و اشتغال‌زایی علی‌رغم شرکت در آزمون‌های مختلف و حدود دو ماه دوندگی ، سنگ‌اندازی‌های فراوانی بر سر راه من شد .
توقع من از دولت، حمایت از تولیدکنندگان است. چراکه با توجه به شرایط اقتصادی کشور راه تولید به‌تنهایی دشوار است و از دولت انتظار می‌رود از تولیدکنندگان حمایت کند تا پس از تلاش‌های متوالی، کار خود را به‌طور رسمی انجام دهند و بازار فروش را برای محصولات خود گسترش دهند.
* چقدر برای این کار سرمایه‌گذاری کردید؟
سرمایه‌گذاری در این زمینه بسیار متفاوت است و بستگی به نوع مواد اولیه و میزان خرید وسیله‌های مورداستفاده است. به‌طور مثال یک فرد با پنج میلیون تومان می‌تواند، تولید شکلات دست‌ساز را در آشپزخانه خود داشته باشد و همچنین اگر مواد اولیه وارداتی تهیه‌شده و تمامی لوازم تخصصی خریداری شود، هزینه آن به بیش از دویست میلیون تومان هم می‌رسد .
اما به اعتقاد من میزان سرمایه‌گذاری و درآمدزایی درزمینهٔ شکلات‌سازی به تفکر فرد و میزان ترکیب تخصص و هنر او بستگی دارد .
درزمینهٔ شکلات‌سازی پس از یادگیری تخصص مربوط به آن ترکیب هنر و خلاقیت نقش بسزایی در کیفیت آن تولید داشته که درنتیجه تأثیر مستقیم بر فروش و درآمدزایی آن محصول دارد .
من در ابتدا با سرمایه بسیار کمی کار را آغاز کردم و از درآمد آن کارم را گسترش دادم.
* برای چند نفر اشتغال ایجاد کردید؟
این فعالیت در دو بخش باعث اشتغال‌زایی شده است. بخش اول هنرجوهایی می‌باشند که من به آن‌ها آموزش داده و پس‌ازآن به‌طور مستقل شروع به فعالیت می‌کنند که تعداد آن‌ها حدود یک‌صد نفر است .
بخش دیگر گروهی هستند که هنگام تولید و برگزاری کلاس‌ها با ما همکاری می‌کنند که می‌توان گفت برای حدود ١۵ نفر اشتغال‌زایی شده است.
* در کنار کار تولید ظاهرا آموزش را هم جدی دنبال می کنید؟
درزمینهٔ آموزش برای هنرجوها دوره‌های یک تا سه‌روزه برگزار می‌شود و در این دوره‌ها هر آنچه درزمینهٔ تولید شکلات به‌صورت استاندارد وجود دارد، آموزش داده می‌شود.گروه سنی هنرجوها از ١۶ الی ۶٠ سال است و برخی از آن‌ها از شهرهای دیگر برای شرکت در این دوره‌ها به مشهد می‌آیند.
لازم به ذکر است، در کنار کارگاه‌های آموزشی پکیج‌های آموزشی مجازی نیز وجود دارد و تاکنون بیش از ٧٠ نفر از این طریق آموزش‌دیده‌اند.
* هزینه این دوره های آموزشی چقدر است؟
هزینه این دوره‌های مجازی و حضوری با توجه به نوع دوره از ۵٠٠ هزار تومان تا چهار میلیون تومان است.
* بازار فروش محصولات شما به چه صورت است؟
بازار فروش محصولات ما از طریق فضای مجازی است و محصولات با توجه به خواسته افراد، شخصی‌سازی می‌شود و افراد می‌توانند ،نوع شکلات و طعم آن را با بسته‌بندی دلخواه انتخاب کنند.
همچنین مشتری‌های ما از تمامی شهرهای ایران مانند: شمال، تهران، کرمان، زاهدان و سایر نقاط کشور به صورت آنلاین محصولات را سفارش و خریداری می‌کنند.
نظر شما